Þjóðviljinn - 23.07.1972, Qupperneq 5

Sunnudagur 2:5. júli 1972 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 5.
Bítill í Bombay
Þaö sem ég kalla hina mikla
sitarsprengingu hófst snemma
árs 1966. Hin skyndilega hrifn-
ing af sitarnum kom meö plöt-
um Bitlanna og ftolling Stones
þar sem sitar var notaður.
Ég haföi aldrei heyrt eina ein-
ustu af plötum þessara hljóm-
sveita. en þóttist vita, að þetta
væru ungir vinsælir tónlistar-
menn.
t júni áriö 1966 hitti ég George
Harrison og Paul McCartney á
heimili eins vina minna i Lond-
on.
Þetta voru mjög kurteisir
ungir menn, ó'likt þvi sem ég
haföi vænzt. George sagðist
hafa hrifizt af sitarleik minum
frá fyrstu stundu. Ég sagðist
hafa heyrt margt um hæfileika
hans og þekkingu og vildi gjarn-
an sjá hann handleika hljóðfær-
ið. George sagöi feimnislega, að
hann hefði aldrei lært sitarleik,
en hefði gert ýmsar tilraunir
með hljóðfærið, og hann sagðist
vilja gefa mikið fyrir leiðbein-
ingar frá minni hendi. Ég Ut-
skýrði fyrir honum hversu erfitt
væri að öðlast lágmarksleikni i
sitarleik. Hann skildi þetta full-
komlega, en sagðist tilbUinn aö
leggja mikið á sig.
Ég bauð þeim hjónum til Ind-
lands. og hann tók boðinu með
hrifningu. Siðan bauð hann mér
heim til sin, og nokkrum dögum
fyrir brottför mina frá Englandi
veitti ég George fyrstu kennslu-
stundina i indverskri tónlist
Hann var næmur og fljótur að
átta sig á hlutunum.
Ég heimsótti hann öðru sinni
og lék fyrir hann og nokkra
kunningja hans, þar með talda
hina bitlana þrjá.
Ég er sérstaklega vel upp-
lagður til hljóðfæraleiks i litlum
hópi manna, einkum og sér i
lagi i hópi tónlistarmanna án til-
lits til hvaða tónlistarhefð þeir
tilheyra.
Alla Kakha lék með mér á
tabla (eins konar bongó-
tromma; — þýð). Ég var mjög
hamingjusamur i tónlist minni
og áheyrendur fögnuðu lengi og
innilega.
Þegar ég kom til Indlands
fékk ég bréf frá George, þar
sem hann sagðist mundu koma
og dvelja hjá mér i sex vikur.
Ég svaraði um hæl og benti hon-
um á að safna yfirskeggi og
klippa sig litillega til að þekkj-
ast siður.
Við sóttum George og Pattie á
flugvöllinn. Enginn veitti þeim
eftirtekt. bragð okkar virtist
hafa tekizt.
Hjónin settust að á hóteli und-
ir fölsku nafni. En ungur þjónn
bar kennsl á þau, og innan sólar-
hrings vissi öll Bombay um
komu þeirra. Daginn eftir voru
stórar fyrirsagnir i blöðunum
um Harrison, siminn hringdi án
afláts, og stUlka ein kynnti sig i
sima sem frU Shankar og beidd-
ist viðtals við George.
Unglingar söfnuðust saman
fyrir framan hótelið og hrópuðu
nafn bitilsins án afláts. Ég trUði
ekki minum eigin augum, að
slikt skuli hafa getað gerzt á
Indlandi. En þetta sýnir að
unglingar eru alls staðar eins nU
til dags.
Við svo bUið mátti ekki
standa, við fengum engan frið
til tónlistariðkana. Að lokum
kölluðum við saman blaða-
mannafund þar sem George
lýsti þvi yfir, að hann væri hing-
að kominn sem nemandi minn
og ekki sem bitill og beiddist
friðar til náms.
Eftir þetta liigðum við land
undir fót, héldum til Kashmir og
Benares, þarsem við fengum að
vera i friði um sex vikna skeið. 1
kennslustundunum lét ég Ge-
orge læra réttar stellingar og
eitthvað af undirstöðutækninni.
Meira komumst við ekki yfir á
þessum stutta tima, þar eð
nemandi er aldrei minna en ár
með undirstöðuatriðin. George
skildist smám saman hvilikan
aga þetta Utheimtir og hversu
erfitt er að leika á sitar. Hann
hefur sagt, að það mundi taka
sig fjörutiu ár að verða góöur
sitarleikari.
í siðari heimsóknum minum
til Englands hef ég kennl honum
smávegis og sömuleiðis nokkra
daga i Hollywood snemma árs
1967. Ég veit, að George tckur
indverska tónlist mjög alvar-
lega, en ég geri mér grein fyrir
þvi. að hann er lyrst og lremst
hljómsveitarmeðlimur og hel'ur
skyldum að gegna sem slikur.
Timinn mun leiða i ljós, hvort
hann getur veitt sitarnum eitt-
hvað af sjálfum sér.
ELTON JOHN:
HONKY CAHTEAU. LP.
Elton John er i hópi helztu
spámanna þess, sem nefnist
„soft-rock” til aðgreiningar frá
..hard-rock". Hann semur
söngva i lelagi við Bernie Taup-
in. syngur og leikur á pianó.
Þegar Elton ,,sló i gegn"
vestra fyrir u.þ.b. tveimur ár-
um var hann fyrsti pianóleikar-
inn sem öðlazt hafði hylli popp-
unnenda um langt skeiö. Siðan
hafa fleiri l'ylgt i kjöllarið, og er
það vel, enda slagharpan með
afbrigðum göfugt hljóðfæri.
Nýjasta skffa Eltons nefnist
,,Honky Chateau", og er hun
tekin upp i Krakklandi, eins og
siðari hluti heitisins bendir til.
Kjöldi manns aðstoðar hann
við undirleik. Drýgstur við það
cr Davey Johnstone, einkar fjöl-
hæfur hl jóðfæraleikari. En
þekktastur aðstoðarmanna er
vafalitið franski fiðluleikarinn
Jean-Luc Ponty, sem lék með
Zappa i nokkrum lögum á ,,Hot
rats” og goltefekki með Mayall
einhverntima. Ilér leikur hann
með i tveimur lögum, ,,Amy”
og „Mellow”. Auk þessara
kappa hel'ur Elton lyrirtaks
bassa- og trommuleikara i liði
sinu.
t ..Honky Chateau” veröur
vart nokkurrar stelnubreyling-
ar hjá Elton; liigin eru fjörugri
en vanalega, meiri „boogie-
woogie”.
Elton eys af nægtabrunni
bandariskrar alþýðutónlistar,
en hann syngur með einhverjum
déskotans málhreim, annað
hvort Suðurrikja- eða Kcn
tuckyhreim. Elton er annars á-
gætur siingvari og sæmilegur
pianóleikari. í liigunum skiplist
á l'jörugur „boogie-woogie”-still
eða hugljUft balliiðul'orm. út-
setningarnar eru tillölulega
vandaðar og hljóðfæraleikar-
arnir vel samslilltir.
Gæðalega séð eru liigin nokk-
uð jiifn, semsagt vel áheyrileg,
og textarnir allskemmtjiégir.
Ég vil sérstaklega benda á
„Mona Lisas & Mad hallers”,
vegna hins ágæta texta.
IJmbUnaður pliitunnar er
smekklegur.