Þjóðviljinn - 23.03.1977, Blaðsíða 13
MiAvikudagur 23. mars 1»77 ÞJ6DVILJINN — SIÐA 13
Arsfundur Menningar- og fræðslusambands alþýðu
MFA hefur einnig beitt sér fyrir þviaðkynna verkalýðs-og félagsmál á Islandi fyrir félögum Ur verka-
lýðshreyfingunni á Norðurlöndum. Hér eru nokkrir þátttakendur á sliku námskciði að ræöa viö blaða-
mann Þjöðviljans.
Cr kennslustund á námskeiöi hjá MFA
Öflugt fræðslustarf MFA
Sjöundi ársfundur Menningar-
og fræðslusambands alþýðu var
haldinn 23. febrúar sl. Ársfundinn
sitja stjórn og varastjórn MFA,
fræðsluráðsmenn, fulltrúar frá
sérgreinasamböndum og
fulltrúar frá miðstjórn ASI.
Formaður MFA er Stefán
ögmundsson og i skýrslu sinni,
sem hann flutti á fundinum kom
fram að mikiö hefur verið starfað
frá þvi siðasti ársfundur var
haldinn, en það var fyrir 15
mánuðum. A þeim tima hefur 421
maður notið fræðslu á vegum
MFA, þar af 34 i Félagsmála-
skólanum. Samtals hafa veriö i
Félagsmálaskólanum frá stofnun
hans i ársbyrjun 1975, 69
nemendur. Auk Stefáns eru i
stjórn MFA Karl Steinar
Guðnason, Magnús L. Sveinsson,
Helgi Guðmundsson og Daði
Ölafsson. Þjóðviljanum hefur
borist skýrsla stjórnar MFA og
verður nú drepiö á helstu atriði,
sem þar koma f ram.
Björgunar■
sveitir
SVFÍeru
orðnar 85
Slysavarnafélag tslands er nú
aö fara af stað með nýtt happ-
drætti til fjáröflunar fyrir félagiö.
Þetta er i f jórða sinn sem félagið
efnir til slikrar fjáröflunar, en
næstu daga hefst sala happ-
drættismiðanna. Fjórðungur af
andviröi miðanna rennur til
deilda félagsins og björgunar-
sveita en SVFÍ greðir allan
kostnað við happdrættiö að sinum
hluta. Dregið veröur 1. júni nk. og
aðeins úr seldum miðum.
Vinningar eru Mazda 818
station árgerð 1977 og þrjú Nord-
mende litsjónvarpstæki.
Starfsemi SVFI eykst með ári
hverju og eru björgunarsveitirn-
ar nú 85 að tölu og hafa á að skipa
2400 reyndum mönnum.
Björgunarsveitirnar eru þrenns
konar, sjóbjörgunarsveitir, land-
björgunarsveitir og sveitir sem
jöfnum höndum sinna björgunar-
störfum á sjó og landi.
Þá er rekstur skipbrotsmanna-
skýla — og fjallaskýla mikill
þáttur i starfsemi SVFl. Nú eru 72
skýli starfrækt við strendur
landsins og er I þeim að finna allt
sem nauðsynlegt er væstum
mönnum og köldum. Skýlin eru
opin að sjálfsögðu.
A 17. landsþingi SVFI var sam-
þykkt aö hrinda i framkvæmd
umdæmaskiptingu innan SVFl og
staðsetningu björgunarsveita
félagsins. Landinu er þannig
skipt i 10 umdæmi björgunar-
sveitanna og sérstakúr um-
dæmisstjóri kjörinn i hverju um-
dæmi.
—hs
Námskeið og hópar
A samstarfstimabilinu voru
haldin 11 námskeið I samvinnu
við hin ýmsu verkalýðsfélög um
landiö. Voru þau um margvisleg
efni sem verkafólki er nauösyn-
legt að kunna góð skil á. Þátttaka
var yfirleitt góð og sóttu nám-
skeiöin samtals 302. Stjórnendur
allra námskeiðanna voru þeir
Tryggvi Þór Aðalsteinsson og
Baldur óskarsson. 20
leiðbeinendur auk þeirra voru á
námskeiðunum.
Þrir fræðsluhópar störfuðu á
vegum MFA 1976. Sá fjórði var
boðaður, en vegna ónógrar þátt-
töku var hann felldur niður. Hóp-
arnir, sem störfuðu voru þessir:
Ræðuflutningur og fundarstörf I,
Ræöuflutningur og fundarstörf II
og Saga verkalýðshreyfingar-
innar. 1 hópunum störfuðu 41 og
leiðbeinendur voru auk Tryggva
Þórs og Baldurs Óskarss. þau
Baldvin Halldórsson, Guömunda
Eliasdóttir, Ingunn Jensdóttir og
Ólafur R. Éinarsson.
34 í Félagsmálaskólanum
Félagsmálaskólinn starfaði i
tveimur önnum árið 1976. Fyrri
önn var dagana 7.-20. mars og hin
siöari 17.-30. okt. Starfsmenn
önnuðust undirbúning að starfi
skólans auk þeirra Halldóru
Sveinsdóttur og Guömundar Hall-
varðssonar, sem nemendur völdu
úr sinum hópi. 27 leiðbeinendur
voru við skólann og einnig komu
forystumenn verkalýðs-
hreyfingarinnar i heimsókn og
svöruöu fyrirspurnum nemenda.
Námsstjóri var Bolli B. Thor-
oddsen. 34 nemendur voru i
skólanum á báðum önnunum frá
27 verkalýðsfélögum, þar af voru
13 félög úti á landi. Félagsmála-
skólinn var til húsa i ölfus:
borgum.
„örvandi fræðslustarf"
Samstarf MFA samtaka á
Norðurlöndum hefur aukist mikið
á slðustu árum. Eitt af þeim
verkefnum sem unnið hefur verið
að, miöar að þvi að ná til fólks I
verkalýðshreyfingunni, sem ekki
hefur tekið þátt i neinu þvi
fræðslustarfi, sem það hefur átt
kost á. Þetta starf nefnist á
islensku „örvandi fræöslustarf”
og hefur nú verið gerð áætlun til
þriggja ára um að koma þessu
starfi á laggirnar. Fyrsta árið eru
valin tiltekin fyrirtæki og starfs-
fólki boöin þátttaka I ákveðnum
námskeiðum eöa leshringjum.
Annað árið er valiö ákveðið
sveitarfélag eða ibúðarhverfi og
ibúum boðin þátttaka i fræðslu.og
á þriðja ári er ráðgert að hafa
samstarf við samtök fatlaðra eða
önnur slik samtök.
1 haust voru valin hér á landi
þrjú fyrirtæki I samráði við Iðju,
félag verksmiðjufólks, og þangað
fór Guðmundur Bjarnleifsson og
aðstoðaði starfsfólkið við að
koma upp starfshópum.
44 störfuðu I hópunum, en 70
manns var boðin þátttaka.
Algengt var að þeir sem ekki
vildu vera með töldu sig ekki geta
það vegna mikillar vinnu. Sjald-
gæft er að sú ástæða sé nefnd á
hinum Noröurlandanna.
Vinnan
Útgáfustarfsemi var nokkur á
timabilinu, en ekki tókst þó aö
gefa Vinnuna út reglulega á sl.
ári. Fjögur blöð hafa komið út frá
siöasta ársfundi og ritstýrði
Tryggvi Þór einu en Baldur
Óskarsson hinum þremur.
Sérstök nefnd hefur nú verið
stofnuð til aö fjalla um útgáfu
þess.
Margt fleira kemur fram i
skýrslu stjórnar MFA, sem ekki
er unnt að rekja nánar rúmsins
vegna. Þó má ekki láta hjá líöa að
minnastá sýningu sem haldin var
á sögulegum minjum verkalýðs-
hreyfingarinnar i húsakynnum
Listasafns alþýðu, dagana 28.
nóv.-12. des. I framhaldi af
sýningunni hefur verið rætt um að
koma upp „hreyfanlegri sögu-
sýningu”, sem auðvelt væri að
flytja milli staða.
MFA hér á landi hefur mikil
samskipti við Noröurlöndin og
fulltrúar héðan fóru á timabilinu
á fimm fundi og þing erlendis.
—hs
Fræðslurit um
getnaðarvarnir
■ Spurningar og svör um pilluna
■ Spurningar og svör um lykkjuna
Fyrir tveimur árum voru
samþykkt lög um fræðslu
varöandi kynlif og barneignir, en
hingað til hefur þeim lögum
ekki verið framfylgt. I lögunum
segir að landlæknir skuli skipu-
leggja þetta leiðbeininga- og
fræðslustarf og nú loks er kom-
inn visir þess að áðurnefnd lög
veröi meira en orðin tóm.
Landlæknisembættið hefur
hafið útgáfu fræðslurita um
getnaöarvarnir og eru tvö
komin út, Spurningar og svör
um pilluna og Spurningar og
svör um lykkjuna. Hið þriðja er
væntanlegt bráðlega, en það er
um smokkinn.
Bæklingar þessir eru þýddir
úr sænsku og staðfærðir meö
aöstoð Siguröar S. Magnússonar
prófessors. Þeim verður dreift i
skóla og heilsugæslustöðvar og
einnig er I athugur. að láta þá
liggja frammi viðar t.d. i bóka-
búðum. Einnig getur hver sem-
er komið á skrifstofu landlæknis
og fengið ritin þar.
A skrifstofu landlæknis fékk
blaðið þær upplýsingar að
ætlunin væri að þýða fleiri
fræðsluritum kynferðismál eins
fljótt og kostur er og þá lika
fyrir yngri börn. Skólayfir-
læknir er um þessar mundir að
athuga ýmsa erlenda bæklinga
ætlaða til kennslu ungra barna
um þessi mál, en ekki er vitað,
hvenær af framkvæmdum
verður.
Astæða er til að fagna útgáfu
bessara rita og vonandi verður
þetta upphafið að velskipulagöri
kynferðisfræðslu i skólum.
—hs
Heims-
þekkt
kammer-
sveit í
heimsókn
1 kvöld kl. 20.30 heldur Stutt-
garter Kammerorchester tón-
leika I Háskólabiói á vegum Tón-
listarfélagsins. Stjórnandi er
prófessor Karl Munchinger.
Sveitin leikur hér verk eftir Bach,
Dvorak og Rachelbel.
Karl Munchi ger fæddist IStutt-
gart hinn 29. mai 1915. Hann hóf
ungur tónlistarnám og nam
meðal annars i Tónlistarhá-
skólanum I Stttgart og lauk prófi
þaöan 1938.
1938-1941 stundaöi hann nám i
hljómsveitarstjórn, fyrst hjá
prófessor Carl Leonhardt i Stutt-
gart, en siðan hjá prófessor Her-
mann Abendroth I Leipzig.
Hann var hljómsveitarstjóri við
Niedersachsenorchester I
Hannover árin 1941-1944. 1945
stofnaði Miinchinger Stuttgarter
Karl MUnchinger
Kammerorchester og á árunum
1946-1948 lék hljómsveitin viða i
Vestur-Þýskalandi. En áriö 1948
fór Miinchinger með hljómsveit-
ina I sina fyrstu hljómleikaferö
utan Þýskalands (Sviss) Hlaut
hljómsveitin frábærar móttökur
og hefur Miinchinger verið á
sifelldum hljómleikaferðum meö
hljómsveit sina allar götur sið-
anog sótt heim hinar ólikustu
þjóðir.
Arið 1949 gerði Miinchinger
samning við breska hljómplötu-
fyrirtækið Decca um útgáfu á
hljómplötum með hljómsveitinni
og er óhætt aö fullyrða aö þessi
hljómplötuútgáfa hefur átt stóran
þátt i að auka á hróður hljóm-
sveitarinnar um víða veröld.
Þá hefur sveitin tekiö þátt I
flestum stærstu listahátiöum
heims, svo sem i Saltzburg, Edin-
burgh, Baalbeck, Strassbourg og
Nizza.
Munchinger hefur hlotnast
margvislegur heiður á ferli sin-
um. 1953 var hann geröur að
prófessor og I heimalandi sinu
hefur hann veriö sæmdur æðstu
heiðursmerkjum. Einnig hefur
hann tvivegis verið heiðraður l
Frakklandi fyrir list sina svo eitt-
hvaö sé nefnt.
Þýska sendiráðið I Reykjavik
og Goethe-stofnunin stuðluðu aö
heimsókn hljómsveitarinnar og
stjórnanda hennar til Islands.