Þjóðviljinn - 28.08.1970, Blaðsíða 10

Fulltrúar norsku landgrunnsnefndarinnar:
Kynnast vinnslu á kísilgúr
og skeljasandi hér á landi
— gefa ráð við hugsanlegri olíuleit
Fjórir menn úr norsku land-
grunnsnefndinni dveljast hér á
Iandi og kynna sér hvemig skelja-
sandur er unninn upp úr Faxa-
Slóa og kísiigúr úr botni Mý-
vatns. Jafnframt hafa þeir gefið
iðnaðarmálaráðuneytinu upplýs-
ingar um olíuleit í landgrunni
Noregs, en nokkur fyritæki hafa
þegar sótt um leyfi til iðnaðar-
málaráðuneytisins til að fá að
hefja olíuleit í landgmnni Is-
lands.
Blaðamönnum gafst kostur á
að ræða við tvö nefndarmanna,
þá Fredrik Hagemann og Nils
Gulnes. Upplýstu þeir að aðeins
6 lönd ynnu nú annað úr hafs-
botni en olíu og gas. Eru þessi
lönd auk íslands: Baihama, Suð-
vestur-Afríka, Malaysia, Ástraliía
og Alaska.
Þá ræddu þeir um olíuleitina 1
landgrunni Noregs. Kváðu þeir
fyrirtækið hafa leitað eftir
því við norsk yfirvöld, hvort
það fengi leyfi til að leita í
landgrunninu, árið 1962. 1 júní
Bretar og Frakkar
hrdæmdir af OAU
— fyrir vopnasölu til Suður-Afríku
ADDIS ABEBA 27/8 — Allir afríkanskir utanríkisráð-
herrar á ráðstefnu Einingarbandalags Afríkuríkjanna
(OAU) studdu í dag tillögu utanríkisráðherra Kenya um
að ríkisstjórnir Afríkuríkja reyni hver í sínu lagi og
saman að neyða stjómir vissra Vesturlanda til að hætta
vopnasölu til Suður-Afrífcu.
Utawrikrsráðhenria Kenyn, Njo-
giore Mungiai, lagði tiliöguna
fram á fundi utanríkisráðhenr-
anna ; mongun ásarnt ályktun-
artillögu, þair sem ríkisstjóm-
ix Bretlands og Frafcklands eru
harðlega fordæmdar vegma
stefnu sinnar í vopnasölumál-
Formannaþing
æskulýðssam-
banda á Norðurl.
1 dag kl. 10.30 hiefst á Hótel
Loftleiðum fimdur formanna og
framfcvæmdastjóra æsfculýðssam-
bandanna á Norðurlöndum.
Einnig sækir fund þennan fram-
kvæmdastjóri Evrópuráðs æsk-
unnar (CENYG) og mun hann
aufc þess ræða við stjóm Æsku-
lýðssambands Islands um mál-
efni ráðsins
I sambandi við þennan fund
verður haldið námskeið um þró-
unarlöndin og aðstoð við þau,
og taka þátt í niámskeiðimiu full-
trúar frá öllum samböndum inm-
an ÆSÍ. Námskeiðið verður
haldið að Laugarvatni á mprgun
og mun Ólafur Einarsson for-
maður ÆSl og Skúli Möller,
frkvst. sambandsins heifja an-
ræður.
1963 voru sett lög um siíkar
rannsófonir og boranir í land-
grunni Noregs — þar sem tryggt
er að erlendir aðilar hlaupist eklki
á brott með allan ágóðann, finn-
ist olía á þessu svæði. Mikill
kóstnaður er við þetta rannsófon-
arstarf og fcostnaðurinn við að
bora eina holu á mifolu dýpi er
10-20 miljónir norsfora foróna.
Ellefu hópar sóttu um leyfi til
olíuleitar í landgrunni Noregs og
var 9 veitt leyfið, þar af eru
norskir þátttalrendur í þremur
hópum. Hefur nú verið komið
upp olíuleitarstöðvum og 37 holur
verið boraðar til þessa. Hafa
boranirnar fjórum sinnum börið
tiflætlaðam áramgur, í fyrsta sinn
1968 en það var þó í þriðja
skiptið, er Philips fyrirtækið
bandaríslca fann mikið oiíumagn
að oliuleitin við Noreg vakti
heimsathygli. Með tilliti til hugs-
anlegrar olíuleitar úti fyrir
ströndum Islands sagðist Gulnes
helzt geta ráðlagt að sett væru
skýr átovæði um hvernig erlend-
um aðilurn beri að haga leitinni,
verði þeim veitt heimild tl rann-
sóknarstarfa hér — og að tekið
yrði tillit til þjóðarhagsmuna en
eltiki aðeins hagsmuma erlendu
fyrirtækjanna.
FYLKINGIN
Starfshópur II.
F'umdwr í starfshóp n. verður
haldinm í Tjamargötu 20 í kvöld
kl. 20.30. Starfssvið hópsins er:
Verfoefni og vandamál vertklýðs-
hneyfíngarinnar.
Á fumdinum í kvöld verður
rætt um fyrirhugaða árás ríikis-
stjómarinnar og atvinnurekenda
á kaupgj aldsvísitöluna og mögu-
leg viðbrögð við henni. Auk
þess verða undirbúnar umræður
um vinnumálallöggjöfina, en
margt bendir til að breytingar
á henni, og þar á meðal skerð-
ing á athafnafrelsi verkalýðs-
hreyfingarinnar séu í undirbún-
ingi hjá ríkisstjóminni og at-
vinnunekendum.
Athygli skal vakin á því, að
ófélagsbundnu fólki er heimilt
að taka þátt í starfshópum ÆFR.
Skrilfstofan og félagsheimilið
eru opin frá kl. 14 á hverjum
degi.
Starfshópur 4.
Fyrsti fundur í fjórða starfs-
hóp ÆFR verður haldinn í kvöld.
ktufofoam 9. Verksvið hópsins er
heinmspekilegar kenningar Marx-
ismans.
Neisti er kominn út. Félagar
mætið til starfa.
ÆFR.
Blaðafulltrúi Einingairbanda-
lags Afríkuríkj anna skýrði frá
því í dag, að enginm fundar-
manna hefði verið ú móti tillögu
Kenya, en fulltrúar Kamerúns,
Efra Volta og Gabons hefðu ekki
viljað, að litið yrði á yfiælýs-
ingiunia sem „opinbert þing-
skjal“ ráðstefnumnar, heldur
reynt að beita pólitískum þrýst-
ingin ám þess að fordæma við-
komandi ríkissUoómir að svo
komnu máli.
Var að lokum samþykkt að
skora á fund æðstu manna
OAU, sem haldinn verður í Ad-
dis Abeba í byrjun september
að senda nefnd þriggja utam-
ríkisráðherra til landa sem ann-
aðhviort selja eða hyggjast sielja
Suður-Afríku vopn til að reyrna
að fá rikisstjómir þeirra til að
hætta vopnasökmni.
Utanríkisráðherra Kenya fór
á fundinum mjög hörðum orð-
um um stefnu Frafcfca og Breta
og saigði að hún myndii valda
óviðráðanlegum ofbeldisveirkum
og kynþáttahatri. Vopnasala
þeirra til Suður-Afríku mundi
ekki aðeins hafa áhrif á kyn-
þáttadeilumiar í Suður-Afríku,
heldur í öllum heiminum. Al-
menningur í Bretlandi með
sina hefðbundmu virðingu fyrir
róttlæti og lýðræði og Fraktoar
með freiLsis- og bræðralagshug-
sjóm síma mumu efcki geta horft
upp á þamn harmleik serni rík-
isstjómdr þeirra setja á svið,
1 sagði Mumigai.
Óhapp í fall-
hlífarsfökkinu
1 gærdaig vildi það öhapp til
á fluigsýningumni að fallihlífar-
stöfcksmaður lenti í sjónum, en
vindur hafði borið hann af leið.
Á ftagsýningunni var fyrir-
hugað að sýna þrjú faHlhlifar-
stöfok, en ekki varð sýnt nema
eitt vegna óhappsins. Það var
Þórður Eiríkssom sem var að
sýna í þetta skipti og varð hann
fyrir vindristu upp, eins og þeir
orðuðu það hjá fflugumferða-
stjóm er blaðið hafði samband
við þá í gærkvöld. Þegar vind-
urinn reyndist þetta mikill
keyrði hann undam vindinum og
talsvert langt frá markimu, sem
varð svo til þess að hann hefðd
sennilega lent á húsþökum í
Skerjafirðinum hefði hann efckert
aðhafzt. Hann tók hins vegar
þann kostinn að lenda í sjónum
og urðu engin meiðsli á Þórði
enda var hann útbúimn til þess
að komast klakfolaust úr slikri
lendimgu.
Föstudagur 28. ágiúsit 1970 — 35. árgangur — 193. tölubilað
Stefna SHÍ og SÍNE:
Námslaun og al-
menn launajöfnun
Slys á
Hringbraut
Á tólfta timanum ; gærkvöld
var lögreglan kvödd á vettvang
á Hringbrautina. ve:gna áreksit-
uirs og meiðsla á fólki. Var ekki
ljóst hvarnig slysið vildi til
skömmu áður en fréttasíðum
blaðsins var lokað.
íslenzkir námsmenn vilja, að
stefnt verði að því að taka upp
námslaun og jafnframt almenna
launajöfnun, þannig að mennta-
menn njóti ekki betri kjara
en aðrir.
N'ámsmanniaþing Stúdenibaráðs
Háskóla íslands og Samband ís-
lenzkra námsrmanna erlendis
samþykbti ■ um síðustu helgi
tvær ádyfctamdr um kjattiaimál
námsmianna og tekur önnur mið
af því þjóðfélagi sem við lifum
nú í, en hina má skoða sem
markmið er stefnt sfculi að. að
því er segir ; fréttatilkynninigu
frá þinginu, og er hún svo-
hljóðamdd:
„Námsmanniaiþing ályktar, að
al'lt nám eigi að skoða sem
vinnu og Iaun,a í sapræmi við
það. Jafnfnamt skal stefn; að
almennri launajöfnun, þannig að
menntamenn njótd efckd betri
Fatnaðarkaupstefna haldin í
Laugardalshöll 3. - 6. sept.
Haustkaupstefnan „Islenzkur
fatnaður" verður haldin í Laugar-
dalshöllinni 3.-6. september n.k.
Tuttugu og þrjú íslenzk fyrir-
tækj munu kynna þar nýjungar
í fataframleiðslu sinni og sýna
þann fatnað, sem á boðstólum
verður í haust og vetur. Hafa
fyrirtækin, sem þátt taka í kaup-
stefnunni aldrei verið fleiri.
Það er félag íslenzkra iðnrek-
enda, sem gengst fyrir kaupstefnu
þessari, en hún er sú tfimmta í
röðinni.
Aliir irinkaupastjórar og eig-
endur verzlunarfyrirtækja eru
boðnir á kaupstefnuna. Tízku-
sýningar verða á hverjum degi
kl. 14.00 nema fyrsta daginn þá
verður tízkusýning kl. 10.30 sem
þáttur í opnunarathöfn.
Eins og við fyrri kaupstefnur
hefur néðst samkomulag! við
Flugfélag Islands og helztu hótel
í Reykjavfk um 25% afslátt á
fargjöldum Dg gistirými fyrir þá
innkaupastjóra, sem sækja haust-
kaupstefnuna 1970.
Sú nýbreytni hefur nú verið
tekin upp að bjóða öllum klæða-
verzlunum í Færeyjum að senda
fulltrúa á kaupstefnuna. Er það
von þeirra sem að kaupstefn-
unni standa að þeir fjölmenni.
Vitað er um allmarga færeysfoa
kaupsýsilunaenn, sem koma hing-
að til lands á vegum Úfcflutnings*.
skrifstofu Félags íslenzkra iðn-
rekenda og er skipulögð heim-
sókn fyrir þá á kaupstefnuna
fyrsta dag hennar.
Fyrsta og síðasta dag kaup-
stefnunnar verða sérstakar tízku-
sýningar að Hótel Sögu á vegum
kaupstefnunnar. Verða þær tízku-
sýningar opnar fyrir almenning.
iauniakjara en aðrir þjóðfélags-
þegniar."
Aðstoð verði 100% þarfar
Um kjaramál sín við núver-
and; aðstæðjr samþykkti þing-
ið:
„Námsmanniaþing leggur á-
herzlu á, að stefnt verði að
því, að námsaðstoð verði 100%
fjárþairfar námsmanna ekki
síðar en árið 1974. Þingið bend-
dr á, að ástæða er til að end-
uirskoða hugtakið umfiramifj!ár-
þörf og beiitdngu þess. þegar
lánahlutfjaliið hækfcar. Að öðr-
um kosti fellur hvatndngin til
tekjuöflunar burt úr kerfinu.
Stefna ber að þvi, að vinnutekj-
ur umfram ákveðið láigmairk
haf; ekki áhrif á úthlutun. Slíkt
mundi losa stjórn sjóðsins við
það umstang, sem fylgir ná-
kvæmri athuigun á vdnnutekjum
mianna. Stjóm Lánasjóðs og
stjómarvöld þuirfa að hafa þetta
atriði í huga við gerð áætlana
um fjárvieitinigar til sjóðsins.
Reglur Lániasjóðs um að á-
ætí.a mönn jm láigmarkstekjur án
tillits til aðstæðna eru óréttíát-
aæ í mörgum tilvikum. Með síð-
ustu breytingum sjóðsstjómar á
þessum reglum er stigið skref
í rétta átt, en við teljum rét.t
að ganga enn lengra og taka
fullt tíllit til aðstæðna náms-
manna, t.d. ef þeir fá ekki at-
Framhald á 7. síðu.
Slösuðust mikið
Tveir menn slösuðust mikið
er steypubíl var ekdð aftan á
Voikswaigenbifreið á mótum
Mi'klubrautar og Kringlumýrar-
brautar í gærkvöld. Hafði fólks-
bíllinn stöðvað vdð rautt Ijós
en steypubíllinn ekið aftan á
hann. Við áneksturinn slösuðust
þeir sem í bílnum voru, var
annar fdJttuir mikið meiddur á
Landakot en hinn á slysadeild
Borgarspítal ans. Var ekk; kunn-
Uigt um líðan þeirria er blaðið
fregnaði síðast í gærkvöld.
Átelja einokun stjórnmála-
fíokkana á fjölmiðlunum
— vilja fá pláss í Mogganum!
Einokunarstaða stjómtnála-
flokica í íslenzkum fjölmiðlum
var harðlega átalin á sameigin-
legri ráðstefnu Stúdentaráðs Há-
skólans og Sambands íslenzkra
námsmanna erlendis um siðustu
helgi og farið fram á að almenn-
um þjóðfélagsumræðum yrði þar
opnaður vettvangur.
Var samíþykkt á þinginu eftír-
farandi ályfotun ram fjölmiðla:
„Námsmannaþing átelur þá
einokun, sem stjómmálafilokk-
amir hafa í umræðum um þjóð-
félagsmál í fjölmiðlum þjóðar-
innar og fer fram á, að almenn-
um þjóðféiagsumræðum verði
opnaður vettvangur þar.
Þingið fer þess á leiit við is-
lenzka sjónvarpið, að það veiti
2ja tíma þátt irman 2ja vikna,
þar sem íslenzkt námsfölk fær
að ræða þau mál, sem því liggur
á hjarfa.“
Og námsmenn vtíja fiá vett-
vang víðar en í sjónvarpinu, eins
og önnur áiyktu þingsins um
fjölkniðla sýnir:
„Námsmannaþing ifler þess á
leit við ritstjóra Morgunblaðsins
— „blaðs atíra landumanna“ —
að þeir veiti starfshópum Náms-
þingsins 16 síðná aufoaþlað einn
dagin tii þess að kynna niður-
stöður sínar, ræðast við Dg
skemmta lesendum efitir föngum.“
SÍÐUSTU ÍÞRÓTTAFRÉTTIR
Loks sigraði Víkingur
KR mátti sín lítils gegn Víkingum er sigruðu 2:1
marga óverðskuldaða
í röð, hlaut að koma
Eftlr
tapleiki
að því að Víkingar ynnu leik
og það gerðist einmitt í gær-
kvöld er Víkingur og KR maett-
ust á Laugardalsvellinum, og
Víkingur vann verðskuldað 2:1.
Þessi sigur Víkinganna var sízt
of stór miðað við marktækifæri
og gang leiksins yfirleitt. Þótt
ekki væri falleg knattspyrna
leikin a forblautum Laugardals-
veilinum í gær, var barátta Vík-
inganna mikil og hún dugði
þeim til sigurs. Þess ber þó að
geta, að tvo af beztu varnar-
leikmönnum KR þá Þórð Jóns-
son og Ellert Schram vantaði í
liðið og án þeirra er KR-vörnin
ekki app á marga fiska.
Víkiinigiaimir voru mjög ákveðn-
iir str.-jx í upphafi og tvíveig-
ÍB á fyrstu 14) mmúúunium átli
miðherj; þeiinra Jón Karlsson
dauðafæri, en í annað sinnið
fór boltinn rétt utan stangar.
Einhveimveginn fannsit manni
mark liggj'a í loftinu hjá Vík-
ing en meon urðu þó að biða
þar ti-1 á 32. mínútu að það
kæmi, en þá skoraði Eiríkur
Þorsteinsson eitt af þessum
gullfallegj mörfcum, sem mað-
ur sér sivo alltof sjaidian. Jón
Karlsson gaf fyrir miairkið og
Eiríkur kom á fulOjri ferð og rétt-
innan vítateigslínu skallaði hann
boltann í blábornið. Rétt stundu
síðar áttu Víkingar sfoot í slá
en fleiri urðu mörkin ekki í
fyrri hálfleik.
Fáitt markvert gerðist á fyristu
minútum siðari hálffleiks eða þaæ
til á 17. mínútu að Jón Karls-
son, sem átt hiafði mörg mark-
tækifæri í leiknum, loks nýtti
eitt þedrra er honum barst bolt-
inn að marfoteigslínu, eftir að
Eiríkur og Gunnar Gunnarsson
miðvörðuir KR höfðu barizt um
boltann, en hiann hrokkið tdl
Jóns, sem ekk; átti í neinum
erfiðleikum með að skora 2:(X
Heldur drógu Víkingamir siig
í vöm við þetta mark og KR
tók að sækja nokkuð Stíft og
sú sókn bar loks árangur á 37.
minútu er Baldvin Baldvinsson
skaut að marki, en Diðrik
missti boltann frá sér fyrir fæt-
ur Baldvins, sem ekki lét sér
mistakast aftur og skoraði og
þar með var staðan orðin 2:1.
Það sem eftir var leiksins lögðu
Víkingair áherzlu á vörnina og
þeim tókst að haldia fengnu for-
skoti, þótt oft munaði ekki
miklu að KR-ingum tækist að
jafna.
Útíitið er nú mun betra hjá
Víkings-Iiðinu hvað fall'hættuna
á'hrærir því nú er það komið
með 6 stíg, ÍBV er með 7 og
Valur með 8. Diðrik Ólafsson
miarkvörður stóð sdg með mik-
tíld prýði í ' markinu og sam a
má segja um Jóstein miðvörð,
Gunnar Gunnarsson og Jón
Karlsson í sókninni. Þeir Guð-
geiæ Leifsson og Eiríkur, bafa
oftast ledkdð betur en í gær.
Eins og áður segiir vantaði
Ellert og Þórð í KR-liðið og
skarðið var stórt í vöminni.
Halldór Bjömsson, sem tók
stöða Þórðar lék alltof framiar-
lega og fyrir bragðið skapaðisit
oft medri hætta við KR-markið
en þuirft hefði. Beztu menn KR
í gærkvöld voru þeir Hörður
Markan og Jón Sigurðsson, en
flestir aðrir lóku fyrir neðan
þá getu sem þeir bafa sýnt í
sumar. Nú er svo komið að KR
er komið imn á fallhættU'Svæðið
með 10 stig. Ef liðið heldur á-
fram að tapa eins og það hef-
ur gert nú síðustu 3 leiki þá
er ekki að vita nema það lendi
í alvarleigri fallhættu. KR hetf-
Jir aðeims fengið 1 stig útúr 4
leikjum í síðari umtferðinmi en
fékk 9 stig úr þeirri fyirrd.
Dómiar; í leiknum var Þor-
varður Bjömsson og dasmcfi
hann ágætíegia. — S.dóc.