Þjóðviljinn - 12.03.1967, Blaðsíða 10

10 StBÁ — MÓÐVXLJINN — SunnraJagur 12. marz Í9S7.
JOHN FOWLES:
SAFNARINN
n
meiri umferð um nágrennið. Á
sunnudögum í góðu veðri komu
stundum bílar framhjá á fimm
mínútna fresti. Stundum hægðu
þeir ferðina þegar þeir fóru
framhjá, sumir óku til baka og
horfðu betur á útsýnið, og
nokkrir voru meira að segjaysvo
ósvífnir að þeir teygðu mynda-
vélarnar inn fyrir garðhliðið og
tóku myndir. Og um helgar
hleypti ég henni aldrei út úr
herberginu sínu.
Einn daginn var ég að leggja
af stað til Lewes, og þá stöðv-
aði mig maður í bíl. Var ég
eigandinn? Hann var einn af
þessum ofurmenntuðu mönnum
með kartöflu í hálsinum. Ég-er-
vinur-forstjórans-manngerðin.
Hann rausaði heilmikið um
húsið og hann væri að skrifa
grein fyrir tímarit og mætti
hann litast dálítið um og taka
myndir, einkum langaði hann
til að líta á kaþólsku kapelluna.
Hér er engin kapella, sagði ég.
En góði maður, það er frá-
leitt, sagði hann, það er minnzt
á hana í fylkissögunni. f ótal
bókum.
Ó, þér eigið við gamla stað-
inn niðri í kjallaranum, sagði
ég, eins og ég hefði ekki skilið
hvað hann átti við. Hann er lok-
aðúr. Múraður aftur.
En þetta hús er friðað. Það
er» ekki hægt að gera slíkt.
Ég sagði, þetta er svo sem á
sínum stað. Það er bara ekki
hægt að skoða það. Það var
búið að þessu áður en ég kom.
Þá vildi hann skoða húsið að
innan. Ég sagðist vera tíma-
bundinn, ekki geta beðið. Hann
'vildi þá koma' aftur seinna —
„Nefnið „bara daginn". Ég vildi
það ekkl Ég sagðist engan frið
hafa fyrir fyrirspurnum. Hann
hélt áfram að snuðra, hann fór
meira að segja að hóta því að
koma með aðgönguseðil frá
Styrktarfélagi gamalla minja
(hvers konar fólk sem það nú
er), hann var reglulega ágeng-
ur en fleðulegur um leið. Loks
ók ég bara búrt. Hann var bara
að látast. en það var einmitt
svona lagað sem ég þurfti að
vara mig á.
Ég tók myndirnar um kvöld-
ið. Ósköp venjulegar myndir,
hún sat og var að lesa. Þær
urðu bara góðar.
Dag nokkum um þetta leyti
gerði hún mynd af mér eins og
til að endurgjalda gullhamrana.
Ég varð að sitja á stól og horfa
Hárgreiðslan
Hárgreiðslu- og snyrtistofa
Steinu og Dódó
Laugav. 18, III. hæð (lyfta)
Sími 24-6-16.
PERMA
Hárgreiðski- og snyrtástofa
Garðsenda 21. SÍMI 33-968.
út í hom. Eftir hálftíma reif
hún sundur teikningúna, áður
en ég gat komið í veg fyrir það.
(Hún reif oft í sundur. Senni-
lega listamannseðlið í henni).
Mér hefði þótt gaman að eiga
þetta, sagði ég. En hún anzaði
mér ekki einu sinni, hún sagði
bara, ekki hreyfa yður.
Stundum talaði hún. Mest-
megnis voru það persónulegur
athugasemdir.
Það er erfitt að ná yður. Þér
hafið svo fáa drætti. Allt er
svo óákveðið. Ég hugsa um yður
sem hlut, ekki sem persónu.
Nokkru síðar sagði hún:
— Þér eruð ekki ófríður, en
andlitið á yður hefur svo marga
ljóta ósiði. Neðri vörin er verst.
Hún kemur upp um yður. Ég
leit í spegilinn uppi, en ég gat
ekki séð hvað hún átti við.
Þess á. milli kom hún með
furðulegar spurningar alveg út
í bláinn.
— Trúið þér á guð? var ein
þeirra.
Ekki sérstaklega, svaraði ég.
— Það er annað hvort já eða
nei.
Ég hef ekkert hugsað um það.
Get ekki séð að það skipti neinu
máli.
— Það eruð þér sem eruð lok-
aðir niðri í kjallara, sagði hún.
Haldið þér það? spurði ég.
— Auðvitað. Ég er mannleg
vera.
Hún sagði: Ekki tala meira,
þegar ég ætlaði að halda áfram.
Hún kvartaði yfir birtunni.
— Það er þetta gerviljós. Ég
get aldrei teiknað í svona birtu.
Ljósið lýgur.
Ég skildi hvað hún var að
fara, svo að ég hélt kjafti.
Og einu sinni — það var ef
til vill ekki fyrsta daginn sem
hún teiknaði mig, ég man ekki
hvaða dag — hrökk allt í einu
útúr henni: — Þér eruð heppinn
að eiga enga foreldra. Foreldr-
ar mínir hafa bara hangið sam-
an vegna mín og systur minnar.
Hvernig vitiðy þér það. sagði
ég.
— Af því að mamma hefur
sagt það, sagði hún. — Og pabbi
líka. Mamma er tæfa. Andstyggi-
leg og metnaðargjörn millistétt-
artæfa. Hún drekkur.
Ég hef heyrt það, sagði ég.
— Ég gat aldrei tekið á móti
kunningjum mínum heima.
En synd, sagði ég. Hún leit
hvasst á mig, en þetta átti ekki
að vera nein hæðni. Ég sagði
henni frá föður mínum sem
drakk og móður minni.
— Faðir minn er veiklyndur,
en mér þykir mjög vænt um
hann. Vitið þér hvað hann sagði
við mig einn daginn? Hann
sagði: Ég skil ekki hvernig svona
lélegir foreldrar hafa getað eign-
azt svona indælar dætur. Hann
var í rauninni að hugsa um syst-
un míria, það er hún sem er
reglulega gáfuð.
Þér eruð reglulega gáfaðar.
Þér fenguð góðan styrk.
— Ég er góður teiknari, sagði
hún. — Ég get kannski orðið
býsna fær í minni grein, en ég
verð aldrei mikill Kstamaður.
Að minnsta kosti hef ég ekki
mikla trú á því.
Það getið þér ekki vitað sagði
ég.
— Ég er ekki sjálfri mér nóg.
Ég er kvenmaður. Ég verð að
hafa einhvern að halla mér að.
Ég veit ekki hvers vegna, en
allt í einu skipti hún um um-
ræðuefni og sagði: — Eruð þér
hommi?
AHs ekki, sagði ég. Ég roðnaði
auðvitað.
— Það er ástæðulawst að
skammast sín fyrir það. Margir
merkir menn ern þannig gerð-
ir. Svo sagði hún: — Þér viljið
styðja_ yður við mig. Ég finn
það. Ég geri ráð fyrir að það
sé móðurduld. Þér eruð að leita
að móður.
Ég trúi ekki á þetta allt sam-
an, sagði ég. ,
— Okkur myndi ekki líða vel
saman. Við þurfum bæði stuðn-
ing frá öðrum.
Þér gætuð haft fjárhagslegan
stuðning af mér, sagði ég.
— Og þér allan annan stuðn-
ing af mér? Hjálpi mér allir
heilagir.
Svo sagði hún: Hérna, og rétti
mér teikninguna. Hún var reglu-
lega góð, ég varð alveg. undrandi
yfir þvf hve lík hún var. Ég
varð næstum virðulegur, eigin-
lega myndarlegri en ég er í raun
og veru.
Gætuð þ^r ekki hugsað yð-
ur að selja þessa? spurðl ég.
— Ég hafði ekkert hugsað um
það, en ég get það svo sem.
Tvö hundruð gíneur? '
— í lagi. sagði ég.
Hún leit aftur hvasst á mig.
— Hefðiið þér viljað borga
tvö hupdruð gíneur fyrir þetta?
Já, sagði ég. Af því að þér
gerðuð hana.
— Fáið mér hana. Ég rétti
henni myndina og áður en ég
vissi af, var hún farin að rífa
hana í sundur.
Gerið það fyrir mig að' hætta
þessu, sagði ég. Hún hætti, en
hún var samt búin að rifa hana
hálfa leið í sundur.
— En hún er léleg, léleg, lé-
leg. Og svo fleygði hún henni
bókstaflega í mig. — Gerið svo
vel. Leggið hana í skúffu hjá
fiðrildunum.
Næst þegar ég var í Lewes
keypti ég handa henni fleiri
plötur, allt sem ég gat fundið
eftir Mozart, því að hún virtist
hrifin af honum.
%■
í annað skipti teiknaði hún
skál með ávöxtum í. Hún teikn-
aði hana einum tíu sinnum og
svo festi hún allar myndirnar á
hlífina og bað mig að velja þá
beztu. Ég sagði að þær væru
allar góðar, en hún lét sig ekki,
svo að ég valdi eina.
— Það er sú lélegasta, sagði
hún. — Þetta er þokkaleg og
pen nemandateikning. Hún
sagði: — Ein teikningin er góð.
Ég veit hún er góð. Hún er
hundrað sinnum meira virði en
allar hinar. Þér megið geta
þrisvar, og ef þér getið fundið
hana, þá fáið þér hana ókeypis
þegar ég fer héðan. Ef ég fer.
Ef þér getið það ekki, megið
þér borga mét tta gínewr fyiOr
hana.
Jæja, ég lét sem ég tæki ekki
eftir háðinu og gizkaði þrisvar,
skakkt í öH skiptin.' Sú sem var
svona góð sýndist mér bara
hálfgerð, það var næstum ekki
hægt að sjá hvaða ávextir voru
í skálinni og hún var ÖH skökk.
— Þetta er rétt áður en ég segi
eitthvað um ávöxtinn. Ég segi
það ekki, en manni finnst sem
ég ætli að fara til þess. Getið
þér ekki fundið það?
Ég sagðist reyndar ekki gera
það.
Hún fór og sótti bók með
myndum eftir Cézanne. ,
— Þarna, sagði hún og benti
á litmynd af diski með eplum.
Hann segir ekki aðeins allt sem
er að segja um þessi epli, held-
ur allt um öll epli og öll form
og liti.
Ég tek yður trúanlega, sagði
ég. Allar myndirnar yðar eru
fallegar, sagði ég.
Hún horfði bara á mig.
— Ferdinand, sagði hún. — Þau
hefðu átt að skíra yður Caliban.
Dag nokkurn þrem eða fjórum
dögum eftir fyrsta baðið henn-
ar varð hún skelfilega eirðar-
laus. Hún gekk fram og aftur
um fremri kjallarann eftir
kvöldmatinn, settist á rúmið,
reis upp aftur. Ég leit á teikn-
ingar sem hún hafði gert um
daginn. Það voru myndir gerð-
ar eftir myndum úr listaverka-
bókunum, mjög vel gerðar, fannst
mér, og þær voru mjög líkar.
Allt í einu sagði hún: — Gæt-
um við ekki farið út að ganga?
Ég legg við drengskap minn.
En það er blautt, sagði ég.
Og kalt. Það var komið fram
í október.
— Ég verð brjáluð af að sitja
hér ihnilokuð. Gætum við ekki
gengið aðeins út í garðinn?
Hún kom alveg upp að mér,
sem hún forðaðist annars og
rétti fram hendurnar. Hún var
farin að hafa hárið slegið, bund-
ið upp með dökkbláu bandi, sem
var eitt af því sem hún hafði
skrifað á listann yfir það sem
ég átti að kaupa. Hárið á henni
var alltaf fallegt. Ég hef aldrei
séð fallegra hár. Oft fékk ég
ákafa löngun til að snerta það.
Aðeins strjúka það, þreifa á
því. Ég fékk tækifæri þegar ég
batt fyrir munninn á henni.
Við fórum semsé út. Þetta var
undarlegt kvöld, tunglið óð í
skýjum og skýin þutu yfir him-
ininn, en niðri hjá okkur var
næstum logn. Þegar við komum
út, stóð hún stundarkorn og dró
andann djúpt. Svo tók ég und-
ir handlegginn á henni með lotn-
TILKYNNING
frá Húsnæðismálastofnun
ríkisins
Húsnæðismálastofnun ríkisins vill hér með
benda umsækjendum/væntanlegum um-
sækjendum um íbúðalán á á neðangreind
atriði:
1- — Einstaklingar og sveitarfélög' sem hyggjast
hefja byggingu íbúða á árinu 1967 svo og einstak-
lingar, sem ætla að festa kaup á íbúðum, og sem
koma vil'ja til greina við veitingu lánsloforða hús-
næðismálastjómar árið 1067, sbr. 7. gr. A., laga
nr. 19/1965 um Húsnæðismálastofnun ríkisins,
skulu senda umsóknir sínar. ásamt tilskildum
gögnum og vottorðum, til Húsnæðismalastofnun-
ar ríkisins ?igi síðar en 15. marz 1967. — Umsókn-
ir, sem síðar kunna að berast, verða ekki teknar'
til greina við veitingu lánsloforða á árinu 1967
2. — Þeir sem þegar eiga umsóknir hjá Húsnæðis-
málastofnuninni og fengið hafa skriflega viður-
kenningu fyrir að umsókn þeirra sé lánishæf,
ÞURFA EKKI að endumýja umsóknir.
3. — Umsóknir um viðbótarlán verða að hafa bor-
izt stofnuninni eigi síðar en 15. marz n.k.
Húsnæðismálastofnun ríkisins.
SKOTTA
© King Fcature* Syndicate, Inc., J965. World r 1 ghta xeaerved._ \ \ \
— Af hverju bíð ég alltai með það að laga til í læsta bókaskápn-
um mínum þangað til sfðasti skóladagurinn er runninn uppl
/gft FERÐASKRIFSTOFA
\g/RlKISIAíS .
LÆKJARGÖTU 3, REYKJAVÍK, SÍMI 11540
JÚGÓSLAVNESKA RIVIERAN
16 daga flugferð til hins hlýja og tæra
Adríahafs frá kr. 12.670,09.
Gistingar, 3 máltíðir á dag og flugvsk.
innif. — PANTIÐ TÍMANLEGA! AÐEINS
ÖRFÁ SÆTI LAIJS.
(gntlnental
SNJOHJOLBARÐAR
MEÐ NÖGLUM
sem settir eru í, með okkar fuil-
komnu sjálfviiku neglingarvél.
veita fyilsta öryggi í snjó ög
hálku.
Nú er alka veðra von. — Bíðið
ekki eítir óhöppum, en setjið
C0NTINENTÆL hjólbaiðá, með
eða án nágla, undír bílinn nú
þegar.
Vinnustofa vor er opin alk daga
frá H.,7,30 til kl. 22.
Kaþpkostum að veita góða þjón-
ustu með fullkomnustu vélum
sem völ er á. *
*
GUMMIVINNUSTOFAN h.f.
Skipholti 35 — Sími 3-10-55.
Kuldajakkar; úlpur
og terylene buxur í úrvali.
Ó. L. Traðarkotssundi 3
(móti Þjóðleiktaúsinu)