Þjóðviljinn - 31.12.1971, Blaðsíða 6

0 SIÐA — ÞJÓ0VllLJIiNiN— Föeifcuidiaigur 31. desemJber 1871.
hér er um að ræða mjög alvar-
legt mél. Alþýðuílokikiurinín
styðist netfinilega ekki — ég
segi ekiki — við þessar hug-
sjónir. En hann á þó aðeins
baikhjiarl og tilverurétt í þeim
og þeim eifinum sem og allir
réttsýnir menn Mjóta að sjé.
í touga oMoar jafoíaðarmanma og
í mínium huga er þvi ekki
minnsti vafi á því að maður
ársins er tvímælalaust — ég
enduirtek tvímælailaust Karl
Guðjónsson. Nema það sé
Njörður P. Njarðvík. En sem
sagt — ailir réttsýnir menm
sjá að það hlýtur að vera hanm
— aikvæði okkar falia á hanm
— nema kannski það sé Gunn-
ar Eyjóifsson, sem allra mamna
bezt hefur leikið frelsi, jafn-
rétti og bræðralag. Já ég segi
tvímælaiiaust. i>eir boma allir
hver öðrum betur til xnála við
kjör á manni ársins. — Já það
er hamn.
Gylfi Þ. Gíslason.
JÖNATAN ÞORMÓBSSON
Án hans hefði Laugardags-
byltingin aidrei tekizt.
Finnur Karlsson.
p.s. Tómas er á sömu skoðun.
Þetta er
okkar álit
MATTHfAS JÓHANNESSEN
I suimar kom ég við á Norð-
firði þar sam komxnamir hafa
í sínu hysteríi komið upp harð-
snúnu kerfi sean ékkert skilur
umdan og vantar ekkert nema
að þeir loki húsi þess guðs
sem filýgiur yfir hnúkafjöllin
og er ekkert hræddari við Lúð-
vík en sandkom á sjávar-
ströndu.
í þessum bæ, þar sem stedn-
bömin í sáJinni em svo uppfull
af sj álfsblelcki n gu að þau halda
að þau séu eitilfjörug affcvæmi
þess bezta úr íslenzkri alþýðu-
menmingu eins og Guðmundur
Háigalín, þar sá ée gamala mamn
sem sneri baM við bæmium og
sneri til fjaUs. Það var eitt-
hvað stórkositlegt og upphafið
við þennam giaimJa mann sem
þarna gekk með huindimum sín-
urn í táknrænmi stefnu firá
Paradís hinna rauðu, sem fela
hófa og klær undir saiuðar-
gasru firamfaraitaJsins. í svip
hams var þessi upprumaiega
festa kynstofmsins, sem engir
feafibátar fiá sökkt þótt þeir
wo máli friðardúfur á bæði
borð, í bókfelli andJitsins var
skráð skýrum línum sú sam-
lifiun við landið og póesíuma
í landinu og hhnminum sem
engin sitrokleðuæ marxismams fá
afimáð hvemig sem lærisveinar
hins illa hamast við.
1 minni vitund er þessi
sjálfstæði nraður, sem sneri
hælum í örverpi smánarinnar.
Maður árisins 1971.
HALLDÓR LAXNESS
Jaahá.
Hór áður fyrr þá hefiði
kannski mátt sýxxa þeirri mann.
eskju sóma, sem skrifaði veru-
lega góðan texta, eins og þær
gerðu vinnukonumar í Mos-
fellssveit í mínu ungdæmi. En
nú er það búið, því miður.
Grínistar þeir sem fara á
gandreið á orðuinum um öll
blöð og fjöliniðla þessa lands,
beir hafa spillt öllum texta.
Rétt eins og aðrir grínistar
ætla sér að spilla Bemhöfts-
torfunni og vináttu manns og
hunds fré því í árdaga.
EkkJ getum við heldur fiund-
ið þa afreksmenn sem kunna
öðrum betur að búa til osta og
smjör; á fslandi er bannað að
vinna frægðarverk á því sviði.
imdír nafni að minn'H'ta kosti.
Ég held satt bezt að segja það
Færi bezt að við kiðnum óann
•'n qr»r] ni-cirvj rrorjr
sýni- og mælanlega betur
e: aðrir menn, eins og til
dæmis að kasta kúlti. Hvað um
Guðmund Hermannsson?
HELGI A HRAFNKELS-
STÖÐUM
Maður ársins er Snorri
Sturluson, sem skrifiaði Nj'álu
og Bglu, hvað sem slótrarar
landnámsmanna í Hásfcólanum
og Dóri frá Laxnesi segja. Og
hann hefiur verið maður ársins
alveg frá þvi hann fór að
skrifia á öndverðri þrettándu
öld.
EINAR ÁGÚSTSSON
Það miál er í ýtarlegri athug-
un og verður ekkert um það
fullyrt á þessu stigi máisins.
EYJÓLFUR KONRÁÐ
JÓNSSON
Ef að þið Staniglmenn haidið
að ég fiari að kalla þá Maign-
ús eða Lúðvík mann ársdns,
þá verður nú aldeilis ékki af
því. Það er nógur kross fyrir
mig að þurtfa að skrifia um
þes&a menn heilu Reykjavík-
urbréfin í hverri viku nema
þegar Matthias þartf að skrifia
um sína menn í bókmenntun-
um, þótt ég fari ekki að minn-
ast á þá l'íba um nýjárið. Eða
hvað haldið þið að þeir í
Garðasitrætinu mundu segja?
Þeir væru eins líklegir til að
kaxipa þrjú hús í viðbót og
grafa göng undir Morgunblaðs-
höllina og láta lykt af siterk-
um bjór berastf upþ um aJJt
húsið.
Það væri bannski einhver
vegur að tilnefna Nixon mann
ársins en þaS er nú svoleiðis
með þann mann að hann hefur
svikið Sjang Kæsjék og því
gæti bann ekki eins setið á
svikráðum við mig? Nei. minir
kæru kollegar, þetta hefur ver-
ið mesta vandræðaár og á ekki
einu sinni mann sikilið.
GUÐLAUGUR RÓSINKRANZ
Já, ég 9ka§ sko segja ykk-
ur strákar að ég hefi verið
að lesa Nýjórsnóttina eftir
hann héma Indriða og það er
eixig og ofit í þesisrjm íslenzku
leikritum að það er margt á-
kaflega falleg't í þeim og svo
miki] speki að það hlýtur bara
að heilla bvem mann. Það er
svo margt sem verður uppvíst
í þessu leikriti um huJda vætti
í kJettum og hólum að það er
merkilegt vildi éfr segjia, að
hagstofan skuJi leyfia sér að
telja íbúa fslands aðeins 200
þútsund.
Og svo er þetta lika svo
mikil ádeila á þessi myrkra-
öfl í tilverunni sem vilja koma
illu til leiðar Ég held siem-
sagt a@ bann Indriði sé áreið-
anlega maður ársinsi, bann er
líka svo fjöJhæfiur og bannski
fær hann tíma til að vinna a<3
kvikmyndiahandriti eftir þesisu
leikriti þegar hann hættir á
Tímanum.
ÞÓRBERGUR ÞÓRÐARSON
Það spyx enginn eftir „manni
ársinis" nema þeir sem ekki
hafa losað sig undam blekk-
ingum persónuleikans.
Hitt er annað mál. að á ár-
inu gerðist merkur fyrirburð-
ur. líklega sá merkasti sem ég
hefii frétt af sfðan Rússar
sáu skrímslið 'í Sibiríu.
Eða bafið þið nokkumtíma
heyrt það fyrr, að maður berji
að dyrum í Reykjavík og stiígi
innfyrir á fsafirði? Þetta gerði
þó Hannibal.
BJÖRN Á LÖNGUMÝRI
Við íslendingar eigum mang-
ar snjallar vísur, sem birta
okkur margt um þjóðarsálina.
baeði satt og logi'ð Ein þeirra
er svona:
Eitt sinn flutt vor’ yfir á
úlfur, Iamb og heypokinn
ekkert granda öðru má
eitt og 'mann tók báturinn.
Hér er líka vanda stjómmái-
anna lýst á snilldiarlegan hátt
og hin sígilda lausn gátunnar
segir einnig miargt um aðferð-
ir þær sem bezt hafia gefizt
til þessa: maður talar bara
við aðila á víxl svo að allt-
af vaði einhver í villu og
svíxma.
En nú höfum við. verð ég
að jiáta. eignazt snilling, sem
hefur leyst þessa gátu á enn
merkari bátt, en það er Ólaf-
ur Jóhiannesson forsætisráð-
herrá. Hiaxxn hefur sett úlf og
lamb og heypóka niður við
sama borð, á saxna báti í
sötmu ferð. og enginn hetfur
grandað öðrum, ekki enn, enda
þótt ég renni gmn í að hér
eigi við orð stoáldsins sem
saigði:
þeir horfa Iymskir á
grannann.
En alliavega skaJ það játað
sem sýslumaðuT Norður-fstfirð-
inga sagði um vinnumanninn
sem b'amaði kvenmiaxm í bæj-
ardyrum að miorgni dags: Það
er ekki ragur miaður Ólafiur
Jóhannesson.
RAGNHILDUR
HELGADÖTTIR
Það er heilliandi viðfiangs-
efni, að fá að velja miann árs-
ins. Úr nógu er að velja, eða
næstum því. Þó vil ép gera
grein fyrir forsendum að vali
mínu.
Maðurinn verður að vera fiaJ-
legur. heillandi og sjarmer-
andi. Það þartf að vera hægt
að baha sér að honutm í fuilri
einlægni. Hann þartf að sýna
af sér stöðuglyndi og festu, en
vera þó jafnan reiðubúinn til
þess að láta undan sínum eig-
in kröfum, þegar þær stang-
ast ó við krötfur annaxra og
sterkari einstatolinga. Maður
ársins þartf að vera karlmað-
ur. þvi kvenmaÖur ársins yrði
ekki rnaður ársins, heldur kven-
maður ársins. Þó verð ég að
gera þá játningu að í vali
mínu sigldi ég bil beggjia, en
hallaði mér frekar að kven-
legum karlmanni í lokin, en
karlmannlegum kvenmianni.
Þegar þessa er alls gætt
þrengisit hringurinn mjög. þvtí
fáir standiast allar þessiar
krötfur er ég hrædd um, held
ég.
Áður en ég kveð upp end-
anlegam dóm um mann ársins,
vij ég taka þag fram að rnarg-
ir yndisJegir vinir mínir komu
þama sterklega til greina. En
úrslitum réð þó, að mér finnst
að maðurinn verði að hafia
vissa stöðu innan s'amfétags>-
ins, þ.e sé roeira en réttur
og sléttur, þó hann þurfi vissu-
lega að vera það j afnframt.
AJJia þessa. eiginleifoa hafia
nokkrir menn. En ég bæti því
svo við, að maðurinn þarf að
bafa gert þjóð sinni gagn. eða
unnið henni virkilegia til góðs
á árinu, því sannarlega er ekki
vanþörf á því eins og ástand-
ið er orðið í aJþjóðamálum.
Os þama erum við komin að
kjamianum: Alþjóðamálum
Ég veJ manninn sem kom í
veg fyrir, að yið færum að
hallia okkur til austurs í al-
þjóðamálum. þegar okkur ber
viðskiptaleg og tilfinningaleg
skylda til þess að halla okkur
í vestur; þann mann, sem
kemiur til með að bjarga þjóð-
inni frá alþjóðlegri skömm og
yfirvofiandi hættu af völdum
auistantjaldisríkja, án tillits til
eigin hagsmuna. heldur hags-
muna nokburra annama.
Mann ársdns (karlmiann) vel
ég því samiþingsmiamn mínn og
aiiis ekki næstum samfilokks-
mann. Jón Skaftason.
Ég vil taka það fram að lok-
um, að það hefur ebki verið
mér sársaukaliaust að ganga
fram hjá ýmsum þeim, sem
til greina kooiiu. gáfuðum
gæðamönnum en annag var
ekki hægt. Ég bið þá velvir'ð-
ingar á því. en vissuleiga hef-
ur þetta verið ánægjulegt, þó
ég óski þess í aðra röndina að
átt hiefði að skila fledri nöfn-
um.
OSKA-
STUND
Týnda
borgin
í gamlia daga fundust nokkrar stór-
ar og fagrar borgir. sexxi nú ©ru að ei-
lifu týndar.
í Eistlandi var ednu sinni borg, sem
hét Ebavere. Hún var uppi á majög háu
fjalli. Máttugur kóngur ríkti yfir borg-
inm, og landinu í kringum hana. Hann
og þegnar hans lifðu í hamingju og
það var gróska í iðnaðinum þar og
ibúamir áttu rmkla fjársjóði af gulli
og silfri.
En skyndilega ruddust krossriddar-
amir inn i landið og enginn gat ráð-
ið við þá. Þer herjuðu og brenndu allt.
Óttaslegnir heyrðu íbúamir fjenduma
nálgast og þeir vissu, að þeir myndu
færa dauða og eyðileggingu með sér.
Þeir fóru því á fund gamla galdra-
mannsins Vanaisa og báðu hann um
hjálp. Hvemig gæti hann bjargað
þeim undan hinum grimmu krossridd-
urum? Vanaisa hugsaði sig lengi um.
og að lokum fann hann ráð- Hann vildi
flytja alla borgina inn í fiallið sem
hún stóð á Þaæ gætu óvinirnir ekki
fundið hana.
2
Og svo, nótt eina, galdraði hann
allan staðinn á brott. Hægt og hægt
byrjaði borgin að sdga niður í fjallið,
þangað til fjallið huldi hana alla —
jafnvel hjna háu tuma hennar. Kóng-
urinn, drottningin. allir íbúamir, voru
þannig, meðan þeir sváfu, fhi-tt niður
í fjörðina.
Síðan komu krossriddaramir en þedr
fundu ekki annað en fjalldð háa, þar
sam borgin hafði verið. Borgin var
sokkin niður og á toppinn var kominn
skógur. með háum tirjám, hvar vind-
urinn þaut í krónunum.
í sökktu borginini gekk láfið sinn
vana gang, því margir sögðu. að þeir
sem þar byggju, lifðu enn. En aðrir
sögðu, að allir þar hlytu að vera löngu
dauðir. En um hásumamætur heyrð-
ist oft klukknahliómnr og undarlega
fagur söngur hlióma ofan af fjallinu,
þar sem Ebaver^ h^fði verið. Fólk sá
meira að segja revk líða upp frá fjall-
inu — það hlaut að vera úr reykháf-
um borgarinnar.
Og svo var sagt, að hundraðasta hvert
ár, lyftist borgin uppá fjallið. til að
njóta ferska loftsins frá yfirborði jarð-
arinnar. Og þá gerðist það, að einn
varð heppinn og sá borgina.
Það var einu sinni úngur maður,
sem langaði mjög til að sjá Ebavere.
Hann fór því oft um hásulmarnætumar
út og leitaði hennar. Á einni slíkri
ferð kom bann til eldgam-als skógar-
varðar. hvers afi hafði verjð í þ'jón-
ustu hjá Vanaisa, hinum vitra ga'dra-
manni. sem galdraði Ebavere á brott.
Hann sagði við unga manninn: Ef þú
ferð sjö ár í röð út til fjallsins á
Jónsmessunóttina, þá getur þú kom-
izt inn í borgina.
Þessu ráði fylgdi unglingurinn. Hvert
ár fór hann upp á fjallstindinn, og í
sjöunda sinn var skógurinn horfinn.
Þar stóð nú stór borg á f jallstindin-
um. Þar vom stór hús og stoltir skín-
andi tumar. Úr öllum byggingunum
hljómaði söngur og músik, um götum-
ar hiafði verið stráð blómum, og vel
klætt fólk marseraði um í gamaldags
klæðum. Það var eins og allir væm
að halda uppá eitthvað stórkostlegt. Á
götunum voru vörur seldar ódým
verði. og unglingurinn huigsaði með
sér, að hann yrði að kaupa eitthvað
til mimningar um þessa stórkostlegu
borg — en hvar voru nú peningamir
hans? Þá hafði hann geymt í malpoka
sínum við lítinn bekk fyrir neðan
fjallið.
Ég verð að fara til baka og sœkja
þá — nú þekki ég leiðina, hugsaði
hann, og flýtti sér út úr borginni. Hann
náði svo niðuæ að bekknum. og fann
malpofcann sinn. En þegar hann sneri
við aftur, var borgin horfin. Þama,
sem öll húsin og allir tumamir höfðu
verið, vom nú sterk furutré, þar sem
vindurinn söng sinn endalausa söng.
Lengi leitaði hann borgarinar, en hann
fann hana aldrei aftur.
Og síðan hefur enginn fundið Eba-
vere. hina týndu borg.
Litli Pétur
Framhald af 4. síðu.
betri en enginn“, sagði hann. „Heyrðu
mig nú. Ef þú viit verða ríkur, þá
þarftu ekki annað en að ljósta þrjú
högg með stafnum á. fyrsta stóra grá-
steininn, sem þú hittir fyrir þér. Allt
verður að skíra gulli, sem þú slærð, ef
þú seigir um leið „Hókus-pókus.“
Manstu nú hvað þú átt að segja?“
Það var hiægt að muna; það lét svo
bamalega í eyrum, rétt eins og Ljtli-
(Framhatd.)
Stúfur litli og jólatréið
Framhald af 1. síðu.
hann villast. Svo filýtti hann sér heim,
en áður en hann fór gaf jólatréð hon-
um keirti, svo hann gæti haft l'jós á
jólunum. En hann lofaði litla jóla-
trónu að koma á hverjum jólum og
^ei’msækja það.
Þ "í litla saga er eftir Elínu Garð-
ar tur Geitlandi 4. Reykjavík. Þakk-
ar Óskastundin henni fyrir söguna.
— 3

í