Þjóðviljinn - 16.08.1972, Page 1

UOWIUINN A, Alþýdubankinn hf ykkar hagur (ÍroÍ) ÞAÐ B0RGAR SIG
Miðvikudagur 16. ágúst — 37. árgangur —181. tölublað okkar metnaður AÐ VERZLA 1 KR0N
íslendingar á hafréttarráðstefnunni í Genf:
Meirihluti þjóða telur
fiskimið strandríkis
af auðæfum þess
Gerir Fox Fischer
gjaldþrota?
Verður
Fischer
gjaldþrota
á HM-
einvíginu?
Nú er svo komið að allar
likur eru á að áskorandinn i
heimsmeistaraeinviginu i
skák, Hobby Fischer, verði
gjaldþrota að einviginu loknu
ogvirðist í þvi sambandi ekki
skipta máii hvort hann vinnur
það eða tapar. Þetta hefur
danski skákmeistarinn og
skákskribentinn Jens Ene-
voldsen upplýst, eftir aö hafa
rælt við lögfræðing Chesters
Fox og hann sjálfan. Þeir hafa
ákveðið, að sögn Enevoldsens,
að stefna Fischer hér á landi
fyrir samningsrof, i sambandi
við neitun Fischers við þvi að
láta Fox, sem hefur einkarétt
á kvikmyndun einvigisins,
mynda einvigið.
Að þvi er lögfróðir menn
telja, þá verður þetta mál auð-
unnið fyrir Fox og ckki nóg
með það, heldur eru skaða-
bótakröfur hans svo háar, að
verölaun Fischers, hvort sem
hann vinnur eða tapar,
hrökkva hvergi til. Og ekki
nóg með það. Hann þarf einnig
aö borga skatt af þessu verð-
launafé, hvort sem hann fær
það, vegna skaðabótakröfu
Fox, eöa ekki.
Þetta þýöir það, að Fox mun
vcrða á eftir Fischer hvar sem
hann teflir i veröldinni og
lcggja hald á hugsanlegt verð-
launafé hans i framtiðinni þar
eö verðlaun hans hér munu
ekki hrökkva til að greiða Fox
skaðabæturnar.
Svo svartsýnn er Enevold-
sen á framtið Fischers að
hann nefnir vitlausraspitala i
þvi sambandi, vegna þess að
Fischer, sem ekki virðist
skilja þetta mál, eins alvar-
legt og það er fyrir hann, muni
ekki þoia það áfall sem það
vcrður fyrir hann að fá enga
peninga útúr þessu einvigi.
-S.dór.
hluta
Blaðinu barst i gær
ræða sú er Hans G.
Anderson sendiherra
hélt á fundi undirbún-
ingsnefndar hafréttar-
ráðstefnunnar i Genf, en
ræðan var flutt 10.
ágúst.
„Nýjustu rannsóknir, sem fyrir
hendi eru um ástand helztu
þorskstofna i Norður-Atlanzhafi
sýna, aö þessir stofnar eru þegar
fullnýttir og dánartalan af
völdum veiðanna hefur náð þvi
marki, að aukin sókn mun hafa i
för með sér sáralitla aukningu i
veiði og sumir stofnar eru jafnvel
komnir á það stig, að veiðin mun
minnka sé sóknin aukin.
Þessar staðreyndir koma fram
i skýrslu um ástand þorskstofn-
anna i Norður-Atlanzhafi, sem
lögð var fram á ársfundi Norð-
vestur-Atlanzhafsfiskveiðinefnd-
arinnar i Washington i júni s.l.
í skýrslunni er sérstaklega lögð
áherzla á að veiðihæfni þess flota,
er stundar þorskveiðar i Norður-
Atlanzhafi, hafi aukizt mjög
sökum meiri hreyfanleika flotans
og lengri úthaldstima. Þessi floti
getur þvi i mun rikari mæli en
áður, einbeitt sér að veiði á þeim
stofnum, er gefa af sér mesta
veiði hverju sinni.
í skýrslunni er einnig vikið að
þvi að hinn kynþroska hluti
sumra þýðingarmikilla þorsk-
stofna sé kominn á svo lágt stig,
að ógnað geti viðkomu stofnsins
og rýrt verulega þá heildarveiði,
sem hægt sé að taka úr stofn-
inum.”
Um aukningu fiskveiða sagði
sendiherrann:
„Þaö cr erfitt að meta um-
rædda sóknaraukningu skipanna,
en þeir visindamenn, er standa að
ofangreindri skýrslu áætla, að
landi
Sumarþing Si N E — Sam-
bands íslenzkra náms-
manna erlendis — var
haldiö dagana 12. og 13.
ágúst s.l. Þingið er ráð-
gefandi fyrir haustfundi
deilda félagsins, en þeir
hafa endanlegt ákvörð-
unarvald og á þeim fara
stjórnarkosningar fram.
klukkutima veiði árið 1970 sé 30%
árangursrikari en árið 1960.”
Undir lok ræðu sinnar ræddi
sendiherrann um niðurstöðu
sendinefndar tslands á ráðstefn-
unni, og sagði svo:
„Niðurstaða sendinefndar
Islands er, aö okkur virðist full-
komlega ljóst, að mikill meiri
hiuti þjóða telur nú að grund-
vallarforsenda fyrir sanngjörnu
kerfi mundi vera að álita fiskimið
strandrikisins vera hluta af auð-
æfum þess með hliösjón af öllum
aðstæöum á staðnum, sem máli
skipta — landfræðilegum, — jarð-
fræöilegum, — liffræðilegum, —
Ýmsar tillögur voru sam-
þykktar á þinginu, t.d. um
NATO og Vietnam.
Fámenni var á þessu sumar-
þingi SINE, aðeins um 25—30
manns, en i félaginu eru alls 354
félagar skv. greiddum ársgjöld-
um. Ýmis mál voru rædd og
nokkrir ihaldsmenn höfðu margt
við mikið að athuga. Eins og
kunnugt er af blaðaskrifum hófst
herferð i Morgunblaöinu gegn
SINE. Gengu þar leiðara-
höfundar, Staksteinahöfundar,
Reykjavikurbréfshöfundar,
StNE-félagar (— og Heimdelling-
efnahagslegum o.s.frv. — og aö
strandrlkinu beri réttur til að
ákveða fiskveiðitakmörk á
þessum grundvelli. Að þvi er
tsland varðar mundu slik sjónar-
mið greinilega eiga við land-
grunnssvæðið sem réttan grund-
völl fyrir fiskveiðitakmörkum
tslands. Þetta er einnig i sam-
ræmi við löggjöf margra annarra
rikja og tillögur frá enn fleiri
fjölda rikja. Þessi sjónarmið
koma greinilega fram i tillögum
Suður-Amerikurikja samkvæmt
yfirlýsingunum frá Montevideo,
Lima og Santo Domingo svo og i
starfi lögfræðinefndar Afriku- og
Asiurikja á fundi þeirra i Lagos i
janúar 1972 og niðurstöðum
skýrslu Afrikurikjanna um haf-
ar) i Bretlandi, að ógleymdum
„borgurunum” i Velvakanda.
Var SINE ásakað fyrir aðgerða-
leysi i hagsmunamálum, of mikil
afskipti af pólitik, sósialiskar til-
hneigingar, „samsekt” að fóstur-
eyöingum, ólöglegt húsaleigu-
brask, óheiðarleika og skril-
mennsku. En þrátt fyrir orða-
vaðalinn var litið um gerðir á
þinginu sjálfu. Almennt virðist
vilji félagsmanna vera sá, að
samtökin beiti sér fyrir ýmsum
baráttumálum, svo sem eins og
stuðningi viö Þjóðfrelsis-
fylkinguna i Vietnam, Angóla og
Mósambik, baráttu gegn her i
réttarmálefni frá fundinum i
Yaoundé i júni 1972.
Riki færa nú út fiskveiðitak-
mörk sin i vaxandi mæli og eru
þar siðustu dæmin Nígeria,
Senegal, Oman og tsland. Eins og
er hafa margar aörar þjóðir
svipaðar aðgerðir i undirbúningi
og það er ekki ósanngjarnt að
vænta þess, að margar slikar aö-
geröir muni eiga sér stað á næst-
unni. Ef litið er á ástandið eins og
það er i dag þá kemur i ljós, að
stuöningur fyrir fiskveiðitak-
markaleiðinni hjá löndum, sem
þegar hafa gefið út reglur á þessu
sviði, eða hafa þær i undirbún-
ingi, eöa mundu styðja slik
sjónarmið á Hafréttarráðstefn-
unni, er vissulega yfirgnæfandi.
landi og fordæmingu á aðild
tslands að NATO, að ógleymdri
bókaútgáfu og lánamálum.
Ýmsar kannanir, sem stjórn Sine
hefur gert, benda til þessa, en _i_
þeim hefur að jafnaöi tekið þátt
rúmur þriðjungur félagsmanna —
þ.e. starfsömustu deildirnar.
Lánamál voru ofarlega á baugi,
enda hefur enn ekki fengizt nægi-
legtféúrRikissjóði, svo að unnt sé
að greiöa öllum námsmönnum, er
rétt hafa á láni, 100% umfram-
fjárþarfar. Einnig var krafa um
námsmannameirihluta i stjórn
Lánasjóðs itrekuð. Af samþykkt-
Framhald á 11. siöu.
Vá fyrir dyrum
Það er vá fyrir dyrum hjá
lögfræöingastéttinni. Einn
þekktur hæstaréttariög-
■ maöur, Guöjón Styrkársson,
sem býr i húsinu hér aö ofan
og staösett er viö Gnoöarvog
lepur dauöann úr skel sam-
kvæmt skattskránni.
Arstekjur hans eru rúmlega
300 þúsund krónur samkvæmt
skattskránni, útsvariö 34.400
krónur og tekjuskatturinn
14.781 króna.
Lifsins lystisemdir veröa
þvi aö biöa á þeim bænum þar
til betur árar.
-úþ
Róttœkur hlœr yfir SÍNE-þingi
Hernum verði þegar yísað úr