Þjóðviljinn - 09.12.1976, Page 1

pjodvuhnn
Fimmtudagur9. desember 1976—41. árg.—277. tbl.
81333
Aðalsimanúmer Þjóöviljans er 81333 kl. 9-21 mánudaga til föstu-
dags, og kl. 9-12 á laugardögum og sunnudögum Utan þess tima
næst i starfsmenn blaðsins i 81382, 81527, 81257, 81285, 81482 og
81348.
Magnús Kjartansson afhjúpar leynimakk Gunnars Thoroddsens:
Aforrn urn stóraukin um-
svif erlendra auðhringa
t kuldanum i gær mátti sjá þessar Austurstrætisdætur skoða i búðar-
glugga, væntanlega í jólahugleiðingum. Ljósm. —eik—
Kristján Ragnarsson, form. L.I.LJ.
Ekkert er í
handraðanum
í yfirlitsræðu Kristjáns
Ragnarssonar, formanns L.í.tJ. á
aðalfundi útvegsmanna i gær
kom fram að útfiutningsverðmæti
sjávarafurða mun að öllum lik-
indum um 15 miljarðar króna á
þessu ári, eða um 40%. Samt sem
áður taldi Kristján að ekkert væri
eftir i handraðanum til þess að
bæta kjör sjómanna frekar en
orðið er.
1 áætlunum Þjóðhagsstofnunar
er gert ráð fyrir að aflahlutir sjó-
manna hafi hækkað á þessu ári
um 2.9 miljarða eða um 46%
vegna hlutaskiptabreytinga og
fiskverðshækkana. A sama tima
hafa kauptaxtar verkafólks og
iðnaðarmanna hækkað um 26-
27%. Segja má þvi að kaup sjó-
manna hafi hækkað um það bil i
samræmi við verðbólguna. Um
kjarabætur er þvi ekki að ræða.
En hvað var um 15 miljarðana?
Þeirrispurningu svaraði Kristján
á eftirfarandi hátt:
Eðlilegt gæti verið að álykta, að
þessir fjármunir lægju einhvers
staðar óskiptir i handraða, en þvi
er ekki svo varið. Um 10
miljarðar króna hafa farið til
greiðslu aflaverðmætis, sem vex
milli áranna Ur 16.7 miljörðum i
26.6 miljarða. Við mat á afkomu-
breytingu fiskvinnslunnar milli
áranna 1975 og 1976 þarf að draga
þá hækkun frá, sem orðið hefur á
launum og öllum öðrum rekstrar-
kostnaði milli áranna. Koma þar
til beinar verðhækkanir veg .a
verðlagsþróunar innanlands og
gengissigs isl. krónunnar og auk
þess kostnaðarauki vegna auk-
inna umsvifa i nýjum greinum,
eins og sildarsöltun og sumar-
loðnu, en þessar greinar eiga
drjUgan þátt i hækkun heildarUt-
flutningsverömætisins.
Þegar upp er staðið i árslok,
stöndum við frammi fyrir þvi, að
innistæðu frystideildar Verð-
jöfnunarsjóðs hefur verið eytt og
rikissjóður hefur ábyrgst
greiðslugetu hennar sem nemur á
heilu ári 2.1 miljaröi króna miðað
við nUverandi verðlag og gengi.
Hraðfrystiiðnaðurinn, sem er
burðarás atvinnulifsins um allt
land og sá þáttur framleiðslunn-
ar, sem skilar mestu Utflutnings-
verðmæti eða um 25.1 miljarði
eða 48.3% af heildarfram-
leiðslunni, er kominn á hálfgert
rikisframfæri. NUverandi
markaðsverð nægir frysti-
iðnaðinum ekki til þess að greiða
það verð fyrir fiskinn, sem hann
nU greiðir eða verkafólki þau
laun, sem nU eru greidd.
Stœkkun álversins
■
Súrálverksmiðja
m '■
Engin hreinsitœki
á álverið
■
Virkjunarrann-
sóknir útlendinga
á Austurlandi
Magnús Kjartansson
i umræðum um Iðntæknistofnun islands í neðri deild
Alþingis í gær upplýsti Magnús Kjartansson að hann
hefði það eftir öruggum heimildum að Gunnar Thorodd-
sen iðnaðarráðherra hefði átt viðræður við sendimenn
Alusuisse í síðasta mánuði og að þeim loknum undirritað
yfirlýsingu um fram hald á viðræðum um að í fyrsta lagi
verði þriðja kerskálanum bætt við álverið í Straumsvík, í
öðru lagi að áfram vérði haldið sameiginlegri könnun á
orkuöf lun og iðnaðarframleiðslu á Austurlandi, í þriðja
lagi um nýja súrálverksmiðju og f fjórða lagi var vikið
að vanefndum álversins í Straumsvik að koma upp
hreinsiútbúnaði vegna hinnar miklu mengunar sem staf-
ar frá verksmiðjunni. Gunnar Thoroddsen hlýddi á ræðu
Magnúsar í gær og staðfesti þessar upplýsingar með
þögn sinni.
Það kom fram i ræðu MagnUsar að sendinenn Alusuisse hafa ferðast
um Austurland til aö kanna aðstæður þar og fengið öll nauðsynleg
plögg i hendur um virkjunarmöguleika. Þarna er brotið blaö i orku-
öflunarmálum islendinga þvi að þeir hafa hingað til sjálfir annast
orkuöflunina.
1 þessum umræðum um Iðntæknistofnun Islands sem MagnUs
Kjartansson er flutningsmaður að urðu umfangsmiklar umræður um
þróun iðnaðar á Islandi. Magnús Kjartansson lýsti hugsjónum Gunn-
ars Thoroddsens i þvi sambandi en sá siðarnefndi hefur stungið undir
stól þeim áætlunum sem gerðar voru i tið vinstri stjórnarinnar um að
hraða eflingu innlends iönaðar. Nefndi MagnUs sem dæmi að i sinni
iðnaöarráðherratið hefði verkfræðiskrifstofu Sigurðar Thoroddsen
verið faliö að gera ýtarlega framkvæmdaáætlun um nýtingu inn-
lendra orkugjafa en Gunnar Thoroddsen stöðvaði hana, þá hefðu
tveir menn verið á fullum launum i iðnaðarráðuneytinu til að vinna
að iðnþróun en þeir leystir frá störfum. Þá sagðist MagnUs hafa það
eftir öruggum heimildum, að Gunnar Thoroddsen hafi boðið norska
fyrirtækinu Elkem meirihluta i fyrirhugaðri járnblendiverksmiðju á
Grundartanga en Elkem hafnaö á þeirri forsendu að i Noregi er
erlendum fyrirtækjum ekki leyft að eiga meirihluta og jafnframt lögð
sU kvöð á innlend fyrirtæki að þau eigi ekki meirihluta erlendis.
MagnUs Kjartansson sagði i ræðu sinni að kapitaliskir stjórnar-
hættir á tslandi hefðu brugðist. 2/3 af öllu framleiðslukerfi nU væru nU
i höndum rikis, sveitarstjórna eða samvinnufélaga. Þetta likaði of-
stækismönnunum innan Sjálfstæðisflokksins illa og stefndu þess
vegna að þvi að gera ísland að hlekk i stærri efnahagsheiJd.Keppikefli
þeirra væri að koma á kapitalisma en glata um leið sjálfstæðinu. Þess
vegna hefði Gunnar Thoroddsen sett niður i skúffu öll áform um inn-
lenda iðnþróun en sæti nU i leynimakki við Utlendinga.
Eins og áður sagði sat Gunnar Thoroddsen þegjandi undir þessum
upplýsingum MagnUsar Kjartanssonar en kallaði þó fram i stöku sinn-
um með spurningum eins og t.d. hver hefði sagt honum þetta og fleira i
þeim dúr.
—GFr
HAPPDRÆTTI
ÞJÓÐVILJANS
Kaupið miða — seljum miða —
eflum Þjóðviljann. Dregið 23. des.
— Gerið skil sem allra fyrst.
Veglegir ferðavinningar.
Bændafundur
í Árnesi
Kjöt ekki
niðurgreitt
Um fjögur hundruö manns
sóttu bændafundinn I Arnesi i
fyrrakvöld. Þar var vakin
athygli á crfiðri fjárhags-
stöðu bænda og áskorunum
beint til Stéttarsambands
bænda og stjórnvalda. Sér-
stök ályktun var gerð um það
að bændur hefðu ekki óskað
eftir niðurgreiöslum heldur
væru þær fyrst og fremst
hagstjórnartæki rikisvalds-
ins. Óskaði fundurinn eftir
þvi að kannað yröi, hvort
ekki væri rétt að hætta niður-
greiðslum á kjöti og kjötvör-
um, en þess i stað yrði sölu-
skatti aflétt svo sem gert er
með mjólk fisk, kartöflur
egg og nýja ávexti.
Aðalályktun fundarins var
svohljóðandi:
Almennur bændafundur
haldinn i Arnesi 7.12. 1976.
Vekur athygli á erfiðri
fjárhagsstöðu bænda sem
stafar aðallega af eftirfar-
andi:
1. Vantað hefur 20-30% á
kaup þeirra samkvæmt
kaupi viðmiðunarstéttar
undanfarin ár.
2. Grundvallarverð náðist
ekki á mjólk á sl. ári sem
nemur 80þUs. kr. á meðal-
bU hjá mjólkurbUi Flóa-
manna.
3. Enn hafa ekki borist
fullnaðarskil sauðfjár-
afurða fyrir sl. ár.
4. Óþurrkar á Suður og
Vesturlandi sl. 2 sumur.
Fundurinn beinir eftirfar-
andi til stéttarsambands
bænda og stjórnvalda.
1. Að endurskoðaður verði
gjaldaliður verðlags-
grundvallar búsins fjár-
magnsliðurinn og aðrir
kostnaðarliðir sem eru al-
gjörlega óraunhæfir.
2. Bændur fái án tafar
hækkanir á afurðarverði
sem þeir eiga lögboðin rétt
til vegna hækkunnar á
framleiðslukostnaði og
launum.
3. Afurðalán verði hækkuð
svo að sláturleyfishöfum
verði gert kleyft að greiða
minnst 80% sauðfjár-
afurða á hausti og
mjólkurbUum að greiða
90% mjólkurafurða á
framleiðsluárinu.
Stjórnvöld geri sérstakt
átak til þess að slik fyrir-
greiðsla fáist nU þegar
handa bændum á
óþurrkasvæðunum.
Sjá baksíðu