Þjóðviljinn - 09.01.1968, Page 3

Þriðjudagur 9. janúar 1968 — ÞJÓÐVILJIN'N — SlÐA J
Aukmsr loftárásir svarii vii
tilboii um samninguviiræiur
Greinilegt að Bandaríkjastjórn ætlar í þetta sinn
sem ævinlega áður að virða að vettugi slík tilboð
ii
//
WASHINGTON 8/1 — Eina svar Bandaríkjastjórnar við
því tilboði sem stjóm Norður-Vietnams hefur gert henni
um að hafnar verði samningaviðræður þegar loftárásunum
hefur verið hætt skilyrðislaust er enn sem komið er að
magna þær árásir um allan helming.
Fréttaritari AFP í Hanoi hef-
ur eftir heimildarmönnum þar
að hinar hörðu loftárásir Banda-
ríkjamanna strax eftir að Trinh
utanríkisráðherra hafðj gert
þeim tilboðið um samningavið-
ræður hafi verið vanhugsaðar.
Svo harðar árásir hljóti að tor-:
velda mönnum trúna áaðBanda-
ríkjamenn séu einlægir þegar
þeir tala um frið og af því leiði
að Norður-Vietnamar verði enn
staðráðnari í að berjast heldur
til þrautar en leita samninga.
Samtímis er lögð áherzla á það.
segir fréttamaður AFP. að hinar
hertu loftárásir muni ekki gera
Norður-Vietnama samningsþýð-
ari. Ekki verði hvikað frá þeirri
stefnu að loftárásum og öllum
öðrum hernaðaraðgerðum gegn
Norður-Vietnam verði að linna,
áður en viðræður geti hafizt. Yf-
irlýsing Trinhs utanríkisráðherra
hafi verið birt til þess að eyða
öllum efasemdum Bndaríkja-
stjómar um hvað gerast myndi
ef loftárásunum yrði hætt.
Dræmar undirtektir
Fréttaritari Reuters í Washing-
ton segir að þar hafi tilboð Norð-
ur-Vietnams um viðræður fengið
mjög dræmar undirtektir. Willi-
am P. Bundy, aðstoðarutanrikis-
ráðherra, hafi ekki beinlínis vís-
að tilboðinu á bug, en hann hafi
látið í Ijós miklar efasemdir um
að nokkuð væri á því að byggja.
Fram að þessu, t.d. á allsherj-
arþingi Sameinuðu þjóðanna,
hefur það verið viðkvæðið hjá
VS leggur höfuðáherzlu á
uð Dunir furi ár Nuto 1969
KHÖFN 8/1 — Vinstrisósíalistar
birtu kosningastefnuskrá sína á
ftrndi með blaðatmönnum í Kaup-
mannahöfn í dag. I stefnuskránni
segir m.a. að fllokkurinn muni
leggja höfuðáherzlu á að Danir
segi sig úr Atlanzhafsbandalag-
inu 1969. Tekið er fram að ekki
sé hægt að gera greinarmun á
stefnunni í innanlands- og utan-
ríkismálum, segir í skeyti frá
Ritzaus Bureau.
Einn helzti leiðtogi hins nýia
flokks, Erik Sigsgaard, sagði að
það eitt' að flokkurinn myndi
vinna að því að Danir segðusig
úr NATO nægði til þess að
hann hvorki gæti né vildi taka
þátt í stjórnarsamstarfi að kosn-
ingum loknum. Þingkosningarnar
í Dahmörku fara fram 23. janúar.
Flokkurinn 'krefst þess annars
éð stefnt verði í átt til algerrar
afvopnunar í Danmörku, oghætt
verði við tilraunir til að komast
í Éfnahagsbandatlag Evrópu, en
í þess stað reynt að auka við-
skiptin við Norðurlönd og tekin
upp viðskipti við þjóðir Austur-
Evrópu og þróunarlöndin. Danir
ættu að auka aðstoð sina við
fátæku þjóðirnar, en forðast ætti
að veita þeim ríkjum aðstoðsem
búa við afturhaldsstjórnir, eins
og t.d. Thaiíand.
Flokkurinn mun vinna að þvi
að koma á sósíalisma i Dan-
mörku, þar sem enginn maður
arðræni annan og bent er á
ýmsar ráðstafanir sem miðað
gætu í bá átt, að þjóðbankinn
verði „þjóðnýttur", þ.e. ^tekið
verði fyrir að hann geti farið
sinu fram. Þá beri að þjóðnýta
tryggingarfélög, auka hlut hins
opinbera í sparnaðinum, eftirlit
með útlánum bankanna, og rík-
ið fái rétt til að hlutast til um
Hjartavernd
Fnamhald af 1. síðu.
draga af þeim ábyggllegar álykt-
anir.
Stjórn Hjartaverndar vonast
til þess að aðrar heilbrigðisstofn-
anir landsins geti notið góðs af
þessu brautryðjendastarfi og að
i náinni framtíð verði hægt að
nýta betur þær starfsaðferðir
sem nú er verið að reyna.
Þá hyggst Hjartavemd færa
starfsemi sína út á .landsbyggö-
ina á næstu árum og takist það
má búast við að bætt verði að
einhverju leyti úr skorti álækn-
isþjónustu i dreifbýlinu.
fulltrúum Bandarikjastjórnar,
þegar lagt var að henni að hætta
loftárásunum til að greiða fyr-
ir samningaviðræðum, að engin
trygging væri fyrir því að ú^
þeim viðræðum yrði; stjórn
Norður-Vietnams hefði ekki svo
Bandaríkjastjóm væri kunnugt
um gefið neina yfirlýsingu um
að hún skuldbyndi sig til við-
raeðna að loftárásunum loknum.
I Washington er talið, segir í
skeyti frá Reuter, að Rusk ut-
anríkisráðherra sé fremstur i
flokki þelrra sem virða vilja til-
boð Hanoistjórnarinnar að vett-
ugi. Hins vegar sé það vitað að
margir lægra settir embættis-
menn í Washington séu því fylgj-
andi að tilboðinu verði tekið.
Fréttaritari AFP í Peking, Je-
an Vincgnt. telur engan vafa á
því að tilboð Trinhs utanríkis-
ráðherra hafi mælzt illa fyrir í
Kína Þess hefur hvergi verið
getið í Kína. en því meira hef-
ur verið birt af fyrri ummælum
Ho Chi Minh forseta til fordæm-
ingar heimsvaldastefnu Banda-
ríkjanna. Sama máli gegnir um
slík skrif Síhanúks prins, leið-
toga Kambodju, en þess er
heldur ekki getið í kínverskum
blöðum að hann hefur fallizt á
að ræða við sendimann Johnsons
forseta.
Surveyor 7
í tunglferð
PASADENA 8/1 — í gær var
skotið frá Kennedyhöfða sjöunda
og síðasta tunglfarinu af gerð-
inni Surveyor, og er ætlunin að
það lendi hægri lendingu á tungl-
inu aðfaranótt miðvikudagsins.
Braut tunglfarsins hefur verið
leiðrétt tvívegis og standa nú
allar vonir til að tilraunin heppn-
ist, en Surveyor á að lenda á
suðurhveli tunglsins í námunda
við gíginn Tych.
RÓM 8/1 — Fulltrúi Páfagarðs
hefur átt viðræður við fulltrúa
stjórnar Norður-Vietnams um
eina af friðarhvötum Páls páfa,
segir málgagn Páfastóls, segir
málgagn Páfastóls ..Osservatore
Rornano".
TELAVIV 8/1 — Orustuþotur,
skriðdrekar og stórskotalið ísra-
elsmanna lögðu í dag til atlögu
við hersveitir Jórdana á bökk-
um Jórdansfljóts. ísraelsmenn
segja að átökin hafi hafizt með
skothríð Jórdana á þorp vestan-
megin fljótsins. Stórskotalið
beggja skiptust á skotum yfir
fljótið og á einum stað varð bar-
dagi milli skriðdreka beggja.
Snörp áhluup ÞFF á
3 borgir / Vietnam
Áhlaupin gefa til kynna að þjóðfrelsisherinn
hafi tekið frumkvæðið af Bandaríkjamönnum
SAIGON 8/1 — Her Þjóðfrelsisfylkingarinnar í Suður-
Vietnam gerði um helgina áhlaup á þrjár höfuðborgir fylkja
eða héraða. Þessi áhlaup eru talin enn ein vísbending um
að frumkvæðið í stríðinu sé nú í höndum þjóðfrelsishersins
en ekki Bandaríkjamanna.
Bændaríkiamenn
erlendis á móti
PARIS 8/1 — í gær komusaman
á fund í París um fimmtíu full-
trúar ýmissa samtaka Banda-
ríkjamanna í Evrópu og stofn-
uðu þeir nefnd sem samræma á
baráttu þeirra gegn stríðinu í
Vietnam. Nefndin sem kallast
„American Opposition Abroad"
— amerísk andstaða erlendis —
mun efna til mótmælaaðgerða
gegn Vietnamstríðinu í öllum
helztu borgum Evrópu dagana
22. febrúar og 2. apríl.
Annað áhlaupið vargertígær-
morgun. Þá tóku þjóðfrelsisher-
menn fylkishöfuðborgina Khiem
Cuong. rúma 30 km fyrir norð-
vestan Saigon. á sitt vald og
héldu bænum í hálfa þriðju
klukkustund. Áhlaupið var gert
að lokinni harðri skothríð úr
sprengjuvörpum. Mörg hús voru
lögð í rúst og þrír bandarískir
hermenn eru í Saigon sagðir hafa
orðið sprengjuregninu að bráð.
Khiem Cuong er höfuðborgin
í Hau Nghia-fylki. Yfirmaður
Saigonhersins í fylkinu sagði að
26 hermenn sínir hefðu ' fallið,
og „gizkað væri á“ að manntjón
ÞFF hefði verið jafnmikið.
Síðar í gær var gert snarpt á-
Erik Sigsgaard
I
fjárfestingu allra meiriháttar iðn-
fyrirtækja og peningastofnana.
1 stefnuskrá segir að þeir örð-
ugleikar sem Danir eiga nú að
glíma við í efnahagsmálum séu
vottur þess að „hagkerfi auð-
magnsins sé enn sem fyrr drottn-
andi í þjóðfðlagi okkar og fari
eftir sínum eigin lögmálum hver
svo sem hafi stjórnartaumana I
•höndum“.
Síðasti frestur til að skila
framboðslistum og meðmælend-
um með þeim er annað kvöld,
þriðjudag, kl. 22. Útlit er fyrir
að tíu flokkar bjóði fram í öll-
um kjördæmum, auk þýzka
fiokksins í Slésvik. Vinstrisósíal-
istar hafa þegar skilað nöfnum
29.000 meðmælenda, eða nærri
því tvöfalt flleiri en með þurfti.
Nýr hjurtuþegi í Kuliforníu
■ líf huns er tu/ið í hættu
PALO ALTO, Kaliforníu 8/1 —
Um helgina græddu skurðlækn-
ar við Stanford-háskóla *í Kali-
forníu hjarta úr nýlátinni 43 ára
gamalli konu í 54 ára gamlan
stálverkamann, Mike Kasperak
að nafni, og gekk sú aðgerð að
vonum. Fyrst eftir hana var
líðan sjúklingsins talin góð eft-
ir aðstæðum, en í kvöld bárust
þær fréttir að honum blæddi
inn og var líf hans talið í hættu.
Blóðrennslið reyndist vera úr
maga og þörmum. Læknar vildu
ekkert segja um ástæðuna, en
á það er bent að storknunarhæfi-
leiki blóðs hans sé mjög lítill,
aðeins einn fimmtugasti af því
sem eðlilegt er.
Aðkomuhjartað sem fengið var
úr konu sem lézt úr heilablæð-
ingu er aðeins einn þriðji að
stærð á við hjartað sem úr
Kasperak var tekið.
Aðrar fréttir eru af hinum
hj artaþeganum, Blaiberg, í
Höfðaborg. Líðan hans var í
dag sögð með ágætum og er bú-
izt við að hann geti farið heim
til sín eftir tvær vikur ef hon-
um batnar jafn hratt og hingað
til.
hlaup á Phu Loc, sem einnig er
fylkishöfuðborg, skammt fyrir
norðan Danáng og rúma 100 km
íyrir sunnan markalínuna við
17. breiddarbaug. Bandaríkja-
menn viðurkenna að setulið
þeirra hafi orðið fyrir allmiklu
manntjóni, einnig Saigonherinn.
Phu Loc er rammlega víggirt,
en hermenn ÞFF brutust gegnum
víggirðingarnar og inn í borgina
miðja. Var barizt í borginni
hálfa sjöundu klukkustund, en
þá héldu hermenn ÞFF á brott.
Á laugardag var gert svipað
áhlaup á bæinn Tan Uyen, tæpa
40 km fyrir norðan Saigon, og
héldu hermenn ÞFF honum í
fimm klukkutíma.
Rétturhöld hufin í Moskvu
gegn ungum menntumönnum
MOSKVU — 8/1 — I dag hóf-
ust í Moskvu réttarhöld í mál-
um fjögurra ungra menntamanna
sem sakaðir eru um andsovézk-
an áróður og um að hafa haft
samvinnu við samtök rússneskra
útllaga i Vestur-Þýzkalandi. Sak-
bomingamir, þrír karlar oc ein
kona, eiga á hættu að verða
dæmd í alltað sjö ára fangelsi.
Réttarhöldin fara fram fyrir
opnum dyrum að nafninu til,
segir fréttamaður NTB, en að-
eins útvaldir fá aðgang að dóm-
salnum. Þrjú hinna ákærðu eru
sögð hafa játað á sig sákirnar
að nokkru eða öllu leyti, Vera
Lasjkova, 27 ára, Júrí Galanskof,
27 ára, Alexei, Dobrovolski 29.
Þau em ákærð fyrir að hafa gef-
ið út leynitímarit, sem þau
nefndu „Fönix 1966“, en fjórði
sakborningurinn, Alexander Ginz-
burg, 30 ára, er sakaður um að
hafa sent úr landi skýrslu um
réttarhöldin yfir þeim Júlí Daní-
el og Andrei Sinjavskí. Þá em
þau öll ákærð fyrir að hafa
staðið fyrir útifundi til stuðn-
ings þeim Sinjavskí og Daníel.
Þau hafa setið í varðhaldi í
tæpt ár.
Járnbrautarslys
wrð í Bretlandi
LONDON 8/1 — Elllefu manns
létu lífiá en tugir manna slos-
uðust þegar hraðlestin frá
Manchester til London rakst á
laugardag á stóra vömbifreið
sem var að fara yfir teinana
nálægt Stafford með 125 lesta
rafspenni í eftirdragi. Átta vagn-
ar hraðlestarinnar fóm út af
teinunum við áreksturinn og
þykir mildi að ekki skyldu ftexri
bíða bana. 500 manns vora í
hraðlestinni.
ASAHLÁKA var í gærkvöld á
Suður- og Suðvesturlandi . og
varð bleyta mikil á vegum ag
götum Reykjavíkur.
á kínverskt kuupfur /
bænum Cam Phu íN- Vietnum
HONGKONG 8/1 — Utanríkis-
ráðuneyti Kína bar fram í gær-
kvöld mjög harðorð mótmæli
gegn því að bandarískar flugvél-
ar vörpuðu sprengjum á kín-
verskt kaupfar í höfninni í Cam
Pha í Norður-Vietnam 3. þ.m.
1 tilkynningu sem fréttastofan
„Nýja Kína“ bfrtir segir að
margir skipverjanna hafi særzt
og miklar skemmdir hafi orðið
á skipinu.
Sovézka kaupfarið sem varð
fyrir skemmdum í loftárás á
Haiphong á fimmtudaginn ersvo
illa leikið að draga verður það
alla leið til Vladivostok til að
láta gera við það.
Maslof, fyrsti stýrimaður á
sovézka skipinu segir að sveit
bandarískra flugvéla hafi flogið
yfir höfnina, en þrjár flugvél-
anna í sveitinni hafi skilið við
hana og allar reynt að hæfa
skipið með sprengjum sínum.
Engin sprengja féll á skipið
sjálft, en þær sprungu svo ná-
lægt því að miklar skemmdir
urðu á því.
Bandaríkjastjórn hefur svarað
hinum harðorðu mótmælum sem
henni bárust frá sovétstjóminni
vegna árásarinnar, en í svarinu
segist hún ekki hafa getað geng-
ið úr skugga um hvort skemmd-
rr urðu á sovézka skipinu.
Ivar Nörgaard, efnahagsmálaráðherra Dana:
Víitæk samvinna Noriurlanda
komi í stai EBE-aukaaiildar
KAUPMANNAHÖFN 8/1 —• Danska stjórnin telur mjög
hæpið fyrir Dani að gerast aukaaðili að Efnahagsbandalagi
Evrópu og vill í þess stað að kannaðar séu líkur á víðtækri
efnahagssiamvinnu Norðurlanda, sagði efnahags- og mark-
aðsmálaráðherra Danmerkur. Ivar Nörgaard, í ræðu í dag.
Það getur ekki talizt æskileg
leið að Danir einir sæki um fulla
aðild að Efnahagsbandalaginu,
sagði Nörgaard, sem samtímis
færði tvö njeginrök fyrir þeirri
skóðun dönsku stjórnarinnar að
hæpið væri fyrir Dani að sækja
um aukaaðild að bandalaginu.
í fyrsta lagi væri hugtakið
„aukaaðild" mjög óljóst og myndu
samningar .um hana verða mjög
erfiðir. Það sæist bezt af reynslu
Austurríkismanna.
I öðru lagi væri það mjög
vafasamt hvort hægt væri að
gæta hagsmuna dansks landbún-
aðar með fyrirkomulagi aukaað-
ildar. Sum EBE-löndin myndu
líka tæplega una þvi að þurfa
að keppa við danskan landbún-
að. Danir myndu hins vegar
engu fá ráðið um ákvarðanir
bandalagsins í landbúnaðarmál-
um, ef þeir væru aðeins aukaað-
ili.
Nörgaard taldi heldur engavon
til þess að lausnin-á vandamál-
um dansks landbúnaðar fengist
í fríverzlunarbandalagi ríkjanna
við Norður-Atlanzhaf, þ.e. Efta-
ríkjanna að viðbættum Banda-
ríkjunum og Kanada.
Það bæri því að kanna líkur
á víðtækri samvinnu Norður-
landa innan vébanda Efta. Sem
dæmi um slíka samvinnu nefnai
Nörgaard samstarf um megin-
stefnuna í efnahagsmálum, um
viðskiptastefnuna, landbúnaðar —
og sjóvarútvegsmál, um fjárfest-
ingu hins opinbera og aðstoðina
við þróunarlöndin.
Slík náin samvinna Norður-
landa myndi ekki aðeins tengja
þau traustari böndum, heldur
auka óhrifavald þeirra allra í
viðskipta- og markaðsmálum.
Samtímis myndi það auðvelda
Norðurlöndum þátttöku í sam-
starfi Evrópuríkja, sagði Nör-
gaard.
Ivar Nörgaard
•*
v