Þjóðviljinn - 26.11.1970, Síða 2

2 SlÐA — ÞJÓÐVHiJlNN — Hirnimttiudaiglur 26. n<5lvteimfoeip 1970.
Stöðnun varð / hndhúnaðar
íramlelðslunni á síðasta ári
Kálhöfuð í nó vembermánuði
I fyrsta sinn á 12 ára txmabili
átti sér ekJki stað nein aukning
í samanlagðri landbúnaðar-
sjávarafurða- og timburfram-
leiðslu heimsins á árinu 1969,
fyrst og fremst vegna samdrátt-
ar í iðnaðarlðndunum, „þar
sem vandamálið er fremur
fólgið í offramleiðslu en öf-
ugt“. A þróunarsvæðunum I
heild var samanlögð fram-
leiðsla meiri en áður sem nam
tveimur prósentum, en sú aukn-
ing var að vísu minní en árin
næst a undan.
Pessar upplýsingar og margar
fleiri er að finna í ársyfirlit
Matvæla- og landibúnaðarstofn-
unar Sameinuðu þjóðanna
Heið-
arlegt
Karl Guðjónsson iheldiur
áfram að skirifa sömu erein-
ina í blöðin, líkit og þegair
nál festist í hring á hijóm-
plötu. Þessi grein er ailtaf
tváprentuð í Morgunblaðinu,
fyrst í nafni Karls Guðjóns-
sonar, síðan í dálSki Styrtmis
Gunnarssonar, Staiksteinum. 1
nýjustu endurprentuninni í
Stateteinum í gær, eru höfð
eftir Karii þessi orð um
vistina í þingflokiki Alþýöu-
bandalagsins: „Ég reyndi þó
lengi að staxfa í þingEtókiki
með þessu sarna nalfni og
gerði mér sannast að segja
vonir um, að hann gæti lært
af afglöpum hinna reykvísku
ítoringja sdnna o@ þróazt í
heiðarleg samtök víðsýnna
manna. Sú hefur þó ekki orð-
ið rauniin.“ Þannig teiur
Karl fyrri félaga sína í þing-
flokknum baeði vera óheiðar-
lega og þröngsýna. Slíkar
nafngiftir er auðvelt að festa
á blað handa Styxmi Gunn-
arssyni, en fróðlegra hefði
verið etf Karl Guðjónsson
hefði thmdað hina hörðu
baráttu sína fyxir heiðarleika
og víðsýni innan þingfiokks
Alþýðubandalagsins. Hann
átti sæti í þingflokknum í
þrjú ár eftir síðustu kosn-
ingar, en kollegar hans minn-
ast þess ekki að hann hafi
fluitt eina einuistu tillögu um
Þar sem fólksfjölgunin á þnó-
unarsvæðunum nam 2,7% er í
rauninni um að ræða minnk-
andi matvælaframleiðslu miðað
við fóiksfjöida. Þetta á þó ekiki
við um Austur-Asíu.
Stöðnunin í heimsframleiðslu
matvæla er þeám mun merki-
legri sem aufcningin nam fjór-
um prósentum 1968 og meðal-
aukning síðustu tíu ára var
nálægt þrjú prósent.
Landbúnaðarframleiðslan jókst
sama og ekikert, en framleiðsla
sjávaralfurða minnkaði um heál
þrjú prósent. Aðeins timbur-
framleiðslan jókst að ráði eða
um tvö prósent, en aunkning
síðustu tíu ára var að meðal-
tailí 1,7%.
hafi orðið um. Ekiki muna
menn heldiur eftir því að
hann hafi nokkurn tíma lát-
ið það uppi í þingflokknum
að hann væri andvígur af-
stöðu þeirri sem sú stofnun
hefiur tekið til máda sem ffilutt
hafá verið á Alþingi. Þvi má
þó ekki gleyma að Karl gætti
þess að vera fjarstaddur þegar
greidd voru atfcvæði um að-
ild Islands að EFTA, ög má
vel vera að þau viðbrögð liafi
af Karls hálfu verið dæmi
þess hvemig heiðarlegir og
víðsýnir menn eigi að hegða
sér.
Það ætlar eínnig að verða
bið á því að Karl birti
skýrslu um leyniviðræður
sínar við Gylfa Þ. Gíslason
og fleiri framámenn í Al-
þýðuflokknum, en þær við-
ræður hafa staðið með hvíld-
um um þriggja ára skeið.
Aldrei greindi Karl frá þess-
um viðræðum innan þing-
floikfes AJþýðuibandalagsins og
ekki htífur hann skýrt kjós-
endum sínum í Suðurlands-
kjördæmi neitt frá þeim. Hins
vegar hefiur Gylfi Þ. Gísla-
sonn margsinnis fjallað um
þessar viðræður í stjómar-
stofnunum Alþýðuflokksins.
Vafalaust er það til marks
um þröngsýnina í þingflokki
Alþýðubandalagsins að þar
eiga menn erfitt með að
tengja slíkt framferði við
heiðarleik. — Austri.
Ljósir punktar.
Þessi bráðabirgða-heildar-
skýrsla dregur upp einhhða og
dökka mynd af ástandinu, segja
sérfræðingar SOFA, en sé litið
nánar á tölur um hin ýmsu
svæði og einstok lönd, „koma
í ljós ýmsir uppörvandd drætt-
ir“.
Sérfræðingar SOFA benda til
dæmis á iþann uppörvandi dnátt,
að framleiðsluaukningin var nú
þriðja árið í röð mest í Austur-
Asíu, þar sem matvælaástandið
hefur verið alvarlegast. Jafnvtíl
þótt sú 4% aiukning, sem gert
var ráð fyrir, sé einu prósenti
minni en árið 1968, er hún samit
hærri en meðaiaukning undan-
farinn áratug, sem nam 2,6%.
(Síðastnefndu tölumar ná
ekki til Japans, sem er flokkað
meðal iðnaðarríkja, né heldur
Kína, en þaðan hafa ekki bor-
izt neinar skýrslur).
Enn mikilvægari var sú
aukning sem átti sér stað í
Indilandi, en hún nam fimm
prósentum 1969. Einnig önnur
lönd, sem hafa orðið að flytja
in matvæli, svo sem Ceylon,
Indónesía, Pakistan, Suður-
Kórea og Malajsía, halfa náð
góðum árangri með því að
leggja sig fram um að örva og
auka komræktina.
Hrísgrjónaframleiðslan í
Austur-Asíu jókst aftur um sex
prósent og hveitiframleiðslan
um tíu prósent, og stafar
aukningin fyrst og fremst af
því að ræktaðar hafa verið
nýjar tegundir koms, sem
miklar vonir eru við bundnar.
Samanlögð matvælaframleiðsla
á þessu svæði jókst þó einungis
um fjögur prósent vegna lægri
aukningar í húsdýraframleiðslu
og samdráttar í bygg-- og belg-
ávaxtaframleiðslu.
önnur vanþróuð svæði.
1 Eómönsku Ameríku varð
tiltölulega lítil auikning í sam-
anlagðri landbúnaðarframleiðsl-
unni 1969 eftir lélega uppskeru
1968. Stórir hlutar álitunnar
hafa verið herjaðir af þurrkum
síðan 1967.
1 Mið-Austulöndum var sam-
anlögð aukning landbúnaðar-
framlleiðslunnar aðeins eitt
prósent, og matvælaframleiðsl-
an_ jókst alls ekkii.
f Afrikiu vtar uppskeran mjög
mismunandi á hinum ýmsu
svæðum álfiunnar, en samdrátt-
ur í matvælaframleiðsiunni, sem
virðist nema einu prósenti,
stafar af mjög erfiðum veður-
skilyrðum í ntorðvestanverðri
Afríku árið 1969.
Samdráttur í matvælafram-
leiðslu á hvert mannsbam í
vanþróuðu löndunum hefur
ekkí nauðsynlega í för með
sér minnkandi matvælaneyzlu,
segir í SOFA. Skort má barfa
uppmeð innfhitningi eða notkun
birgða sem fyirir eru. En í
skýrslunni segir þó: „Þær upp-
lýsingar, sem liggja fyrir, und-
irstrika hve erfitt matvæla-
vandamálið er í vanþróuðu
löndunum og hve mikilvægt er
að rikisstjórnir haldi stöðugt
áfram að taka þátt í að leysa
það“.
200 miljónir lesta af
hrisgrjónum.
Hér eru nokfcrir þættir til
samanburðar á árunum 1968 og
1969:
— Hrísgrjónaframleiðslan
komst í nýtt hámaric 1969 með
200 miljón smálestum af hris-
grjónum. Þessi auikning stafaði
bæði af góðum veðurskilyrðum
í helztu hrísgirjónaræktunar-
löndum heiims og al áframlhald-
andi tækniframförum, tíkki sízt
sífellt meiri útbreiðslu hrís-
grjónategunda sem gefa af sér
mikla uppskeru.
— Hveitifframleiiðslan minnk-
aði um sex prósent. Samdrátt-
urinn var algengastur í iðnaðar-
Framhald á 9. síðu. I
Þessi mynd er tekin í gær-
morgun suður I Fossvogi og
sýnir fallcgan gróðurreit í of-
anverðum nóvembermánuði. —
Rétt tll getið. Þetta eru eintóm
hvítkálshöfuð í stórum breið-
Gæti veirið að einhverjjr
þin-gmenn Keykj aneskj ördæmis
hefðu verið gripnir sektar-
kennd vegna vanrækslu við
kjördæmj sitt h-ér á dögunum,
því að slikan fnyk kosninga-
moidviðris leggiur firá fram-
komnu frumvarpi um mennta-
skóla í Beykjaneskjöirdæmi, að
öllu venjulegu fólki slær fyrir
brjóst? Frumvarp þetta er
lagt fram af þingmönnum atira
flokkia og þyfcir mér jllt að sjó
þar nöfn jafn greinargó'ðra
manna sem þeirra Gils Guð-
mundssonar og Geirs Gunnars-
sonar, þó að nafn annarra
þingmanna séu þar sem eðli-
leg skýring og afleiðing af
fáfræði þeiirra á högum og
háttum þess fólks sem þeir
fara með umboð fyrir. Þess
ber þó að geta, að einn þing-
maður kjördæmisins, Karl G.
Sigiurbergsson, sem setu á á
Alþingi í fjairveru Gils Guð-
mundssonar, þáði ekki boð um
að taka þáitt í skollaleik þess-
um. Hafi hann þökk fyrjr.
Það ætti ekfci að vera harla
erfitt að spá í örlög þesisa
fromvarps. Þegar það verður
tekið til umræðu mun verða
saimþykkt að senda það til
nefndar, en þar mun það verða
svæft, eins og svo ofit fer fyrir
þejm málum sem annað hvort
eru of mifcils vidði eða einskis.
Ef til vill verður það svo tek-
ið fyrir og uppvakið fyrir
þarnæstu kosningar til Alþing-
is, þ.e.a.s. ef sefctarkennd þing-
manna verður þá enn vakin.
Bið ég menn að hyggja að og
sjá hivort ekkj fer um frum-
varp þetta eitthvað á þá leið,
sem hér hefur veirið spáð.
Undirtektir Su’ðurnesjamanna
bera einnig vott am samskon-
ar sektarkennd og kosninga-
skjálfta. Þejr menn sem hafa
iátið málið til sín taka eiga
það nefnilega allir sameigin-
legt að hafa brugðizt hlutverki
sinu sem forvígismenn byggð-
arlaganna hér syðra í menn-
um rétt hjá Borgarsjúkrahús-
inu.
Er sáð var til þessa gróðurs í
fyrravor í Fossvogi reyndist
vorið og fyrri hluti sumars þurrt
og kalt. Ennfremur var sáð
ingarmálum. grípa þessvegna
hálmstráið, hnýta við það
bamalegum athugasemdum,
svona rétt til að sýna, að þeir
séu sko málinu nokk kunnir.
Vi'ð sfculum staldria við og
gaumgæfa ástandið í skóla-
málum okkar hér syðra og vita
bvort við komum ekki til með
að greina ástæðnna fyrir þess-
ari sikyndilegu samsektairkennd
stjómmálamannanna. Vjð skul-
um þó balda okfcur við þá tvo
staði, sem sektarfcenndin , er
mest áberandi og tilskrif hafa
komið frá varðandi þetta mál,
þ.e. Keflavík og Njiarðvíkur.
Bamaskólarnir á báöum
þessum stöðum eru í tveimur
húsum starfiandi, en eru þó
tvísetnir, en væru þrísetnir
ættu þei-r að láta sér nægja
eitt eigið húsnæði. Þrísetnjng
skóla þekkist að vísu á ýms-
nm stöðum á þessu voiru landi,
en bvergi annairsstaðar á
byggðu bóli.
T ækj'akostur þessara skólia
er að vísu á leið að verða vjð-
unandi, en langan veg fná því
að vera fullnægjandi. Vinnu-
aðstaða fcennara og nemenda
er slæm, sérkennsluistofur fá-
ar eða engar, aðstaða til hjálp-
arkennslu léleg og skólabó'kia-
söfn fyrirfinnast ekfci.
f Keflaivík er gagnfræða-
skólinn tvísetjnn. kennslurými
mjög af skomum skammti, sér-
kennslusboíuir fáiar, tækjakost-
ur rýx og séirfiræðibófcasiafn
vanbúið.
Njarðvíkur eigia ekki ennþá
staxfiandi gagnfræðaisfcóla. Þar
starfar hins vegar unglinga-
skóli við hinar bágustu að-
statíður. Þar finnst engin sér-
kennslustofa, efekert sfcóla-
bókasafn, engin vinnuaðstaða
fyrir bennaxa og engjn að-
staða til hjálpairbennslu.
Iðnskóli er starfandi í Kefla-
vík í leiguhúsnæði og við hin-
ar frumstæðustu aðstæður, án
nokkurrax aðstöðu til verk-
legrar kemtsíliu.
seinsprottinni tegund og náðu
blöðin eikki að vef ja sig er á
leið sumar og haust.
Öll þessi hvitkálshöfuð eru
því dæmd til eyðileggingar og
visnunar núna i vctur.
Þetta er ástandjð sem veifcur
okfcar pólitiskiu veifiskata til
að þyrla upp slíku moldiviðri.
Þeir vilja sem sagt verða sér
úti um ejnn skóliann enn til að
vanræfcja, í stað þess að byrja
á því að leysa úr þeim vanda
sem þeir bafa nú við að glíma
í þessum efnum.
En bviað á þá að gera?
Það þarf, að þyrja á því að
kaffæira írumvairpið um
menntaskóla, svo kyrfilega a’ð
því skjóti ekki upp ■ í náinni
framtíð eða ekfci fyrr en búið
er að leysa vanda hinna skól-
ann-a því að menntaskóli leys-
ir tíkki þeirra vandamál. Þang-
að til frumvarpið skyti upp
kollinum á nýjan leik við líf-
vænleg skUyrði, ættu byggðar-
lögin hór að leggj a mennta-
skólanemum til fé og fara fram
á það við yfirvöldin í landinu
að þau greiddu þeim námslaun,
sem yrðu það rífleg að fjár-
skortur ætti ekki að þurfa að
hrekja neinn frá námi. Þannjg
á að leysa þetta mál til hráða-
birgða. Að þessu loknu, og
jafnvel fyrx, ættu ráðamenn
byggðarlaganna að setjast á
rökstóla og ræöa lausn þess
vanda sem þá við blasir. Þeir
gætu ef tH vjH rætt eftirfar-
andi tUlöigu, ef þeim dytti ekk-
ert betra í hug.
I. Að byggja yfir baxnaskól-
ana á báðum sitööunum, þann-
ig að starfsemi þeirra geti far-
ið fram undir einu þaki.
II. Að hreyta Gagnfræða-
skóla Keflavikur í unglinga-
skóla, en með því móti fengi
slíkur skóli nægilegt húsrými.
III. Að redsa skólahverfi á
sem næst óbyggðum stað, þar
sem staðsettir væru og byggð-
ir í efitirtalinni röð þessir
skólar:
a. Gagnfræðaskóli, þ.e. 3.. 4.,
5 og 6. bekfcur.
b. Iðnskóli, þar sem væiru
starfandi meðal annars flsk-
Framhald á 9. sílðu.
(FAO).
nofckiurt mál sem ágreiningur
ÚLFAR ÞORMÓÐSSON:
KOSNINGABRELLA