Þjóðviljinn - 09.04.1976, Síða 9

8 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 9. apríl 1976.
Föstudagur 9. april 1976. ÞJÓDVILJINN — SÍDA 9
ANNAÐ BRÉF TIL MATTHÍASAR
I
New York, 3. april, 1976.
Kæri Matthias!
Ekki má það minna vera en ég
þakki þér fyrir bréfin þin þrjú og
kveðjurnar sem þeim fylgdu.
Kannski ertu þegar búinn að
skrifa mér fleiri bréf, en þau eru
þá ókomin i minar hendur og
kvittun fyrir þau verður þess
vegna að biða betri tima.
1 bréfi þinu hinn fyrsta (Mbl.
21. mars) vikur þú að þvi oftar
en einu sinni, að þér hafi orðið
töluvert hverft við er þú sást
bréf mitt til þin i Þjóðviljanum.
Ósköp þótti mér leiðinlegt að
heyra þetta, Matthias minn góð-
ur. Það var alls ékki ætlun min að
skjóta þér skelk i bringu. En sé
það rétt hjá þér að á bréfkorn hitt
hafi verið sett „heimsstyrjaldar-
fyrirsögn”, eins og þú segir, þá
visa ég þeirri sök á hendur þeim
Þjóðviljamönnum. Þeir eru til
alls visir, eftir þvi sem þú lýsir
þeim, og hafa trúlega valið stóra
fyrirsagnaletrið af bölvun sinni,
til að gera þig hræddan.
Annars er það spauglaust,
Matthias. þegar greindustu menn
og ágætir að mörgu leyti (eins og
þú) fyllast sliku ofstæki að þeir
sjá ekki aðra liti en hvitt og svart,
enda þótt tilveran sé sem betur
fer blönduð litrófinu eins og það
leggur sig og likist þegar best læt-
ur málverki eftir Matisse. Þú
kvartar sáran undan eitruðum
skeytum Þjóðviljamanna i þinn
garð, en lætur þig siðan ekki
muna um að kalla þessa ágætu
menn útsendu:v. inyrkraafla og
þátttakendur i „pólitískum bófa-
hasar”.Þeirá Þjóðviljanum falla
stundum i þá freistni að nota
svarta litinn alltof einhliða, þegar
andstæðingarnir eiga i hlut, og tel
ég það ljóð á ráði þeirra, eins og
allra annarra, sem slikt gera.
Mér finnst þú einatt undir þá
sök seldur að skipta mönnum i
mjög góða karaktera og afar
vonda. og þjóðum i ágætar þjóðir
og illþýði. Verður þetta stundum
dálitið spaugilegt, eins og þegar
þú ert að greina sauði frá höfrum
i röðum islenskra „kommúnista”
eða gefa kommúnistarikjum
einkunnir, frá góðri fyrstu eink-
unn (Kina) og niður I margfalda
falleinkunn (Rússiá). Vissulega
er þetta allt saman vert nokkru
nánari athugunar. Kem ég að þvi
siðar.
II
En áður en lengra er haldið skal
ég segja þér hreinskilninslega
hvers vegna ég tók upp á þvi að
skrifa þér svolitið bréf og birta
það i Þjóðviljanum. Skýringin er
ósköp einföld. Ritstjórar eru
stundum að hvetja okkur, sem við
stjórnmál fáumst, til að skrifa
einhverja pólitiska pistla i blöðin
þeirra. Ég hef gert þetta stöku
sinnum, en einhvern veginn
kunnað hálfilla við formið og
sjaldan vitað hvort fleiri eða færri
legðu á sig að lesa framleiðsluna.
Mér finnst sendibréfsformið
persónulegra, notalegra og betur
til þess fallið en venjulegt greina-
form aö koma pólitiskum og ann-
ars konar vangaveltum á fram-
færi og fá þær ef til vill lesnar. Þú
nefnir Þórberg i einu bréfa þinna
og vitnar til hans eins og oft áður.
Ef til vill hefur undirvitundin og
Þórbergur verið að verki hjá mér
þvi engan ritara opinna bréfa hef
ég dáð eins og hann. Og svo er
vitanlega Bréf til Láru sönnun
þess, að slik bréf er hægt að skrifa
Fleiri
eru litir
en
svart
ur „yrkisefnið” i fyrstu, en ert
siðan i stil við Gröndal á góðum
vegi með að senda mér pistla upp
á tólf álnir! Þar kennir óneitan-
lega margra grasa.
Mér til mikillar ánægju sé ég að
þú hefur fljótt losnað úr klóm þess
ótta, sem fyrirsögnin stóra hafði
valdið, er þú sást mig fyrir þér i
hópi einhverra samsærismanna
svo illrar náttúru, að nafn þitt eitt
saman leiddi hugann að „högg-
stokki, gálga og drekkingarhyl”.
Drottinn minn! Það er þá timi til
kominn að ég óski þér langra en
þó einkum góðra lifdaga. Og
ákaflega væri það ánægjulegt ef
hægt væri að segja með sanni um
okkur báða eitthvað svipað og
Grimur Thomsen sagði i eftir-
mælunum eftir Pétur biskup:
„Hann varð viðsýnni og betri
maður með aldrinum”. Tengda-
sonur biskups, Þórvaldur
Thoroddsen, tók þessi ummæli
óstinnt upp og þótti Grimur
dylgja um að hinn látni kirkju-
höfðingi hefði verið misindis-
maður framan af ævi. Mér hafa
alltaf þótt þetta falleg eftirmæli
og þeir öfundsverðir, sem verð-
skulda þau. Hitt er þvi miður of
algengt, að þróunin verði þveröf-
ug.
Og
hvítt
in
Aður en lengra er haldið þykir
mér rétt að segja þér og öðrum
lesendum Þjóðviljans helstu
fréttir af hafréttarráðstefnunni.
Eins og þú veist, tókst á siðustu
dögum Genfarfundanna siðastlið-
ið vor að koma saman frum-
varpsdrögum að hafréttarsátt-
mála, en einstök riki og rikjahóp-
ar höfðu hvers konar fyrirvara
um nær allar greinar frumvarps-
ins. Hér var nú, sem betur fór,
tekið nokkurn veginn til þar sem
frá var horfið i Genf, og farið að
ræða einstakar frumvarpsgrein-
ar.
Nokkrir óstöðvandi mælskum.,
sem annaðhvort hafa einstaka
nautn af að heyra sjálfa sig tala
eða eru að halda ræður fyrir blöð
og aöra fjölmiðla á heimaslóð-
um, áttu erfitt með að hemja
sig fyrstu dagana. En með
skörungsskap tókst forseta ráð-
stefnunnar og formönnum nefnda
fljótlega að temja þessa gæðinga
til nokkurrar hlitar. Verður þvi
ekki annað sagt en endurskoðun
frumvarpsins frá Genf gangi
nokkurn veginn samkvæmt áætl-
un og er að þvi stefnt að henni
verði lokið að þrem vikum liðn-
um. Munu þá formenn nefnda
breyta hinu fyrra frumvarpi i \
samræmi við það, sem þeir telja \
að sé samkomulag um eða yfir- J
gnæfandi meirihlutavilji fyrir.
Enn hefur ekkert það komið
fram, sem við islendingar teljum
verulega háskalegt og i mikil-
vægum atriðum andstætt þeirri
stefnu sem við fylgjum. Að visu
eru frumvarpsdrög um gerðar-
dóm og sVæðanefndir afar
ónákvæm og haltrandi enn sem
komið er, en þar teljum við hætt-
urnar einkum liggja. Eru verk-
efni okkar nú öðru fremur i þvi
fölgin, að reyna að hafa áhrif á
lagasetningu um þessi efni og
koma þar i veg fyrir háskaleg
ákvæði, auk þess sem við störfum
að þvi með samherjum okkar, að
halda inni i frumvarpinu hinum
hagstæðu atriöum, sem þeir eru:
Að visindamenn strandrikis
einir skuli segja til um það,
hversu mikið megi veiða ár hvert
innan 200 milna af hverri fisk'iteg-
und um sig; svo og að það sé
strandrikið sem ákveði, hversu
stóran hl. hins leyföa magns það
ætlar sér að veiða sjálft og hvað
öðrum kann að verða eftir skilið.
EFTIR GILS GUÐMUNDSSON
af snilld — ef sá er snilíingur, sem
skrifar.
Annars éru það opinber bréfa-
skipti Þórbergs og Kristjáns Al-
bertssonar, sem nú koma fram i
hugann. Þau drakk ég i mig tólf
eða þrettán ára gamall strákur-
inn. Liklega hef ég haft dálæti á
þessu ritsmiðaformi alla stund
siðan.
Nú spyrð þú ef til vill, hvers
vegna ég stilaði bréfið til þin, en
ekki einhvers annars. Við þeirri
spurningu hef ég ekkert einhlitt
svar. En ætli það hafi ekki meðal
annars verið sakir þess, að ég
vissi að þú ert ekki pennalatur
maður og getur auk þess verið
töluvert skemmtilegur. Og ekki
þarf ég að kvarta yfir þvi, að hafa
ekki verið virtur svars! Skáldið
Benedikt Gröndal (Sveinbjarnar-
son) sagði einhverju sinni nokk-
urn veginn á þessa leið: „Hún
Sigriður i Brekkubæ var svo kát
og skemmtileg að við höfðum
hana til að yrkja um.” Nú dettur
mér ekki i hug að likja mér við
Benedikt Gröndal, sem meðal
annars orti til Sigriðar tólf áina
langt og tirætt kvæði.
En hins vegar er það einskær
sómi fyrir þig að mér finnst mega
jafna þér bæði við Sigriði og
Gröndal. Þú varst eins og Sigrið-
Gils Guðmundsson.
Þessi afstaða mun koma fram i
ræðu formanns islensku nefndar-
innar á mánudag eða þriðjudag.
Sjónarmið okkar islendinga og
samherja okkar i hafréttarmál-
um eiga að mér skilst við tvenns
konar andstæðinga að etja. Ann-
ars vegar eru þeir, sem vilja tak-
marka rétt strandrikis til að ráða
eitt yfir auðæfum innan 200 milna
auðlindalögsögu. Hins vegar er
einnig við að kljást fulltrúa rikja,
sem af ýmsum ástæðum vilja
draga ráðstefnu þessa á langinn,
halda spilamennskunni áfram um
ófyrirsjáanlega framtiö. Einkum
virðast mér það vera riki, sem
hrædd eru um að tapa sjálftekn-
um „rétti” við setningu alþjóða-
laga, en einnig riki sem telja að
timinn vinni méð þeim, og
alþjóðalög eftir upplausnar-
ástand i nokkur ár verði þeim
hagstæðari en lagasetning nú.
Þeir sem vilja hraða úrslitum,
tala hins vegar fullum fetum um
lokafund i Genf i sumar, þar sem
þvi marki verði náð að ganga frá
alþjóðalögum um hafréttarmál.
Einsog þú sérð af framansögðu
er nokkur óvissa rikjandi um úr-
slit þessarar miklu ráðstefnu,
enda þótt ekki sé á þessari stundu
sérstök ástæða til svartsýni.
Ég sé ekki betur en enn verði að
reikna með fjórum möguleikum.
Þeir eru:
1) Að samþykkt verði þegar á
þessu ári hafréttarlög sem i öll-
um meginatriðum yrðu okkur
að skapi. — Þetta er að sjálf-
sögðu besta hugsanlega lausn-
in, og sú sem við islendingarnir
vinnum að, eftir þvi sem viö
erum menn til.
2) Að ráðstefnan komist ekki að
niðurstöðu,fari hreinlega út um
þúfur — og það verði viður-
kennd staðreynd fyrir árslok.
Ég hika ekki við að staðhæfa,
að þetta yrði næstbesta lausnin
fyrir okkur islendinga, og skal
rökstyðja það ögn hér á eftir.
3) Að haldið verði áfram að þæfa
um öll þessi mál næstu misseri,
án vlsrar vonar um árangur. —
Það væri hvergi nærri gott, og
þó skárra en fjórði möguleik-
inn.
4) Að samþykkt verði alþjóðalög
um hafréttarmál sem i veiga-
miklum atriðum yrðu andstæð
hagsmunum Islands og ann-
arra strandrikja.
I þessu er að sjálfsögðu megin-
hættan fólgin. Hún virðist að visu
ekki mikil, en þó er engan veginn
hægt að loka augunum fyrir
henni.
Þér hefur ef til vill fundist það
mælt af helst til mikilli léttúð hjá
mér, þegar ég fullyrti hér á und-
an, að annar besti kosturinn frá
islensku sjónarmiði, næstur góö-
umalþjóðalögum, værisá að ráð-
stefnan gæfist hreinlega upp við
verkefni sitt. Þú heldur trúlega að
þetta sé einhver bannsettur
kommúnistaáróður. En til að róa
þig ögn er mér vist óhætt að full-
yrða, að við Eyjólfur Konráð
erum hér alveg á sama máli. Og
rökin eru augljós. Margar þjóðir
hafa beðið með einhliða útfærslu,
eftir þvi að sjá, hverju fram yndi
á ráðstefnunni. Þær töldu sig hafa
ráð á að biða ögn. Fiskveiðar eru
óviða aðalatvinnuvegur eins og
hjá okkur, viðast hvar aukageta.
Þær þjóðir eru ekki margar, þar
sem sjávarafurðir eru yfir 2% af
þjóðarframleiðslunni. En nú sjá
jafnvel þessar þjóðir að það er
ekki hægt að biða með útfærslu
mikið lengur, eigi að takast að
bjarga fiskistofnunum frá gjör-
eyðingu. Um öll heimsins höf
hefur að undanförnu verið að ger-
ast svipuð saga: Hin stórvirka
veiðitækni nútimans og hömlu-
laus sókn á fiskimiðin er orðin
slikur ógnvaldur, að flestum
stendur stuggur af.
Hilmar Finsen og Tryggvi Gunnarsson
voru ekki nema tvö ár meö Alþingishúsið,
en ekkert bólar á nýrri byggingu fyrir
hið háa alþingi
Það tók Hannes Hafstein ekki nema tvö ár
aö reisa safnhúsið, en nú stendur allt
rígfast með þjóðmenningarhúsið
Hvað er að frétta af Gtaumbæ sáluga?
Listasafnið er niðursetningur í Þjóðminja
safninu og byggingarmál þess feimnismál
Nú er það afar mikilvæg stað-
reynd, að bandarikjamenn hafa
ákveðið að færa út i 200 milúr 1.
mars á næsta ári, og munu gera
það einhliða, ef hafréttarlög um
það efni verða ekki komin áður.
(Ekki veit ég hvort langdugleg-
asti baráttumaðurinn fyrir þessu
máli á Bandarikjaþingi, öldunga-
deildarþingmaðurinn Warren G.
Magnuson, hefði gaman af að fá
fálkaorðu, — en það hefur margur
fengið hana fyrir minna). Full-
trúar Kanada hér á ráðstefnunni
fullyrða, að Kanada muni verða á
undan Bandarikjunum að færa
einhliða út i 200 milur, ef þurfa
þykir. Fyrir útfærslunni sé þegar
lagaheimild, segja þeir.. Þar sé
einungis um að ræða stjórnvalda-
ákvörðun með tveggja mánaða
fyrirvara.
Norðmennirnir hér hafa einnig
viðurkennt, að fáist engin úrslit á
hafréttarráðstefnunni fyrir lok
þessa árs, verði þeir að gripa til
einhliða útfærslu. Þeir bæta þvi
jafnframt við að þá muni rússar
gera slikt hið sama.
Að öllu þessu athuguðu, og
raunar fleiru, fæ ég ekki betur séð
en ný og stór útfærsluskriða muni
fara af stað um næstu áramót eða
upp úr þeim, svo framarlega sem
ráðstefnulok eru þá enn i óvissu.
Hvað gera bretar þegar svo er
komið? Heldurðu að þeir sanni
enn betur en orðið er kenningu
Solzhenitsyns um eymd og taum-
leysi gamla ljónsins, með þvi að
halda uppi styrjöld gegn is-
lendingum einum, eftir að aðrir
hafa farið að okkar dæmi og
framkvæmt einhliða útfærslu?
IV
Vænt þótti mér um hve eindreg-
ið og myndarlega þú tókst undir
hvatningu mina um fullan stuðn-
ing við gamalt og nýtt áhugamál
okkar beggja: Að sem allra fyrst
risi þjóðarbókhlaða, sem leysi
ekki aðeins til frambúðar vanda
Landsbókasafns og Háskólabóka-
safns, heldur stórbæti einnig
starfsskilyrði i Þjóöskjalasafni.
Geri ég þá ráð fyrir að það fái allt
gamla og góða Safnahúsið við
Hverfisgötu til sinna nota. Ef til
vill væri þar jafnvel um hrið
nokkurt rúm fyrir heimildasöfn
atvinnuveganna, en á þvi sviði er
gifurlegt verk óunnið og við langt
áeftiröllum nálægum þjóðum. Af
sérstökum ástæðum get ég nefnt
nokkur átakanleg dæmi þess,
hvernig mikilvægar heimildir um
atvinnuþróun og mannlif fyrir og
eftir siðustu aldamót hafa farið
forgörðum á undanförnum ára-
tugum, og aðrar eru i stórhættu.
Gömul hús kaupmanna og út-
gerðarmanna (en þaö var löng-
um einn og sami maðurinn) eru
hugsunarlaust rifin, jarðýtustefn-
an er rikjandi, og fyrr en varir
hefur öllu „gamla draslinu”, þar á
meðal jafnvel hinum mikilvæg-
ustu frumgögnum um sögu
sjávarþorpa og kauptúna, verið
mokað i sjóinn eða ekið á sorp-
hauga. Fyrir 35 árum ferðaðist ég
um landið og safnaði efni i
„Skútuöld” mina. Vegna áhuga á
störfum Sjóminjasafns, sem að
minu viti á ekki einungis að varð-
veita gömul skip og veiðarfæri,
heldur einnig og ekki siður að
vera alhliða heimildasafn um
sjávarútveg, hef ég nýlega kom-
ist að þeirri niöurstöðu, að ýmis
þau gögn, sem ég gat hagnýtt
fyrir röskum þriðjungi aldar, eru
nú týnd og tröllum gefin. Og önn-
ur eru i yfirvofandi hættu.
Nú er mér að visu ljóst, að ekki
er hægt að sal'na öllu sem tekur að
eldast; þar verður að velja og
hafna af skynsamlegu viti, ann-
ars drukknar komandi kynslóð i
öllum „minjunum”. En mér
stendur ekki á sama, hvort það er
jarðýtan eða þjóöminjavörður
sem segir siðasta orðið um
minjagildið. Hvað verður um all-
ar heimildirnar að sögu Patreks-
fjarðar, sem Friðþjófur Ö. Jó-
hannesson var búinn að draga
saman? Og hvað verður um
ibúðarhús Ölafs Jóhannessonar,
sem enn stendur með öllum
búnaði, virðuleg ibúð stórút-
ferðarmanns frá fyrsta þriðjungi
essarar aldar? Ef tii vill er það
siður rnitt „kommúnistans”, er
þú kallar svo, að rexa i þessu,
heldur ykkar kapitalistanna að
sjá til þess að svona einstæðar
minjar verði ekki jarðýtunni að
bráð. Vonandi bjargast minjarn-
ar á Patreksfirði — þær eru að
minnsta kosti svo fyrirferðar-
miklar, að enginn fleygir þeim i
ógáti. En ótrúlega viða liggja
merkilegar minjar og skráðar
frumheimildir undir skemmdum
eða biða tortimingar. Kannski er
áhrifamesta björgunarleiðin sú
að vekja áhuga heimamanna i
hverju byggðarlagi á heimilda-
gildi gamalla verslunarbóka,
skipsdagbóka, fundargerðabóka
félaga o.s.frv., og gera varðveisl-
una á heimaslóðum þátt i byggða-
stefnu. Skilaðu frá mér til Sverris
Hermannssonar, ef þú hittir hann
á undan mér, að margt gæti
Byggðasjóður gert vitlausara en
styrkja slik byggðasöfn með svo-
litlu fjárframlagi — jafnvel verð-
launa þau sem stæðu sig vel eða
sæmilega. Hefurðu skoðað sögu-
safn þeirra skagfirðinga? Mér er
sagt að það sé til mikillar fyrir-
myndar. Ef til vill leynist einhver
Jón á Reynistað eða Kristmundur
i Sjávarborg viðar en ætla mætti.
Láttu mig vita efþú þekkir ein-
hvern slikan á Patreksfirði.
En vikjum snöggvast aftur að
Þjóðarbókhlöðunni okkar tilvon-
andi. Ég hef oft verið að velta þvi
fyrir mér. hvernig á þvi getur
staðið, á þessari miklu tækni- og
peningaöld, sem nú er og hefur
verið lengi, hve illa gengur að
koma upp sómasamlegum þjóð-
menningarhúsum.Slikt virðist af
einhverjum næsta dularfullum
ástæðum ganga miklu erfiðlegar
nú en fyrir sjötiú til hundrað ár-
um.
Gömlu mennirnir réðust að visu
ekki oft i slik stórvirki, — til þess
voru engin efni. En þegar þeir
höfðu tekið ákvörðun, var gengið
að verki með oddi og egg, enda
risu þá einatt myndarhús á
undraskömmum tima. Ég hef
ekki dagsetningar við höndina.
En voru þeir Hilmar Finsen og
Tryggvi Gunnarsson nema rétt
tvö ár að koma upp Alþingishús-
inu? Og tók það Hannes Hafstein
öllu lengri tima að reisa Safna-
húsið góða við Hverfisgötu?
Nú er eins og allt standi rigfast,
þegar um þjóðbyggingar.sem ég
kalla svo, er að ræða. Þú manst
liklega eftir þvi, að allt ætlaði um
koll að keyra hér um árið, þegar
Alþingi hafði komist að þeirri
niðurstöðu að naumast væri
veitingahúsið Valhöll á Þingvöll-
um fullkosta helgasta sögustað
þjóðarinnar til langrar frambúð-
ar. Hafði Alþingi ósköp hógvær-
lega falið okkur i þjóðhátiðar-
nefnd að kanna málið. Það gerö-
um við, og fengum okkar bróður-
part af skömmum fyrir að láta
okkur detta þau firn i hug (sem
raunar var ekki okkar hugdetta),
að „Valhöll” væri ekki fram-
búðarlausn á veitinga- og gisti-
húsamálum Þingvalla.
Auðvitað varð ekkert úr fram-
kvæmdum i námunda við hinn
helga stað. Sama máli gegnir um
nýtt Alþingishús, stjórnarráðs-
hús, listasafnshús, sjóminja-
safnshús, svo að nokkuð sé nefnt,
þar sem ekki skortir samþykktir,
heldur framkvæmdir og nauðsyn-
legt fjármagn til framkvæmd-
anna. Og nú ætlar það heldur en
ekki að vefjast fyrir okkur að
koma upp sómasamlegu bóka-
safnshúsi. Eigum við að fallast á
þá kenningu að þetta séu
óumflýjanleg örlög?
Það er með hálfum huga aö ég
nefni þá yfirgengilegu vesöld
okkar að hafa ei enn komið upp
húsi yfir listaverk islenska rikis-
ins. Stórgjafir höfum við þegið,
drjúgan hluta af ævistarfi önd-
vegismálara, Ásgrims og Schev-
ings. Töluvert hefur verið keypt.
En sjálft Listasafn tslands hirist
eins og hver annar niðursetningur
i stofum þjóðminjavarðar, sem
vitanl. þurfti fyrir löngu á öllu
sinu húsnæði að halda. Hvað er
langt siðan Kjarval gaf stofnfé i
byggingasjóð Listasafnsins? Eru
það ekki full þrjátiu ár? Flest ár-
in, sem siðan eru liðin,hefur verið
veitt svolitið fé á fjárlögum til
þessa vesalings sjóðs. En svo
grátt hefur verðbólgan leikið
sjóðinn, að liklega er hann litið
eða ekkert öflugri i dag en fyrir
þrjátiu árum. Gilt hefur einu,
hvaða rikisstjórnir hafa setið á
íslandi, hægri stjórnir, vinstri
stjórnir eða eitthvað þar á milli,
— engin þeirra hefur haft áhuga á
eða framtak til að koma upp lista-
safnshúsi.
Ég var á sunnudaginn að skoða
hið ágæta ,Museum of modern
Art” hér i New York, og hitti þar
af einskærri tilviljun listasafns-
stjórann okkar.hána Selmu. Enda
þótt við röbbuðum frjálslega um
alla heima og geima og þorði ég ei
fyrir mitt litla lif að spyrja hana,
hvað liði byggingarmálum safns-
ins, sem hún stýrir. Hvað er ann-
ars að frétta af Glaumbæ sáluga?
Er hann ef til vill að risa úr ösk-
unni eins og fuglinn Fönix og ger-
ast einn af hornsteinum islenskr-
ar listmenningar? Satt að segja
hef ég aldrei verið sannfærður um
að hin frægu húsabýtti Listasafns
íslands og fjármálasnillings
Framsóknarflokksins, Kristins
Finnbogas., hafi verið sérleg-
ur búhnykkur fyrir myndlistina.
Ég geri ráð fyrir að Kristinn hafi
ekki látið hlunnfara sig i þeim
viðskiptum, fremur en ýmsum
öðrum. Það er ekki á allra færi,
Matthias minn goður, að græða á
þvi að skipta við Framsóknar-
flokkinn.
1 fullri alvöru talað: Við þurf-
um að vinna að þvi i sameiningu
ásamt fleiri góðum mönnum, að
breyta viðhorfi stjórnvalda til
byggingar þjóðhýsa. Kenningin
hefur verið sú, að á timum fjár-
hagslegrar velgengni mætti ekki
auka spennuna en jafnskjótt og
harðnaði i án var svarið auðvitað
á þá leið, að nú væru engir
peningar til. Þess vegna hefur
farið svo á þessum miklu
byggingatimum, að flestir hafa
getað komið sér upp þaki yfir höf-
uðið — nema aumingja rikið.
Þetta þarf að breytast. Lágmark,
er að eitt þjóðhýsi sé i byggingu
hverju sinni, og helst ætti
byggingarhraðinn ekki að vera
öllu minni en á timum Tryggva
Gunnarsonar og Hannesar Haf-
steins!
V
Þetta tilskrif er þegar orðið
nokkuð langt, og slæ ég þess
vegna botninn i. Enn á ég efti-
ir aö ræða við þig um ýmis
mál, sem þú vikur að i bréfum
þinum og mér þykja umræðu-
verð. Þú mátt þvi eiga von á nýju
tilskrifi bráðlega. Og þó aö ég
verði liklega ögn pólitiskari þar
en i þessú spjalli, átt þú að geta
sofið rólegur. Ég mun leitast við
að halda uppi málefnalegri um-
ræðu.
Bestu kveðjur,
Gils Guðmundsson