Þjóðviljinn - 09.09.1966, Page 2
2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 9. september 1966.
Sýningarstúka Penslaverksmiðjunnar.
Góiir penslar eru
alltaf handunnir
Reiknað hefur verið út að sé
staðnærtizt í tvær mínútur við
hvem sýningarbásanna á Iðn-
sýningunni taki fjóra tíma að
skoða sýninguna alla. Rétt er
því að ráðleggja fólki að ætla
sér nægan tíma þegar það fer
á sýninguna. Að sjálfsögðu fer
það mikið eftlr áhugamálum
hvers og eins hve lengi hann
staðnæmist við hverja sýning-
arstúku, en þó er því ekki að
neita að stúkur þar sem hug-
kvæmni og góður smekkur hafa
ráðið við útstillingu varanna
hafa meira aðdráttarafl en aðr-
ar, jafnvel fyrir fólk sem eng-
an áhuga hefur á viðkomandi
vörum fyrirfram.
Til dæmis verður undirr. að
játa að hafa aldrei haft neitt
vit né áhuga á penslum, en
smekkleg sýnirtgarstúka Pensla-
verksmiðjunnar í Hafnarfírði
vekrur athygli — þarna er ekki
úr fjölbreyttu efni að vinna, en
verkefnið er leyst á einfaldan
og þó skemmtilegan hátt.
— Útstillingin er verk Gunn-
ars Bjarnasonar leiktjalda-
________________________—----<
Magit. Sélmundar-
son varð efstur
Síðasta umferð ,,ágústmóts“
Taflfélags Rvíkur var tefld í
fyrrakvöld. Baráttunni um efsta
saetið lauk sem hér segir. Efstur
varð Magnús Sólmundarson með
7.5 vinninga, í 2.—3. sæti urðu
Ólafur Kristjánsson og Bragi
Bjömsson með 7 vinninga,
Björgvin Víglundsson fjórði með
6.5 vinninga og 5. Björn Þor-
stein?son með 5,5 vinninga.
Hraðskákmót Taflfélags Rvík-
ur hófst að Freyjugötu 27 í gær.
kvöld.
málara, segir Einar Þorsteins-
son forstjóri fyrirtækisins i við-
tali við Þjóðviljann. Við fáum
að vita hjá honum, að fyrir-
tafekið tók til starfa árið 1960
og framleiddi fyrsta árið um
13 þúsund stykki af penslum,
en síðan hefur framleiðslan
aukizt talsvert og á síðasta ári
voru framleidd um 40 þúsund.
Alls eru framleiddar nær 4Ö
tegundir og stærðir pensla.
— Eru iðnaðarmenn ekki
helztu viðskiptavinirnir?
— Nei, satt að segja er það
mest almenningur sem notar
þetta. Nú á dögum mála svo
margir sjálfir, og þetta eru
fremur ódýrir penslar. Við er-
um að hefja framleiðslu á nýrri
gerð núna hún er á sýning-
unni, en ekki komin á markað
enn. Þessir nýju penslar verða
með lengra, þyngra — og dýr-
ara — hári og það mætti segja
mér að atvinnumálarar keyptu
þá fremur en hina. Þeir verða
þéttari og endingarbetri.
— Eru þeir þá verri fyrir
almenning?
-— Nei, síður en svo, það er
alls ekki vandasamara að nota
þá. En þeir verða töluvert dýr-
ari og ég veit ekki hvort það
borgar sig að kaupa þá fyrir
fólk sem notar pensla sjaldan
og lítið í einu, því penslar
vilja skemmast við geymslu sé
ekki farlð varlegá méð þá.
— Hyað vinna rtiargir við
framleiðslunal
— Við erum oftast þrjú við
þetta.
— Notið þið vélar?
— Nei, þetta er allt handunn-
ið. Góðir penslar eru alltaf
handunnir, hvar í heimi sem
þeir eru framleiddir. Vélafram-
leiðsla er að vísu til, en það
er annars flokks vara.
— Og hvernig gengur svo
samkeppnin við innfluttu vör-
una?
— Ég get ekki kvaríað, segir
Einar. Okkur hefur gengið vel
og'tekizt að hafa nóg að gera,
við höfum tæplega undan við
framleiðsluna. Iíarpa hefur að-
alsöluumboð fyrir okkui\ op sér
um dreifinguna um allt land.
vh
Ályktanir landsfundar Samfaka hernámsandstœSinga:
i
Um aldaraðir laut íslenzka
þjóðin erlendu valdi, stjóm-
málalegu og efnahagslegu-
Sem kunnugt er, varð afleið-
ingin sú, að þjóðin sökk í
hina mestu niðurlægingu og
horfði svo um skeið, að til-
vera hennar var -beinlínis í
hættu.
Einn meginþátturinn í allri
baráttu þjóðarinnar fyrir
frelsi og sjálfstæði var að
koma verzlun og atvinnu-
rekstri í íslenzkar hendur-
Því var það, að þegar þjóð-
in öðlaðist fúllveldi árið 1918,
og málin voru komin á þann
veg, að nær því öll virkjanleg
fallvötn landsins voru komin
í hendur erlendra aðila, að
framsýnustu forystumenn
þjóðarinnar hófu baráttu fyr-
ir því að Islendingar sjálfir
öðluðust öll yfirráð þessara
fallvatna. Töldu þeir það
frumskilyrði þess, að hægt
yrði fyrr eða síðar að nýta
þau til hagsbóta fyrir þjóöina
sjálfa.
Þessari baráttu lauk með
sigri Islendinga. Sú stefna
varð ofan á, -að þeir einir
skyldu hafa rétt til atvinnu-
reksturs hér á landi, og um
þetta atriði hafa verið strang-
ari ákvæði hér en hjá öðrum
þjóðum. Með þessu var stefnt
að því að tryggja efnahags-
legt sjálfstæði þjóðarinnar,
sem ekki má sín mikils, sak-
ir fámennis og lítils eigin
fjármagns-
liið efnahagslega sjálfstæði,
sem þjóðin naut um nokkurra
áratuga skeið, gaf góða raun.
Stórfelld uppbygging átti sér
stað á flestum sviðum- Lífs-
kjör þjóðarinnar urðu öll
önnur og miklu betri en áður.
-á allra-síöustu árum, hefur
fyrir atbeina íslenzkra stjóm-
arvalda orðið algjör stefnu-
breyting í þessum málum.
Með örlitlum meirihluta hefur
Alþingi Islendinga samþykkt
lög, sem heimila erlendum að-
ilum rétt til atvinnureksturs
í mjög stórum stíl hér á landi.
Er hér sér í lagi átt við samn-
ing þann, er gerður hefur ver-
ið við svissneska fyrirtækið
Swiss Aluminium Ltd., en
með samningi þessum, er hinu
erlendá fyrirtæki veittur rétt-
ur til að hagnýtá sér orku úr
stærsta fallvatni landsins,
Þjórsá-
Þessi ákvörðun Alþíngis
Frá landsfundi hernámsandstæðinga. Haukur Helgason í ræðustól og fundarritarar: Hlöðver
Sigurðsson, Hjörtur Guðmundsson og Vésteinn Ólason.
brýtur algjörlega í bága við
þá stefnu, sem fastmótuð var
á árunum eftir fyrri heims-
styrjöldina.
Með þessari ákvörðun voru
ekki aðeins gáttir opnaðar
fyrir erlendu fjármagni, held-
ur var og hlutur íslendinga
sjálfra, settur skör lægra en
hlutur hinna erlendu aðila-
Þannig var hinu erlenda
fyrirtæki veitt margskonar
fríðindi.
Samkvæmt samningnum,
nýtur það tollfrelsis. að mjög
verulegu leyti, rafmagnsverðið
er fastákveðið til 25 ára, 10,75
aurar pr KW (miðað við nú-
verandi gengi), þegar hinn al-
menni íslenzki iðnaður þarf
að greiða um það bil 60 aura
pr. KW. Hinn erlendi aðili
þarf samkvæmt samningnum
ekki að hlíta fslenzkri lög-
sögu-
Við þetta bætist, að með
þessum samningi er hinum
erlenda aðila veitt heirriild til
að flytja út úr landinu allan
þann verðmætisauka, sem
skapast við hagnýtingu raf-
orkunnar.
Þá er og þess að gæta, að
fjárfesting hins erlenda fyrir-
tækis er gífurleg miðað við ís-
lenzkar aðstæður- Ef fyrir-
ætlanir hins svissneska fyr-
irtækis ná fram að ganga,
mun fjárfesting þess ekki
verða undir 6.000 milj. króna.
Til samanburðar má geta
þess, að skv- Fjármálatíðind-
um (nr. 2, 1965) var fjármuna-
myndunin í þjóðarbúskap
okkar íslendinga á nokkrum
undanfömum árum sem hér
segir:
1959: 1,942 miljón kr-
1960: 2.499
1961: 2.195
1962: 2.829
1963: 3 853
1964: 4.968
og er þá átt við heildar f jár-
munamyndunina í landbúnað-
inum,’ aukningu
stólsins, í iðnaðinum, vélar og
tæki, virkjanir og veitur,
flutningatæki, verzlunar-,
skrifstofu- og veitingahús, í-
búðarhús, samgöngumannvirki
og byggingar hins opinbera.
Hinn naumi meirihluti Al-
þingis braut blað í sögu þjóð-
arinnar með samningnum við
hinn svissneska aðila.
Nú er sýnt, að. íslenzkir
valdamenn vilja ekki láta hér
við sitja. Þegar er hafinn á-
róður fyrir því að veita er-
lendu fjármagni í enn stærri
stíl heimild til a.tvinnurekstr-
ar hér á landi og er ekki séð
fyrir, hvar staðar verður num-
ið. Þá vofir og yfir sú hætta,
að íslenzka þjóðin verði í
einni eða annarri mynd látin
tengjast Fríverzlunarbanda-
laginu eða Efnahagsbandalagi
Evrópu-
Fjórði landsfundur Samtaka
hernámsandstæðinga lýsir sig
algjörlega andvígan þeirri
stefnubreytingu, sem naumur
meirihluti Alþingis hefur
knúð fram. Landsfundurinn
harmar, að þessi meirihluti
skyldi hafna því að Ieggja k
’ ‘Hfkt stórmál, sém hér Tuni |[J
ræðir, undir dóm .þjóðarinn- g
ar J
iiskískiþá- Landsfundurinn
vekur at-
hygli á þeirri staðreynd, að
með hinni gálausu afgreiðslu
á þessu stórmáli, er verið að
móta fyrir langa framtíð skip-
an atvinnu- ag efnahagsmála
okkar Islendinga-
Landsfundurinn hvetur alla
þjóðholla Islendinga, hvar í
flokki sem þeir eru og hvaða
stétt sem þeir tilheyra., að
spyrna við fæti og taka virk-
an þátt í þeirri baráttu, sem
yfir sténdur og framundan er,
að hin fyrri stefna verði upp
tekin á ný, u að tslendinpar ||
einir skuli hafa rétt til at- *
vinnurekstrar hér á landi.
1
Þjóifrelsis- og menningarmál
Fjórði landsfundur Sam-
taka hemámsandstæðinga
bendir landsmönnum enn á
þá meginkröfgu sína, að her-
vemdarsamningnum við
Bandaríkin verði sagt upp, og
ísland gert hlutlaust og frið-
lýst land.
Fundurinn minnir á þá sér-
stöðu sem þjóðin hefur.
Vegna fámennis þarf hún að
viðhafa ýmsar varúðarráð-
stafanir í samskiptum sínum .
við erlendar þjóðir, í þeim
tilgangi að vemda þjóðleg
einkenni sín. Minna má á,
að sjálfstæði okkar og þjóðleg
tilvera er árangur langrar og
oft tvísýnnar baráttu, og
verður því aðeins varðveitt,
að henni sé stöðugt haldið á-
fram.
Það er því ábyrgðarlaus
leikur að stofna árangri þeirr-
ar banáttu í voða. Fundurinn
átelur harðlega það glapræði
sem gert var, þegar leyfð var
stækkun sjónvarpsstöðvarinn-.
ar á Keflavíkurflugvelli og
telur starfrækslu hennar frek-
lega árás á menningarhelgi
þjóðarinnar.
Skorar fundurinn á við-
komandi ráðamenn, að vinda
bráðan bug að lokun stöðv-
arinnar, þar sem áformað er
að íslenzka sjónvarpið taki til
starfa þegar í þessum mán-
uði.
Fundurinn bendir á nauð-
syn þess, að vandað verði
sem mest til íslenzka sjón-
varpsins, eigi verði fjárskort-
ur látinn hamla starfsemi
þess og frspðsla og menning-
arlegt efni jafnan látið skipa
höfuðsess.
Með góðum vilja er unnt að
gera íslenzka sjónvarpið að
gegnu menningartæki, enda
þótt tilkoma þess sé að mörgu
komin fram af annarlegum á-
stæðum. Jáfnframt því sem
fundurinn gagnrýnir harðlega
vinna þurfi betur og skipu-
legar að verndun merkra
það ástand, sem nú ríkir í
sjónvarpsmálinu. vill hann
benda á það, að undirrót allra
þessara vandræða er ein og
hin sama — dvöl hins erlenda
herliðs hér á landi.
Fundurinn beinir þeirri á-
bendingu til fræðsluyfirvalda,
að stórauka þurfi fræðslu í
skólum um sögu þjóðarinnar
og menningararf, og mætti í
þeim tilgangi m.a. halda sér-
stakan þjóðræknisdag.
Skólarnir þurfa að kapp-
kosta meir en nú er gert, að
glæða ræktartilfinningar nem-
enda sinna til lands síns og
þjóðernis.
Fundurjnn beinir þeirri á-
skorun til ráðamanna þjóðar-
innar, að stórefla alla starf-
semi er miðar að bættu menn-
ingarlífi íslenzks almennings.
í því sambandi vill fundurinn
benda á þá uggvænlegu stað-
reynd. að hinn langi vinnu-
tími, sem nú tíðkast, er allri
menningarviðleitni fjötur um
fót. Mikil þörf er á að taka
til endurskoðunar öll hátíða-
höld 17. júní og 1. desember
!
því að ekki er viðunandi að
þau séu gerð að skrípaleik,
heldur verða þau að þjóna
þeim tilgangi sínum, að minna
fólk á sögu þjóðarinnar og
sjálfstæðisbaráttu í fortíð og
nútíð. Þá telur fundurinn, að
staða á landi hér, þannig að
þeim sé skilað óspilltum til
komandi kynslóða.
Fundurinn telur. að enn
meiri rækt þurfi að leggja
við verndun tungunnar. Mikil
ábyrgð hvílir á dagblöðum og
útvarpi í þessu efni, og þurfa
þau að vanda betur til verka
sinna. bæði um ritað mál og
talað, einnig ber útvarpi að
hafa betra eftirlit með því að |j
ekki séu fluttir sönglagatext- ®
ar, sem misþyrma tungunni.
Fundurinn brýnir að lokum
fyrir öllum þjóðhollum aðil-
um. að standa vel á verði, þar
sem þjóðin á nú mjög í vök
að verjast. vegna sívaxandi
erlendrar ásælni, bæði í
menningalegum og verklegum
efnum.