Þjóðviljinn - 05.01.1975, Qupperneq 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 5. janúar 1975.
HEIMSÓKN í MJÓLKURBÚ FLÓAMANNA

Grétar Slmonarson, mjölkur-
bússtjóri
Mjólkurbú flóamanna
átti 45 ára afmæli í haust.
Þ jóöviljamenn heimsóttu
búiö fyrir skömmu og
ræddu við Grétar
Simonarson, mjólkur-
bústjóra, og skýrði hann
starfsemina nokkuð fyrir
okkur.
Eekstur mjólkurbúsins hefur
tekiö miklum breytingum á þeim
árum sem það hefur verið starf-
rækt, mjólkurmagnið er vitan-
lega margfalt miðað við fyrstu ár
þess og framleiðsla vörutegunda
er orðin fjölbreyttari.
Mjólkurbú flóamanna tilheyrir
sölusvæði M jólkursam sölu
Reykjavikur. Það sölusvæði nær
allt austan frá Skeiðarársandi og
vestur aö Gilsfirði. Á þessu mikla
svæði eru nokkur mjólkurbú, sem
taka við mjólk og framleiöa úr
henni. Nokkuðersiðan myndaðist
nokkuð samvirkt kerfi um verka-
skiptingu þessara búa. Mjólkur-
samsalan annast dreifingu hinnar
fljótandi vöru, en Osta og smjör-
salan dreifir þeirri vöru sem i
föstu formi er, ostum og smjöri.
Mjólkurbú flóamannna fram-
leiðir mest af þeim bræddu
ostum, sem á markaði eru, svo
sem camenbert og smurosta af
ýmsu tagi, en önnur mjólkurbú
framleiða annars konar osta,
akureyringar búa til gráðostinn,
borgnesingar enn aðra tegund
osfr.
úr 1 miljón lítra í 37
miljónir lítra
Árið 1930 runnu 1.221 miljónir
litra gegnum tæki og tanka
Mjólkurbús flóamanna. 1965 sem
var metár i sögu búsins, runnu
37,4 miljónir litra gegnum búið og
útlit er fyrir að nýtt met veröi sett
i ár, að litrafjöldinn fari vel yfir
38 miljónir.
Islendingar drekka ekki alla
þessa mjólk, og raunar tiltölulega
iitinn hluta hennar. A skrifstofu
mjólkurbúsins hangir á vegg
linurit eitt, sem sýnir glöggt,
hvert magn mjólkur það er sem
skyr, súrmjólk, ostar, rjómi,
undanrenna, mysa og mjólkur-
duft er unnið úr.
I júli i sumar, skiluðu mjólkur-
kýr bænda á viðskiptasvæði
Mjólkurbús flóamanna 4,5
miljónum litra mjólkur, en þá
seldi búið til neyslu „aðeins” 1,1
miljón litra. Það mjólkurinnar,
sem ekki var drukkið strax, varð
búið að nýta á annan hátt, þ.e.
framleiða úr henni ýmsar
mjólkurvörur.
Hvernig væri að smyrja
sneiðina beggja megin?
Við spurðum Grétar Sim-
onarson, mjólkurbústjóra, hvort
mjólkurneysla landsmanna ykist
i réttu hlutfalli við fólksfjölgun.
Nei, sagði Grétar, það er ekki,
en á móti hlutfallslega minni
mjólkurdrykkju kemur aukin
fjölbreytni i afurðaframleiöslu,
aukin neysla hinna ýmsu súr-
mjólkurgerða, jógúrt, osta osfrv.
Reyndar eykst sala neyslu-
mjólkur nokkuð hér á okkar sölu-
svæði, Selfossi og nágrenni, en
það stafar aðeins af þvi, að æ
fleiri bændur kaupa mjólkina hér,
kaupa hana niöurgreidda, enda er
engin ástæða til að þeir drekki
eigin mjólk og miklu dýrari en
aðrir landsmenn.
Cr þessum vélum kemur skyr, rennur gegnum slur og trektir og endar I
dósum.
t efnagreiningarstofu m jólkurbúsins er stöðugt unnift aft rannsóknum á
sýnum. Sýni eru tekin af hverri mjólkursendingu, gerlamagn mælt og
þannig fylgst náið með gæöum mjólkurinnar og einnig þeirra afurða
sem búift framleiðir.
Linuritift sýnir mun mjólkurframleiftslu eftir árstfftum og einnig
mismunandi magn mjóikurneyslu.
Mjólkin betri nú en áður
Grétar sagði, að sú mjólk sem
framleidd er núna, sé miklum
mun betri, en sú mjólk sem fram-
leidd var fyrr á árum.
„Það er margt sem veldur
þvi”, sagði Grétar, „m.a. bættar
vinnsluaðferðir, betri fjós, betri
vegir og vélakostur. Nú eru 14
mánuðir siðan tankvæðing okkar
viðskiptasvæðis varð alger og viö
köstuðum siðasta mjólkur-
brúsanum. Um 98% allrar
mjólkur sem við fáum dæmist
vera i 1. flokki, en hér áður var
hlutfallið mun óhagstæöara fyrir
bændur.