Þjóðviljinn - 05.11.1966, Síða 3
Laugardagur 5. nóvember 1966 — ÞJÓÐVimNN — SÍÐA J
Vietnamar í Malasíu: flertir játa sig seka . . .
Bretar þykjast hlutlausir, en samt halda þeir
«
Skóla í frumskógahernaði fyrir
hermenn Saigonleppstjórnarinnar
Sovézk geimstöð
af nýrri tegund
MOSKVU 4/11. — Það var til-
kynnt í Moskvu í dag að leyni-
legri sovézkri geimrgnnsóknar-
stöð af nýrri gerð hefði verið
skotið á loft í október. Stöðin
hefur 400 km jarðfirrð og 100
km jarðnánd. Spútník þessi hef-
ur hlotið nafnið Jantar sem
þýðir raf.
í opinberri tilkynningu segir
að stöðin muni einkum safna
og senda upplýsingar úr ' iona-
beltinu. Reuter-fréttastofan seg-
Brezka stjómin hefur mjög auglýst sig að undanförnu
sem boðbera friðar og sátta í Vietnam. Hún hefur því reynt
að láta sem minnst bera á því, að hún heldur skóla í frum-
skógahemaði í Malasíu fyrir h^rmenn leppstjórnarinnar
í Saigon. Og það sem meira er, hin sparsama stjóm Wil-
sons, sem setur allt á annan endann ef eitthvert smáfyrir-
tæki hyggst greiða starfsfólki sínu svosem shilling á viku
í launauppbætur — hún borgar sjálf brúsann!! — Meðfylgj-
andi grein um skólann er þýdd og endursögð úr brezka
fhaldsblaðinu Sundey Times.
Bretax borga
Blaðamönnum sem leyft er að
koma nálægt Brezka frumskóga-
hemaðarskólanum í Johore,
Suður-Malaja, er ráðlagt að
skrifa með gætni um það sem
fýrir augun ber. Þeir eru að
nálgast þann viðkvæma blett
þar sem hin opinbera stefna
brezku stjórnarinnar að veita
Bandaríkjamönnum aðeins sið-
ferðilegan stuðning í Vietnam
birtist í óvæntu ljósi.
Á síðustu tveim árum hafa
að minnsta kosti 1450 menn frá
Suður-Vietnam hlotið þjálfun í
þessum skóla — og er allur
kostnaður greiddur af utanrík-
isráðuneytinu brezka. Og ekk-
ert bendir til þess að þessari
þjálfun verði hætt, hvað sem
George Brown utanríkisráðherra
lætur frá sér fara í málamiðl-
unarskyni á þingi S.Þ.
Á þessu ári er efnt til sjö sex
vikna námskeiða sérstaklega
fyrir Vietnammenn í Johore.
Fullskiphð hefur verið í öll
þeirra nema eitt.
Og meðal komumanna hafa
verið ýmsir háttsettustu menn
í her Saigonstjórnar (þ.á.m. Tri-
en höfuðsmaður, yfirmaður ör-
yggisþjónustu þjálfunardeildar
hersins). 22 Bandaríkjamenn
eru í hópi nemenda á þessu ári.
Erhard reiðubúinn að víkja
Enn ríkir fulikomin óvissa
um myndun nýrrar stjórnar
BONN 4/11 — Forsætisráðherra
Vestur-Þýzkalands, Ludwig Er-
hard, mun í næstu viku reyna
að koma á fót nýju stjórnarsam-
starfi við frjálsa demókrata, sem
áður sátu með kristilegum demó-
krötum í stjórn.
Blaðafulltrúi ríkisstjórnarinn-
ar sagði í dag, að Erhard væri
fús til að láta af stjórnarfor-
ystu, ef hans persóna reyndist
Þrándur í Götu stjórnarmynd-
unar.
Frjálsir demókratar eru hins-
vegar taldir hafa æ meiri áhuga
á því að mynda stjórn með sós-
íaldemókrötum, þótt þessir tveir
flokkar hafi nauman þingmeiri-
hluta.
Hinsvegar hefur foringi sósíal-
demókrata, Willy Brandt, lýst
því yfir í Frankfurt í dag, að
það sé alls ekki útilokað að
komið verði á samsteypustjórn
allra flokkanna þriggja. Schrö-
der utanríkisráðherra og Ger
stenmaier þingforseti eru taldir
liklegastir eftirmenn Erhards.
Landbúnaðarafurðir
Óttast umtal
Hin mikla diplómatíska við-
kvæmni sem tengd er þessum
skóla stafar af því, að Bret-
landsstjórn reynir að leika það
hlutverk að vera heiðvirður
málamiðlari í Vietnamdeilunni
— en Bretar voru ásamt Sovét-
mönnum í forsæti á Genfarráð-
stefnunni.
Skólinn í Johore varð upp-
haflega til í því augnamiði að
þjálfa brezka hermenn til bar-
daga við skæruliða á Malaja-
skaga árið 1948, og nýju lífi
var hleypt I hann meðan á stóð
deilu Malasíu og Indónesíu, sem
nýlega er lokið — voru þar
þjálfaðar sveitir sem senda átti
til Norður-Borneó.
Bretar óttast nú mjög, að ó-
vinveitt skrif um skólann geti
hrætt malaísk stjómarvöld til
þess að krefjast þess að starf-
semin verði á brott úr landinu.
Herinn myndi eiga erfitt með
að finna á öðrum stað 156 fer-
mílur af frumskógi eins og þeim
sem hann hefur til afnota í Jo-
hore.
Vondaufir nemendur
í skólanum reyna Bretar að
kenna Vietnömum „hvernig við
álitum að þeir eigi að haga sér
í frumskógum“ og þeir segja
að „um 70% af því sem við
segjum þeim geti orðið gagnlegt
ef rétt er þýtt“.
En það eru ekki aðeins tungu-
málaerfiðleikar sem torvelda
gagnkvæman skilning. Brezkum
hermönnum virðist þeir suður-
vietnömsku sýna einkennilega
undirgefni þeirri staðreynd hve
skæruliðar Vietkong hafa náð
sterkum ítökum í landi þeirra.
„Við segjum við þá — safnið
íbúum frumskógasvæðanna sam-
an í víggirtum þorpum og verj-
ið þá sómasamlega á næturnar,
eins og við.gerðum í átökunum
á Maljaskaga- Þá getið þið
farið út á nóttinni og drepið
hvern þann sem ekki ér innan
veggja.“ Vietnamar líta á okk-
ur tómlátlega og svara: „En
Vietkong ráða öllu á þessum
svæðum á næturnar."
Sérfræðingar í frumskóga-
hernaði í Johore eru og mjög
gagnrýnir á það, hve mjög Sai-
gonherinn treystir á þá amer-
ísku aðferð að safna saman
miklu liði til að elta uppi ó-
vinasveitir og tortíma þeim. „Við
höfum komizt að því að í
skæruhernaði eru augu óvinar-
ins allstaðar. Ef safnað er liði
til stórrar aðgerðar geta þeir
fylgzt með og haft nægan tíma
til að forða sér.“
Flestir játa
Á þessum sex vikum skiptast
á fyrirlestrar og mjög ströng
þjálfun. Námskeiðinu lýkur á
48 klukkustunda dvöl í „Friðar-
þorpinu" þar sem menn ganga
undir yfirheyrslur af þriðju
gráðu. Ekki er hægt að fá upp-
lýsingar um það hvaða aðferðir
eru notaðar, en sagt er að lang-
flestir, Bretar líka, játi sig seka
um siðir, og að segulbandsupp-
taka játninganna sé eyðilögð um
leið og hún hefur verið spiluð
einu sinni, til að auðmýkja
menn ekki enn meir en orðið er.
NEW YORK 4/11 — Sovétríkin
beittu í dag neitunarvaldi í Ör-
yggisráðinu gegn samþykkt um
að skora á Sýrland að gera ráð-
stafanir til að koma í veg fyrir
árekstra á landamærum Israels.
Tíu lönd, þeirra á meðal
Bandaríkin, Frakkland og Bret-
land, greiddu tillögunni atkvæði.
Sovézki fulltrúinn, Fedorenko,
gerði þá grein fyrir atkvæði sínu,
að með tillögunni hefði allri á-
byrgð af ástandinu verið varp-
að á herðar Sýrlendinga einna,
ir, að í rannsóknarstöðinni sé
Hreyfill sem noti sér iona-orku.
Þessa orku er hægt að fram-
leiða án afláts í langan tíma,
þannig að hraðinn eykst smátt
og smátt til hins óendanlega.
Hagnýting þessarar orku 'getur
því haft mikla þýðingu fyrir
geimsiglingar.
Mindszenty
fer hvergi
BUDAPEST 4/11 — Mindszenty
kardínáli, sem setið hefur í
bandaríska sendiráðinu í Búda-
pest síðan í uppreisninni 1956,
hefur enn neitað að yfirgefa
sendiráðsbygginguna og takavið
stöðu í Vatíkaninu sem honum
hefur boðizt.
Mindszenty var dæmdur fyrir
njósnir í tíð Rakosis, og ung-
versk yfirvöld hafa til þessa
neitað að veita honum fulla
uppreisn æru.
Manntjón og eigna affióð■
um og skriðuföllum á Ítaiíu
RÓM 4/11 — Úrhellisrignngar i
Norður-Ítalíu hafa valdið , mikl-
um flóðum og dauða a.m.k. 14
manna. Sjö þeirra létu lífið er
skriða féll á þorp í Amo-dal.
Hin fræga listaborg, Flórens,
er einna verst útleikin, járn-
brautar- og símasamband við
borgina er rofið, og um aðal-
götur borgarinnar flæðir eðju-
blandið vatn og hefur leikið
margar fomar byggingar grátt
Allir bátar í héraðinu hafa ver-
«5 teknir til björgunarstarfa.
Feneyjar hefur og orðið mjög
illa úti, en sú sögufræga borg
er smám saman að siga undir
yfirborð sjávar. Margir þekktir
gondólar þar í borg sukku og
skemmdir hafa orðið á brúm
og baðstrandarmannvirkjum.
Framhald af siðu 10.
ráðstafanir, sem gerðar voru í
sambandi við verðlagssamning-
ana í septembermánuði sl. og
sem munu auðvelda mjólkur-
samlögunum að greiða til fram-
leiðenda hið svokallaða grund-
vallarverð.
2. Að hækka smjörverðið,
vegna þeirrar verðlækkunar,
sem Framleiðsluráðið ákvað 16.
maí sl., í áföngum. Fyrsti hluti
þeirrar hækkunar kom til fram-
kvæmda 1. október sl. Var sú
hækkun kr. 33,00 á heildsölu-
verðinu, en ríkisstjórnin ákvað
að auka niðurgreiðsluna á
smjöri um þá upphæð svo hið
lága útsöluverð þess gæti hald-
izt enn um stund. \
3. Framleiðsluráðið ákvað
emnig að lækka hið svokallaða
verðmiðlunargjald af seldri
mjólk, yfir mánuðina október,
nóvember og desember, úr 30
aurum í 10 > aura pr. lítra. Þessi
ráðstöfun er fyrst og fremst
gerð til þess að örfa framleiðslu
mjólkur að haustinu á hmum
svokölluðu mjólkursölusvæðum
og einnig til þess að mæta auka-
kostnaði sem sérstaklega fellur
á nokkur samlögin í haust
vegna flutnings á mjólk, rjóma
og skyri milli sölusvæða." .
Síldveiðin
Framhald af 10 ÆÍðU-
Bára SU 100
Viðey RE 200
Seley SU 100
Eldborg GK 110
Súlan EA 135
Geirfugl GK 180
Sigurður Bjarni GK 80
Þórður Jónasson EA 130
Þorsteinn RE 180
Loftur Baldvinsson EA 160
Arnfirðingur RE 170
íslenfur IV VE 150
Helga RE 80
Hugrún ÍS 110
Örn RE f . J : 150
Hoffell SU 60
Arnar RE 80
Haraldur AK 40
Mannskœður
bylur í USA
NEW YORK 4/11 — Mikill snjó-
bylur herjaði í dag á Kanada
eftir að hafa valdið 32 mönnum
bana í Bandaríkjunum. Mörg
hundruð fjölskyldur hafa misst
heimili sín og samgöngur eru
tepptar á stóru svæði.
Þúsundir manna eru nú að
moka sér leið gegnum snjóskafl-
ana í ýmsum norðausturríkjum
Bandaríkjanna, en þeir eru víða
hálfur annar metri á hæð. Flest-
ir hinna látnu fórust í umferð-
arslysum, en súmir eldri menn
ofreyndu sig á snjómokstri.
Bylurinn hefur þegar kostað
tvo menn lifið í Kanada og eru
samgöngur þar víða að teppast
Sagt er að ástandið sé einna
verst í Ontarioríki, og er víða
mikill viðbúnaður til að mæta
afleiðingum óveðursins.
Johnson láefur ófriðlega á blaðam annafundi:
Stöðva ekki loftárásir um
\
jólir> þótt páfinn óski þess
WASHINGTON 4/11 — Johnson forseti hélt blaðamanna-
fund í dag og var boðskapur hans ekki sérlega uppörfandi:
boðar hann sendingu fleiri hermanna til Vietnam og gefur
engar vonir um að loftárásum á Norður-Vietnam verði
hætt. Þá vísaði forsetinn skilyrðislaust á bug öllum efa-
semdum sem fram hafa komið að undanförnu um sann
leiksgildi Warrenskýrslunnar um morðið á Kennedy.
Johnson sagði að liðsauki yrði
sendud til Vietnam svo fremi
sem yfirmaður Bandaríkjahers
þar, Westmoreland, færi fram
á það. Hann nefndi engar tölur,
en sagði, að það yrði gért sem
þurfa þætti. Nú' eru 345 þúsund
bandarískir hermenn í Vietnam,
og búist er við að þeir verði
orðnir um 400 þús. um áramót.
Forsetinn var að því spurður,
hvort önnur_ þau ríki, sem sent
hafa herlið til Suður-Vietnam
myndu senda fleiri hermenn nú
— eftir ráðstefnuna í Manila.
Johnson svaraði, að leiðtogar
þessara landa hefðu heyrt ósk-
ir Westmorelands um liðsauka
„og ef hann biður um fleiri
menn, þá látum við hann fá
þá“.
Forsetinn sagði, að Bandaríkja-
menn myndu ekki hætta loft-
árásum á Norður-Vietnam, nema
til kæmu mótaðgerðir. Blaðið
New York Times segir hins veg-
ar í dag, að varnarmálaráðuneyt-
ið búist við skipunum frá John-
son um auknar loftárásir. Og for-
setinn sagði reyndar á blaða-
mannafundinum, að hann myndi
ekki láta hætta sprengjukasti
um jólahelgina þótt sjálfur páf-
inn bæði hann um það.
Johnson sagði ennfremur að
hann byggist ekki við því að
Vietnamstríðið hefði veruleg á-
hrif á úrslit þingkosninganna
sem fram fara í Bandaríkjun-
um á þriðjudag. Ennfremur taldi
forsetinn, að Sovétstjórnin
reyndi að beita sér fyrir friði í
Vietnam eftir megni.
Johnson vildi álíta að gagn-
rýni sú sem komið hefur fram
í mörgum bókum á Warren-
skýrsluna, og heldur því þá
einkum fram, að Oswald hafi
ekki verið einn að verki, hafi
ekki við rök að styðjast.
Johnson gengur undir tvo
minniháttar uppskurgi að tveim
vikum liðnum og mun nú hvíl-
ast um hrið á búgarði sínum í
Texas.
Kjarabætur íkjöifar endur-
skipulagningbr i So vétríkjum
MOSKVU 4/11— Endurbætur á
skipulagi sovézks efnahagslífs
hafa þegar gefið góða raun, seg-
ir Bæbakof, formaður sovézka
áætlunarráðsins í grein í Pröv-
du í dag. Um 700 fyrirtæki í
léttaiðnaði og matvælaiðnaði
hafa þegar tekið upp nýja starfs-
háttu, og ségir að tekjur starfs-
fólksins í þeim hafi aukizt um
20% á fyrstu níu mánuðum árs-
ins, en um 10% í iðnaði yfir-
leitt.
Hið nýja kerfi byggir bæði í
auknu sjálfstæði einstakra fyrir,
tækja og svo því, að tekjur þess
og verkamanna fara ekki eftii
framleiðslumagni einu, heldui
fyrst og fremst því hvernig var-
an selst, þ.e. eftir gæðum. Aui
þess hafa fyrirtæki frjálsar:
hendur um bónusgreiðslur er
áður.
Á næsta ári munu hinar nýji
stjórnunaraðferðir teknar upp í
nýjum iðngreinum.