Þjóðviljinn - 26.06.1976, Blaðsíða 12
12 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 26. júnf 1976
Hákon 0. Jónasson:
SAGT ER FRÁ
SAMBÚÐINM VIÐ
VOTTA JEHÓVA
Á miðvikudaginn birtist fyrsti hluti greinar
eftir Hákon Ó. Jónasson um sambúð hans við
Votta Jehóva, söfnuð nokkurn hér á landi. Hér
birtist annar hlutinn og sá þriðji og sá siðasti
birtist i næstu viku.
Þjóðviljinn vill taka fram að blaðið tekur
sem slikt enga afstöðu til þeirra deilna sem hér
er um að ræða frekar en i trúardeilum al-
mennt. Enda eru greinarnar birtar undir nafni
höfundarins sem ber þvi fulla ábyrgð á þeim.
Hákon Ó. Jónasson
ANNAR HLUTI
Nú vil ég segja frá þvi, hvernig
þessi undur komust inn i hausinn
á mér, og liklega skrokkinn lika.
Ég var uppalinn á Kjallaksstöð-
um á Fellsströnd. Fóstra min,
Hólmfriður Brynjólfsdóttir, var
góð kona aö minum dómi. Það
var mikið af fátæku fólki i sveit-
inni okkar og reyndist hún þessu
fólki mjög vel. Hennar heimili
var mjög vel efnum búið og læt ég
hennar getið sérstaklega af þvi,
að hún hafði alltaf forystu i þvi að
hjálpa fátækum. Þrjú tökubörn
voru alin upp á heimili Hólm-
friðar, sem voru tekin af fátækum
foreldrum til fósturs. Oft var ég
sendur með bjargræði handa fá-
tæku nágr.fólki og verða mér þær
minnisstæðar allt mitt lif, þær
móttökur, sem ég fékk, strák-
bjáninn var faðmaður, kysstur og
strokinn yfir höfuðið. Ég fór
stundum aö gráta við þessi bliöu-
læti, ég skildi þetta ekki. Heima á
Kjallaksstöðum var alltaf nógur
matur. Þegar ég kvaddi þetta
fólk, var ég beðinn fyrir þakklæti
og margskonar blessunaróskir til
Hólmfriðar fóstru minnar og
sjálfur er ég henni þakklátur fyrir
allt það góða, sem ég var aönjót-
andi af hennar hendi. En samúðin
meö fátækum, sem hún innprent-
aði mér, hefur oft reynst mér
erfið og orsakað, að ég hefi oft
verið bendlaður við kommún-
isma, sem einn háttsettur Vottur
Jehova segir, að sé það djöfulleg-
asta, sem til sé i öllum heiminum.
Já, það er enginn leikur þetta.
Nú er það hitt og þetta. Leo
Larsen er orðinn alveg trylltur.
Ef ég mæti honum i stiganum
heima hjá honum og ég er á upp-
leið, þá renndi hann sér niöur
handriðið og brunaði fram hjá
mér. Þetta hafði ég stundum séð
stráka gjöra, en aldrei hafði ég
séð fullorðið fólk leika slikar
kúnstir. Oft reyndist mér erfitt að
tala við Mac Donald. Það urðu oft
margskonar vandræði út af þvi,
sem ég sagði við hann. Hann var
breti og ég var ekki nógu varkár i
minu tali við hann. Honum fannst
alltaf að ég talaði ekki nógu
virðulega um landsmennina sina.
Ég var að segja við hann, að kola-
námuverkamenn i Englandi
hefðu vist ekki neitt góða daga,
kaupið litiö og áhættusöm vinna.
Þeir hafa það nógu gott, sagöi
Mac. Eg talaði lika um nýlendu-
þrælkunina hjá bretanum. Ég
hafði dvalið um tima á Jamaica
og sá ég þar, hvernig fariö er með
fólk i breskum nýlendum. Það
var sama svarið: ,,Þeir hafa það
nógu gott”.
1 þessu sambandi vil ég segja
frá ýmsu, sem ég fræddist um og
reyndi, þegar ég var um tima á
Jamaica. Ég var á danskri
skonnortu og vorum við að taka
farm af rommi. Dvöldum við
þarna vist I eina tvo mánuöi og
fórum svo með farminn tii Dan-
merkur. Við tókum farminn um
borð I Kingston. Það var nokkuð
stór borg. Þar ægði öllu saman,
hvitt fólk, negrar og allslags kyn-
blendingar. Ég var oft einn að
rangla i landi. Ég hélt mig litið
inni á veitingahúsum, var heldur
að forvitnast hingað og þangað,
sem maður kallar, að skoða sig
um. 1 þá daga var þetta bresk ný-
lenda og leyndi það sér ekki. Ég
fylltist angri að sjá alla þessa
eymd hjá fólkinu. Það var hálf-
nakið og betlandi, enda fór það
þannig hjá mér, að ég gaf þessu
betlandi fólki næstum alla þá pen-
inga, sem ég hafði handa á milli.
Einu sinni lá við, að mér yröi
hált á þessu flakki. Ég fann upp á
þvi einu sinni að rangla um eina
götu, sem lá út úr bænum. Þegar
ég hafði gengið nokkuð, fór
ég að sjá fólk og sá þá, hvað
var að gerst. Það var heil
röð af fólki fram með götunni
á löngu svæði. Það var að leggjast
til náða, konur og börn, auðsjáan-
lega heilar fjölskyldur. Konurnar
voru að breiða margskonar drusl-
ur yfir börnin og var að raula fyr-
ir þau Þegar ég hafði virt þetta
fyrir mér, snéri ég við og hélt aft-
ur inn I bæinn.
Lendi í
ævintýri.
Þegar ég er á miðri leið i bæinn,
varð ég var við, að tveir negrar
voru á eftir mér. Þeir kölluðu til
min og báðu mig um peninga. Ég
lét þá skilja, að ég hefði enga pen-
inga. Nokkru seinna sá ég, að
þeir eru orðnir fjórir og nálgast
mig iskyggilega mikið. Ég var
með griöarmikinn panamahatt á
hausnum og vissi ég ekki af fyrr
en hann er sleginn af hausnum á
mér og rauk hann langar leiðir
burt. Sá ég loksins, að það var al-
vara á ferðum. Það rann i skapið
á mér, snéri mér við eins og eld-
ing með kreppta hnefa á báðum
höndum, sló tvo þeirra niður á
augabragði sinn með hvorri hendi
og gerði mig svo liklegan til að
mæta hinum tveimur, en þeir
tóku til fótanna. Ég labbaði
sneyptur um borð og fór ekki aft-
ur i þessháttar leiðangra. Mac
Donald sagði mér, að fólkið á
Jamaica hefði það nógu gott.
Hann slengir þessu fram eins og
hver önnur kjaftablaðra. En það
má segja um mig, að sjón er sögu
rikari.
Vandræðin halda áfram. Nú er
það frú Sally, sem lætur til sin
taka. Ég labbaði upp á þriðju hæö
á Nýlendugötu 22 einhverra er-
inda vegna. Það var frú Sally,
sem tók á móti mér, ekki neitt
vinsamlega, hún hrinti mér út úr
dyrunum og sagði, út með þig, og
hypjaði ég mig auðvitað út, hálf-
sneyptur. Nokkru eftir þetta fór
ýmislegt að verða að þessu fólki.
Frú Sally fékk krabbamein i
magann. Mac Donald fór með
hana til Englands og þar dó hún
stuttu á eftir. Það kom babb i bát-
inn hjá Leo Larsen. Hans frú
þoldi ekki loftslagið hér á íslandi
og þau fluttu til suðrænni landa.
Edvard Jensen fékk hroðalega
kveisuverki og flúði til Danmerk-
ur. Þannig var öllu þessu fólki
kippt á burtu. Mér fannst mjög
skiljanlegt, að eftir þvi sem þetta
fólk hagaði sér á Islandi, að þá
tæki þessi æðri kærleiksriki mátt-
ur i taumana og fjarlægöi það
héöan.
Ekki tekur betra við. Nú voru
engir Vottar Jehova hér á Islandi
um nokkurn tima, en 1957 held ég
það hafi verið, að ný sending kom
hingað og var það líka friður hóp-
ur. Fyrst skal talinn foringinn
sjálfur Laurits Rennebo og frú,
tvær dömur komu lfka. Var önnur
kölluð Tova, en hin Edidt. Allt var
þetta danskt fólk og bjó það á Ný-
lendugötu 22. Fljótlega eftir að
það er komið hingað, er ég kallað-
ur til viðtals. Ég mæti á tilteknum
tima. Mér er boðið inn i herbergi
og þar situr þessi Rennebo og
annar maður, sem ég hafði aldrei
séð áður og hét hann Friðrik
Gislason. Þeir tóku vel á móti
mér, voru sætir og bliðir. Við
töluðum saman sem maður gæti
kallað um daginn og veginn.
Bréf á dönsku
Snögglega snéri þessi Friðrik
sér aö mér og hrökk ég alveg i
kút. Þetta var rosastór maður á
miðjum aldri, skarpleitur i andliti
með starandi augu og fólskulegur
á svip. Hann byrjaði svo að tala
og spyr mig: „Hvað álitur þú um
kommúnismann?” Þessu var
fljótsvarað af minni hálfu þvi ég
gerði mér alveg grein fyrir þvi,
hvað hann væri og gaf ég Friðrik
þetta „bibliulega” svar:
Kommúnisminn „það er uppsker-
an af þvi, sem hinn svokallaði
kristni heimur hefur háð. Hann
hefur sáð ofbeldi, manndrápum
og kúgun og hann uppsker það
sama.” Auðheyrt var, að þessi
Friðrik reyndi strax að gera sér
mat úr þessu svari minu og rang-
túlkaði hann það strax. Hann
sagði: „Ég álit nú, eftir þvi sem
þú hefur sagt, að þú sért hlynntur
kommúnistum”. Nokkru seinna
fæ ég tilkynningu frá þessum
herrum báðum um að ég sé rek-
inn úr söfnuði Votta Jehova og
birti ég brottreksturinn hér i
heild. Hann var skrifaður til min
á dönsku. Þeim þótti það vist eitt-
hvað finna, en ég hef snúið þvi á
Islensku:
„Reykjavik
Söfnuður Votta Jehova
Dtvaldir
Herra Hákon Jónasson
Rauðahvammi
Reykjavik
Hér með skrifum við til þin til
þess að tilkynna þér hvaða
ákvörðun við höfum tekið eftir að
við höfum nákvæmlega athugaö
þetta mál i sameiningu.
Astæðan til þess, að við óskuð-
um eftir að tala við þig var sú, að
það voru ekki á þeim tima svo
skýrar linur um það, hvernig af-
greiða ætti þannig mál og lika
óskuðum við aö gefa þér tækifæri
til þess aö gefa skoðanir þinar til
kynna áöur en endanleg ákvörðun
yrði tekin.
Arangurinn er i stuttu máli sá,
að við höfum viðurkennt þá
ákvörðun, sem þá var tekin,
þannig, að nú álftum við þig fyrir
fullt og aflt út rekinn úr söfnuði
Votta Jehova.
Þaðer ekki aðeins þetta gamla,
sem er ástæöan fyrir þessari
ákvöröun, en við getum sagt þér,
að við álitum þinar núverandi
skoðanir, það sem þú talar og
alla þina háttsemi, algjörlega
ósamrýmanlega kenningu Bibli-
unnar og þetta sýnir mjög greini-
lega, að þú getur ekki verið með-
limur i söfnuði Votta Jehova.
Hið eina ráð, sem við getum
gefið þér, er að rannsaka Bibli-
una og með þvi aö fá skilning á
þinu núverandi ástandi og
hvernig þú getur öðlast
breytingu. En nákvæmar út-
skýringar á þessu getur þú lika
fengið I Varöturninum frá 1. júni
1952 og hér með álítum við, að
okkar skyldum I þessu máli sé
lokiö.
Reykjavík þann 3. október 1958
P.U.V.
Laurits Rendeboe Safnaðarþjónn
Friðrik Gislason Vise safnaöar-
þjónn”
Það sem ég sérstaklega vil
benda á i sambandi viö þennan
burtrekstur er þaö, að þeir sem
að honum standa, setja sig i sam-
band við Leo Larsen, sem var þá
einhversstaðar úti i löndum og
hef ég hér áður lýst háttsemi þess
fólks, þegar það var hér á tslandi.
Ég fékk einu sinni að sjá bréf,
sem kom frá Leo viðvikjandi
mér. Þar ráðleggur hann Vottun-
um hér að reka mig úr söfnuðin-
um, en — fyrir alla muni, segir
hann, ekki að láta mig vita fyrir
hvað það sé, ekki að minnast á
hvað ég hafi til saka unnið.
Þeir fóstbræður segja lika i
bréfinu um burtreksturinn: „Viö
höfum viöurkennt þá ákvörðun,
sem þá var tekin.” Það var Leo
Larsen, sem sagði þeim fyrir
verkum. Mérfinnst, að hann hefði
frekar átt að blygðast sin fyrir
sitt starf hér á Islandi heldur en
að bæta gráu ofan á svart eins og
máltækið segir.
Nú byrjar hjá mér lærdómsrik-
ur kafli I lifi minu og stóð yfir i
mörg ár. Næst þegar ég fór á
samkomu hjá Vottunum og er að
leggja af stað heim er fröken
Tova þar úti á gangi og ég sný
mér að henni og rétti henni hönd-
ina og býð henni góða nótt. En
hvað skeður. Já, þvilik undur.
Hún snýr sér viö eins og elding og
ég lendi með höndina á hálf
leiðinlegum staö, já, á aftur-
endann. Hún kvaddi mig semsagt
með rassinum. Nú byrjar þannig
háttsemi hjá Vottunum, að maður
á helst engin orð til yfir þau und-
ur.
IP Kennarar:
Eftirtaldar kennarastöður við skólana á
Sauðárkróki eru lausar til umsóknar:
Staða kennara i raungreinum og landa-
fræði við gagnfræðaskólann. Staða í-
þróttakennara pilta við gagnfræðaskólann
og barnaskólann. Kennarastöður við
barnaskólann.
Umsóknir sendist form. skólanefndar
Guðjóni Ingimundarsyni Bárustig 6,
Sauðárkróki.
^BIómabúðin MÍRA
Suðurveri við Stigahlið 45—47, simi 82430
Miðbæ við Háaleitisbraut slmi 83590
Blóm og gjafavörur i úrvali