Þjóðviljinn - 13.12.1970, Qupperneq 4
4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudaigur 13. dfisember 1970.
— Málgagn sósialisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Utgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. lónsson (áb.), Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Ritstj.fulltrúi: Svavar Gestsson.
Fréttastjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingai, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. Sími 17500
(5 linur). — Askriftarverð kr. 195.00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 12.00.
Ábyrgð Alþýðuffokksins
Eitt vígorð forystumanna Alþýðuflokksins í kosn-
ingum og almennum þjóðmálaumræðum hef-
ur verið að Alþýðuflokkurinn sé „ábyrgur flokk-
ur.“ Líklega á það að vera aðalefni þeirrar full-
yrðingar að flokkurinn hefur verið í ríkisstjórn
frá árinu 1956 samfellt. En hvað felst í vígorðinu
um Alþýðuflokkinn sem ábyrgan flokk? Hefur
flokkurinn sem nefnir sig Alþýðuflokk og er vax-
inn upp úr verkalýðshreyfingunni reynzt ábyrg-
ur í þeim skilningi, að hann hafi reynzt verðugur
trausts alþýðunnar sem efldi hann í því skyni að
hann yrði sóknarsveit alþýðumálstaðar og sósíal-
isima 1 íslenzkum þjóðmálum? Eða ber að skilja
talið um „ábyrgð“ flokksins þannig, að hann telji
það fremur hlutverk sitt og verkefni að vera
ábyrgur gagnvart þeirri afturhaldsstjórn og aft-
urhaldsstefnu sem íhaldið í landinu hefur fylgt
og framkvæmt í meira en áratug?
^lþýðuflokksráðherrar og þingmenn afsaka sig
gjarnan með því að á íslandi hafi allir flokkar
unnið saman að ríkisstjórnum frá því stríði lauk.
En svo einfalt er málið ekki. Alþýðuflokkurinn
; hefur í stjórnarsamvinnunni við Sjálfstæðisflokk-
inn gengið lengra en nokkur verkalýðsflokk-
ur getur gengið. Hvað eftir annað hefur sam-
stjórn þessara flokka ráðizt beint á lífskjör
fólksins, á samninga sem verkalýðsfélögin hafa
knúið í gegn með ærnum fórnum, og gert ávinn-
ing alþýðunnar rýrari eða eytt honum með lög-
gjöf. Ráðherrar Alþýðuflokksins stóðu að stjórn-
arfrumvarpinu um þvingunarlög gegn verkalýðs-
hreyfingunni sem átti að berja í gegn 1963, en
var stöðvað á Alþingi þegar eftir var ein umræða
í síðari deild þingsins vegna þess að verkalýðs-
félögin gerðu ríkisstjóminni ljóst, að þau myndu
hafa þvingunarlögin að engu. Alþýðuflokksfólkið
í verkalýðsfélögunum varð þar ásamt öðruim að
setja ríkisstjóm Alþýðuflokksins og íhaldsins úr-
slitakosti. Ráðhermm Alþýðuflokksins, Emil Jóns-
syni og Eggert G. Þorsteinssyni, hefur verið att
fram til að koma á þvingunarlögum gegn sjómönn-
um og til að ómerkja samninga sjómannafélag-
anna; einnig þar hefur Alþýðuflokksforys’tan í sjó-
mannafélögunum átt í stríði við flokksmenn sína
á þingi. Hvað eftir annað á valdatima Alþýðu-
flokksins og íhaldsins hefur verið ráðizt á ákvæði
kjarasamninga og laga um verðtryggingu launa.
jpiokkur sem þannig starfar hefur lánað alþingis-
menn og ráðherra sem ábyrgðarmenn íhalds og
auðvalds í landinu, gerzt ábyrgur um afturhalds-
stefnu og afturhaldsstjórn. Alþýðuflokkurinn læt-
ur sig hafa að fella ásamt íhaldinu að bæta kjör
aldraðs fólks og öryrkja á sama tíma og hann
samþykkir fjárlög sem eru 3100 miljónum hærri
en gildandi fjárlög. Flokkur sem þannig starfar,
getur að vísu talizt „ábyrgur" gagnvart íhaldinu;
en hann er algerlega óábyrgur gagnvart alþýð-
unni sam efldi hann til þingsetu. — s.
Háreysti í „sinnis hljóðu borg
\\
Jóhannes Helgi: Svipir
sækja þing. Einskonar
minningar. Skuggsjá.
1970. 163 bls.
Jóbannes Helgi situr úti í
Vestmannaeyjum að vetrarlagi
og heldur leiðist honuna: Fátt
um tildiragelsi unrihveirfis og
blankheit rithöfunda söm og
fyrr, svo og áhugaleysi sam-
félagsins á því máli. Hann feir
að skrifa einskonar dagbókar-
blöð, minnisgreinar, til að „bora
göt á skammdegið“ eins og
komizt er að orði á einum stað.
Undir lokin segir: „Þessar síð-
ur eru framihjáhald; það var
gaman að því og afþreying“.
Með framhjáhaldi er átt við að
upphaflega stóð til aS skrifa
skáldsögu — sem á að korna
síðar.
Nú er að vita hvort bókin
verður öðrum slík a-fþreying
sem höfundinum. •
Formið gefur Jóbannesi
Helga mikið frélsi, líklega of
mikið: Hann getur hyllt jök-
ulinn. ausið og prjónað gegn
nízku þjóðfélagsins við lista-
menn, tízkuæsingum, geimvís-
indum, rifjað upp allrahanda
minningar um Ragnar í Srnára,
kvennafar, Halldór Laxness,
ölföng, Jónas frá Hriflu, alúð-
lega aldraða konu ssenska. Slík-
ur texti verður anzi stefnu-
laus, en hann er einatt lsesi-
legur. því Jóhannesi Helga
dettur ýmislegt í hug og seg-
ir það rösklega. Hjtt er svo
annað mál, að þegar honum
dettur í hug að lesa reiðilest-
ur (sem getur vel verið rétt-
mætur, sbr. rithöfundamál) þá
er því ekki alltaf að heilsa, ^
að raunverulegt tilefni eða
ástriða geti staðjð undir hama-
gangi orðanna. Þegar höfundi
finnst t.d. (bls. 71) að lífið
sé yfirtak grátt á ísiandi, líka
í þedirri merkingu ,,hve líf þjóð-
arinnar er gersneytt metnaði,
hve vandséð eru markmiðin
með lífi hennar hér á hjaran-
um, hve atkvæðalítið íslenzkt
samfélag er í safni þjóðanna.
Ég er eiginlega mest hissa á
því, hverniig þessi þjóð megn-
ar að líta nokkum dag ódirukk-
in átta mánuði ársins.“ En að
loknum þessum sæiringum kem-
Ur í ljós að tilefníð er aðeins
sú „þrælslund" landans, að
láta loka búðum kl. 6 og kiauþa
síðan út um gat.
Það er brjigðið á leik í mann-
lýsingum. t.d. í pistlinum um
Ragnar í S-mára, en gallinn er
bara sá að þejr sem aldrei
hafa séð Ra-gnar eru lítt bet-
Ur settir eftir. Svo sem tveir
drættir í mynd Jónasar frá
Hriflu eru ekki eins loftkennd-
ir. En bezt gerðar þessara svii>-
mynda eru þær, sem dregnar
eru upp af Marvjn sem fórst
í sjó með tík sinnj hvolpa-
fullri og föður höfundar í tún-
rækt. Þessir kaflar minna á
það, að ef Jóhannes Helgi hefði
ekki hleypt hvaða „svip“ sem
næstur var á „þing“ í sinnis
h-áværu borg, heldur rekið þá
á dyr sem voru smáir, ómerki-
legir, eða gátu ekki skriðið
inn í ritvélina svo vei faeri,
þá hefði afþreyinigin orðið
stærri, götin á skammdegið
sýnilegxi.
Arni Bergmaiui.
Hjartans þakkir til allra þeirra nær og
fjœr, sem glöddu mig með heimsóknum,
gjöfum og skeytum á sjötíu ára afmœlis-
daginn 3. desember síðastliðinn.
SIGRÍÐUR ÞORLEIFSDÓTTIR
frá Siglufirði,
Sólheiimim 34, Reykjavík.
AKRANES
Staða bæjairgjaldkera er laus til umsóknar. Laun
saniikvæmt 21. launaflokki. — U'msóknir er til-
greini aldur, menntun og fyrri störf sendist undir-
rituðum.
Umsóknarfrestur er framlenigdur til 20. desember.
Bæjarstjóri.
SKAK
Þeir, setn nú gérast áskrifendur að tímaritinu
„Skák“ öðlast yfirstandandi árgang ókeypis, en
greiða fyrir næsta ár. „Skák“ hóf göngu sína 1947
og eru flest tölublöðin fáanleg enn.
Klippið hér---------------------------------— — — -
Ég undirritaður óska hér með að gerast áskrif-
andi að tímaritinu „Skák“.
□ Hjálagt sendi ég áskriftargjald. næsta árs
krónúr 1.000,00.
□ Áskriftargjaldið greiðist gegn póstkröfu.
Nafn ..................................y........
Heimilisfang .......................................
JÓLA-
BÓKALISTI
IÐUNNAR
Úrvalsbækur, sem veita allri fjölskyldunni
gleðileg jól
; sm' 1
l BEEWiíitíB •!
in.ii _
HgRNáMSTÍRTl
SK31D
BRÆÐIKiNIR
IÐUNN
Vér fslands börn III
Nýtt bindi af listrænum frásögnum J6ns Helga-
sonar af fslenzkum örlögum og eítirminnileflum
atburðum.
Hernámsáraskáld
eftir Jón Óskar, beint framhald bðltarfnnar Fundnír
snillíngar, sem hlaut lofsamlega dóma. Forvitnileg
bók, þar sem margir nafnkunnir menn koma viS
sögu.
Eldur er beztur
Saga Helga Hermanns Eirikssonar eg araanvarfa
í Islenzkri iðnþróun, skráS af GuSmundi G. Haga-
Irn. FróSleg bók og iæsileg.
Ferðin frá Brekku I—II
Endurminningar Snorra Sigfússonar. BreiS og litrik
frásögn af fjölbreytilegu mannllfi.
Jörð f álögum
Þættir úr byggSum HvalfjarSar eftir Halldóru B.
Björnsson, listavel ritaðir og skemmtilegir.
Úr fylgsnum fyrri aldar I—II
HiS stórmerka og sérstæSa ævisagnarit sr. FriSriks
Eggorz.
fslenzkt mannlíf I—IV
Eigum nokkur sett af þessu eftirsótfa ritverki Jóns
Hslgasonar.
Heimdragi I—III
íslenzkur fróðleikur, gamall og nýr, eftir ýmsa
höfunda viðs vegar af landinu.
Bræðurnir Rico
Afar snjöll og spennandi skáldsaga eftir Goorgos
Simenon, viSlesnasta höfund f heimi.
Kóngsriki Campbells
Einhver' allra bezta bók Hammond Innes, hófund
bókanna „Sil(ur?kipið svarar ekki" og „Ógnir
fjallsins".
Leikföng dauðatis
Æslspennandi saga eftir Alistair MacLean um bar-
áttu Interpol viS alþjóðlega eiturlyfjasmyglara.
Græní frakkinn
Dularfull og spennandi ástarsaga eftir Phyllis
Whilney, höfund bókarinnar „Undarleg var leiSln".
Sveinn skytta
Spennandi og viSburSarik saga eftir Carit Etlar.
Sextánda bók f bókaflokknum „Sígildar sögur
Iðunnar".
Litli bróðir ög Stúfur
Áróra í blokk X
Tvær nýjar bækur eftir Anne-Cath. Veslly, hótund
bókanna um Öla Alexander, gæddar þeim barns-
legu töfrum og heillandi þokka, sem einkennir
allar bækur þessa höfundar.
Fimm í frjálsum leik
Dularfulla peningahvarfið
Tvær nýjar bækur eftir Enid Blyton, einhvem allra
vinsælasta höfund barna- og unglingabóka, sem
sögur fara af.
Hilda á réttri leið
Sjötta og næstsiSasta Hildu-bókin eftir M. Sand-
wall-Bergström. Úrvalsbækur handa telpum og
unglingsstúlkum.
Beverly Gray í.lV. bekk
Hér lýkur aS segja frá Beverly Gray { helmavlst-
arskólanum. Vart getur vinsælli bækur á slnu sviSi
en þessar.
Handa yngstu börnunum
Hinar vlnsælu og margeftlrspurSu baskur, Músa-
ferSln og Goggur glænefur, éru komnar út aB nýju
1 þýðingu Froyateins Gunnarssonar.
Skeggjagötu 1 símar 12923, 19156