Þjóðviljinn - 28.05.1966, Blaðsíða 3

MejZELER
mmw MtTZÉLtR
*„~y^ hjólbardarnir eru þekktir
fyrir gædi og endingu
Adeins þad bezta er nógu gott
METZELER omboðiS
ALMENNA VERZLUNARFÉLAGIÐf
SÍMI 10199 SKIPHOLT 15
Laugardagur 28. -mai 1966 — ÞJÖÐVILJINN — SlÐA 3
Þjéðlylkingarstjórn hefur
verið mynduð í Finnlandi
HELSINKI 27/5 — Mynduð hefur verið ný stjórn í Finn-
landi — hin fimmtugasta síðan landið hlaut sjálfstæði fyr-
ir 48 árum. Sósíaldemókratar, sem ekki hafa verið í
stjórn síðan 1958 vegna ágreinings við Sovétríkin, fá sex
ráðherra. Miðflokkurinn, sem lengst af hefur verið í stjórn-
arforystu, fimm, Lýðræðisbandalagið, en þar eru Komm-
únistar öflugasti aðili, þrjá, og flokkur vinstri sósíal-
demókrata, Símonítar, einn. Kommúnstar hafa ekki átt
aðild að stjórn í Finnlandi síðan 1948.
Sósíaldemókratinn Rafael Paas-
io er forsætisrádheiTa og Mið-
flokksmaðurinn Anti Karjalainen
utanríkisráðherra og varnarmála-
ráðherra er einnig úr þeim
flokki.
Það kom mjög á óvart að eini
ráðherra flokks vinstri sósíal-
demókrata, sem gerðu bandalag
við Lýðræðisbandalagið í síðustu
kosningum, er hinn umdeildi
Aare Simonen, sem flokkurinn
er oft kenndur við — en vitað
var að sósíaldemókratar voru bví
mjög andvígir að hann fengi
sæti í stjórninni bar eð hann
beri ábyrgð á klofningi í flokki
þeirra.
Lýðræðisbandalagið hlaut brjá
fulltrúa í stjórninni eins og bú-
izt . hafði verið við. Fékk bað
býðingarmeiri stöður en búizt
hafði verið við: félagsmálaráð-
herra, samgöngumálaráðherra og
varaefnahagsmálaráðherra.
★
Þrír stærstu flokkar bingsins
standa að stjórninni og styðja
hana 152 bingmenn af 200. En
brátt fyrir öruggan meirihluta
er henni spáð ýmsum erfiðleik-
um bví líklegt er, talið að hún
neyðist til að byrja starf sitt á
óvinsælum aðgerðum eins og
t. d. skattahækkunum ýmiskonar
til að leysa erfið efnahagsvanda-
mál Finna. Er talið að afla
burfi ríkissjóði 4,6 miljarða kr.
aukatekna á bessu ári, og mun
ráðgert að hækka bílaskatt um
20o/n. benzínverð um 10°/0 og
veltuskatt um 1%.
Hvernig er hugur
þeirra
Framhald af 12. síðu.
og á langan vinnudag að baki
við Reykjavíkurhöfn. Það er nú
senn' orðinn aldarfjórðugur. Mér
finnst hlutur verkamannsins hafa
sett niður á undanfömum ár-
um. sagði Gísli og aldrei hafa
verkamenn burft að vera eins á
varðbergi fyrir allskonar talna-
spekjngum og hagfræðinga-
postulum eins og síðustu árin.
Ég horfði upp á linnulausa
skorpu hér einn daginn og voru
bá lestaðir í skip 8600 pakkar af
frosnum fiskflökum frá bví
klukkan átta um morguninn til
klukkan sjö um kvöldið. Þetta
var einn linnulaus sprettur eftir
svokölluðu bónuskerfi og fengu
verkamennirnir f lestinni krón-
ur 210 í daglaun og spilmenn
krónur 175 fyrir bessa skorpu.
Mikið burfa verkamenn að
vera á varðbergi fyrir bessum
talnaspekingum og beir mættu
gjarnan reyna betta sjálfir dag
og dag.
Alþýðubanda-
Eagsíólk, Sauð-
árkróki
Albýðubandalagið á Sauðár-
króki efnir í kvöld til kaffi-
kvölds fyrir stuðningsmenn,
starfsfólk og velunnara G-list-
ans í nýafstöðnum bæjarstjórn-
arkosningum. Samkoman verður
haldin í húsi Siálf''v’íí>rsa- og
hefst hún klukkan 8.30.
Hvarvetna er verið að plata
hinn vinnandi mann og ekki
sízt finnum við betta sjálfir og
hvernig ber að mæta svona hug-
arfari.
Nei, — við verðum að berjast
fyrir rétti okkar sjálfir og mér
finnst, að verkamenn ættu að
vera meira vakandi fyrir hlut
sínum frá degi til dags.
Allir viðurkenna rétt okkar
borinn fyrir borð og enginn vill
slaka á klónni og hvemig heimt-
um við slíkan rétt aftur. Það er
fyrst og fremst barátta ög aftur
barátta og aftur barátta fyrir
rétti hins smáða í bjóðfélaginu.
Og hversu varðar ekki bessi bar-
átta lífshamingju margra heim-
ila hér í borginni.
Hver bekkir ekki hinn langa
vinnutíma hins vinnandi manns
fyrir lífsburftum sínum þrátt
fyrir auknar . þjóðartekjur síð-
ustu árin. Þetta er ósæmandi
vinnuþrælkun og henni ber að
svara með hörkufullri barátti}
frá hendi okkar verkamanna.
Við notuðum skæruhernað við
sementið hér um árið og það
gafst okkur vel. — betta er voprf
nút'ímans fyrir rétti hins snauða.
En sigurlaun okkar verka-
manna fyrir bættum kjörum
hafa ætíð fært þjóðinni allri
meiri hamingju og það er mest
um vert.
Það ættu sérgröðamennimir
að hafa í huga næstu vikur,
sagði Gísli að lokum.
Jafntefli enn
MOSKVU 27/5 — 19. skákin
í heimsmeistarakeppninni í tafli
milli Tigran Petrosjan heims-
meistara og áskorandans Boris
Spasskij fór í bið í dag.
Þessa skák áttj að tefla síð-
astl. miðvikudag en var frestað
um tvo daga þar sem Petrosjan
var lasinn.
Eftir átján skákir hefur
heimsmeistarinn 9.5 vinninga,
hefur hann unnið tvær skákir,
Spasskij unnið eina og hinar
fimmtán urðu jafntefli.
Skákfræðingar í Moskvu
segja að staðan sé mjög jöfn og
spá þeir jafij.tefli í 19. skákinni
innan fimm leikja.
Bandaríkjamenn fluttir frá
Hue—Ky vill ekki sættast
HUE, SAIGON 27/5 — Enn var mjög ótryggt ástand í Hue
í dag og hafa óbreyttir bandarískir borgarar verið fluttir
þaðan þar eð tvísýnt þótti um öryggi þeirfa. Hervörður
hefur verið settur um ræðismannsskrifstofur Bandarík’ja-
manna á staðnum, en fyrir utan hann hófu 116 búdda-
munkar og nunnur 48 klst. hungurverkfall í morgun. í
Saigon beitti lögregla táragasi til að dreifa um 2000 búdda-
trúarmönnum sem efndu til
gærkvöld.
Þeir óbreyttir Bandaríkjamenn
sem eftir eru í Hue hafa verið
fluttir til bækistöðva bandarískra
hernaðarsérfræðinga í borginni
og settur um þá öflugur her
vörður — svo og um ræðis-
mannsbygginguna. Hafa her-
ménn þeir sem vernda þétta lið
skipun um að skjóta hiklaust á
Búddatrúarmenn ef þeir gerist
of nærgöngulir.
116 munkar og nunnur hófu í
dag 48 stunda hungurverkfall
við ræðismannsskrifstofuna. Rit-
uðu þeir áður ávarp til John-
sons forseta með blóði sínu og
kröfðust þess að Bandaríkja-
menn hættu síuðningi við her-
foringjaklíkuna í Saigon. Höfðu
þeir og uppi spjqld sem á var
letrað m.a.: „Ef þið viljið vernda
Ky og Thiu (forseti Saigon-
stjórnar); Bandaríkjamenn, þá
blysfarar gegn stjórninni í
drepið okkur fyrst“. Sagt er að
Búddistaleiðtogar hafi látið
þetta fólk fjarlægja sig af staðn-
um af ótta við, að stúdentar
reyndu að kveikja í bygging-
unni eins og húsakynnum upp-
lýsingáþjónustu Bandaríkja-
manna í gær. Þá gekk tfm það
orðrómur í Hue, að Búddamunk-
ar ætluðu að brenna sig lifandi
til áréttingar andstöðunni við
Saigonstjórn og ameríska yfir-
boðara hennar.
Ky forsætisráðherra kom til
Danang í dag, en þar hefur allt
verið með kyrrum kjörum um
hríð. Kvaðst hann ekki ætla að
senda herlið til Hue, en ekki
heldur leita málamiðlunar við
Búddatrúarmenn. Stjórnarliðið
hefur sett aðflutningsbann á
Húe og búizt er við því að olíu-
skortur verði þar alvarlegur
innan skamms — hinsvegar er'
borgin sögð eiga kost á gnótt
matvæla.
Fátt gerðist í Saigon í dag, en
í gærkvöld beitti lögregla þar
táragasi til að dreifa um 2000
ungúm Búddátrúarmönnum sem
fóru blysför. um borgina.
Bandarískir herfræðingar eru
að velta því fyrir sér, hvers-
vegna skæruliðar notfæri sér
pkki staðvindatímabilið til sókn-
araðgerða eins og þeir eru van-
ir — en á þeim tíma eiga banda-
rískar flugvélar óhægt um vik
því þá er lágskýjað yfir landi
og mikil úrkoma. Álíta sumir,
að mjög sé af skæruliðum dreg-
ið, aðrir að þeir séu að bíða
færis og enn aðrir að þeir voni
nú, að mótmælaaldan í landinu
felli herforingjastjórnina.
Rafael Paasio
forsætisráðherra
Hínn nýf forsætisráðherra
Finnlands, Rafaei Paasio,
er ejnkum þekktur fyrir það
í finnskum stjómmálum að
vera málamjðlari og manna-
sættir. Hann hefur þurft á
þessum ei-ginleikum að halda
í ríkum mæli að undanfömu.
því samnin-gamir um myndun
samsteypu’stjómar voru lang-
ir og erfiðir, ekki sízt vegna
ágreinings í flokki Paasios
sj-álfs. Á síðasta augnabliki
gerðu no-kkrir áhrifamenn
jnnan flokksins undir forystu
flokksritarans Kaarlo Pits-
inski, ti-lraun til að bregða
fæti fyrir Pa-asio — náðu
þeir meirihluta í fram-
kvæmdastjórn flokksins ge-gn
stefnuskrá stjómarinnar á
þeim grundvelli, að Paasio
hefði gengið of lan-gt til mó-ts
við kröfur Miðflo-k-ksins í
landbúnaðarmálum. En Paas-
io hlaut stuðnin.g bæði þing-
flokks og flokksr-áðs Sósíal-
demókrata og er 'talinn hafa
unnið með þessu m-óti um-
ta-lsverðan persónuleg-an sigur.
Paasio er 62 ára áð aldri.
Sautján ára hóf hann
prentnám í smábæ í Vestur-
Finnlandi, þar sem faðir hans
var smiður. Hann varð setj-
ari en hóf síðan blað-a-
mennsku. Vegn-aði honum vel
í þvi starfi og varð h-ann
1942 aðalritstjóri sósiialdemó-
kratabláðs í Turku. Paasio
talar aðein-s sitt móðurmál.
Rafael Pa-asio lét snemma
að sér kveða í verkalýðs-
hreyfingunni og h-ann hefur
verið þin-gmaður síðan 1948.
Hann hefur verjð formaður
utanríkismálanefndar ii.ins-ka
bingsins og eftir kosnin-gam-
ar nú í ár varð hann þing-
forseti — en búizt er við
því. að fráfarandi forsætis-
ráð-herra. Johannes Virolain-
en, taki nú við því embætti.
Paasio hefur tvisvar setið í
stjóm áður — í stjóm Kekk-
onens 1951 og hann var
verzlunar- og iðnaðarmálaráð-
herra í stjóm Fagerholms 1958
en hún neyddis-t tjl ag segja
af sér vegna ágreinin-gs við
Sovétrí-kin.
A-gbeinipgur finnskra sósí-
aldemó-krata o-g Sóvét-
manna og stöðugar ásakanir
sovézkra um að sósíaldemó-
kratar væm f jandsamlegir
Sovétríkjunum og óáreiðan-
legir í utanríkismálum, hafa
skapað miklar andstæður í
finns-kri verkalýðshreyfin-gu
og í flokki Paasios sérstak-
lega. Árið '1963 hætti hinn
umdeild; Vaino Tanner for-
menns-ku í flokknum or er
Paasio var kosinn formað-ur
jiá, var það fyrst og fremst
ve-gna þes-s að hann v-ar tal-
inn hófsemdarmaður sem all-
ir vild.u viðurkenna og því
lí-klegur til að get-a s-afnað
flokksbrQtum saman á ný.
Þetta var erfitt verkefni en
þó miðaði Paasio flj-ó-tlega á-
leiði-s og traust manna á
flokknum óx nægilega til þess
að hann náði góðum áran-gri
í sveitastjórnarkosningum
1964 og van.n mikin-n sigur i
þin-g-kosningum fyrir tveim
mánuðum og varð Þá stærsti
fl-obkur þin-gsins.
En þó Pa-asio sé mahnasætt-
ir alþekktur, voru flokksbræð-
ur hans ekki einhu-ga um að
styðja hann til stjórnarfor-
ystu, telja margir að hann
hafi ekkj þa^ áhrif-avald,
festu ■ og persónulei-ka sem
forsætisráðherra þarf ag hafa
Frá þjóðhátiðarnefnd
Þeir, sem áhuga hafa fyrir að starfrækja veitingatjöld í
Reykjavík í sambandi við hátíðahöld Þjóðhátíðardagsins
17. júní n.k. mega vitja umsóknareyðublaða í skrifstofu
Innka-upastofnunar Reykjavíkurborgar, Vornarstr-æti 8, frá
1. júní n. k.
Umsóknum skal skilað til skrifstofu Innkaupastofnunar-
innar í síðasta lagi föstudaginn 10. júní.
Þjóðhátíðanefnd Reykjavíkur.
Sveinspróf í hósasmíði
Þeir meistarar, er ætla sér að láta nema gánga
nndir sveinspróf á þessu vori sendi umsókn fyrm
3. júní til formanns prófnefndar Gissurar Símonar-
sonar, Bólstaðahlíð 34, ásamt eftirtöldum gögnum'
1. Námssamningum.
2. Burtfararprófi frá Iðnskóla.
3. Yfirlýsingu frá meistara um að
námstíma sé lokið.
4. Fæðingarvottorði.
5. Próftökugjaldi.
Próf hefjast mánudaginn 6. júní n.k. kl. 9 f.h. i'
Iðnskólanum í Reykjavík.
PRÓFNEFNDIN.