Þjóðviljinn - 23.03.1969, Blaðsíða 3

A
HVÍLDAR
DACIN N
Ríkisstjórnin héldur stundum
fram þeirri kenningu ad stjórn-
arandstæðingar hafi engar tiil-
lögur til þess aö leysa efnahags-
vandann og sé því ekkert mark
á þeim takandi í þjóömálauim-
rœðum. Víst er um það að hiut-
lægni og heiðarlega meðlhönda-
un méla skortir oft í þjóðméia-
umræðum hér og eru þar vissu-
lega aliir seldir undir hina
sömu sök. Ástæðan til þessa er
fyrst og síðast sú að hérlendis
skortir alllar hlutlægar rann-
sókndr á þjóðmálum og ákveðn-
um þáttum efnahagskerfisins.
En hinu er ekki að neita að
hlutlægar umræður og ábend-
ingar eru oftleiga að engu metn-
ar og eiga stjórnarfflokkarn-
ir þa<r ekki minni hlut að máli
en aðrir — raunar í allmiklu
ríkara mæli ef að er gáð.
Því er é þetta mdnnzt hér, að
Alþýðubandalagsmenn hafa lagt
fram allllmairgar tillögur í ræðu
og riti, í fonmi fruiruvarpa,
þingsályktunartiliaigna og blaða-
greina um ákveðnar lausnir á
efnahagsvandanum, oft aðeins
skyndilausnir, sem gætu hjálp-
að til þess að leiða landsmenn
yfdr þá gjá siem viðreisnar-
stjórnin ætlar að felia þjóðina
í. Þessar tillögur eru ekki endi-
Jega bein átlaga að ríkjandi
efnaihagskerfd, enda þótt Ijóst
sé að vandamál íslenzkra at-
vinnuvega og efnahaigsmála
verða ekki leyst til frambúðar
nema með því að gera aðför
að kerfinu sjáifiu, umbylta því
og breyta á félagsilegum grund-
velli. En þegar Alþýðubanda-
lagsmenn hafia sett fram tilög-
ur sínar hefur stjómarliðið
skellt við þeim skollaeyruim og
haldið áfram að kyrja sama
sönginn um úrræðaleysi stjóm-
arandstöðunnar.
Meginatriði
^ Alþýðuibandalagsmenn hafa
ER LIFV/ENLEGT A ISLANDI?
bent á nokkur meginatriði í
þessu sambandi:
1. Fjárfestingin verði undir sér-
stakri stjórn, sem geri á-
ætlanir um framikvæmdir og
fjáröflun og hafi auk þess
beina íbrgöngu um fram-
kvæmdir.
2. Sérstök stofnun sjéi um sem
hagkvæmasta nýtingu gjaðd-
eyris þjóðarinnar, en stofn -
unin vinni einnig að því að
öi-va gjaldeyrisöfllun beinlín-
is, meðal annars með þvi að
fylgjast með utanríkisvið-
skiptum og hafa áhrif á þau.
3. Verðlaigseftiriit verði. sikipu-
lagt betur en nú er bæði í
því skyni að fylgjast betur
með verðlagi og að taka allt
verðlag og verðimyndun í
landinu til athugunar.
4. Efling innlendra atvinnu-
greina sjávarútvegs, iðnaðar.
Útkjálki
Þegar bent hefur verið á þessi
atriði þýðir það að sjállfsögðu
sérstakar ráðstafanir í efna-
hagsmálum sem miða að a-
kveðnu martki, semsé þvi að Is-
Iendingar hafl sjálfir og einir
stjórn efnahagsmálanna. Ein-
stakar ráðstafánir til þess að
tryggja betri rekstrarafkomu
atvinnu'greinanina stefna ekiíi
beinlínis í þessia átt ,þó að aug-
Ijóst sé að með núverandi
skipulagi sérihagsimunanna verð-
ur engu komið til leiðar til
þess að bæta rauniveruilega stöðu
þjóðarbúsins.
Stjóynarsinnar hafa engin
gaignrök í þessuim 'méiluim,
þeirra alfa er erlend fjárfesting,
ómega aðild að efinaihagsbanda-
lögum. I Þjóðviljanum hetfur
þrósinnis verið bent á hvaða
afleiðingar slíkt hefði í för með
Sér: fsland yrði útikjálkasveit í
sitórri efnahaigsheild og lands-
menn yrðú smám saman rétt-
indalítil! hópur eyjarskeggja

Strákarnir dorga við bryggjurnar í Reykjavík,
langt norður í höfuim, fjarri
kjarnanum sjáiMum í Vestur-
Evrópu, sem dreigur til sín fjár-
magn. Þetta er staðreynd, siem
við höfum raunar fyrir augum á
Islandi. Fjármagnið leitar lailtlt til
,sömu miðstöðvar, en útkjálka-
byggðir leggjast í auðn.
Krossgötur
Eitt meigmatriði ísienzKra
efinahagsméla er að útflutnings-
framleiðslan' tryggi nægilegan
gjaldeyri til þess að kaupa þær
neyzluvörur, vélar og amnáð,
sem við verðum óhjákvasmilega
að fllytja inn. Sé stoðunum
kippt. undan útfllutningsfram-
leiðslunni, er þeim um leið
kippt undan efnahagsstjórn
allri. Þarna eru því krossgöt-
ur: Ef tryggt er að íslenzkir
atvinnuvegir gefi nægilegar
gjaldeyristekjur, á að vera unnt
að lifa hér mannsæmandi lífi.
Hér verður bent á atriði, sem
öll eru auðveld í framkvæmd.
liggja beint við, en gæfu af sér
í gjaldeyristekjum og gjaldeyr-
isspannaði upphæðir sem ykj.u
útfllutningstekjurnar um þriðj-
ung beint eða óbeint frá því
sem ætla má, að þær verði á
þessu ári.
o
Ef fslendingar auka fram-
leiðslu sína á hraðfrystum fisk-
flökum áð þvi marki sem hún
var 1959, þ.e. um 25 þúsund
tonn á ári gæfi sú aukning ein
þúsund miljónir króna í gjald-
eyristekjur.
lil þessa þyrfti að auka við
togaraflotann — kaupa hingað
strax 5—10 skuttogara, það yrði
að nota þá fiskibáta sem til
eru og afla hráefnis fyrir fisk-
vinnslustöðvarnar.
Með því að bæta við togara-
flotann 10—15 skuittogurum
búnum nýtízku veiðai-færum
gæfu þeir 300—400 miljónir
króna í auknar útflluitningstékj-
ur.
©
Með því að auka fluilllvinnslu
sjávarafurða mætti stca-auka út-
ilutningsverðmæti þeirra. Full-
unnar sjávarafurðir nú gefla af
sér 70—100 miljónir króna —
en Norðmenn flytja ,út unnar
sjávarafurðir fyrir 2.000 milj-
króna. Það ætti að vera auðvelt
verk fyrir íslendinga að ’koma
þessari framleiðslu upp í 400—
500 miljónir króna á ári i gjald-
eyrisverðmætum.
En til þess að auka þannig
fullvinnslu sjávarafurðanna —
einnig til þess að bæta við tog-
araflotann —- þarf að sjálfsögðu
að koma til forusta rikisvalds-
ins, sem verður að styðja við
allar byrjunarframkvæmdir í
þessum efnum á .sikipulegan
hátt.
Og í þessu samfoandi má ein-
mitt benda á, að fyrrverandi
fiskiimálastjóri — núverandi
Seðlabankastjóri — taldi að ís-
lendin.gar gætu tvöfaldað gjald-
eyrisverðmæti landsmanna með
fullvinnslu á borð við foá
vinnslubætti, sem tíðkas.t í V-
Þýzkalandi. En það var reynd-
ar áður en áróðurinn fyrir er-
lendu fjárfestingarfjármagni
hófst.
©
Enn er sáralíti’I unnið úr
íslenzku ullinni. Fyrir útiflutn-
inig á unnum ullarvörum á-
skotnast - okkur nú rúmlega
100 miljónir króna í gjaldeyris-
tekjur. Það er álit sérfróðra
manna að það væri auðvelt
verk að auka þessi verðmæti í
allt að 350 miljónir króna.
Það gildir hið sama um ull-
ina og skinnavörur. Með út-
flutnimgi á unnum sikinnavörum
mætti án efa fá 300—400 milj-
ónir króna í gjaideyristekjur.
o
. Enn enx þó ónefndar leiðir
sem hetfðu í för með sér gjald-
Fraimihald á 9. síðu.
RAUÐASTUR PENNA
Þórbergi Þórðarsyni, TÍthöfundi áttræðum 12. marz 1969.
I
Esjan er enn sem forðum
yndisfögur að sjá,
en inntak og orðanna hljóðan
á öðru plani en þá.
Byltingin, Bréf til Láru,
boðaði hærra ris
en lýgin og lágkúran hétu
á liðsauka helvítis.
Ofvitinn illskufláa
óttaðist hvergi og reit ,
mammoni mene tekel
og marx-lenínsk fyrirheit.
Rauður á hár og rýninn,
rauðastur penna um kring
ógnaði valdi og auði,
en átti ekki túskilding.
II
Forlátið tæpitungu
um talent, sem kom og ber
andanum eilíft vitni
af útskeri norður hér.
•>
Söng hann Sálminn um blómið,
er seytlaði um hverja taug,
settist að séra Árna
og sæmdi hann geislabaug.
Drjúpi drottningarhunang
döggvist vorblóm í hlíð,
allífs sentralinn signi
séníið alla tíð.
Pistilinn skrifaði skæður
skelfir og agitator,
steypist böðlar af stalli,
stríðsguðir falli úr hor.
Þórbergi Þórðarsyni
þakkir og hneiging vor.
Kristinn Reyr