Þjóðviljinn - 29.05.1969, Blaðsíða 12

12 danskir listamenn sýna
grafík í Norræna húsinu
Farandsýningin
ík“ sem
Noregi efndi
í Norræna
daginn. Á sýningunni eru verk
cftir 12 danska listamenn, er
sá elzti þeirra, Aksel Jörgen-
sen fæddur 1883, en hann Iézt
1957, og sá yngsti er fæddur
1946, Anders Kirkegaard. —
Er sýningin á göngum húss-
ins, cn næsta laugardag verð-
ur opnuð sýning á norrænum
kiljum í hókasafni hússins
þar sem fyrri sýningar hafa
verið. )
1 sýningarsJcránni segir ma.
Opinberar sýnimgar era oft
svo sléttar og fellldar: af ein-
tómiri háttvísi er tekin með
sin ögnin af hverju, og át-
koman verðnr ágripskennd
flatneskja. Við vjldiuim, að
þessi sýmrng bæri sannfærancii
svip; á henni eru verk mik-
ilsiháttar listamianna að okk-
ar dómi, og hver þeirra á
r.ægilega margar og einkienn-
andi myndir til þess að sýn-
ingargestir fái greint svipmóí
þeirra og hæfileika. Dönsk
grafik er ótrúlega sjóllfstæð,
hefur farið sínar eigin leiðir
og 'lfkist ekki beinlínis neinni
annarri list samtímans . . .“
„ . . . Ef til vill er grafikin
þegar á allt er litið, heiðar-
legasta framl&g dansikrar
myndlistar frá því á blóima-
skeiöinu í byr.iun 19. aldar“
Ríkislistasafnið í Noregi
hefur áður efnt til farand-
sýninga á r.orskri list frá
J. C. DaH til Kitteteens og
Edvard Muneh til dagsins í
cjag, eininig sýninga á norsk' i
og amerískri al'þýðulist, verk-
uim Picassos, dansikri og
sænskri nútílmalist, norskri al-
þýðulist og malverkum í eigu
Rikislistasafnsins.

Ein myndanna á sýningunni
hennar er Dan Sterup-Hansen.
„Dönsk grafík“. Höfundur
Ivar Esikieiland framkvæmda-
stjóri Norræna hússins sagði
fréttamönnum að aif hálfu
saf-nsins væri ekkert á móti
því að lánia hingað fleiri far-
a-ndsýningar cn eins og stend-
ur ©ru aðstæður ekki nógu
góðar í Norræna húsini; til að
unnt sé að halda þar mái-
verkasýningar. Sagði Eskelantí
að nýlega hefði l'engizt leyfi
frá norrænu menntamála-
ráðuneytunum til að glera á-
æfilun um kostnað sem fylgdi
því að innrétta kjallara húss-
ins, sem er 630 ferm,, ma.
sepn sýningarsal. Verður kostn-
aðaráætlunin gerð í samyinnu
við finmsllca arkitektinn Alvar
Aalto. sem teiknaði hú.sið —
og að því lofcnu verður sótt
um fjárveitingu frá olllum
Norðurlöndunum til fnam-
kvæmdanna,
Ivar Eskeland gat þess að
endingu að nýiega hefði Nor-
ræna húsinu borizt gjöf frá
Letterstedteska Stiftelsen í
Svíþjóð: 10 þúsund sænskar
krónu-r, sem nota skal t.iii
kaupa á tu n gumál aj'annsókn-
arstofu (sprák laboratorium).
Þega-r viðbótarfé hefur feng-
izt til kaupanna verður rann-
sóknarsitofan íyrst og fremst
r.otuð af norrænum sendi-
kennurum við háskólann, en
þó gætu aðrir «átt aðgang að
henni. Rannsótknarstofa siem
þessd mun svo til óþekkt fyr-
irbæri við ker.nslu hér á la-ndi
en samkvæmt frósögn Eske-
l&nds hefur hver nemamdi sér
klefa, heymartæki og segu.1-
band, og hefur þessii nýja að-
ferð við tungumólakennsflu þött
g-sfa góða raur. eriendis. Rann-
sóknarstofan sem hingaðverð-
ur keypt verður af norskri
gerð.
Fimimitudagur 29. maí 1969 — 34. órganigur — 115. tölublað.
Vöruskiptajöfnuðurinn í apríllok:
861 milj. kr. halli
og þó minni en '68
í aprilmánuði var vöruskipta-
jöfnuðurinn óhagstæður um 348,5
miljónir kr. og er það 93,7 milj.
kr. meiri halli en var í apríl
1968. Vöruskiptahallinn frá ára-
mótum til aprílloka í ár er þó
nokkru minni en var á sama
lima í fyrra cða 861,2 milj. kr.
nú á móti 1070,8 milj. kr. þá, er
það 209,6 milj. kr. betri útkoma.
OtEIutningurinn fyrstu fjóra
mónuði þess-a árs nemur samtals
2144 miljónum kr. og er það
rösklega 100 miljónum meiri út-
flutningur ein á saima tímia ífyr>-a
en þá nam hann alls 2042,9 milj.
kr. í aprílilók.
Innflutninigurinn hefur hins
vegar minnkað um 108,5 mili.
kr. á þ^ssu tímiabili, í fyrra var
hann orðinn í apríllok 3113.7
milj. k-r.j en var núna 3005,2
milj. kr.
Af innflluitningnutn í ár eru
99,8 milj. kr. til Búrfellsvirkj-
ur.ar (241,4 milj. kr. í fyrra á
saimia tfimia) og 582,4 milj. kr. til
ísienzka álfélaigsins (19,2 milj.
lcr. í fyrx-a). Á þessum fjóram
mánuðum nemur innflutningur til
þessai’a tvegigja aðila því samtals
682,2 milj. kr. á móti 260,6mUj.
kr. í fyrra. Heflur annar inmifilufcn-
ingur en til BúrfeMsvirkjumar og
Islenzka álfélagsins því raun-
verulega minnkað um 530 mil.i.
kr. á fjórum fvrstu mánuðum
þessa árs flrá þvi sem var á
tímabili í fyrra.
Þess skail að lokum getið að
tölurnar frá í fyrra hafa verið
umreikmaðar til núverandi geng-
is.
Nýtt hótel opnað að
Þórístúni I Selfossi
Þurfum að taka upp harða
baráttu við stjórnarvöldin
— segir Gústaf Adolf Skúlason, menntaskólanemi
í gær náðuim við tali af
menntaskólapilti hér í borg og
unnustu hans. Þau hafa hvoragt
von um viminu í sumar. Pilturinn
er að fiiesa undir stúdentspróf i
stærðfræðideild M.R. og stúlkan
er í briðja beikik Kennaraskólans
og stetfnir aö þvíað útsfcrifast
sem kennari næsta vetur. Heita
þanj Gústaif A. Skúlason og Oddný
Ejörgvinsdóttir.
Mennitasfkólanamar og konn-
araskódanemar haifa gert mikið
að þvi að kynna atvinnumögu-
leika síma fyrir stjórnarvöldum
í vetur, sagði Gústaf. Sérstafkar
kannanir hafa verið framlkvæmd-
ar meðal þessara skólanema urn
atvinmxhorfur nú í sumar og
þær kynntar rækilega fyrir
stjórnarvöadunum mieð góðum
fyrxrvara. Þanir.ig hafla um 1209
menntasikólanemar emga vom um
vinnu eða óvissa möguileika,
Sömu sögu er að segija úr
Kennaraslkóiliamuim, Þar býr hetai-
Úftekf á sjávar-
útvegi Bretlands
LONDON 28/5 — Við opnun
hinnar oiliklu fisfcimálasýningar :
I-xxndon i dag var frá því skýrt
&ð brezka stjóimin heifði ákveðið siixum til sumarvinnu — móla
að iáta íama fmam mjög gagn- ^kku-r sem ákveðið þjóöfélagsan
gera rannsókn á öllum þátturn . baráttu við stjórnax-völd.
brezks sjávai’útvegs og heCurþeg-
ar verið vedtt sam svarar 10
mdljónum kr. til fyrsta kafla
ranns'ókmarirunar.
ingur nemiemda við óvissa at-
vimiumöguleika — 169 neimendur
hafa enga von um vinnu og 188
nemendur hafa óvissa vimmu o£
646 nemendum skóilams.
Dugleysi
Hvermig hafa stjói-narvöid
brugðizt við þessum tíðindum?
Þau hafa yfirfleitt mætt ósk-
um okkar með vinsaimilegri skrúð-
mælgi og látið iíklega að hlutum.
Einihvern veginn finnst mér samt,
að ekkert eigi að gera af hálfu
stjómairvaildia — fjöldinn af okk-
ur heíúr Mka þessa tillfinningu
enda verður lítið vart við að-,
gerðir til þess að efla sumar-
vinnu skólafólks.
Nú er það spurningin. Eigum
við að horfa aðgerðarlaus upp á
þá vafasömu þróum, að skóf.a-
‘fólk hi’ö'kklist frá námi hundrað-
um sairnan eða verði óbærilegur
baggi á heimilum sðstandemda af
því að það fær ekki sumarvinnu
eins og viðgengist hefur xxndan-
farna áratugi, sagði Gústaf.
Barátta
Iívemnig förum við að þvl að
sækja rétt ókkar til stjórnar-
valda?
Skólafólk verður að stefna að
.bví að mynda með sér siamtök
og berjaist sem siíkt flyi’ir réttí
ur fyx’ir þjóðfélagið í heiild að
stöðva námsbx’sut hundi’uða
skólamanna.
Oft verða svona baráttuihópar
að hafa vit fynir ríkjandi stjórn-
arvöldum — sinnuleysi stjórmar-
valda er ékki nýtt af nálinni á
ýmsurn tímum og hjá ýmsum
þjóðum og hér þarf gi-einilega aö
taika til hendinni, saigði Gústaf
að. lokuim.
Í gær bauð Steinunn Hafstað
fréttamönnum að skoða nýtt hót-
el á Selfossi, þar sem hægt er að
hýs'a um tuttugu næturgesti. Hús
þetta er Þóristún 1. Keypti Stein-
unn það af Matthíasi Ingibei'gs-
syni, lyfsala, og breytti því í
[ gistihús, bjó það nýjum húsgögn-
| um við hæfi og hefur gengið frá
! því í alla staði á þann smekklega
hátt, sem hún er kunn fyrir, en
Steinunn hefur rekið sumargisti-
hús á undanförmun árum, sem
i vakiö hafa ánægju gesta bvað
J allan aðbúnað snertir.
! Steinunn hefur um tveggja ára
sikeið rekið Hótel Selfoss, en þar
hefur ekki verið aðstaða til gisit-
imgar, og hún orðið að koma dval-
ar- og nætuirgestum sínum fyrir
á einkaheimilum á Selfossi. Hef-
ur þetta eðlilega valdið erfiðleik_
um, seim nú hefur verið bætt úr.
Gistihúsið að Þóristúni 1 er að-
eins tveggja raínútna gang frá
veitingahúsinu, og stendur í fal-
legu umhverfi og friðsælu við
Ölfusánia. Kirkjian stenctur hin-
um megin við Þóristún, andspæn-
is gistihúsinu.
Gistixig verður allt á.rið að Þór-
istúni 1. f húsinu eru níu her-
bergi, eins manns, tveggja manna
og þriggja manna. Þá er þac
veitingastofa, þar sem hægt er
að reiða flram morgunrverð, einn-
ig setustofa með sjónvarpi og út-
varpi. Herbergin, eins og búsnæð-
ið allt era mjög vdsitleg. Húsdð
keypti Steiniunni 1. marz s.l. og
hefur unnið að breytimgum á því
síðan, sett í það ný húsgögn og
teppalagt öll herbergi og stof urn-
ar. Steinunn saigði við flrétta-
menn í dag, að hún hefði ráðizt
í þetfia fyrirtæki til. að skapa
sitarfsaðstöðu að vetrinum, þeg-
ar menn þyrfitu oft að leita gist-
ingar á Selíossi, og einnig til »ð
geta haflt meira umleikis að
siumrinu, en þetta væri kjörinn
staður til gömguflerða og hvildiar.
Þá er aðstaða þaima til að út-
vega veiðileyfi bæði fyrir silung
og lax, og einnig er hsegt að út-
vega ' hesta.
Steinunn er nú búsett á Sel-
fossi og hyggst helga sig hótel-
rekstri þa-r í flramtíðinni. Htm
hefur víða komið við sögu hótel-
mála í landimu, m.a. stýrt Hótel
KEA á Akure.yri um tíiha og rek-
ið sumarhótel að Varmaihlíð í
Stafholtstunigum, í Kvennaskól-
anum á Blönduósii. Hólum í
Hjalatadal og í tvö ár annaðist
hún rekstur hótelsins í Borgar-
nesi.
Mikla norræna ritsímafélagið 100 ára
Gefur rúma miljón í náms-
sjóð handa ísl. símamönnum
Við eiguim ekki að sdtja þegj-
Mikla norx'æna ritsímafélagið
hefur haft nóna saimivinniu viö
Isilend siðan 1906, er ritsxmasaim-
band komsit á mill: íslands og
ann'&rra landa. Félagiið varstofln-
að L júná 1869 með sameiningu
3 sæsímafélága og er því að
verða 100 ára. Það hefur lagt
sæsíma bæði í Evrápu og Asíu
og rekið símaviðskipti í sam-
vinnu viC hlutaðeigandi síma-
stjórnir. Lengst aif voi’u sæsímar
l>ess aðeins gerðir fyrir skeyta-
viðskipti, en það hefur breyzt :
mdi og aðgei’ðariauís ga-gnvari seinni tíð. Eins og kunniuigt er
þeirri svívirðu að þui'fa að hætta , lagði félagið sæsíma (Seotice)
Færeyjar, sem var tekinn í not-
kun í ársbyrjun 1962, og var
hann gerður bæði fyrir ritsíma
og talsfimia. Ári síðar lagði bað
annan sams-konar sæsíma (Ice-
can? m-illli íslands og Kanada,
u.rr Gi'æn-land. Nokknx-r hluti af
sæsxmanum er bó í edgu erlondia
s-ímas'tjórna. Þéssar s-æsímalagnir
gerbxeyttu súnasaimbandi Islands
viö útlönd, og símaviðskiptin
mnrgfölduðust efll'r koimu þeirra.
Mik'la Nori-æna Ritsiímafélagiö
fyrirtækið Storno. sem fraim-
leiðir radiotæki, sem m.a. eru
i’otuð í yfir 500 biium í Reykja-
rámi enda vaflasamiu-r ávxnindr.g- I imilli Skiotílands og Isiiands, uxn i vík Það á eánnig í'a-lihlöðuiverk-
smiðjuna Hellesens, svo ogmieirj
hluta í sfimtækjaverksmiðjurnvi
„GKT Automatic*' í Kaupmanna-
höfn.
Árið 1957 gaf féjagið 150.000.00
danskra kr. í nárossjóð fyrir ís-
lenzka siímamenn. og nú hefur
þaé gefið 100.000,00 danskra kr.
í sama sjóð, eða sem svarar til
læplega 1,2 milj. isi. kr.
Félagið hefur ávallt sýnit mik-
inr. áhuga á símasambandinu við
íslánd, og veitti ómetanlegia að-
stoð í saimtoandi við undirbúti-
ingssamxiinga og framkvæmd síð-
ustu sæsímanna.
(iTxé t ta-ti ikyn.n-img).
I