Þjóðviljinn - 17.09.1966, Blaðsíða 3

Laugardagur ¥3. septerriber — Þ3ÖÐVTDJTNN — SfÐA J
Bandaríkjamenn jafna við jörðu tvö
sveitaþorp nyrzt í Suður-Vietnam
Tvær bandarískar þyrlur höfðu verið skotnar niður í nágrenninu og
í hefndarskyni létu þeir rigna sprengjum og fallbyssuskotum á þau
A/
Der Spiegel":
SAIGON 16/9 — Bandaríska herstgómin í Saigon skýrði frá
því í dag að tvö lítil sveitaþorp hefðu verið jöfnuð við
jörðu svo að ekki stóð steinn yfir steini vegna þess að grun-
ur hefði leikið á því að Þjóðfrelsisherinn hefði búið þar
um sig.
Bæði þessi þorp voru í nyr'zta
fylki Suður-Vietnams, Binh Dinh,
skammt fyrir sunnan friðlýsta
svæðið við mörkin sem skipta
Vietnam. Talsmaður herstjórn-
arinnar tók fram að íbúarnir
hefðu verið varaðir við áður en
árásin hófst á þorpin svo að
þeir gætu forðað sér í tæka tíð,
og hélt hann því fram að þeir
hefðu allir komizt undan. Síð-
an var hafin skothríð á þorpin
úr fallbyssum og sprengjum
varpað á þau úr flugvélum.
Ákveðið var að jafna þorpin
við jörðu eftir að tvær banda-
rískar þyrlur höfðu verið skotn-
ar niður í næsta nágrenni þeirra.
Bandaríkjamenn segja að skæru-
liðar hafi á þessum slóðum graf-
ið mikið kerfi af jarðgöngum.
„Eftir öllu að dæma“, er sagt
í Saigon, munu þorpsbúar hafa
hlýtt aðvörunum Bandaríkja-
manna og flúið áður en árásin
hófst. Bandaríkjamenn segjast
hafa handtekið 70 skæruliða
þarna í grenndinni eftir að árás-
inni á þorpið var lokið.
Þettá gerðist skammt þar frá
sem 1.000 bandarískir hermenn
gengu á land í gær. Skæruliðar
réðust í dag til atlögu gegn
bandarískum herflokk á þessum
slóðum og var barizt í návígi
í þéttúm frumskógi. Landgangan
í gær var rétt fyrir sunnan
markalínuna við 17. breiddar-
bauginn og nær Norður-Vietnam
en Bandaríkjamenn hafa áður
farið.
Haldið var áfram loftárásum
á Norður-Vietnam í dag og var
nú ráðizt á skotmörk aðeins
eina 8 km frá Hanoi. Einnig voru
í dag gerðar loftárásir á frið-
lýsta svæðið fyrir sunnan marka-
línuna.
Skæruliðar réðust í gærkvöld
tvívegis með sprengjuvörpum á
eina herstöð Bandaríkjamanna,
105 km norðvestur af Saigon.
Loftorusta yfir Kína
Kínverska fréttastofan skýrði
i dag frá því að bandarísk flug-
vél hefði laskazt í viðureign kín-
verskra og bandarískra flugvéla
yfir Suður-Kína 9. september
s.l. Sagt var að bandariskar flug-
vélar af gerðinni F-105 hefðu'
ráðizt á kínverskt þorp í Kvang-
si Sjúang, sjálfstjórnarhéraði við
landamæri' Kína og Norður-Viet-
nams. Kínverskar oruetuþotur
hefðu þegar lagt til atlögu við
árásarflugvélarnar.
•
Fjórum dögum síðar vörpuðu
bandarískar flugvélar sprengjum
í grennd við hið svonefnda Vin-
áttuskarð á landamærunum.
Johnson forseti
og Leifur heppni
WASHINGTON 16/9 — Johnson
forseti boðaði í dag að 9. októ-
ber skyldi framvegis kenndur
við Leif Eiríksson. í boðskap for-
setans er komizt svo að orði:
Leifur Eiríksson sem var einn
hinna miklu leiðtoga á hetjuöld
norrænna landkönnuða er milj-
ónum Bandaríkjamanna af nor-
rænum stofni hvöt til dáða. Hin-
ar fornu norrænu dyggðir eru
nú hluti af okkar bandarísku
arfleifð, því að það voru konur
og karlar af norskum, sænskum
og dönskum ættum sem fyrst
lögðu undir sig hinar banda-
rísku sléttur.
Hörh gagnrýni í „Pravda" á
menningarbyltinguna í Kína
Fréttaritari blaðsins í Peking segir að kínverskur
verkalýður sýni „varðliðunum" sívaxandi andstöðu
Sjú Enlæ hefur einnig gagnrýnt „varðliðana“
fyrir ofbeldisverk og öfgafullt framferði
MOSKVU og PEKING 16/9 — Rauðu. varðliðarhir í Kína
mæta sívaxandi andstöðu fulltrúa bæði flokks og stjórnar,
segir í grein frá fréttaritara „Pravda“ í Peking sem blaðið
birti i dag. Það virðist • renna stoðum undir þessa fullyrð-
ingu fréttamannsins að f dag var birt í Peking ræða sem
Sjú >Enlæ iorsætisráð'hérra hefur haldið, en i henni gagn-
rýnir hann „varðliðana11 fyrir ofbeldisverk og öfgar.
Fréttamaður ,,Pravda“ segir i
langri grein , að „menningarbylt-
ing öreiganna“ fari fram án til-
styrks kínverks verkalýðs. Það
einkenni æ meir framferði „varð-
liðanna“ að þeir ráðist á fulltrua
kommúnistaflokksins í verk-
smiðjum, menntastofnunumi í
borgum og fylkjum. Verkamenn
í Sjanghaj hafi brugðizt illir við
þegar „varðliðar“ frá Pefeing
réðust á skrifstofur flokksins í
borginni. „Varðliðarnir“ hafi
krafizt þess að skotið yrði á
stöðvar flokksdeildarinnar úr
fallbyssum.
Fréttamaðurinn tíndi til mörg
dæmi um ofbeldisverk sem hann
segir að „varðliðarnir“ hafi
fr.amið- Varaborgairstjóri einn
hafi verið laminn í öngvit, verka-
manni misþyrmt vegna þess að
hann hafði mynd af Mao Tsetung
í sprungnum ramma, „varðlið»r‘‘
í Tientsin hafi barið tvo menn
með kylfum, byssuskeftum og
stólfótum svo að þeir biðu bana
af, Og ýms önnur slík dæmi eru
í stúku 323
Töfluskópar
i síldorvcrksmiSjuna
Mjölnir h.f.
Þorlókshöfn
nefnd í fréttabréfinu. Síðan er
spurt:
Hvers vegna eru unglingar og
skólaböm sem ekki eru í flokkn-
um hvött til að gagnrýna komm-
úr.ista og leggja mat á starfsemi
flokksstofnana? Hvers vegna er
haldið fram „öreigahreyfingu"
sem kínverskur , verkalýður á
engan hlut að? Hvers vegna var
nauðsýnlegt að taka völdin af
löglegum stofnunum sem fólkið
réði og brjóta með því bæði
stjórnarskrána og meginreglur
laganna? Hvað felst í kröfunni
um „miklar umbætur á ' sósíal-
istísku kerfi okkar‘‘?
Önnur grein .
„Pravda“ birti í dag aðra grein
þar sem vikið er að atburðunum
í Kína að undanförnu. Greinar-
höfundur, Sergei Kovaléf heim-
spekingur, lætur í ljós þá skoð-
un að atburðirnir í Kína eigi
ekkert skylt við hugmyndir
kommúnismans- Menningarbylt-
íng felist ekki í yfirborðskennd-
um ^thöfnum, heldur valdi hún
umbyltingu ' á öllu þjóðfélaginu.
Sérhver ný kynslóð byggi á
þeim árangri sem fyrri kynslóð-
ir hafi náð. Kovaléf svarar árás-
um sem gerðar hafa verið í Kína
á evrópskan menningararf og
segir að verk Shakespeares og
Tolstojs, Beethoven og Mozacrts
muni jafnan verða mönnum upp-
sprettur listræns unaðar og
þroska með þeim beztu eiginleika
þeirra.
Gagnrýni Sjú Enlæ
í ræðu sem Sjú Enlæ forsætis-
ráðherra hélt fyrir skemmstu og
birt var í dag á veggblöðum í '
Peking gagnrýndi hann rauðu
Framhald á 7. síðu.
Kafbátsverjar
eru taldir af
FLENSBORG 16/9 — Nú þykir
víst að aðeins einn áf 21 skip-
verja á vesturþýzka kafbátnum
„Hai“ sem sökk í Norðursjó í
fyrrakvöld hafi komizt af. Það
var hásetinn Silbernagel sem
bjnrgað var um borð í brezkan
togara eftir að hann hafði svaml-
að 13 klukkustundir í sjónum.
Leit er hætt að öllum sem úr
bátnum sluppu áður en hann
sökk og engin von til þess að
þeir sem voru íi bátnum náist
lifandi úr þessu. Hætta varð við
Mörgunartilraun í dag vegna ó-
veðursins sem enn geisar.
Siðferði ógnanna
Undir þessari fyrirsögn birtist í sídasta hefti vesturþýzka
vikuritsins „Der Spiegel‘‘ eftirfarandi rammagrrein, skrifuð af
ritstjóranum og eigandanum Rudolf Augstein. Grein þessi gef-
ur glögga hugmynd um hvernig striðið í Vietnam hefur opnað
augu Evrópumanna fyrir því að þeir geta ekki lengur átt sam-
Ieið með Bandarikjunum. „Der Spiegel“ er tvímælalaust á-
hrifamesta tímarit sem gefið er ót ' í Vestur-Þýzkalandi og
víst að eftir hinum þunga áfellisdómi yfir framferði Banda-
ríkjamanna í Vietnam verður tekið — og það ekki aðeins þar
í landi. Því birtum við hana hér í heild.
Bandarískir vinir okkar forð-
ast okkur, og við þá. Við
hittum þá í þeirri von að
þurfa ekki að tala um stjórn-
mál. Þeir og við erum ekki
lengur ásáttir um neitt. Stríð-
ið í Vietnam skilur á milli
okkar og þeirra, og skilnað-
urinn er sennilega varanlegri
en jafnvel bölsýnismenn ætla.
Stríðið í Vietnam hefur um-
hverft heilli þjóð og sambandi
okkar við hana, það klýfur
vestrið í tvennt. Óbeitin á
framferði Bandaríkjanna sam-
einar Evrópu og Asíu, de
Gaulle og Ú Þant.
Við sjáum í sjónvarpinu
hvernig fólk er flutt með
valdi úr heilum héruðum Suð-
ur-Vietnams og heil þorp eru
sprengd í loft upp. Höggdofa
af skelfingu láta konur og
öldungar leiða sig burt, pjönk-
ur þeirra sem kastast hafa úr
skröltandi kerrunum liggja
eins og hráviði á jörðinni.
Uppskerunni er eytt með
sérstöku eyðingarefni. Nap-
alm brennir tíu menn sem
ekki bera vopn, og af þeim
jafnan eitt barn, áður en
gengið er af einum skæru-
liða dauðum. Óvinirnir sem
liggja í valnum eru taldir
daglega.
Stórslasaðir fangar sem
varla er lengur lífsmark með
eru yfirheyrðir af bandarísk-
um liðsforingjum. Vopn sem
Genfarsáttmálinn myndi eng-
an veginn leyfa eru reynd
með góðum árangri. Á þvi
leikur enginn vafi lengur að
stríðsglæpir eru framdir, ekki
af þýzkum ómennum, ekki sf
asískum kommúnifetum (pinn-
ig af þeim), heldur af auð-
ugasta og voldugasta lýðræð-
isríki jarðar. ,
Þegar hafa verið gerðar
loftárásir á stíflu- og áveitu-
kerfi hinna þéttbýlu óshólma-
héraða Norður-Vietnams. Max-
well Taylor hershöfðingi hef-
ur sagt að stöðugt muni hert-
ur hringurinn um höfuðborg-
ina Hanoi og að í loftárásun-
um muni „állt lagt í eyði sem
byggt hefur verið upp í Norð-
ur-Vietnam síðustu tíu ár-
in“
Bandaríkjamenn haga sér
eins og þeir ættu í borgara-
stríði í báðum hlutum Viet-
nams, sem ein og sama þjóð-
in byggir. en ekki með þeim
tiltölulega frumstæðu vopn-
um sem aðilar að borgara-
stríðum sem við höfum kynnzt
til þessa höfðu tiltæk, heldur
með öllum þunga og full-
komnun afkastamesta iðnað-
arveldis heims. Grundvallar-
regian „Heldur dauður en
rauður“ er sniðin til fyrir
Bandaríkjamenn svo að þeir
geti framkvæmt hana án þess
að verða fyrir of miklu'mann-
tjóni. Asíumenn, gulir menr
verða að þola það sem erfitt
væri að ætlazt til af Evrópu-
mönnum eða Norður-Amerík-
önum. Eigi kommúnisminn
ekki að vera tálsýn og blekk-
ing ein, geta kommúnistar i
Vietnam ekki látið undan.
Siðspillingin er naerri þvi
jafn slæm og tortímingin.
Fram til þessa hefur það ver-
ið kenning kommúnista, að
auðvaldið leyfði sér munað
lýðræðis og mannúðar aðeins
á meðan valdi þess og sterk-
ari vígstöðu væri ekki ógnað.
Byltingarmenn sem stæðu
verr að vígi ættu því ekki
að láta blekkjast af siðferðis-
reglum sem auðvaldið' myndi
kasta umsvifalaust fyrir borð
ef það þyTfti þess með.
Bandaríkjamenn hafa reynd-
ar aðeins háð fáar og frem-
ur minniháttar ránsstyrjaldir.
Þeir hafa fram til þessa ekki
fallizt á pyndingar. Þeir hafa
ekki til þessa farið með stríði
til að halda við völd lepp-
stjórn sem studd var af þeim
og aðeins þeim einum. En nú
gera þeir það.
Krefjist þeir í verki þess
réttar að hlaupa undir bagga
með hverri lénskri arðráns-
stjórn sem uppreisn undir
stjórn kommúnista hefur ver-
ið gerð gegn; megi engar
breytingar verða í heiminum
með valdi sem kommúnistar
eiga hlut að, heldur aðeins
áfram ofbeldisverk auðvalds-
herja, og sé þessi meginregl#
ekki aðeins sett fram í orði,
heldur framkvæmd af öllu
afli og hervaldi — þá hafa
kommúnistar á rét að
standa, að ekkert siðferði sé
til, nema þá það siðferði bylt-
ingarinnar að berjast gegn
auðvaldinu með öllum tiltæk-
um ráðum, og siðferði auð-
valdsins að verjast bylting-
unni með öllum tiltækum ráð-
um. En þá er stríðið mikla
iíka óhjákvæmilegt, því að
kommúnistaríkin munu ekki
til lengdar viðurkenna rétt
Bandaríkjanna til að ákveða
hvaða byltingar skuii leyfðar
og hverjar ekki.
Sérhver siðferðishvöt, sér-
hver skírskotun til mannrétt-
inda og mannúðar venður af-
káraleg, meðan menn láta sér
lynda það sem gerist í Viet-
nam. Hverju skipta þeir 59
sem látizt hafa við Berlínar-
múrinn gagnvart þeim hundr-
uðum þúsunda kvenna og
barna sem vegna drambs hvíta
mannsins hafa verið brennd
til bana í Vietnam og þeim
hundruðum þúsunda sem á
eftir þeim munu koma? Og
hvílíkur hroki er ekki í því
fólginn að leggja heilt land
í eyði, aðeins vegna þess að
maður þekkir það ekki og
getur ekki náð tökum á því?
Kunni Bandarikjamenn eng-
in skil á því hvernig hægt er
að stjórna Asíu og geti ríkis-
stjórnir þasr sem þeir styðja
ekki haldið sér við völd, verða
-ir að láta Asíu í friði.
Bandarískir vinir okkar vita
betta allt eða a.m.k. eitthvað
af því. En þeir vilja ekki
vita það. Ekki aðeins Norður-
Vietnam sem Johnson for-
seti hefur útnefnt árásarað-
ila, heldur allur sá hluti
heims sem kommúríistar ráða
ekki geldur það háu verði.