Þjóðviljinn - 03.09.1968, Blaðsíða 5

Þriöjuda,@ur 3. septeimber 1968 — Þ-JÓÐVILJXNrN — SÍÐA g

kvikmyndir
MADEMOISELLE. T. Richardson (1966). — Jeanne Moreau leikur
kennslukonu í litlu sveitaþorpi. Hún er haldin kvalalosta og: glæpa-
hneigð. Skógarhöggsmaður þar í grenndinni er grunaður um i-
kveikjur. Þorpsbúar leita hans með Moreau í broddi fylkingar. Hún
finnur hann og gefur sig honum á vald, en ákærir hann siðan
fyrir nauðgun.
Þa«l he&ir verið ifiremiuir Mjótt
uan Lindsay Annlerson síöan
hainn laiuk viö íyrstu löngu
kvi'kimynd sáinia This Sporting
Life 1962. Hamn hetur aðedns
geint eina sibuitta toviikimiynd siíð-
an The White Bus ettir sögu
Shelaglh Delainey, en myindin
hlaut einnómia lof sem hin
fyr.sta. Nú í vor vann hann að
nýrri kviikmfiiyind er kalllast IF.
Bllaðaimaðuir frá Siglht amd
Sound fylgdist með kvikimynda-
tökunni og fara hér á eifitir
kafll'ar úr gireim; hams.
I. Marz
Nú er kvdkimyTidtað vdð giarnl-
an virðulegan drengjahedma-
vistarskóda í Gloucesterihire.
Anderstom var reyndar sjálffur í
þesisum sköla sem drengiur.
„Auðvitað heldur flólk, að það
tátoni eitthvað sérstatot að ég
vel iþienmam. stað, en það er aills
eklki rétt“. Þenman marzdag
úir og grúir aff fólki við stoól-
ann. Auk 80 leikama og starffs-
manna er 60 manma aiukalið
fengið frá bœnum Ohelitenham
til þeiss að leika gesti á himuim
árlega hátíðisdegi skólams.
Þessu fólki haffði verið saigt að
koma í spari'fötunum og þar gaf
að líta fjölskrúðugan hóp. —
Ramimi mymdarinnar er himn
eimkenmilegi, innilokaði heimur
skölans séður með augum aðal-
persónunnar Micks, sem er aff-
ar óstýrilátuir og kröfuiharður
diremgur, og tveggja fólaga hams.
Þedr reyna að berjast gegn
þvingandi hefðum og helgdsið-
um sikólamna og fastskorðaðri
embæittis- og yfirmannasitétt
þeirra. Þeir fimma sér athvarf
í hugarheimi sánum; þeir bofila-
leggja um stríð, skellinöðrur og
kynferðism'ál. í lotkán renma í-
mynd og veruleiki samam, upp-
reisnarmenmirnir kveikja í
skóilanum á hátíðisdegi hans og
grýta gesitina, kennara og
skólabræður ofan aff kapelllu-
þaiki, þegar þeir flýja logamia.
í dag er verið að kvikmynda
lotoaatriðið. er gestirnir koma
þjótandi út úr logamdi húsdmu;
þair öskra, þvaelast hver fyrir
öðruim, heindast í jörðina (í
sparifötunum!) ákaffi föiliksdns til
að gera sitt bezta er gífurlegur,
sumir hafa varið sumarfríi sínu
í ár í þetta sitarf. Þau haga
sér eims og atvimmuleikarar og
tafa á tovdkmyndamáM. Og leiík-
stjórimm hrósar þeim á hvert
reipi; „gott, naumar mjög gott,
frábært, fuillikomáð11. 82 ára
gömul komia í hópnum er alveg
yfir sig hrifin aff Anderson.
Húm lætur þau orð falla, að
hún haffi aldiied heyrt skamm-
aryrði eða Ijótt oi'ð viö þessa
mymdaitöku. Hún hefúr auðvit-
að ekki fyftgzt með því er And-
erson og kvikmyndatökumað-
urirnn voru að reyna að koma
„sikotd“ á Mick uppi á kapellu-
þatoimu . . .
Allan tímamm haffa drengir
skólams fyligzt með gerð mynd-
arinnar.' Þeir sitja í glugigum,
á veigigjum og grasflötum um-
hvenfis skólamm. — Það var
verið að tatoa atriðið er skóla-
stjórinm hrópar til uppreisnar-
manna á þaikinu: „Treystið
mér, treystið mér,“ en fær þá
kúlu í hausinin,. Leikarimm hálf-
hálffféll, „£raus“ síðan frábær-
THIS SPORTING LIFE. L. Anderson (1962). Richard Harris t.v. í
hlutverki rugby-hetjnnnar.
lega í stelflimigunni á meðan
föi’ðumarstúlkan málaði á enni
háns Ijótt sár, ein hélt svo á-
fram að dietta. Ungu áhorfend-
umum þótti etoki mdkið til
þessa koma. „Auðvitað ætti að
vella út edtthvað a£ heilamum
láka.“ —
II. Apríl
Kvikmyndaffóllcið hefur flutzt
til annars sköla, nú í Hert-
fórdshire, og er að kvikmynda
í saflermisþygginigumni. Þetta er
giamalt hús, sem hefur varð-
veitzt furðuvel — langt og
mijótt líkt og gripahús, með röð
huirðarlausra klefa sitt hvoru
megin og vegg sem stoiptir tvö-
faldri röð salema efftir miðju
húsinu. Moldaiiiturimmi á hol-
óttum, glansandi múrsteinimum
óg lítt skrúbhaöar setuimar
koma áreiðanlega vtei út á
mynd. Atriðið sem á að taka
er þammig: Einm þremeruning-
anna sem áður sagði frá situr
á eimu saleminu og gllamrar á
gítar, meðain hópur yngri
dreragja draga skólaibróður sinn
þangað imin, klæða hamn úr
þrýsita hanum ofiam í salemið
og sturta niður, en hengja hann
því næst upp með belti hams og
hóllsibdmdi. (Það haffði verið fyr-
irskipað að hredmsa salemin
sérstafclega vel fyrir bessa ó-
vemjulegu notkun). Menm eru á-
byggjuffullir út af þessu því
enginm vdrðist almennilieiga viss
um að drengurinm. sem ledkur
förmarilamfbið mumi haffa þeitta
af. 1 hvert sdnn serni sturtað er
niður þjóta memm tá'l þess að
bjarga homum og andartak
halda menm að hamn hafi
Framhald á i7. síðu.
Hinn heitt elskaði
Eins og msimmzit var á í blað-
inu fyrir nokkru sýndi Gamla
bíó Hinn heitt clskaða (Tlhe
Loved Ome) sem Tony Richard-
son gerði í Bamdaríkjunum
1965 eftir sögu Evelyn Waugih.
Því miður birtist umsögn
þessi off seint. Hvermig átti
manm svo sem að gruna, að slík
úrvalsmymd yrði etoki sý.nd
nema vitouitíma. Anmars er víst
næisitium sama hvað sýnt er,
alils staðar virðist amjög léleg
aðsókn að kvitomyndahúsunum
þessa dagana. Sennilieiga veldur
sjónvarpið þar mesitu um. Sl.
miánuð sýmdi það noktorar
prýðisgóðar myndir, og heffur
myndaval þess stórtega batinað
frá því sem var. Það viar í
raumimini fiurðuilegt, að kvik-
myndahúsin skyldu ekki re-yna
að ná sér svolítið á striik í sum-
arleyfi sjónvanpsims mieð þvi að
sýna betri myndir og auglýsa
um ledð þæir sem væntanlegar
væru.
Skáldsaigam, The Loved One,
kom fyrst út 1948 en hefur síð-
an verið endurprentuð óibal
sinnum vegina vinsælda einda
einstakilega skemmtileg affiestr-
ar. Richardson lætur kvilk-
myndiima genast í nútímamum og
víkur því í ýmsu frá sögunni.
Fyrir þetta heffur hann hlotið
harða gagmrýni sem er ef til
vdli réttmæt að sumu leyti, en
að mínum dómd eru þessar
þreytimigar skemmtilegar og
þær gefa mymdinmd þainn ný-
týzkulega svip sem gerir hana
mun aðgenigileigri eins og and-
nimsloftið er í dag. Þótt mynd-
in fjalli að mestu um fárán-
legar útifarairsitoifnainir í Banda-
ríkjuinum sem nelknar eru af
harðsvíi’uðum business-mömnum
þ.e.a.s. The Amen-icam Way oí
Death, þá er húm um leið lýs-
ing og gagmrýni á The Arneri-
can Way of Life. Mymdin er
stórvel gerð á alllam hátt, hún
kemur manni siíflelit á óvart
i V
1 li WÆmm
THE LONELINESS OF LONG-DISTANCE RUNNER. T. Richardson (1963). Tom Courtenay og
Michael Redgrave.
HINN HEITT ELSKAÐI. T. Richardson (1965). Robert Morley og Robert Morse við útför kvikmynda-
listfræðingsins Sir Francis Hinsley (John Gielgud) sem hengdi sig.
með nýjutm uppátækjum.
Myndatatoan er eins og hún
gerist bezt og leikur þedrra
John Gielgud, Roberts Morse og
Rod Steiger er afbargð.
Mamma Joyboy er toapituli útaf
fyrir sig og sedmt gleymist át-
veizlan á heimili henmar.
Tomy Richairdson heffur verið
mijög umdeiidur vegma síðustu
mynda sinina og þykir mörgum
að hann hafi svikið fyrri á-
fonm og yfirlýsdnigai’ og kalla
myndirnar ölilum iEum nöffnum.
Hér á síðummd hefur áður verið
saigt fra stríði hans við gagn-
rýinendur sem varð vegna
frumsýningar á síðustu mynd-
iinni Tihe Charge oí the Light
Brigade.
1955 gerir Riichardson fyrstu
mynd sína ásamt Karel Reiz,
Momma Don‘t Allow, stutta
mynd um jazzklúhb í Londom.
Þremur árum síðar kemur
Horfðu reiður um öxl, (sýnd í
í«a. sjónvar-pinu) eftir leikriti
Joihin Osborme, en hún er oft
talin bezta mynd Riehardson.
1956 haffði hann stjórnað fyrstu
sviðsetningu ledksins og var
þad 28. verkið sem hamn setti ó
svið í Royal Court leikhúsinu
í London. Þeffta var upphafið
að . merku samstarfi þeirra
Richardsons og Osbornes, þeir
stofnsettu síðar kvikmyndafé-
lagið Woodfall, sem etoki aðeins
f'ramleiddi þedrra eigin mynd-
ir heldur fjölda annarra eins
og t.d. Saturday Night and
Sunday Morning (Karel Reiz).
1960 kvikmyndar Richardson
aftur leikrit efltír Osborne,
The Entertainer með Sir Laur-
ence Clivier í aðalhlutverkinu.
Þetta er eitt frægasita hlutverk
hans, en hann lék það eiranig á
sviði í Londbn undir stjórn
Richardsons. Leikritið fjallar
um gamanleikara sem hrapar
niður frægðarbirautina en held-
ur þó í voinina um að komasl
afftur á toppinn. Altoert Finnev
fór með smáhlutverk í mynd-
innl og var það fyrsta tovik-
myndaMutverk hans. Næsta
myndi Rdchardsons, Sanctuary
efitir skáldsögu Williams
Faulkners var gerð í Holly-
wood 1961. Eftir þessa mynd
lýsti Richardson skoðun sinni á
kvikmyndaborginm: „Þar er
ekki hægt að vinna, jafnvel
eftir að maður hefur lokið við
myndina hefldur áfram aö hlað-
ast svo á hania, að hún verður
verk margra misjafnra manna.“
Sama ár kvikmyndar hann
leikrit Shelagh Delaney, A
Taste of Honey (Hunangsilm)
og 1963 kemur The Loneliness
of Long-Dislance Runner eftir
sögu Silllitoe. Héskólabíó sýndi
báðar þessar myndir fyrir
nofckrum árum, en margir
munu haía misst a£ þeim og vil
ég ítreka óskir mínar um að
þær verði endursýndar ásamt
öðrum beztu brezku myndun-
um frá sarna tí'mabili, en bíóið
sýndi þær flestar spánnýjar.
Fimm myndir frá Richardson
á fimm árum og þá kemur Tom
Jones, sem hefiur verið nefnd
Woodjfalls „Holiday“ film, eða
Framhald á 7. síðu.