Þjóðviljinn - 03.03.1972, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐ'VTU'IiNN — Fösbuidasur 3. marz 1972
— Málgagn sósialisma, verkalýðshreyfingar og þjóSfrelsis —
Otgefandi: Otgáfufélag ÞjóSviijans.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Sigurður GuSmundsson, Svavar Gestsson (áb.).
Auglýsíngastjóri: Heimir ingimarsson.
Ritstjóm, afgreiSsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. Siml 17500
(5 linur). — AskriftarverS kr. 225.00 á mánuSi. — LausasöluverS kr. 15.00.
ÞINGSJÁ ÞJÓÐVILJANS
Iðnaðarráðherra sagði að ráðgerðar væru
KERFISATHUGANIR Á RAF-
ORKUMÁLUM V.-LANDS
Tvískinnungsafstaða
Á sam'a tíma og borgarstjórinn í Reykjavík heimt-
aði stórfelldar hækkanir á ýmsum þjónustu-
þáttum Reykjavíkurborgar hamaðist Morgunblað-
ið dag eftir dag vegna þess að nú væri allt að
kollsigla sig í verðlagsmálum, þenslan væri gífur-
leg og ekki óhugsiandi að yfirstandandi ár yrði
metár í verðbólgu. Morgunblaðið gat þess hins
vegar ekki að erfiðleikar í verðlagsmálum á þessu
ári stafa fyrst og síðast af því að fráfarandi ríkis-
stjóm skildi eftir sig slóða óleystra vandamála í
efnahagsimálum; hrollvekjuna sem svo hefur ver-
ið nefnd með réttu. Þegar tekið er tillit til þeirrar
stefnu sem borgarstjórnarmeirihlutinn í Reykja-
vík vill í raun reka í verðlagsmálum er ljóst
hvemig ástandið væri í dag hefðu fyrrverandi
stjómarflokkar fengið að ráða. Þeir hefðu þó ekki
látið sér nægja að hækka verðlag eins og kröfur
þeirra nú bera vitni um; þeir hefðu vafalaust
líka slitið í sundur samhengi verðlags og launa, en
það var ein af íþróttum núverandi stjórnarand-
stöðuflokka að taka vísitöluna úr sambandi eins
og það var kallað, þannig að launafólk fái í engu
bættar þær verðhækkanir sem verða á hverjum
tíma. Af kröfum borgarstjómarmeirihlutans í
Reykjavík í dag og stefnu íhfeldsins í ríkisstjórn
annars vegar og af skrifum Morgunblaðsins hins
vegar ma lesa enn einu sinni þá staðreynd að
stjómarandstaða Sjálfstæðisflokksins er ráðvillt
og veik.
Jjessi dæmalausi tvískinnungur flokksforustunn-
ar í Sjálfstæðisflokknum kemur einnig fram nú
í sambandi við hækkanir þær sem orðið hafa á
landbúnaðarafurðum. Þær voru samþykktar sam-
hljóða í sex-manna-nefndinni á grundvelli gild-
andi laga um að launaliður verðlagsgmndvall-
arins skuli hækka um leið og laun í bæjunum.
Núgildandi kerfi um verðlagningu landbúnaðar-
afurða er auðvitað gengið sér til húðar, en þetta
er kerfi sem Sjálfstæðisflokkurinn og Alþýðu-
flokkurinn notuðust við í 12 ár þánnig að verð-
hækkanirnar núna eru ekki síður á reikning þess-
ara flokka en annarra.
pyrir sex áru/m var lögunum um framleiðsluráð
landbúnaðarins breytt á þann veg að Kaup-
mannasamtökin skyldu fá heimild til þess að til-
nefna fulltrúa til ráðgjafar sexmannanefndinni.
Þessi breyting gerðist undir forustu Sjálfstæðis-
flokksins og þessir sérlegu fulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins vildu nú að álagningin á landbúnaðar-
vörur yrði nær tvöfalt hærri en raun varð á, en
á sama tíma fjargviðrast málgagn Sjálfstæðis-
flokksins yfir því að hækkanir séu allt of miklar.
Þessi tvískinnungur er því alger; í hvert skipti
sem eitthvert vandamál kemur upp er Sjálfstæð-
isflokkurinn tvískiptur, tvöfaldur og tvíræður.
Slíkur flokkur getur sannarlega ekki stjórnað
landinu. Það sögðu kjósendur sl. vor. En hann
getur heldur ekki verið í stjórnarandstöðu svo
vit sé í. Það hefur nú komið í ljós.
Magnús Kjartansson iðnaðar-
ráðherra, gerði að umræðueíni
raforkumál Vesturlandskjör-
dæmis á fundi sameinaðs þings
í gær, í tilefni þess að á dag-
skrá voru tvær þingsályktunar-
tillögur um raforkumál Vestur-
landskjördæmis.
Önnur tillagan er flutt af
Alexander Stefánssyni (F) og
er í benni sikorað á ríkisstjóm-
in.a „að láta framkvæma sem
ailra fyrst, í samráði vig sam-
tök sveitarfólaga á Vesturlandi,
ýtarlega rannsókn á hagkvæm-
ustu Lausn raforkumála í Vest-
urlandskjördæmi í heild . . . “.
Hin tillagan er flutt af Frið-
jóni Þórðarsyni (S) og er í
henni skorað á ríkisstjómina
„að láta hið fyrsta rannsatoa
til hlítar aðstæður til virkjun-
ar við Hraunsfjarðarvatn á
Snæfellsnesi",
í ræðum beggja flutnings-
manna kom fram að orkunotk-
un hefur vaxið ört í þessum
Landshluta og að þörf sé á
samræmdium aðgerðum til að
mæta hinni vaxandi orkuþörf.
Um þessi mál sagði iðnaðar-
ráðherra m.a.:
Á VesturLandi er nú raiorku-
málum þannig komið að Riaf-
magnsveitur ríkisins annast
þar aila vinnslu raforku að
undianskyidiu því. sem unnið er
í Andiakílsárvirkjun. Á Vestur-
Landi eru 3 aðgreind raforku-
kerfi, þ.e.a.s í fyrsta lagi Borg-
arfjarðarkerfið, sem fær orku
frá Andakíisárvirkjun og að
nokkru frá Landsvirkjun um
Akraneslínu. í öðru lagi Snæ-
felismeskerfið, sem fær orku
friá Rjúkandivirkjun í ÓLafsvík
og frá dieselstöðvum, og í
þriðja lagi DaLakerfið, sem fær
orku. sína frá dieselstöð í Búð-
ardaL. Eins og hér kom fram
áðan, er heizti virkjunarmögu-
ieikinn á SnæfeilsmesBvæ'ðinu
Hraunsfjarðarviatn. Á Dala-
svæðinu virðist hins vegar ekki
um neina væniega möguleika til
virkjunar að ræða En Borgar-
fjarðarsvæðið er þegar tentgt
Landsvirkjun og orkuöflun fyr-
ir það er þvi samtvinnuð orku-
öflun fyrir Landsvirkjunar-
svæðið.
Við Hraunsfjarðarviatn hafa
fari'ð fram ýmsar virkjunarat-
huganir. M.a. hefur virkjunar-
svæðið verið kortlagt til yfir-
lits og vatnsrennslismælingar
þair hafa farið fnam í mörg ár.
Á s.l siumri létu Rafmagnsveit-
ur ríkisins gera nýja frum-
áætlun um virkjun Hraiuns-
fjiarðairvia'tns. Noktour frum-
könnun hefur einnig farig fraim
á vegum Rafmagnsveitnanna á
tengingu Snæfelisness- og Data-
svæðanna við Borgarfjörð.
Orkustofnun er þeirrar stooðun-
ar, að samtenging hinna
þriggja aðgreindu raforkukerfa,
sem nú eru á Vesturlandi, sé
forsenda fyrir skynsamlegri
lausn á raforkumálum í þessum
landshiuta, og ef kemur til
bugsanlegrar virkjunar í
Hraunsfjarðarvatni. þá ætti að
miöa bana við slíka samtenig-
ingu.
Það hefur kornið fram, að
virkjun úr vatninu kann að
hafa áihrif á veiði og fistorækt-
armöguieika í Straumsfjaröará,
og ég hygg, að allir alþm. hafi
fengið bréf frá Veiöifélagi
Straiumsfjarðarár, þar sem till.
til þál. um virkjun Hrauns-
fjarðarvatns er harðlega mót-
mælt og fundurinn lítur svo á,
að úrbætur í rafortoumálum
Vesturlands hijóti fremur að
felast í samtengingu við önnur
orkiuveitusvæöi en aðgerðum,
sem vaida óbætanlegum spjöll-
um á eignum manna og nátt-
úru landsins, eins og kornizt er
að orði í þessu bréfi, þannig
að þarna virðist þegar komið
uipp vandamál, sem frægt er
frá öðrum stöðum og sem kann
að torvelda fraimkvæmdir á
þessuna stað. En á vegum Orku-
stofnunar er það ráðgert, að á
næstu mánuðum fari fram kerf-
isathuganir á raforkuimálum
Vesturlands, þar sem m. a.
verður athuiguð virmslugeta
virkjunar við Hraunsfjarðar-
vatn inn á samtengt kerfi á
Snæfellsnesi og í Dölum, og
með og án samtangingar þess
kerfis við Borgarfjörð. Enn-
fremur verða þá athuguð afköst
flutningsnaannvirkja innan
landsihlutans, borið samian við
væntanlega orkuþörf, og loks
samtenging Snæfeilsness og
Dala við Borgarfjörð. Hér er
um að ræða sams konar athug-
un og Orkustofnunin hefur nú
í gangi fyrir Vestfirði og Norð-
urland. Þetta vildi ég, að kærni
hér fram, svo að vitað væri,
hvemig að þessum málum er
nú uinniö á vegum réðuneytis-
ins og Orkusítofnunar.
Engin vistheimili fyrir
vangefna í 2 landshlutum
Helgi Seljan mælti fyrir tillögu til úrbóta
Á fundi sameinaðs þings í
gæi tnælti Helgi Seljan fyrir
þál.tillögu um vistheimili fyrir
vangefna, er hann flytur ásamt
Karvel Pálmasyni (SVF) og Vil-
hjálmi Hjálmarssyni (F).
Tillagan er á þessa leið:
Alþingi álytotar að skora á
ríkisstjómina að beita sér fyrir
því í samráði við Styrktarfélag
vangefinna, að komið verði upp
vistheimiium fyrir vangefna. í
þeim landshlutum, þar sem slik
heimili eru ekki til nú.
Ný þingmál
Tveir þingmenn Aiþýðu-
bandalagsins, þeir Karl G.
Sigurbergsson og Geir
Gunnarsson flytja þál.til-
lögu þess efnis að settur
verði radarsvari. við inn-
siglinguina í Grindavík.
! greinargerð með tillög-
unini kemur fram að inn-
siglingarmerki til hafnar-
innar séu ekki nægilega
glögg í dimmviðrum, eink-
um fyrir aðkomumenn, sem
ekki eru staöháttum kuinn-
ugir.
o
Bjai-ni Guðnason (SVF) og
Inga Birna Jónsdóttir (SVF)
flytja þál.till. þar sem skor-
að er á ríkisstj. að láta
semja frumvarp um sumar-
bústaði, er lagt verði fyrir
næsta reglultgt Alþingi.
Helgi Seljan ræddi í fram-
söguræðu sinni almennt um
málefmi vangefinna í þjóðfélag-
inu, og sagði að allt fram á
síðustu ár hefðu þessi mál verið
vanrækt. Skilningur á málefn-
inu hefði þó farið sívaxamdi og
störf lækna, sálfræðinga og fé-
lagsiráðgjafa hefðu auðveldað
úrbætur. Þá hefði almennimgs-
álitið á vamdamálum þessa fólks
breytzt til hins betra og hið
opimbera hefði komið allmynd-
arlega til liðs við það. En síðast
og ekki sdzt hefði starfsemi
Styrktarfélags vangefinna verið
dýrmæt og áraingursrík.
Helgi ræddi um starfsemi
þeirra 4ra visitheimila, sem nú
eru til í landinu, og ríkisihælið
í Kópavogi.og dagheimilin 2 sem
Styrktanfélagið starfrækir í
Reykjavík.
Þótt starfræksla þessara
heinaila væri lofsverður árang-
ur vekti það athygli, að í tveim
landshlutum væru engar slíkar
stofnanir til, á Vestfjörðum og
Austurlandi, sagði Helgi.
Helgi rasddi nokkuð um þær
forsendur sem vera þyrftu
fyrir hendi til þess að mögu-
legt væri að starfrækja heim-
ili af þessu tagi. Sagði hann að
vistfólk myndi því miður ekki
skorta. Hitt gæiti verið vanda-
mál að fá til svona stofnana
hæft fólk, sem hlolið hefði
næga kunnáttu í þessum efn-
um, og það væri rauinar frum-
skilyrði.
Ræðumaður kvað það álit
flutningsmanina að dreifa bæri
þessuim stofnunum um landið,
því á þann hátt væri 1) að-
standendum vistfólksins auð-
veldað að fylgjast með högum
þess og 2)' fleiri myndu njóta
nauðsynlegrar umönnunar en
nú gerist.
Oddur Óiafsson (S) lýsti ein-
dregnum stuðningi við tillög-
una. Sagði hann, að tilkoma
hcimiiisins Sólborgar á Akur-
eyri, sýndi að ástæða væri til
að korna slíkum heimilum á
fót bæði á Vestfjörðum og
Austfjörðum. Hann ræddi um
þá breyttu afstöðu sem orðið
Helgi Seljan.
hefði til vajndamála vanigefinma
og hve mikið rrieira vaari nú
hægt að gera til að þjálfa þetta
fólk, ef sérihæft starfsfólk væri
fyrir hendi. Taldi Oddur það
ótvíræðan styrk fyrir fjórð'ung-
ana að njóta þessarar þjónustu
í heimaibyggð.
Að lokinni ræðu Odds var
uimræðunni frestað.
HÚSNÆÐISMALASTOFNUN
RÍKISINS MSíBLfM
Þeim, sem hyg'gjast sæ'kja um lán til kaupa á eldri íbúð-
um, skal hér með bent á, að slíkar umsókmr þurfa að
berast stofnuninni með öllum tilskildu'm gögnum fyrir
1. apríl n.k. — Síðari eindagi á þessu ári vegna sömu
lána er 1. október, en óvíst er nú með öllu hvenær unnt
verður að sinna l'ánsumsóknum, er berast fyrir þann tíma.
Rétt er að vekja athyglj á, að lánsumsókn verður að ber-
ast innan 12 mánaða frá því að viðkomandj íbúðarkaup-
um hefur verið þinglýst. Umsóknareyðublöð eru afhent
í stofnuninni og á skrifstofum bæjar. og sveitarfélaga.
Reykjavik, 2. marz 1972,
HÚSNÆÐISMALASTQFNUN ríkisins
LAUGAVEGI77, SlMI 22453