Þjóðviljinn - 04.01.1969, Blaðsíða 4

4 SfiöA — I>JÖBfVTLJINlsr — ijaiujgaiPdiaigiuir 4. jaoúar 1969.

Yfir 150 þús. fórust og 7,5 miljénlr
slösuðust í umf erðarslysum árii 1967
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb'), Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastj.: Ölafur Jónsson.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. Síml 17500
(5 línur). — Áskriftarverð kr. 150,00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 10,00.
Þjóðviljinn
|Jm þessi áramót urðu umskipti á högum Þjóðvilj-
ans, þegar Sósíalistaflokkurinn, sem hafði gefið
blaðið út í meira en þrjá áratugi, hætti störfum. Á
síðasta flokksþingi Sósíalistaflokksins var ákveðið
einróma að útgáfu Þjóðviljains skyldi engu síður
haldið áfram, svo að tryggt væri að málstaður sósí-
alisma, verklýðshreyfingar og þjóðfrelsis héldi á-
fram að móta daglegar landsmálaumræður á ís-
landi, svo að alþýða manma ætti áfram kost á vopni
seim jafnan hefur dugað bezt þegar mest hefur á
reýnt.
Aðferð sú sem treyst er á til þess að tryggja út-
gáfu Þjóðviljans eftirleiðis er sú sama sem dug-
að hefur blaðinu í nær aldarþriðjung, aðstoð les-
endanna sjálfra. Þjóðviljinm hefur ævinlega ver-
ið gefinn út með verulegum halla, og þann halla
hafa lesendur ekki aðeins greitt með kaupum á
happdrættismiðum og öðrum fjárframlögum, held-
ur hafa þeir og stækkað blaðið stig af stigi, tryggt
því prentsmiðju og húsakynni. Þessi þátttaka les-
endanna í útgáfu Þjóðviljans hefur verið blaðinu
óh^álívæmilegur fjárhagslegur bakhjarl og jafn-
fraimt ómetanleg siðferðileg og skoðanaleg kjöl-
festa, tryggimg þess að stefna blaðsins væri ævin-
lega í næsta nánu samræmi við hagsmuni lesend-
anna og skoðanir. Framtíð Þjóðviljans á að tryggja
með því að auka þessi tengsí. Eftir nokkrar vikur
verður boðað til stofnunar útgáfufélags sem opið
verður öllum þeim sem aðhyllast málstað sósíal-
isma, verklýðshreyfingar og þjóðfrelsis, en tilgang-
ur félagsins verður sá að tryggja útgáfu Þjóðvilj-
ans áfram, kjósa stjórn og taka aðrar ákvarðanir
um rekstur blaðsins. Þátttakemdum í útgáfufélag-
inu verður ekki boðið upp á nein hlutabréf, engar
vonir um gróða, heldur það eitt að leggja fram fé,
vinnu og skynsamleg ráð til þess að útgáfa Þjóð-
viljans haldi áfram og eflist; mönnuim er boðið upp
á að leggja nokkuð fram til stuðnings málstað.
Engu að síður veit Þjóðviljinn af áratuga reynslu
að sú skírskotun mun kalla til starfa mörg humdruð
Tveir alþjóðlegir sáttmálar,
sem miða að 'því að létta á
umferð um vegi og auka öryggi
á götum og þjóðvegum um heim
allan, voru lagðir fram til und-
irskriftar 8. nóvember s.l. í Hof-
burg í Vín eftir að þeir höföu
verið samþykktir af umferðar-
ráðstcfnu Sameinuðu þjóðanna,
sem haldin hafði verið vikurn-
ar á undan. Er hér um að ræða
sáttmála um umferð á vegum
og sáttmálann um umferðar-
tákn og -merki.
Sáttmálamir tveir, sem kcxma
í staðtnn fyrir aMa fyrri sátt-
mála um ofangreind eflni, ganga
í' gilldi einu ári eftir að 15 ríki
hafa staðfesit þá eða samþykikt..
_Á lokafundi ráðsitefnunnar
lýsti forseti hennar, Albert
Buzzi-Quattrini frá Austurriki,
yfir því, að unnizt hefði sigur
í baráttummi við umflarðarsllys-
in. Hann sagði ennfremur, að
þótt mörg ákrvæðamna í sátt-
málanum væru ékiki bindandi.
heldur mæltu einumigis rnieð á-
kveðnum ráðstöfumiuim, þá. von-
aðist hanm til, að sem allra flest
ríiki færu eftir tflmæliunuim.
I mörgum löndum, þar siem
umferð á vegum er enn á þró-
umarstigi, mé h'ta á tfflmæilin
sem leiðbeiningar um framtíð-
ina. Sfðari laigfæringar vorða án
efa nauðsynleigar í ýmsum til-.
vikum, sagði Buzzi-Quattrini,
en upptaka alþjóðlega viður- <$>
kenndra reglna í löggjöif ein-
staikra ríikja „jafinigffldir nýjum
áfan.ga í umiferðarlöiggjöf“ rrueð I
mörgum alveg nýjum ákvæð- i
um.
Skrifstofa Sameinuðu þjóð-
anma hafði gemigið frá uppköst-
umum, sem légu til grumdvaillar
séttmálunum.
Enda þótt mörg o@ jafnvel
flest ákvæðanna séu „viðtekin
regla“ í aMmörgum löridum,
geta séttmálamir lédtt til þess
að fleiri lönd taiki upp sömu
siði. Af einstökum aifcriðum í
siátfcmálunum mé nieifina, aðeitt
á'kvæðið kveður á um að bíl-
ar verði tryggðir gegm þb’ófiniaði'
með því móti, að „þegar bfl er
lagt, verður einn af nauðsyn-
leigum hlutum hans sjá.iflkrafa
óvirkur". Bflhom má einunigis
þeyta til að komast hjá silysi eða
utan við byggð svæði til að.
gefia bfl, som eikur á undam,
miedki um að fairið. verði fram
úr homurn. Engir bflar miega
hafa fasta útskagandi Mu>ti
livorki immi né uitam á sér.
Sáttmiállinn um umfierðairtákn
og merki hefur Miðsjón af því,
að £ins og stendur em fvrir
hendi tvö grundivaillarlkerfi —
venjulcga wetfnd „evróipsika kerf-
ið” og „ameriska kerfið" — og
uimferðairmeriki í flestum lönd-
manna um land allt, og hugsar blaðið gott til þeirra
umskipta að stuðningsmenn og lesendur taki einn-
ig ákvarðanir um tilhögun útgáfunnar og stjóm.
Jþessi umskipti gerast á meiri óvissutímum en ver-
ið hafa á íslandi um lamgt skeið. Gjaldþrot við-
reisnarstefnunnar hefur leitt yfir landsmenn ugg-
vænlegt atvinnuleysi og stórskert lífskjör, og Ijóst
er að valdhafamir hyggja helzt á að varpa áhyggj-
um sínum á erlenda aðila, hemáimsliðið, auðhringa
og efnhagsbandalög. Til þess að hrinda þessari öf-
ugþróun, tryggja landsmömnum fullt atvinnuör-
yggi, viðunandi lífskjör og efnahagslegt fullveldi,
þarf öfluga sókn vinstrimanna, undanbragðalausa
baráttu stjórnrhálasamtaka og verklýðshreýfingar.
Þjóðviljinn ætlar sér að vera vopn í þeirri baráttu,
en hann hefur það afl eitt sem honum er veitt af
stuðnimigsmönnum sínum.. Sá stuðningur hefur
jafnan verið þeim mun meiri sem nauðsynin hefur
verið brýnni; því hugsar Þjóðviljinn gott til þess
að eiga framtíð sína undir stuðningi lesendannp
— m.
utm eiga upptök siín í öðru
hvoru þessara kerfa.
Bæði aí öryggSs- og kostoiiað-
arástæðum varð ráðstefnan á-
sáitt um, að mijöig erfitt yrði að
leglgja aif merki sem væru vf
notkun frá öðru hvoru kerfinu
— einkanitega viðvörunarmerki.
Þess vegna varð samkiomiulliag
uim, að veáigaimesta taikmarkið
hljdi að verða að staðla táfcn-
in á merkjuinum. Mismunurinn
á hættumerkjunuim er ekki tal-
in hindra öryggii og þess vegna
er hann leyfilegiur. Þess vegna
veitir séttmiáilinn valfrelsi um,
hvað vailið verði úr kerfunum
tveimur að því er varðar við-
vörunarmerfci.
Fimm férust í
RIO DE JANEIRO 1/1 — Fimm
manns fórust í skriðufalli í Pav-
ema, skammt norðan við Rio
grande de Sul í Brasilíu um ára-
mótin. Skriðan reif m.a. með sér
vörufLutninigalest fuillhlaðna múr-
steini.
Sama á víð um stöðvunar-
merki, þar sem vetja má millli
hins amieríska áttstrenda merk-
is og hins hringlaga evrópska.
Að öðru leyti mdðar sáttmál-
inn að flullkoiminni sitöðllun á
rherikjum kerfisins, þegar frá
eru talin nokkur afbrigði, sem
breyta þó í emgu merkimgu
táfcnsins. Þetta ' er tailin vera
ein veigamesta niðurstaða
stefinunnar, og í skýrslu frá
einnd atf netfndum réðstefinunin-
a.r seigir: „Það er greinfflegtur á-
vinningur í samanburði við á-
standið sem nú rílkir".
SáttmáHamir tveir liggjafyrir
til utndirskriftar fram til 31.
desember 1969. Aðild að þeim
geta öll aðildarríki Sameinuðu
þjóðanna hlotið, svo og ríki
sem eiga aðild að ednbverri
sérstotfnun samtakanna, að Al-
þ.ióðakjarnorkus.tofnuninni, lönd
sem hafia umdirritað sáttmálá
Aniþjóðadómistðlsins, eða sem
hafa verið hvött tffl aðffldar af
AHsiherjariþingi Sameinuðu þjóð-
anna.
Alllmargir ræðumenn á ráð-
stefinunni þeirra á meðall full-
trúar Búlgaríu, Maií, PóMands,
Rúmeníu, Sovétríkjanna, Tékkó-
slióvakíu og Umgverjaiiands —
andimælitu því að ákveðin rfki
gætu etoki orðið aðdlar að sátt-
málunum. Það strídtíi gegn • því
grundvalllarsjónanmdði að þedr
öðiuðust sem víðtækastan situðn-
inig. Fullltrúar aililmargra annarra
ríkja, m.a. Noregs, litu svo á,
að það værí akfci í verkaihring
ráðstefnunniar að reyna aðleysa
póllitísik v vandamál.
í umræðunum kom meðal
annars fram, að á árinu 1967
létu miedra en 150.000 mianns
í yfirliti sem Þjóðviljanum
barst i gær frá Slysavamafélagi
íslands um banaslys á árinu 1968
segir, að 62 íslendingar hafi lát-
izt af slysförum hér á landi á
árinu og er það mun lægri tala
en oft áður. Þá hafa tveir menn
týnzt nú í vetur og eru enn ó-
fundnir. Erlendis hafa svo 6 ís-
lendingar látizt á árinu af slys-
förum eða týnzt. Hafa því alls
70 íslendingar farizt af slysför-
um eða týnzt á árinu sem nú er
að Ijúka.
Af þeim 62 sem farizt hiafia
hér á lamdi eða hér við land hef-
ur meira em helmimgur drukkn-
að eða 35, þar af 21 með skip-
lífið í umfierðarsilysum, en 7,5
miljónir slösuðust. 1 Bandarfkj-
unum eioum nam efnahaigs-
tjónið afi völldum umfierðarsilysa
árið 1967 10 mffljörðum ddfflara
eða 880.000.000.0Ö0 ísil. krónum.
Fjögur Norðurlamda tókuþátt
í ráðstefinunni í Vín: Dammörik,
Finnliamd, Norieigur og Sviþjióð.
(Frá S. Þ.).
um, tveir hafa fallið útbyrðis og
12 drukkn,að í ám og vötnum eða
við land. 8 hafa láitizt í eða afi
völdum mnferðarslysa og er það
mum lægri tala em umdamfarin ár.
6 hafa farizt í flugslysum og 7
í vinrauslysuim.
39 brezkir sjómenn drukknuðu
hér við lamd um mánaðamótin
janúiar og febrúar er þrír togiar-
ar fórust hér við land. Þá munu
7 erlemdir menn hafa farizt hér
af siysföirum á árinu og 1 týnzt,
af þesisum 7 fórust 2 í vinnu-
slysum í Straumsvík, 1 beið bana
af voðaskoti, 1 fórst í flugslysi,
2 drukknuðu og 1 fórst í um-
ferðarsiysi.
ráð-<g---------------------—-----------—
70 íslendingar hafa farht af
slysförum eða týnzt á si árí
•• i ,.•>,
...../. '
BUÐfN
■
Hinum árlegiu umræðum ó
AlMierjarþingi Sameimuðu þjóð-
anna um rétt Kínverstoa al-
þýðuilýðvendisins tffl að skipa
læti Kína hjó samtökumuim i
stað Fbumósustjómar lauk 19.
nóvember, og lágu þé fyrir 3
ályktunartifflöigur:
Tillaga 14 ríkja (m.a. studd
af Bandaríkjunum) sem hvatti
Ailsherjáriþingið til að árótta
fyrri samþykiktir sánar um, að
„sérhver tilliaiga um að breyta
fyrirsvari Kína hjó samitökun-
unum skal sfcoðast sem veiga-
mikið va.ndamól“ (ekki forms-
atriði), en samlkvæmt 18. grcin
Stefinuskrárinnar þarf tvohriðju
hluta atkvæða til að breyting-
ar á „veiganjMum máluim“ nái
fram að ganga.
Tillaga 16 ríkja (m.a. studd
a£ Sovétríkjunum) um að Allls-
herjarþingið atfráði „að veita
réttimdi sín og að viðurkiemna
fuilltrúa stjómarinnar þar sem
einu löigtegiu flulffltrúa Kína hjá
Sameinuðu þjóðunum og svipta
þar af leiðamdii fulllltrúa Sja,ng
Kai-sjeks þeiim sæbum semþeir
skipa mieð óttög(leg)um hætti hjá
Sameinuðu þjóðunum og Örtllum
stofniumum tenjgidum þeim.“
Tillaga 5 ríkja (Im.a. studd atf
íslaiidi og Italíu) um að Alls-
herjarþingið átoveði að setja á
laggimar milffliiþingianefnd sem
kanni ástandið „frá öífluim hilið-
um“ með það fyrir auigum að
leggja fyrir þiragið næsta ár
tilfflögu „um viðhJítamdi ograun-
hæfa lausn á því vandflirnáli,
hverniig fyrirsvari Kfna hjá
Sqjrrueiimuðu þjóðunum sikuili hátt-
að“.
í umræðunum röksrtuddi fluiffl-
trúi Isllands afstöðu stjórnar
sinniar með því að segjh, að eft-
ir 18 ára umnæður um fulffltrúa
Kfna hjá Saimeinuðu þjóðunum
væru þær en,n í sama vanda og
fyrr, og ekki væri fýrirsjáanileg
nein lausn á honum. Hann hélt
því fram að sfcipun millilþinga-
nefndar hefði efcfci í för með
sér, að á noktoum hátt væri
tekið fram fyrir hendumar á'
einstökum sendinefindum varð-
amdi þetta miáll. Hins vegiar
kyinni sMk nefind að finna þá
lausn sem þörf væri á.
Islanid var edtt landanna 5
sem stóðu að tililögunni, og ís-
lenzki fullltrúinn hvatti þing-
heirn til að greiða henni at-
kvæði. Hanm kvaðst sjá fram
á að ýmis ríki mundu leitast
við að fá tilllöguna sikoðaðasem
„veigamikið máll“, sem þyrfti
tvo þriðju hluta atfevæða til
samíþykfctar. En íslenzka nefind-
in væri á mtíti því viðhorfii og
mundi gireiða aitlkvæði gegn til-
lögu sem genigi í þé átt. ísiland
1 gæti ekki sfcutt tifflögu rikjanna
16.
Sæmslki sendihierramm bemti á,
að Svíþ'jóð hefði þegar árið
1950 viðurikemmt Kínverska al-
þýðuiýðveldið og stjóm þess
sem Oögiega stjórn Kína og
tekið upp stjómmáliasamband
við hana. Svfar téldu að Kín-
verska alþýðuilýðvelMið gæti og
ætti að fara mieð málefni Kína
hjá Sameinuðu þjóðunum. og...
því mumidi sœnska sendimetfnd-
in greiða atkvæði með 16-riíkja
tillöigunni en gegn 14-ríkja og
5-ríkja tillögiunum.
1 aitkvæðagreiðsllunni var 14-
ríkja tillaigan samþykkt með
73 atkvæðum gegn 47, en 5
ríki sótu hjá. Isiand gireiddi
atkvæði með tffllögunmi, en
Danmörik, Finnlamd, Noreigur og
Svíþjóð gegru hemmi.
16-rikja tiMaigan ,var Mld
með 58 mtítaitfcvæðum, Hún
Maut 44 attovæði, en 23 ríki
sátu hjé, þeirra á meðaii Is-
land, en Dammö'rk, Finhlland,
Noregur og Svilþjóð greiddu at-
kvæði með hennd.
5-rfkja tifflagan var feffld með
67 mótatkvæðum. Húm hllaut 30
attovæði, en 27 riki sétu hjá.
Þeirra á rraeðail Noreglur. fsiland
greiddi atfcvæði með henni, en
Danmörk, Finnlamid og Svíþjóð
gagn henni. — (Frá S.Þ.).

Klapparstíg 26
Sími 19800 '
Condor