Þjóðviljinn - 22.04.1969, Síða 2
2 SÍ»A — ÞJÓÐVnJMNTN — Þríðjadiagnnr 22. apítffl 1S69.
P. Herbert sölustjóri fyrir Sommer á Norðurlöndum og Einar Gunnar Einarsson framkvæmdastjóri
Litavers skoða Somvyl veggdúk, en sölustjórinn heimsótti ísland fyrir nokkru.
Frönsk nýjung í gólfdúkagerð
talin lækka byggingakostnað
því að hagnýta fransika upp-
BySgingafélag sænsku sam-
vinnufyrirtækjanna HSB og
fjölimargir aðrir aðdllar í bygg-
ingariðnaðinuim í Svfþjóð hafa
komizt að raun um, að haegt er
að lætkka byggingakositnað
veruJega, miðað við hefðtoundn-
ar aðferðir í frágamgi gamga,
eidhúsa og baðherbeirgja. með
Höf-
uðtilgangurinn
Á . Alþýðusambandsþinginu
í haust voru Bimi Jónssyni
og. Hannibal Valdimarssyni
falin aeðstu embaetti verk-
lýðssamtakanna. Verkefni þau
sem þeir tóku að sér voru
mikil og vandasöm, eikki sízt
þar sem fyrirsjáanleg voru
mjög örlagarík átök um kaup
og kjör láglaunafólks og
stöðu alþýðusamtakanna í
þjóðfélaginu. Við slíkar að-
stasður bar forseta og vara-
forseta Alþýðusamtaandsins að
leggja áherzlu á að stuðla að
sem mestri einingu innan
samtakanna; sérstaklega átti
það að vera verkefni þeirra
að hefja verklýðsbaráttuna yf-
ir átök stjómimálaflokka svo
að þau torvelduðu ekki sam-
stöðu launafólks.
En þeir Bjöm og Hanmibai
hafa bmgðizt við á allt aran-
an hátt. Þeir virðast líta á
embætti sín sem pólitískan
gjaldmiðil og hampa þeim
sérstaklega í furðulegasta
stjómmálabraski sem sögur
fara af hérlendis. Á sama
tíma og allt veltur á því að
haldið sé aif raákvaamni og
festu á kröfum verklýðsfélag-
anna í erfiðum kjarasamming-
um við atvinmurekendur og
stjómarvöld, hefur áhuigi
þeirra félaga beinzt að allt
öðrurn samningum á hinu
pólitísika uppboðstorgi. Einn
þeirra stjómimálamanna sem
átt hefur í samnimgum við
þá, Benedikt Gmöndal ritstjóri
Alþýðuíblaðsins, birti á laug-
ardaginm yfirlitsgrein um þetita
sammingamakk og segir m.a-:
„Tóku þeir að leita fyrir sér
og hófu leynilegar viðræður
við forustumenm Alþýðulflokks-
ina og fYam&óknarflokksi ns
firaningu, sem niýkomin eir á
markaðinn. Hér sé um að ræða
svonefndam Somivyl vegigidúk,
sem hægt er að leigigja bedmt á
gróflhúðaða veggi og þykir
eimaragna sérstaklega vel bæði
hita og hljóð.
Byggdmgafélag saensku sam-
með nokkru millibili. Fram-
sókm. gat boðið þeim kosm-
ingabamdalag í nefmdir á Al-
þiragi og tóku þeir þvi teg-
ins hendi . . . Þeir tryggðu
sér eimnig stuðmirag Fram-
sóknar við Björm Jónsson sem
forseta Alþýðusamibamdsins.
Stjómarflokkumum virtist það
eftir efmum og ástæðum við-
unandi kostur að þeir félag-
ar heffðu forsetaembæittin í
ASÍ . . . Þedr hölfðu jölfh-
um hönduma sarriband við Al-
þýðuflokkinn i rílkisstjóm og
Framsóknarftokkimm í stjóm-
aramdstöðu“.
Um hvað vom þeir Bjöm
og Hannibal að semja við
alla fiokka sem við þá vildu
tala? Voru þeir ef til vill að
þoka fram kröfum verklýðs-
félaganna? Tóku þeir uipp við-
ræður við Alþýöufílokkinm í
því skyni að fá hann til að
haetta þátttöku í hinum ó-
réttlætanlegu árásum á af-
komu láglaunafóiks? Snerust
viðræður þeirra við Fraimsókn
um það að íyrirtæki Sam-
bandis íslonzkra samwinraufé-
laga greiddu kaup í samrami
við kjarasamninga þá siem
gerðir voru í marz í fyrra?
ATlar þær skýrslur sem þirtar
hafa verið um sammingamakk
þetta, jafrat alf Ólafi Jóhannes-
syni formanni Framsókmar-
flokksins sem mnálgagni þeirra
Bjöms og Hamnibals, beraþað
með sér að málefmi hefiur alíls
ekki borið á góma í viðræð-
unum. Benedikt Gröndaldreg-
ur éfini viðræðnanna samain
í einni setningu í slkýrslu
sinni í Alþýðutolaðinu á laug-
ardaginn var: „Hölfuðtilgang-
ur Hannibals og Bjöms með
viðræðunum er að tryggja
sjálfum sér og ef til vill ein-
hverjum fleirum örugg sæti
á framboðslistum í næstu al-
þiragiskosniragium". — Austri.
vinnuhreyfingarinnar HSB, sem
eánkum bygigir leiguifbúðir. tók
dúkinn til reynslu á baðher-
bergd í 350 ibúðum strax og
hann kom á markaðinn, árið
1966. Notkun veggdúksins hef-
ur sáðan bredðzt út mieð vaixandi
hraða og titt mun ffledri nota em í
frágairag á baðherbengjum, og
er Sonwyl vegigdúkur nú raotað-
ur til að lælkka byggdngakositn-
að í íirágairagi íbúða sem byggð-
ar eru á vegum 10 stórfyrir-
tækja í byggingaiðnaðinum og
fjöldia annarra , aðdfla í Sviþjóð.
Þá er notkun Somwyl að hefj-
ast f sitórum stíl í Daramörku
um þessar muedir.
Einar Ásgeirsson í Litaveri
hieifur selt veggdúkinn í Lita-
veri í vaxandi maali frá því
1967 og segir að "þrátt fyrir
nokkra vantrú þedrra sem eikki
þekki til, séu veggffóðrarar und-
anteikninigalaustt imjög ánægðir
með dúkinn pg sipamaður rraeð
notkun hans hafi reynzt srvip-
aður hér og á öðrum Norður-
löndum.
Fyrirtæikið Somimier var stofn-
að 1680 og hefur einkum vaxið
ört frá þwí að nýjar rararasóikn-
arstofur voru settar upp 1953
arstofur voru settar upp 1953.
sitærsta sdrmar teigundar í Eivt-
ópu, ver órleiga um 13 miljón
frönkum (234 mdlj. isil. kr.) til
rannsúfcna til endurlbóta og raý-
breytrai á framleiðstavöium sín-
uim.
Varð fyrirtækið fyrst til þess
að fraimíleiða vinyl gálfdúk imeö
filtundinlaigi svonefndan Tapi-
fflex dúk og sömulleiðis fyrst í
heimi til að framledða nælonfilt
góflfteppi, Tapisom.
Teilja forráöamenn fyrirtæk-
isins að næsta byltinig í góflf-
og veiggklæðninigum sé nú
þegar á leiðinni í rannsúkna-
stofiuim fyrirtækisins.
Sammer sérhæfir sig í fram-
ledðslu nútíma gólf- og ve©g-
kflæðningar, og með „nútímia" er
átt við efni, som framleitt er í
mdklu lita og úflitsúrvali, sem
auðvelt er að leggja á veggi
og gólf, og auðvelt og ódýrt
er að þrífa og halda við.
(Frá Ldtaivari)
Juan Modesto er
látinn, 62 ára
PRAG 21/4 — Juam Modesto
hershöfðingi sem um skeið var
yfirforingi alls heraffla spænska
lýðveldisins í borgarastríðinu er
látinn í Prag, 62 ára gamall.
Modesto átti sæti í miðstjórn
hins baraniaða kammúnistafflokks
Spánar. Hann mun bafa verið
heilsuveill lengi.
Stjómarsinnar hindra '!
framgang nauðsynjamála
• Stjórnarflokkaþingmenn í efri deild Alþingis sam-
fylktu í gær um að vísa til ríkisstjórnarinnar frumvarpi
KARLS GUÐJÓNSSONAR um breytingu á lögunum um
aðstoð við vatnsveitur, og var dagskrá meirihiuta heilbrigð-
is- og félagsmálanefndar samþykkt með 10 atkv. gegn 8.
Þingmenn Alþýðubandalagsins. Framsóknar og Rjörn
Jónsson vildu samþykkja frumvarpið.
• Var það efni breytinganna að fyrirheitið um helm-
ingsstuðning af ríkissjóðs liálfu við vatnsveitur sveitarfé-
laga yrði gert að lagaskyldu, en mikið skortir á að sá
stuðningur fáist í reynd. Önnur breytingin sem frumvarp-
ið kvað á um var að Alþingi skuli taka ákvörðun um
fjárveitingu til hvers mannvirkis fyrir sig með afgreiðslu
fjárlaga, en ekki eins og nú er að Alþingi ákveði heildar-
upphæðina en ráðherra skipti henni milli aðila.
Leigunám verkbannsfyrirtækja
Nemendur Lýð-
háskólans í Kung-
álv í íslandsför
Liðlega 30 miarania hópoxr firá
Norræraa lýðháskólaraum í Kurag-
álv í Svíþjóð dvelsit þessa daig-
araa á . fsflandi. Eiru það rektór
skólaras, Sture Altvall, rektor raý-
stofraaðrar Lýðfræðslustofraunar
Norðurlarada Bjöm Höjer, kerara-
arar lýðháskólaras og nememdiur.
Kom hópuriran hiraigað til larads
á laiugardagirara og heldur utam
um helglna. í gær var hialdimm
blaðamiannafuradur með hópraum
era frekari frásögra þar af verður
að bíða morguradiagsins sökum
rúiraleysis í blaðinu.
Trabant ekið á
100 km hraða
Lögregiuimenn i þremur bítaan
| eltu miainn á Tralbant í 20 mín-
útur á götum Reyfctjaivíkiur í
fyrradag. Hafði maðurinn verið
að óraáða fyrrveraindi eiginkonu
| sína oig hún hriragt á lögregtama.
Ók rraaðurinn ó 75—100 lom hraða
á klukkusturad um Reynimel,
Nesveg, Hjaröarhaiga og ffllieári göt-"
ur í Vesiturbænum. Loksins náð-
ist maðurinn á Kaipflaskjóflsvegi,
þar króuðu tveir lögreglubalar
Trábantinn af. þvinguðu mann-
inn til að aka upp á gangstétt.
Var maðurinn haradtekinra og
settur í gieymslu, bæði fyrir að
ónáða konuna og stofna vegfar-
endum: á þessum götum í hættu
með glaranalegium akstri.
MFÍK-fundur um
Grikklendsmálið
Menmitnigar- og friðarsamtök ís-
lerazkra kveraraa haldia félaigsfurad
miðvikudaginm 23. apríl kl. 8.30
í félagsheimili Hiras íslerazka
praeratarafélagis, Hverfiiggötu 21.
Fumdaimfmd:
1. Félaigsmál.
2. Grikklaind — Nato — íslamd.
a) Margrét Guðmuradisdóttir
kenraari segir frá komium í
grískum faraigelsum.
b) Gedr Waage og Siiguirður
Tómiasson menraitaskóilja-
neraxar: Á öndverðum meiði
um Grikklarad og aðild
fslainds að Nato.
Grísk tómlisit af Mjómplötum.
— Kafifi.
Framihaljd af 1. sáðu.
3. gr. Nú afléttir aityinnurek-
andi verkbarani, og skal hann
þá talfarlaust enduriheimita fyrir-
tæki sitt. Vilji leiguraemi skila
aftur þvf, er tií leigu hefiur ver-
ið tekið, skal hann tilkynma eig-
anda það með viku fyrirvara.
Skylt er leigunema að skila
aftur því, sem til leigu hefur
verið tekið, í jafngóðu ástandi,
nema að þvíleyti sem það hefur
spillzt af venjúlegu sliti ogfym-
inigu. Spjöll slkulu metin í sam-
ræmi við lagaákvæði um eigmar-
nám.
4- gr. Rekstur fyrirtækja, sem
tekin hafa verið leigumiámi sam-
kvasmt lögum þessum, skal fal-
inn atvinnumálanefndum kjör-
dæmararaa, s'br. lög um aðgerðir
í atvinnpjmálum frá 28. marz
1969.
k
5. gr. Heimilt er ráðherra að
setja í reglugerð frekari fyrir-
mæli um’ framkvæmd á leigu-
námi og rekistri fyrirtækja, sem
tekin eru leigunámd sainkyae:ij}t:..
lögium þessum.
6- gr. Lög þessi öðlast þegar
gildi.
f gréinargerð segir.
Einkaatvinnurekendur í iðnaðl
hafa lýst yfir verkbanni. Sú að-
gerð mun lama ísienzkan iðnað,
rýra veruiega þjóðarframieiðslu
og þjóðartekjur og skerða til
muna afkomu þúsunda manna.
Tilgangur verkbannsiras er sá
einn að Iækka tiifinnanlega raun-
vcrulegar tekjur þess verkafólks,
sem hefur einna naumust kjör á
fslandi. Fyrirtæki þau, sem ætl-
unin er að stöðva, eru að veru-
legu Ieyti reist fyrir iánsfé úr
sjóðum almennings, og rekstur
þcirra er háður stórfelldum Ián-
vcitingum úr sömu sjóðum. Eign-
arréttur þessara atvinnurekenda
á þeijm fyrirtækjum, sem þeir
ætla að stöðva, er ákafiega hæp-
inn frá siöferðilegu sjónarmiði og
stæðist sjaldnast iöglega, ef
skuldarcigendur gengju að fyrir-
tækjunum. Með verkbanninu eru
atvinnurekendur þessir að taka
sér þjóðfélagslegt vald, sem þeir
hafa ekki í raun, og því er at-
höfn þessi langt fyrir utan þann
vettvang, sem haslaður er frjáls-
um samningum atvinnurekenda
og Iaunamanna. Verkbannið er
gerræðisfull árás lítils atvinnu-
rckendahóps á afkomu þjóðar-
heildarinnar; það gengur i ber-
högg við hagsmuni og viðhorf
meginþorra landsmanna.
Því er hér lagt til, að beítt
verði heimHd þeirri, sem felst
í 67. grein stjórnarskrárinnar um
að svipia menn umráðum yfir
eignum sínum, ef almennings-
þörf krefur, enda sé slíkt gert
með lögum og komi fullt verð
fyrir.
Lagadeildin lótin sitja uppi
með ættfræðiprófessorinn ?
Verkbannið
Framihiaild af 1. síðu.
aði, prjónaiðnaði, netaiðnaði, sút-
un og leðurigerð, öITuim umibúða-
iðnaði (dósir og plast), tiréiðnaði,
læmískum undiriðnaði, stein-
efna-iðnaði, rafgeymaiðraaði, leir-
smfði og postulíngerð og þannig
maetti telja.
A Iaugardag hélt Iðja fjöl-
mennan fund og var mikil sam-
staða mcðal Ið.jufólks um fram-
kvæmd á verkfalli í þremuriðn-
fyrirtækjum hér í Reykjavík. Er
það Iiffur í skæruhernaði verka-
Iýðsfélaga til þess að knýjafram
vísitölubætur á kaup fólks með
10 til 12 þúsund króna mánaðar-
kaup.
Poppmótmæli
Framhald af 12. síðu.
var aiftar ráðizt á herbúðimar
sicömmiu eftir miðnætti aðfiana-
nótt mánudagsins. í þetta sildpti
ekki í ræðu og riti hetktair riigndi
eldi og brennisteinii yfir tjald-
búðirnar. Var hér um að ræða
táknrænai árás, spruiragiu ftaigield-
ar rétt hjá tjaldibúðunium og
mikið bál var magniað rétt hjá
tjöflidium hermannanria. Varð af
þessiu miikill gnýr og varð uppi
fótur og fíit í tjaldibúðunumi. Var
reynit að elta árásanmennina en
ekfci höfðu þeir fundizt er síðast
fréttist. Þykir sýnt að tefðu árás-
arimennirmr beitt rarunverulogum
vopnum hefðu þedr þama getað
gjöreytt þessari úrvalssveit brezka
heimsrvetldisáns. Br talið fremur
ólfflclegt að þessari hersiveit tak-
jzt að hrifsa týnda prófessorinn
úr handum andstæðinganna.
Svo fór eftir að búið var. að
treysta flokkslböndin í stjómiar-
flokkiunum að neð'ri deild sam-
þylkkti loks með 19 atikrvæðum
gegn 15, fruimvarp ríkissitjóm-
arinnar urai stofnun prófeisisors-
emibættis í ættfræði við Iaga-
deild Háslkéfla Islarads, og er á-
kveðið í fruirrwarpinu að Einar
Bjarnason ríkisendurskoðandi
hljóti emlbœttið.
Þassdr aflþinigismenn llögðu nöfln
sín að samþykkt þeissa sérkenni-
lega máls: Jónas Pétarsson,
Matthías Bjarnason, Mattlhías Á.
Mathiesen, Pálmi Jónssön, Pétur
Sigurðsson, Sigurður Ingimund-
arson, Steingrímur Pálsson, Eyj-
ólfiur Jónsson. Benedikt Gröndal,
Birgir Finnsson, Bjami Bene-
diktsson, Bjartmar Guðmundsi-
son, Bragi Sigiurjónsson, Raignajr
Guöleifsson, Friðjón Þórðarsom,.
Guranar Gíslason, Gylfi Þ. Gísla-
son, Imgðlfuir Jónsson, Júlhanm
Hafstein.
Á mtólti voru: Magiraús Kjairt-.
anssion,, Sigurvin Einarsson, Skúli
Guðmumdss'om, Stefián Valgéirs-
son, Vilhjáfllmur Hjálmarssom,
Þórarinm Þórarinssom. Ágúst Þor-
valdsson, Bjöm Pálsson, Eysiteinn
Jónsson, Geir Gunnarsson, Jónas
Jónsson, Halldór E. Sigurðsson,
Jón Skáptason, Jónas Ámason,
Sigurður Bja,ma,son.
Einn, Lúðvdk Jósepsison, gireiddi
ekki atkvæði.
Frá Tónlistarskóla Kópavogrs
V0RNÁMSKEIÐ
undinbún ingsdeildar fyrir börn fædd 1961 og ’62
hefst 6. maí n.k. og stendur yfir í fjórair vikur.
Innritun daglega fná kl. 11-12 og 1-2. — Upplýsingar
í síma 41066.
Skólastjóri.