Þjóðviljinn - 09.01.1973, Page 13
Þriðjudagur 9. janúar 1973 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 13.
©
Alistair Mair:
Það
var sumar i
gaer
alltaf verið nálægur. Það er rétt
eins og þú og dauðinn séuð i
tengslum hvor við annan
Hann lokaði augunum.
— Jacky, i guðs bænum —
— Nei hlustaðu á mig. t alvöru.
Þetta er ekki eintóm vitleysa. Ég
man eftir franskri kvikmynd,
sem ég sá fyrir mörgum árum,
sem Jean Cocteau hafði gert,
mynd sem hét Orphée. Sástu
hana?
— Nei sagði hann dauflega.
Það held ég ekki.
— t þeirri kvikmynd var dauð-
inn falleg kona. Ég man að hún
kom til ungs manns að næturlagi.
Hann var sofandi og þegar hann
vaknaði stóð hún hjá rúminu
kuldaleg en yndisleg og hann var
ekki vitund hræddur. Hann var
ekki einu sinni hissa. Hann lá
bara þarna og horfði upp til
hennar og svo var eins og honum
skildist allt i einu hver hún var og
hann hvislaði: „Tu es ma mort".
Ekkert annað. „Tu es ma mort”
Það var eins og hann sætti sig við
hið óumflýjanlega. Og á andliti
hennar var sami friðsæli hlýju-
svipurinn og ég hef séð i andliti
þinu. Og kénndin milli þeirra var
i ætt við ást. Nema hvað hún er
óháð kynlifi og hjónabandi og öllu
þess háttar. Hún er annað og
meira. En vegna þessarar tilfinn-
ingar skiptir dauðinn ekki máli.
Það er hið ótrúlega. Hann skiptir
engu máli. Hann heyrði að hún
tók andann á lofti og neyddi sjálfa
sig til að snúa sér að henni. Hún
brosti með erfiðismunum. — Það
er þetta sem skiptir máli, stundi
hún. — Þessi fjandans öndun.
Hann gekk að rúminu, settist á
rúmstokkinn og tók um hönd
hennar.
— Þú hefur talað of mikið,
sagði hann. — Hvildu þig og þá
lagast það.
Hún kinkaði kolli.
— Já —
Hún lá grafkyrr, andaði ótt og
titt gegnum opinn munn.og hann
hélt um hönd hennar niður-
Brúðkaup
Þann 30/9 voru gefin saman i '
hjónaband i Dómkirkjunni af séra
Óskari J. Þorlákssyni ungfrú
Stefania G. Guðmundsdóttir og
Arnór Hannesson. Heimili þeirra
er að Bergstaöastræti 33a. Rvik.
Studio Guðmundar,
Garðastræti 2. Simi 20900.
dreginn i vanmætti sinum, unz
hún hreyfði sig til og teygði sig
eftir glasinu með ávaxtasafanum
sem stóð hjá náttlampanum.
— Er það betra?
— Dálitið, sagði hún. — Ég
verð bara svo þurr i kverkunum.
— Þú mátt ekki tala svona
mikið, sagði hann. — Það gerir
illt verra.
— En ég vil tala, sagði hún. —
Seinna meir er ekki vist að ég geti
sagt neitt. Og það er ýmislegt
sem ég þarf að segja.
Hann tók af henni glasið og setti
það á borðið.
— Allt i lagi, sagði hann. — En
bara smástund.
— Mig langaði að spyrja þig...
hve langan tima tekur það?
Hann leit undan.
— Ég veit það ekki, sagði hann.
— Einn mánuð eða tvo ef til vill.
En ég veit þaö ekki.
— Það er of langur timi.
Hún sagði þetta rólega og geðs-
hræringarlaust, en hún greip
fastar um fingur hans.
— Mér gæti skjátlazt, sagði
hann. — Það gæti tekið styttri
tima. Það er engin leið að vita
það.
En þú ætlar ekki að reyna að
lengja timann?
Hann hristi höfuðið.
— Nei, sagði hann.
Hann heyrði aö hún stundi lágt
af feginleik.
— Þetta skipti dálitlu máli,
sagði hún. — Ég hélt ekki að þú
myndir gera það, en ég veit að
sumir læknar gera það. Og það er
svo heimskulegt. Það er ekkert
skelfilegt við dauðann. Það er
lifið sem ég er hrædd við, hvernig
ég bregzt viö þegar mér verður
enn þyngra um andardráttinn,
hvort ég geri mig að fifli eða ekki.
Ég á við það, að andlátið er
siðasta afhöfnin manns i þessum
heimi. Mann langar til að gera
það sómasamlega.
— Þú gerir það, sagði Peter. —
Þú ert þannig manneskja.
— Ég veit það ekki. Ég vildi
gjarnan vera það. Én það er
aldrei að vita fyrr en út i það er
komið. Og svo er eitt enn —
— Hvað er það?
Hún togaði bliðlega i hönd hans.
— Horfðu á mig, sagði hún blið-
lega. Hann leit upp. — Mig langar
til að biöja þig að gefa mér loforð.
— Ég vil að þú lofir mér þvi, að
alveg i lokin, hversu mjög sem þú
finnur til með mér, að þú gerir
ekkert til að flýta fyrir. Viltu lofa
mér þvi?
— Já, sagði Peter. — Ég lofa
þvi.
— Ég á við að ég veit að það er
stundum gert. Og sennilega er
stundum réttlætanlegt að gera
það. En ég vil gera þetta á minn
hátt þegar svo er komið. Hún
brosti. — Er það kjánalegt.
— Nei, sagði Peter. — Það er
ekki kjánalegt. Ég efast um að ég
hefði sjálfur kjark til að fara
fram á þetta sama.
Hún horfði á hann rólegum,
gráum augum.
— Ég held það nú samt, sagði
hún. — Ég held þú þekkir sjálfan
þig ekki mjög vel.
Hann yppti öxlum.
— Það má vera, sagði hann. —
Ég hef verið að velta þessu fyrir
mér undanfarnar vikur.
— Undanfarnar vikur?
Hann brosti.
— Við skulum ekki byrja á
minum vandamálum, sagði hann.
— Ég verð að fara og þú verður að
hvila þig og ég kem til þin á
morgun. Þú ert búin að tala nóg i
dag.
Nei. Hún hélt honum fösturn. —
Ekki ennþá. Það er tvennt enn —
— Jæja. Hann settist aftur á
rúmstokkinn. — En bara tvennt.
— Jæja, i fyrsta lagi Robin og
Anne. Á ég að segja þeim þetta
eða ekki?
— Ekki, sagði Peter með hægð.
— Það myndi aðeins gera þeim
erfiðara fyrir, einkum Robin.
Hún kinkaði kolli.
— Það hélt ég lika.
— Og hvað er hitt?
Hún brosti.
— Jú, það er annað sem mig
langar að biðja þig að lofa mér.
Viltu gera það?
— Ef ég get.
— Það er ekki mikilvægt. Og
samt er eins og það skipti öllu
máli. Það er svo undarlegt að ég
skuli hafa þessa tilfinningu að þú
hafir verið hjá mér alla mina ævi.
Og einmitt þess vegna langar mig
til að þú sért hjá mér i lokin. Það
er allt og sumt.
Peter leit undan, þvi að hann
gatekki lengur afborið ró og mildi
þessara augna.
— Já, sagði hann. — Ég skal
vera hjá þér.
Þennan dag slakaði Jacky Car-
stairs á tökum sinum á lifinu.
Henni hrakaði hægt i fyrstu,
þannig að litla breytingu var að
sjá frá degi til dags. En fyrstu
vikur ársins varö hún mátt-
farnari. Nú varð Anne að mata
hana, hún hélt um magrari likam-
ann og bar fæðuna upp að munni
hennar, þurrkaði mylsnu af
vörum sem enn voru mjúkar og
rauðar. Hún talaði minna, enda
jókst mæðin með hverjum degi,
en hún brosti ennþá og stundum
gaf hún frá sér lágt hljóð, sem var
eins og skuggi af hlátri fyrri tima.
Aðeins augun voru óbreytt, grá og
lýsandi og róleg, spegill frið-
sællar sálar. Þegar Peter kom i
upphafi siðustu viku mánaðarins,
horfði hún rólega á hann.
— Nú er ekki langt eftir, sagði
hún.
— Nei, sagði Peter. — Ekki
mjög langt.
Hann hlustaði hana gaumgæfi-
lega, greindi hvað eftir var af
dreifðum lungnavef, velti fyrir
ser hve lengi enn hann gæti haldið
i henni lifi, og þegar hann lyfti
loks hlustpipunni frá hörundi
hennar, var hann búinn að taka
ákvörðun. Hann brosti til hennar.
— Breyting i vændum, sagði
hann. — Og þú verður fegin. Ég
vil að þú hættir við töflurnar
þinar.
Hún leit spyrjandi á hann.
— Allar?
— Allar, sagði hann. — Ég ætla
aö gefa þér dálitið annað að taka
á daginn og á kvöldin kem ég og
gef þér sprautu.
— A hverju kvöldi?
— A hverju kvöldu, i fyrsta
sinn i kvöld.
— Og þú kemur sjálfur?
Hann borsti.
— Það veiztu, sagði hann. —
Ég var búinn að lofa þvi.
Já, þú gerðir það. Hún hrukkaði
ennið. — En það er eitt —
— Hvað er það?
— Þetta eru ekki endalokin, er
það? Mér finnst það ekki.
— Nei, sagði Peter bliðlega. —
Það eru ekki endalokin. En það er
kominn timi til að þér verði hjálp-
að.
Hún kinkaði kolli.
- Já -
— Allt i lagi. Hann þrýsti hönd
hennar. — Ég kem aftur um
háttatima að breiða ofaná þig.
Hann fór niður i anddyrið þar
sem Anne beið, og þau gengu
saman út i vetrarsólskinið i garð-
inum.
— Hún er ótrúleg, sagði Anne.
— Hún er svo óhugnanlega hug-
rökk, að ég get varla afborið að
sjá það. Og þvi hefði ég ekki búizt
við. Ég hélt að það væri dálitill
töggur i mér.
— Það er ekki slikur töggur i
neinum, sagði Peter. — Ekki i
svona málum. Og hún er búin aö
vera hugrökk nógu lengi. Þess
vegna vil ég að þú byrjir að gefa
henni þetta og hættir við allt
annað.
Hún tók lyfseðilinn og las hann i
skyndi.
— Morfin, sagði hún. — Þá þarf
að sprauta hana.
Þriöjudagur 9. janúar
7.00 Morgunútvarp.
Veðurfregnir kl. 7.00, 8.15 og
10.10 Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og
forustugr. dagbl.) 9.00 og
10.00 Morgunbæn kl. 7.45
Morgunleikfimi kl. 7.50.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Þórhallur Sigurðsson
helduráfram að lesa „Ferð-
ina til tunglsins” eftir Fritz
von Basservitz (7). Tilkynn-
ingar kl. 9.30. Lét lög á milli
iiða. Við sjóinn kl. 10.25:
Ingólfur Stefánsson ræðir
við Hilmar Bjarnason út-
geröarm. á Eskifirði.
Morgunpopp kl. 10.40:
Gilbert O’Sullivan syngur.
Fréttir kl. 11.00. Hljóm-
plöturabb (endurt. þáttur
Þ.H.)
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veöurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 Kftir hádegiö. Jón B.
Gunnlaugsson leikur létt lög
og spjallar viö hlustendur.
14.15 Til umbugsunar. Arni
Gunnarsson sér um áfengis-
málaþátt (endurt.)
14.30 Sumardagar i
Suðursveit. Einar Bragi
flytur þriðja hluta
frásöguþáttar sins.
15.00 M iðdegistónleikar:
Messa nr. 3 i f-moll eftir
Anton Bruckner. Flytjend-
ur: Pilar Lorengar, Christa
Ludwig, Josef Traxel, Walt-
er Berry, kór Heiðveigar-
kirkjunnar i Berlin og
Sinfóniuhljómsveit
Berlinar: Karl Foster
stjórnar.
16.00 Fréttir
16.15 Veðurfregnir Tilkynn-
ingar.
16.25 Popphornið.
17.10 Framburðarkennsla i
þýzku, spænsku og
esperanto
17.40 (Jtvarpssaga barnanna:
„Uglan hennar mariu” eftir
Finn llavrevold. Sigrún
Guðjónsdóttir islenzkaði.
Olga Guðrún Árnadóttir les
(3).
18.00 Létt lög. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.20 Frcttaspegill.
19.35 Umhverfismál
19.50 Barnið og samfélagið.
Dr. Matthias Jónasson
prófessor talar um hnupl
barna og unglinga.
20.00 Lög unga fólksins.
Ragnheiður Drífa Stein-
þórsdóttir sér um þáttinn.
20.50 iþróttir. Jón Ásgeirsson
sér um þáttinn.
21.10 Pianókonsert nr. 4 op. 53
fyrir vinstri hönd eftir
Prokofjeff.Rudolf Serkin og
hljómsveitin Filadelfia
leika: Eugene Ormandy stj.
21.35 Þokudrungað vor.
Jóhann Hjaltason fræði-
maður talar um hinztu för
Eggerts ólafssonar. (Áður
útvarpað i sept s.l.)
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir Tækni og
visiiuli: Uppruni lifs á
jörðu: IV'.Páll Theódórsson
eðlisfræðingur og Guð-
mundur Eggertsson pró-
fessor stjórna þættinum.
22.35 llarmónikulög. Erik
Tronrud og Henry
Haagenrud leika.
23.00 Á hljóðbergi. „Lokaðar
dyr”, teikrit eftir Jean-Paul
Sartre i enskri þýðingu Paul
Bowles. Með aðalhlutverk
fara Donald Preasence,
Anna Massey og Glenda
Jackson. Fluttur verður
fyrri hluti leikritsins og sið-
ari hluti viku siðar.
23.55 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
Þ RIÐJUDAGUR
20.00 Fréttir.
20.25 Vcður og auglýsingar.
20.30 Ashton-f jölskyldan.
Brezkur
framhaldsmyndaflokkur.
35. þáttur. Afmælisdagur.
Þýðandi Hega Júliusdóttir.
Efni 34. þáttar: John Porter
er smám saman að jafna sig
eftir fangavistina i Belgiu.
Hann hefur störf að nýju,
þarsem hann áður vann, en
unir þvi miðlungi vel. Hann
og Philip hitta gamlan
kunningja á kránni, og við
liggur aö upp komist um
samband Margrétar við
friðarsinnann Michael
Armstrong.
21.25 Umræðuþáttur.
Umsjónarmaður Magnús
Bjarnfreðsson.
22.05 Frá Listahátið 1972.
Sinfóniuhljómsveit sænska
útvarpsins leikur
Rhapsódiu um stef eftir
Nicolo Paganini. Stjðrnandi
Sixten Ehrling. Einleikari
John Lill.
NÁMSFLOKKARNIR
Kópavogi
Innritun i sima 42404 alla daga kl. 2-10.
Nýtt og ntjög fjölbreytt úrval austurlenzkra flH|uBI
skrautmuna til tækifærisgjafa |
THAI — SILKI i úrvali. UIJI
Einnig reykelsi og reykelsisker.
Gjöfina sem veitir varanlega ánægju fáið þér I
JASMÍN npK
við lllemmtorg (Laugavegi 133)
SlSlÉllMlflftíílfRl