Þjóðviljinn - 26.05.1974, Qupperneq 5

SiHinudagur 26. mai 1»74. ÞJ6ÐV1LJINN — SIÐA 5
fyrir mannleg samskipti. Ég á
lika þrjár bensinstöðvar þar
sem þjóðvegir liggja út úr bæn-
um. Þar með vinn ég að félags-
legri þjónustu við bilinn og að efl-
ingu samgöngumálanna, sem eru
mikil mál. Ég veiti lika spitölun-
um félagslega þjónustu sem er
einkar vönduð, að minnsta kosti
eru lyfin sem ég flyt inn miklu
dýrari en önnur.
Snemma beygist krókurinn. Ég
var hvislari i Vekjaraklukkunni i
Gaggó Vest og framsögumaður
um stuttu pilsin i skólafélaginu
þvi snemma var ég gripinn þörf
fyrir að gleðja aðra og miðla af
fróðleik. Ég tók þátt i naglaboð-
hlaupi við hafnfirska unglinga.
Ég gekk i KFUM, Heimdall, KR
og Varðberg. Og siðar, þegar ég
hafði þroska og menntun til setu i
Junion Chamber, Kiwanis, Lion,
Rotary, Samstarfsnefnd einbýlis-
húsalóðaeigenda og Félagi til efl-
ingar hundahaldi grásleppukarla.
Margur komminn snýtti rauðu
þegar ég beitti mér i þágu öryggis
og frelsis þann góða dag, þritug-
asta mars. Og margar hálf-
kommastelpur úr góðum fjöl-
skyldum fengu i hnén og sneru frá
rauðri villu, þegar ég beitti mér i
sjarmöranefnd Heimdallar. Ég
var kosinn heiðursfélagi i sjálf-
stæðiskvennafélaginu Hvöt með
sérstökum réttindum. Ég var far-
arstjóri á einsöngvaramót nor-
rænna vitavarða i Álaborg. Mér
var boðið að gerast aðili að golf-
klúbbinum Nes, en þáði ekki boð-
ið, þvi ég hefi næmt nef fyrir svo-
leiðis og veit hvað klukkan slær
og mættu ýmsir aðrir menn vita
það lika. Aftur á móti tók ég með
gleði að mér varaformennsku i
nefnd áhugamanna um lagningu
hjólreiðabrautar undir Austur-
stræti og formennsku i fjármögn-
unarnefnd Varins lands.
Ég hefi átt heima við öldugötu,
Ægissiðu, Háuhlið og Laugarás-
veg, i London, Paris, New York,
Norfolk og Acapulco. Sérstök á-
hugasvið min eru stjórnmál, ut-
anrikismál, viðskiptamál og fé-
lagsmál almennt. Ég hefi bæði
skrifað sérstakar greinar og ræð-
ur sem birtar hafa verið i Morg-
unblaðinu.
Við erum Reykjavik. Við lútum
ekki að plebbaskap eins og að
stimpla okkur inn klukkan fimm i
erfiða eftirvinnu i embætti eins og
kratapislirnar gera. Við pauf-
umst ekki i smáskitahrossakaup-
um á vinstri hlið,heldur riðum við
gæðingum loftsins til Alþjóða-
gjaldeyrissjóðsins. Við sjáum
grasið vaxa, heyrum hverja kók
opnaða og teljum hvert tóbaks-
korn sem sogast upp i nasir elli-
heimilanna. Við viljum engan
glundroða vinstri flokkanna.
Ekkert glundur og engan roða.
Við drekkum ekki görótt heima-
brugg laumukommanna, sem
fylla útvarpið af Svium, heldur
teygum við hið tæra kampavin
viðreisnarhagstjórnar með
ábyrgum sósialdemókrötum.
Hesta á hvert heimili
hvanngrænt gras i flagi
væri ekki Votergeit
væri allt i lagi.
Skaði
Vinstri menn!
Dreifið ekki
atkvœðum
ykkar!
Eining er aflið
sem rœður
úrslitum!
Mynd: Francisco Goya y Lucientes
Mál: Guðbergur Bergsson
50.
Chinchillarnir
Hvaða ætt er það, sem læsir eyrun-
um á sér með lásum, svo að hún heyri
ekki i heiminum eða kall timans, og
hefur annað hvort gert jakka úr feldi
skjaldarmerkis sins, eða spennitreyju,
svo að sá hluti ættarinnar, sem ættar-
böndin reyra vandlega, liggi afvelta og
bjargarlaus, vafinn inn i merki kyn-
stofnsins, opinmynntur eins og ungi
nýkominn úr egginu? Það er Chin-
chilla-ættin. Feldur Chincilla-rott-
unnar er afar verðmætur
og skorinn i kápur auðugra kvenna.
Með nafninu tengir Goyra margar
tegundir nagdýra, sem naga stofn
þjóðfélagsins. En þvi er
stundum stjórnað af fáeinum fjöl-
skyldum af sama ættarmeiðnum.
Á annarri frumteikningunni stendur
yfirskriftin: „Sjúkdómur vitsins”.
Undir henni er skrifað með blýanti:
„Martröðin, sem dreymdi, að ég hafi
hvorki getað vaknað né losnað úr
henni”. A teikningunni er það stúlka,
sem matar höfðingjann i jakkanum,
en á koparstungunni matar blindur
blindan. Blindinginn matar með sleif
og honum hefur vaxið asnaeyru. Hann
er þó ekki blindari en það, að hann
verður að binda fyrir augun til þess að
komast hjá þvi að sjá eigin asnastrik,
losna við sektarkennd og stéttarvit-
und. Hann matar blint og leikur blind-
ingsleik. Á milli stéttanna stendur stór
pottur. Blindinginn er þjóðin, sem hef-
ur bundið fyrir augun, og asnaeyru á
höfuðið, þannig að hún geti nauðug
viljug matað blint og heyrnarlaust
valdið. Valdið er eins og þjóðin, það
hvorki heyrir né sér, vafið i vörumerk-
ið: Tignin tryggir vald og gæðin.
Það er eitthvað afar sætabrauðslegt
og deigkennt við Chinchilla-drengina.
Dagheimilin verði í
framtíðinni forskólar
Rauðsokkar vilja, að
stefnt verði að þvi, að dag-
vistun barna verði i fram-
tíðinni ókeypis fyrir alla á
sama hátt og skólaganga,
þe. að dagheimilin verði
einskonar forskóli. Þetta
kemur fram í athuga-
semdum, sem starfshópur
Rauðsokka um dagvistun-
armál hefur gert við tillög-
ur borgarstjórnar Reykja-
víkur varðandi dagvistun
barna í Reykjavík og sent
borgarfulltrúum og fleiri
aðilum innan borgarkerf-
isins.
Athugasemdir Rauðsokka eru
svohljóðandi:
Dagvistunarrými barna 1
Reykjavik fullnægir ekki helm-
ings þörf nú. Samkvæmt könnun
Þorbjörns Broddasonar haustið
1971 á vegum Félagsmálastofn-
unar Reykjavikurborgar, þurfa
a.m.k. 6—7 þús. börn i Reykjavik
að vera i dagvistun. Áætlað er, að
dagvistunarrými fyrir börn verði
rösklega 3 þús. á þessu ári. Hvar
eiga þó hin 3—4 þús. börnin að
vera? Við álitum að stefna skuli
að þvi, að svo myndarlega verði
tekið á byggingum dagvistunar-
stofnana, að unnt verði að
fullnægja þörfinni fyrir dagvistun
barna innan fárra ára.
Vistun barna á einkaheimilum
er neyðarráðstöfun meðan dag-
vistunarstofnanir fullnægja ekki
eftirspurn. Vistun á einkaheimili
er mjög óörugg og ekki varanleg.
Getur hún valdið miklu raski á
högum barns og foreldrum þess
erfiðleikum, t.d. ef gæslumaður
veikist eða heimilisfólk hans.
Gæslumaður á einkaheimili er i
fæstum tilfellum sérmenntaður i
barnauppeldi.
Dagvistunaraðstaða fyrir börn
er æskileg i hverju stóru f jölbýlis-
húsi, sem byggt er, og að ibúum
þeirra sé veitt aðstoð
a.m.k. við rekstrarstofn-
un þeirra. Við skipulagningu
nýrra hverfa þyrfti að hafa þann
möguleika opinn, að raðhúsa-
samstæður og aðrar ibúðaeining-
ar geti stofnað dagvistunarheim-
ili. Varast skal þó hvers konar
stéttaskiptingu og leyfa börnun-
um að blandast sem mest. Sé
dagvistunarheimili stofnað og
starfrækt hjá atvinnufyrirtæki,
skulu allir starfsmenn njóta sama
réttar með dagvistun barna
sinna. í þessu sambandi viljum
við minna á, hve aðstoð sveitarfé-
laga við rekstur slikra dagvistun-
arstofnana hlýtur að vera bæði
auðveldari og sjálfsagðari eftir
að lög um hlutdeild rikisins i
byggingu og rekstri dagvistunar-
heimila tóku gildi.
Við teljum óeðlilegt, að byggðir
séu fleiri leikskólar en dagheim-
ili, eins og fram kemur i tillögu
frá 6. des. sl. i borgarstjórn. Leik-
skólar gefa fólki aðeins kost á að
vinna hálft starf. Það er enn rikj-
andi hefð, að mæður gæti barna
frekaren feður, og er þvi hætta á,
að þær njóti ekki sömu möguleika
og karlar á vinnumarkaðnum.
Athyglisverð finnst okkur sú hug-
mynd, sem fram kom á ráðstefnu
um málefni yngstu borgaranna á
vegum Sambands islenskra
sveitarfélaga, menntamálaráðu-
neytisins og barnaverndarráðs
fslands nýlega, að dagvistunar-
stofnunum sé ekki skipt i leik-
skóla og dagheimili, heldur sé
dvalartimi hafður sveigjanlegri
eftir þörfum foreldra. Þar með
verði jafnframt komið i veg fyrir
hugsanlega stéttaskiptingu milli
leikskóla og dagheimila.
Um leið og komið er til móts við
þarfir foreldra má ekki slá af
kröfum um innri gerð dagvist-
unarstofnanna. Dvöl barns á dag-
vistunarheimili er liður i uppeldi
þess, þar sem það þroskast og
nýtur handleiðslu sérmenntaðs
fólks. Dagheimili má aldrei verða
geymsla.
Við beinum þvi til borrarstjórn-
ar, hvort ekki séu möguleikar á
að lækka stofnkostnað dagheim-
ila svo og hvort ekki megi nýta
eldri hús, svo hægt sé að koma til
móts við þörfina fyrr.
Við fögnum tillögu um að
sporna við aðskilnaði kynslóða.
Við álitum rétt, að stefna beri
að þvi, að dagvistun barna verði i
framiðinni ókeypis fyrir alla á
sama hátt og skólaganga, þ.e. að
dagheimilin verði einskonar for-
skóli. Rétt er þó að taka fram, að
margir foreldrar eru reiðubúnir
að greiða fullan kostnað fyrir
dagvistun barna sinna til þess að
njóa þessarar aðstöðu. Ekki er
óeðlilegt. að foreldrar taki þátt i
rekstrarkostnaði meðan á upp-
byggingu stendur, flýti það fyrir
henni. Við teljum það sjálfsögð
mannréttindi að öll börn fái að-
gang að dagvistunarstofnun og
kostnaður vegna hennar hafi þar
engin áhrif. Við bendum einnig á,
að tekjur rikis- og sveitarfélags
hækka, þegar foreldrar geta báð-
ir sinnt fullum störfum i þjóðfé-
laginu, auk þess hlýtur þjóðar-
framleiðslan að aukast með
auknu vinnuafli.