Þjóðviljinn - 03.04.1968, Blaðsíða 3

Miðviteudagur S. aprtil 1968 — 3ÞJÖÐVIUXNIÍ — SÍÐA J
Tékkóslóvakía
Enn skipt um menn í æðstu
stöðum kommúnistufíokksins
Aldrei að marka neitt sem hann segrir?
WASHINGTON 2/4 — Það er nú komið í ljós að
hátíðleg yfirlýsing Johnsons forseta í sjónvarps-
ræðunni á sunnudagskvöld um að hann hefði fyr-
irskipað að draga stórum úr loftárásum á Norður-
Vietnam og einskorða þaer við liðsafnað og birgða-
stöðvar rétt fyrir norðan friðlýsta svæðið við 17.
breiddarbaug var argasta blekking. Loftárásunum
er enn haldið áfram á skotmörk sem eru meir en
300 km fyrir norðan friðlýsta svæðið. og hefur því
ekki verið mótmælt í Washington.
Oharles Wheeler, fréttaotari
brezlca útvarpsóms í Washinigton,
sagði í dag að það hefði vakið
nokkra furðu Bandairíkjamanna
þegar þeir komusit að því að loft-
árásahléið siem tilkynrut var af
svo míkikim hátíðleik á sunmu-
dagsikvöld var ekki það sem
þeir héldu það vera. Tilkynníílg
Johnsonis um að loftárá^imar
mymdu takmarkaðar við land-
svœðið fyrir norðan friðiýsta
sivæðið þar sem liðsafmaður og
lið&flutningar ógrauðu beinílínis
framvarðstöðvum Bandari'kja-
rnainna var af öllum túlkuð svo
að átt vaari við héruðin í
næsita nágrenni við friðtýsta
svasðið, sagði Wheeler. Þeitta
mátti einnig ráða af kortum sem
sýnd voru í sjómvairpi,
Hins vegar virðist svo sem
Johnson styður
ekki Humpfarey
WASHINGTON 2/4 — George
Ghristian, blaðafulltrúi Johnsons
forseta, tók það skýrt fram í
dag að Johnsom myndi ekki veita
Humphrey stuðning að svo
stöddu ef hann reyndi að kom-
ast í framboð fyrir Demókrata í
kosningunum í haust.
Barízt úti ú
götum í Rio
RIO DE JANEIRO 2/4 — Heríið
búið skriðdrekum og brynvögn-
um var í dag sent gegn stúd-
entum í Rio de Janeiro eftir
ofsalega götubardaga þeirra við
lögreglu sem stóð ífimm klukku-
stundir. . Hermenm með brugðna
byssustingi og vélbyssur voru á
verði víðs vegar um borgina.
Þrír óbreyttir borgarar voru
skotnir til bana í Brasilíu í dag,
t\,,eir í Rio og einn í Goiania
skammt fyrir suðvestan höfuð-
borgina Brasilíu. 60 borgai-ar og
lögreglumeon hlutu áverka í við-
ureignumuim í daig sem urðu víða
í landtnu og Costa e Silva for-
seti kennir kommúnistum *og
undirróðursmönnum.
Upphaf óeirðanna í Rio í dag
var að stúdentar söfnuðust sam-
an til að mótmæla drápi félaga
síns sem lét iífið í viðureigm við
kiigi-egluna. fyrir viku.
þessi túlkun á orðum fórsetans
hafi ek.ki borizt til herforingj-
anna í Saigon, bætti Wheeter við.
Þeir telja sig hafa heimild til
loftárósa á skotmörk sem ei-u
um 330 km fyrir norðan friðilýs.ta
svæðið, eða í Tharah Hoa-héraði,
í u.þ.b. miðju. Norður-Vietnam.
fi rásir voru gerðar á skotmörk
þar skömmu eiCbir að Johnson
flutti
þeim
i dag, samíkvaairrat
Embættisnmeran í Washiragton
hafa ekki fengizt til að gefa
neina skýringu á þessu, sagði
Wheeler, né láta uppi hvar mörk-
iin séu í rauninni dregin milli
þeirra svæða sem ráðast má á
og hirana sem ekki mó varpa
sprangjum á. Þetta hefur hins
vegar verið mirana laumungar-
mál hjá talsmönnum bandaríska
hersdns í Saigon. I Washinglton
er haft eftir einum þeirra að
enn sé heimilt að ráðast á skot-
mörk sem séu 75 km frá Hanoi
og 50 km frá Haiphonig og fer
þá að fækka þeim héruðum i
Norður-Vietnam sem „loftárása-
hlé“ Johnsons tekur til. Emn hef-
ur enginn orðið til þess í Was-
hington, sagði Wheeller, að bera
á móti þessu. Niðurstaðan verð-
ur því sú, að Johmson hafi
.ekki hafizt handa um að draga
neitt úr hemaðinum, eins og
flestir Bandaríkjamienn héldu,
heldur aðeins að beina hernad-
araðgerðunum að taikmarkaðri
svæðum, sagði fréttaritari brezka
útvarpsins að loikum.
Það er svo fjárri því að
Bandaríkjamenin hafi dnegið úr
lofitárásuinum á Norður-Vietnam
j vegna fyrinmiæla Johnsons, að
þær hafa meira að segja færzt
í aukana síðain hann hélt sjón-
varpsræðu sína. I gær, mánudag,
voru þannig farnar 105 árásar-
ferðir gegn Norður-Vietnam eða
fleiri en farnar eru á einum
deigi að jafnaði.
í Reutersskeyti fi'á Saiigon er
Kýlapestin komin
upp í Saigon
SAIGON 2/4 — Kýlapestin sem
orðið hefur vart víða í Suður-
Vietnam að umdanfömu er, nú
komin upp í Saigon. Vitað er
um sex menn í borgimini -sem
tekið hafa hin.a hættulegu far-
sótt. Áður hafði því verið háldið
fram að en.gin hætta væ.ri á að
pestin bærist til borgarinnar.
PRAG 2/4 — Tveir háttsettir
menn í Kommúnistaflokki Tékkó-
slóvakíu, báðir ritarar mið-
stjómarinnar, hafa verið látnir
víkja, og á fuodi miðstjómarinn-
ar i Prag í dag krafðist dr.
Cestmir Cisar, fyrrverandi
menntamálaráðherra, þess að
ríkisstjómin yrði öll látin fara
frá. Það þyrfti að endurskipu-
leggja hana svo að tryggt væri
að í henni sæti enginm sem ekki
nyti trausts þjóðarinnar.
Skýrt var frá því í Prag í
morgun að fundizt hefði úti í
skógi í útjaðri borgarinnar lík
dr. Jozefis Bresitansky, varadóm-
ara í hæstarétti, en hans hefur
verið saknað siðan á fimmtu-
dag. Lík hans hékk uppi í tré og
var síðar sagt að hann hefði
hengt sig.
Brestansky var einn þeirra
sem falið hafði verið að rann-
saka mál þeirra mörgu sem á
liðnum árum hafa verið dæmd-
ir að ósekjú, en nú er ætlunin
að veita uppreisn æm. Rétt íyr-
ir helgina sakaði slóvaskt blað
Brestansky um að hafa „sett á
svið“ pólitísk réttarhöld árið
1955. Sakbomingurinm í því máli
hefði verið dæmdur fyrir land-
ráð að ósekju og veitt uppreisn
æru 1962. Dagimm sem Brest-
ansky hvarf kom til hans maður
og afhenti honum skjöl varðandi
réttarhöldin 1955. Þessa m.anns
er nú leitað.
Þeir tveir ritarar miðstjóm-
arinnar sem nú hafa misst þá
stöðu em Vladimir Koueky og
Jiri Hendrych. Það kom á óvart
að Koucky sem annazt hefur
tengsl við erlendia kommúnista-
flokka skyldi látimn víkja, en
það fréttist í dag að hann hefðd
sætt þuragum ákúrum hjá rekt-
or háskólams í Prag fyrir ótil-
hlýðilega framkomu gagnvart
stúdentum.
Hins vegar hafði verið búizt
við því að Hendrych yrði lát-
iran vlkja. Horaum hafði hin í-
haldssama flokksforysta beitt
fyrir sig til að þagga raiður í
„óþægum" rithöfundum og raáðu
óvinsældir hans meðal mennta-
manna hámarki sínu á rithöf-
undaþinginu í Prag í fyrrasum-
ar.
Á fundinum í dag var eimmig
ítrekuð krafan um að Lomsky
lamdvarnaráðherra yrði vikið úr
embætti.
Yietnam Verkalýðsleiðtogar
fyrir réttí á Spáni
MADRID 2/4 — „Lengi lifi frelsið“ var hvað eftir annað
hrópað í kór af áheyrendum í réttarsal í Madrid í dag,
þegar einn af þrettán saksóttum verklýðsleiðtogum var
færður úr salnum fyrir að hafa lítilsvirt réttinn.
Hann heitir Marcelino Cam-
acho og er sagður einn af leið-
togum öflugustu leynisamtaka
verkamamna á Spáni. Camacho
og félagar hans voru leiddir fyrir
rétt fyrir að hafa 27. jaraúar í
fyrra staðið fyrir ólöglegum
kröfugöngum verkamamma sem
kröfðust bæði bættra kjara og
frelsis til að bindast samtökum.
Meðara verið var að fjarlægja
Camaoho úr réttarsal'rauim hróp-
aði haran „Burt með dómstóla
sem þjóna einveldinu" og „Lengi
lifi frelsið", en verkamenn og
aðrir áheyrendur í salnum, um
600 talsimis, tóku undir. Skipaði
þá dómariran að bekkir skyldu
ruddir. Sló þá í hart milli lög-
reglumanna og áheyrenda.. Þrjár
konur og tveir ungir menn voru
tekin höndum.
Urn þúsund verkamenn og
aðrir áhamgendur sakboming-
anna höfðu safnazt saman fyrir
utan dómshúsið, en aðeins 600
var hleypt inn í það. Þeir Cam-
aoho og félagar haia setið 14
mánuði í varðhaldi. Dómarinn
aðvaraði Camacbo hvað efitir
annað þegar hann neitaði að
svara spumingum.
Nú hefur þremur háskólum á
Spáni verið lokað vegna stöð-
ugra óeirða sem orðið hafa milli
stúdemta og lögreglu. Háskólan-
um í SeviHa var .lokað í dag, en
áður hafði verið lokað háskólun-
um í Madrid og Valencia.
Mynd þessi er tekin úr bandaríska vikublaðinu „Life“ sem lét
fylgja henni þá skýringu að Bandaríkjamenn licfðu nú varpað
nærri því tveimur miljónum lesta af sprengjum á Norður-Vietnam,
eða 31,8 lestum á hverja fermílu í landinu, en það sprengjumagn
samsvarar einnig um 120 kílóum á hvert mannsbarn í Norður-
Vietnam. Og enn er loftárásunum haldið áfram.
sagt að þar hafi það einnig kom-
ið á óvart að áfram er haildið
loftárásum á skotmörk lan.gt inni
í Norður-Vietnam. Plestir í Sai-
gon hefðu talið að loftárósirnar
yrðu takmarkaðar við svæði sem
næði 20 kim eða svo norður fyr-
ir 17. breiddarbaug. Og frótta-
stofan bætir við að fyrst að
framkvæmdin á fyrirheiti JoJnn-
sons sé með þossuim hætti séu
mktni líkiur á því að stjórn
Norður-Vietnams rouni bregð-
ast vel við „takrraörkun“ • loft-
árásamna en áður var talið.
Thieu, ,,forseU“ Saigonstjóm-
arinnar, sagði í dag að haran
hefði .falilizt á þá „takimörkiun"
lofitárásararaa sem Jplmsora hefði
boðað í ræðu sirani. Hins vegar
myndi þetita vera síðasta skipt-
ið sem stjóm haras sætti sig við
hlé á loÆtárásum. B£ stjómdra i
Hamoi léti sér elkki .seigjast nú,
myndi haran fýrirskipa álmennt
herútboð í Suðuir-Viebraaim.
Vlðbrögð í Hanoi
• Tass-fréttasbafian segir frá -
grein í málgagni hers Norður-
Vietnams, „Qruain Doi Nhan Dara“,
en þar er tekin afstaða til boð-
skapar Johrasons á sunnudags-
kvöldið. Blaðið sakar Banda-
ríkjastjóm um að reyraa enra að
viila utn fyrir almenniingi í hetim-
inum. Það bendir á að Banda-
ríkin hafi ekiki stöðvað loftárás-
irnar algerlega og skilyrðisiaust
og því ek)ki orðið við þairri
kröfu sem sé algert fruimsikil-
yrði fyrir þvii að Norður-Viet-
namar geti sietzt að sarairainga-
borði. — Þjóð okkar þráir frið,
en raairaverulegur friður fæst okki
án sjálfstæðis og fireilsis, sagði
þlaðið.
Að 20. breiddarbaug
Seirat í kvöld barst sú tiilkyrara-
ing frá bandaríslka landvama-
ráðuraeytinu að það hefði heim-
ilað að haldið yrði áfrarai kxfi-
áráswm allt norður að 20. breidd-
arbáug, en hann liggiur s m
næst um bongiraa Thanjg Hoa.
Ráuraeytið taldi sig nauðbeygt sið
gefa út þessa tilkynningu efitir
að árásirnar við Tharah ] ioa
höfðu vakið mikla undrura
stjórnmálaimanna og erlendra
seradjiroanna í WiwlTÁagton.
Lev Lunduu lútinn sex úrum
eftir uð hunn stórslusuðist
MOSKVU 2/4 — Hinn heims-
kunni sovézki kjarraeðlisfræðing-
ur, Lev Laradau, lézt í gær í
Moskvu af meiðslum þeim sem
harara hlaut í bíls'lysi fyrir sex
til að bjarga lífi haras, fæmstu
læknar Sovétríkjanna og erlemd-
ir starfsbræður þeirra, umrau
dögum saimam að því að haidia í
honum lífi. Hann dó margsinn-
is „klínískum" dauða, en jaifm-
an tókst þó að vekja hann til
lífs aftur.
Hann hresstist allvel etftir
tveggja ára legu í sjúkráhúsi en
fékk aldrei aftur heilsu stfna eða
starfisþrek. Landau var sætmd.ur
nóbelsverðlaunum sama árið og
hamn lenti í slysinu og Leraín-
verðlaunin hlaut hanra þeigar
haran varð sextugur í fyrra.
Ör veðrabrigði á
Bretlandseyjum
LONDON 2/4 — Nýútsprungin
vorblóm á Bretlandseyjum hurfu
í dag undir þykku snjólagi eftir
snögg veðrabrigði. Hríðarveður
gekk yfir mestallt landið og rask-
aði umferð víða. Snjórinn og
kiuldiran kamu aðeins fjórum
dögum eftir hlýindd eins og á
sumri væri, en hitinn komst upp
í 24 stig. f dag va.r aðeins rúm-
lega 2 stiga Utii í Londora.
Lov Landau og kona hans
árum. Þá silasaðist liarara sivo
miikáð að horaum var í raundmrai
alls efcki hugað líf, en reynt va,r
állt sem í manrallegu valdi stóð
Loftárásum á Norður
er haldið áfram
Yfirlýsing Johnsons um takmörkun
þeirra reyndist argasta blekking
*