Þjóðviljinn - 09.11.1969, Blaðsíða 9

Sunnudagur 9. nóvemiber 1969 — ÞJÖÐVILJINN — SlÐA 0
Bolivía næst
Framhald af 4. síðu.
bindingu hjá námaverbamönn-
um árið 1965, og það var einn-
ig hann. sem stóð fyrir fjölda-
morðum á íbúunum við nám-
urnar Siglo XX, Catavi og Hu-
anuni fyrir fjórum árum. Og á
Jónsmessunótt fyrir tveimur
árum róðust sérþjálfaðar sveit-
ir úr BolivíuheT inn í námabæ-
inn Siiglo XX, og myrtu hundr-
uð karla, kvenna og barna, og
þessi aðför var gerð að undir-
lagi Ovandos hershöfðingjia. En
um þjóðnýtinguna er það að
segja, að ítök Gulf Oil í Bol-
ivíu eru næsta lítil, og þótt
þau hafi verið þjóðnýtt hief-
ur stjómin ekki fært tryggar
sönnur á þjóðnýtingarstefnu
sina. Þetta er aðeins byrjun-
in, en háttalag valdhafanna
hiefur vakið ugg i Washington.
Helztu auðæfi Bolivíu eru
fólgin í námunum, en bandia-
rísk auðfélög hafa fengið einka-
rétt til að nýta þser á stórum
landsvæðum. f>á er hróflað
yrði við þeim séirréttindum
myndi koma í ljós, hvert stjórn
Ovandos Candia stefnir. Á
hinn bóginn virðist það auig-
ljóst, að hann ætlar að reyna
að vega salt eins og hershöfð-
ingjamir í Peirú, þ.e. þjóðnýta
Intemational Petiroleum Co.
eða Gulf Oil, og veita svo öðr-
um bandarískum félögum önn-
ur sérleyfi saimkvæmt reglun-
um: Við ætlum ekiki að hxekja
Bandaríkjamenn á brott, en við
viljum fá stærrj sneið af kök-
unni.
Það verður sj-álfsaigt enginn
hæigðarleikur fyrir hinn nýja
forseta að stjóma landinu.
Skapadægur fyrirrennara hans
bafa orðið ýmis konar. Einn
var hengdur, annar rekinn úr
landi, og sá þriðji lézt í mjög
dularfullu slysi. íbúamir eru
blóðheitir, og þótt allt virðist
slétt og fellt á yfirborðinu,
hata þeir gjaman og fyrirlíta
valdhafana.
Ovando hershöfðingi hefur
sýnilega viljað treysta stöðu
sína með því að gera banda-
lag við hægfara vinstrisinna.
og nýliða í Þjóðbyltingarflokki
Virtor Paz E,stenssoros. Miðað
við fyrirrennara sína tvoBani-
entös og Salinas hefur hann
baft heppnina með sér að vissu
leyti. Það er þó ekki þar með
saigt að hann hafi ekki átt við
neina andspymu að etja. Hann
neyddist þannig til að reka úr
landi Juan Lerhin, fyrrverandi
varaforseta og einn af helztu
leiðtogúm námamanna. og enn
veit enginn hvemig skærulið-
um mun vegna. Barrientos bar
áldirei sitt barr eftir skæm-
hemað Guevara. Salinas átti
í höggi við Guido ..Inti“ Per-
edo, einn helzta vopnabróður
Guevara, og nú er mönnum
spurn hvort Ovando sé svo
þéttur fvrir að hann muni geta
staðið af sér nýja hrinu skæra-
hemaðar.
Sængrurfatnaður
LÖK
HVtTUB OG MISLITUK
ÆÐARDÚNSSÆNGUR
KODDAVER
GÆSADÚNSSÆNGUR

SKÓLAVÖRÐUSTlG 21
Við sviðamessu í Mörkinni
Framhald af 3. síðu.
Fyrir þá sem eigi hafa áður
notið er það ævintýri líkast að
sjá Þórsmörk í vetrarbúningi-
Fögur er hún í sumarskartinu,
en jafnvel enn stórfenglegri nú:
Sólin sindrar á ótroðinni logn-
mjöŒlinni, á jökulinn slær gulln-
um blæ og aUt sýnist óraun-
verulega nærri, það virðist leik-
ur einn að hlaupa upp á Tind-
fjöllin frá skálanum. 1 fann-
breiðunni glampar á vatnsföllin
og rétt eins og til að leggja
enn frekari áherzlu á fegurð
alls hins hvíta teygja naktar
svartar hríslumar sig upp úr
mjöllinni í margslungnu neti
grafíklistar náttúrunnar sjálfr-
ar-
Mitt í allri fegurðardýrkun-
inini kemur svo maður og segir:
— Nú er myndaveðrið!
Og eftir myndatökur og fjall-
göngur er fólk að vonum soltið
og kemur þá ekki aldeilis að
tómum kofanum hjá Jóhannesi
Kolbeinjssyni æðsta kokiki Merk-
urinnar. Er nú reitt fram ilm-
andi heitt hangiket af rausn, en
Hvers vegna?
Framhald af 1. siðu.
að greiða fyrir starfsmenn
Harza. Kunnugir telja að í heUd
muni þessir liðir ekki kosta und-
ir 2,5 miljónum doUara. >á er
heild'airkostnaður kominn upp í
42 miljónir doUara.
6Þá er enn ótalin gasaílsstöð-
• in siem er að verða fuUgerið
um þessar mundir. Kostnaður
við hana mun nema um 3 milj-
ónum dollara. Þá er heildarkostn-
aður við fyrri áfangia Búrfellsr
virkjUnar kominn upp í 45 milj-
ónir dollara.
7 45 miljónix doUaira jafngilda
• 3.960 mdljónum íslenzkra
króna. Það er föst regla við
aUar vatnsaflsstöðvar á íslandi
að árlegur rekstrarkostnaður er
talinn 10% af stofnkositnaði.
Samkvæmt því er rekstrarkostn-
aður nú 396 miljónir króna, en
framleiðslan í fýrri áfanga verð-
ur 840 miljónir kílóvattstunda.
Framieiðsluikostnaður á kílóvaitt-
stund er því nú 47 aurar — það
er tveimur aurum hærri upp-
hæð en Magnús Kjartansson
nefndi í ræðu sinni við fyrstu
umiræðu fjárlaga. ÁJbræðsIan
greiðir háns vegar aðeins 22 aura
á kUóvaittstund.
8Samkvajmt áætlun sem lögð
• var fyrir alþingi í vor og
samþykkt, verður kostnaðurinn
við síðari áfanga Búrfellsvirkj-
unnar 7,5 miiljónir dollara. Þá
kemst haildarkostnaðurinn upp
í 52,5 miljónir doUara. Sú upp-
hæð jafngildir um 4.600 miljón-
um íslenzkra króna og verður þá
árlegur rekstrarkostnaður 469
milj. kr.. Miðað við 1680 mdljón
kílóvattstunda framleiðslu á ári
verður framleiðslukostniaður' á
kilóvattstund þannig 27,5 aurar
— það er hálfum öðrum eyri
hærri upphæð en Maignús Kjairt-
ansson nefndi í útvarpsræðu
sinni við fyrstu umræðu fjár-
laga. Greiðsla álbræðslunnar
verður hins vegar áfram aðeins
22 aurar á kílóvattstund.
AUar þessar staðreyndir rakti
Magnús Kjartansson í ræðu
sinni á þingi s.l. mánudag.
Stjornarvöldin og málgögn þeirra
hafa ekki gert tilraun til að
hirekja editt einasta artrfði í þess-
airi röksemdaikeðju.
Eiginmaður minn og faðdr ofckar
GUÐMUNDUR ÞORKELSSON
andaðist í LandspítaiLanum þann 8. þ.m.
Guðrún Ágústa Halldórsdóttir
og börn.
síðan legið á meltunni og hvílzt
íram að kvöldvökunni, hinnd
eiginlegu miessu, þegar aftureru
fram bomar góðgerðir í mat og
drykk. 1 ljósaskiptunum meðan
beðið er styttir saignaþulurinn
garrtli, Hallgrimur Jónasson
olrkur stundirnar með mergj-
aðri draugasögu úr Skagafirðin-
um og brátt eru olíulampamir
bomir inn og varpa flöktandi
birtu um salinn-
Einar Guðjónsen framikvæmda-
stjóri Ferðafélags Islands gaf á
kvöldvökunni skýrslu uim sum-
arstarf félagsins, en sumarferð-
ir hafa aldrei verið fleiri en á
þessu ári, urðu alls 110 talsins
með 2543 þátttakendum. I fyrra
vom ferðir 96- Flestar vom ferð-
imar fiamar í Þórsmörk, 30, og
næst í Landmannalaugar, 14-
Þá vom einnig margar ferðir
farnar í Veiðivötn, á Kjöl og
í öræfin, auk einstakra ferða
á aðra staði, frá einsdagsgöngu-
ferðum upp í tólf daga sumar-
leyfisferðir- Sagði Einar ferðim-
ar yifirleitt hafa gengið vel og
fólk komið ánægt úr þeim, enda
hefði veöur oftast verið mun
betra inn til landsins en í byggð-
um.
Nýtt stórt sæluhús Ferðafé-
lagsins var vígt í Landmanna-
laugum í sumar og rifinn gamli
sikálinn, sem orðinn var alls ó-
fullnægjandi- Rúmar Laugaskál-
inn, sem teiknaður var að Jóni
Víðis, alltað 150 manns í gisrt-
ingu, og er langstærsti skáli fé-
lagsims. Yfirmaður við bygging-
una var Páll Pálsson-
Einar gat þess, að vegna
slæmrar umgengni yrði nauð-
synlegra að hafa húsvérði í skál-
um félagsins, vom liðið sumar
verðir í skálunum í Þórsmörk,
Veiðivötnum, á Hveravöllum og
í Hvítámesi . og verður svo á-
frám næsta surnar og þá vænt-
anlega einnig í Landmannalaug-
um, og í Kerlingarfjöllum.
Síðasta. Árbók Ferðafélagsins
fjállaði um Suður-Þingeyja-
sýslu, og stkrifaði hana Jóhann
Skaftason sýslumaður. Næsta
árbók verður um Hnappadalinn
og skrifar hana Guðlaugur Jóns-
son fv- lögre'gluþjón-n, en Þor-
leifur Einarsson birtir einnig
þátt um jarðfræði Hnappadals-
Þá verður haldið áfram ljós-
prentun eldri árbóka, sem orðn-
Hvað varð um
Eftir að táningaskemmtun lauk
í Las Vegas í fyrrakvöld ætlaði
eigandi „söngfcerfiáins" að taka
það heim með sér söfcium dýrleika
þess, magnara og tvo hátalara að
verðmæti 50 þús-undir króna-
Vildi hann etóki skilja það efti-r
í húsinu um nóttina-
Eigandi „sönglfcerfisins“ panrtaði
leigubíl og hafði ennfremur fólk
á sínum vegum. Hafði hann Iát-
ið söngkerfið í skottið á bítoum
með aðsrtoð. leigubílstjórans, en
svo var áskipað í bflnum, að
efcki var pláss fyrir hann þar-
Fékk hann sér annan leigubíl og
ók heim á stundinni.
I gærmorgun. sneri hann sér til
rannsóknarlögreglunnar og hafði
þá átt langa völcunótt af þv£ að
hann var alltaf að bíða eftir hinu
dýrmæta söngkerfi. Hafði hann
hvorki séð það né fólkið um
nóttina.
Læknalögin
Framhaid af 12. sáðu.
heilsiugæzluimál landsbyggðarinn-
ar, sömuleiðis landshlutasaim’tök
sveitarfélaga og enn flledri aðilar.
Þjóðarfieiill kallar á varanlegar
úrbætur í. þessu vandaotnáli og
má telja eðlilegt og vænlegt til
áranguirs, að mál þetta verði
krufið rtil miergjar í miiíllliþiniga-
nefnd.
MiUiþdnganefnd, skipuð á þann
hátt, sem um ræðir í þimgsálykt-
unartiilögu þessari, ætti að vera
hæfur vettvangur þess athiugun-
arstarfis. Þyí er þessi tillaiga fram
borfn.
ar era fágætar og dýrar, þar
sem upplagið var framan af ekki
nema 500 eintök, og verða næst
prentaðar upp bæfcumar frá
1936-1940.
Fyrir utan útgáfustarfsemdna
er vetrarstarf félagsins aðallega
fólgið í vönduðum kvöldvökum
einu sinni í mánuði og hafa
tvær þegar verið haldnar, sú
síðari á sjötugsafmæli Jóihann-
esar úr Kötlum og helguð hon-
um, eins og getið hefur verið
í fréttum-
Margir tóku til máls yfir borð-
um að lokinnd skýrslu Einars,
ræddu starfið, bára kveðjur eða
köstuðu fram visu. Hallgrímur
Jónasson, sem orðið hafði 75
ára tveim dögum fyrr var inni-
lega hylltur, og síðan tók Einar
fram gítarinn og var sungið og
glaðzt fram eftir nóttu í gamla
skálanum, sem kenndur er við
Kristján Skagfjörð.
Frægustu kjötsúpu landsins, á
la KoTbeinsson, sem sennilega
heflur oftar verið gertið í blöð-
um en annairra rétta, var neytit
á sunnudag óður en sfcálinn
var kvaddur og laigt af stað til
hversdagsleikans á ný. Heim-
ferðin er hljóðlátari en hin,
Mörkin er kvödd með söknuoi
um leið og Páll Pálsson kennir
okkur eftirfarandi vísu, sem vél
má ljúka með þessari frásö'gn:
Mörkin grá af mjúkum snjá
meitlar háa tinda-
Sólin bláum boga frá
bræðir fáa rinda.
— vh
Ályktanir INSÍ
Framhald af 6. síðu.
Framkvæmdanefnd bygg-
ingaráætlunar í Breiðholti,
jafnframt því sem þingið
ávítax stjórnarvöld harðlega
fyrir að hiafa svikið gerða
siamninga við verkalýðs-
hreyfinguna um það, hvað
hraða beri framkvæmdum,
og krefst þess, að nú þegar
verði bafizt handa! um að
uppfylla gefin loforð.
2. Að hin opinbera beri þegiar
að hefja byggingu leigu-
íbúða, sem leigðar yrðu
efnalitlu fólki. Þingið bend-
ir á hliðstæður í nágranna-
lönidum okkar.
Menntamál
27. þing I.N.S.Í. kirefst þess:
1. Að allir þjóðfélagsþegnar
hljóti sama rétt og aðstöðu
til menntunar, án tillits tíl
efnahags.
2. Að aukið verði fé til
menntamóla almennt, þvi að
það er einhver arðbærasta
fjárfesitíng sem völ er á.
3. Að kornið verði á auknu
nemendalýðræði I skólum
landsdns.
4. Að aukin verði námslán til
þeirra, er stunda frambalds-
nám.
5. Að námsfólk verði undan-
þegið sköttum.
6. Að aukin verði félags- og
þjóðfélaigskennsla í skólum,
jafnframt því sem nemend-
um verði kennd aitvinnu-
saga.
BUNAÐ;\RB;\NKINN
vi’ IhiiiÍíí
EHmbúðm mglýsir
Nýkomnar Buxnadrag-tir, samstæðar og
stakar.
Dömukjólar úr Trevira 2000 efnum, marg-
ir litir.
Á telpur: Skokkar og blússur.
!
ELÍZUBÚÐIN
Laugavegi 83 — Sími 26250.
Buxur - Skyrtur - Peysur -
Úlpur - o.mJl.
Ó.L. Laugavegi 71 - Sími 20141

Lager- og sölumaður
yiljum ráða röskan og vanan
mann til starfa á lager og
söluskrifstofu strax.
RAZNOiMPORT, M0SKVA
VEGIR
EÐA

RUSSNESKI HJOLBARDINN ENDIST
Hafa enzt 70.000 km akstup samkvsamt
votforOI atviimubflstlápa
Fæst h|ú flestum l^úfbarfiasöfum & landfnu
Hvergl laegra wtt
TRADIMG
NYKOMNSR
Tékkneskir KARLMANNASKÓR, sterkir og
vandaðir í svörtum og brúnum lit. Mjög gott verð.
SKÖVERZLUN
f/Á twis /IncOics-sOfutn,