Þjóðviljinn - 27.03.1977, Síða 9

Sunnudagur 27. mars 1977 IjJÖÐVILJINN — SÍÐA — 9
Sýning
Baltasars
Baltasar B. Samper er spán-
verji, menntaður i spönskum og
frönskum listaskólum. Arið 1963
fluttist hann til Islands og hefur
búið hér óslitið siðan. Baltasar er
ef til vill kunnastur fyrir' mynd-
skreytingar sinar, m.a. I Lesbók
MorgunblaðsinsogVikuna, en s.l.
4 til 5 ár hefur hann næstum ein-
göngu fengist við að mála. Hann
hefur haldið nokkrar einkasýn-
ingar, þetta er sú 6. i rööinni. Aö
þessu sinni sýnir Baltasar oliu-
málverk og teikningar. Aðaluppi-
staðan i sýningunni eru lands-
lags- og mannamyndir.
Menn og hestar
í landslagi
Þótt Baltasar sé spánverji eru
viöfangsefni hans alislensk. Stór
hluti myndanna á sýningunni er
af hestum i' landslagi. Ef borið er
saman við eldri myndir Baltasar
er landslagið i þessum myndum
orðið mjög stilfært, nánast ab-
strakt. Landslagsbakgrunnurinn
er byggður upp af nokkuð frjáls-
um litaflötum, en jafnframt er
oftast eitthvert laust mótað form,
sem minnir okkur á umhverfið,
t.d. fjall eða gjá. Myndflöturinn
næst hinu lifandi formi hestanna
er leystur upp með smáum lita
dráttum, að þvi er virðist til að
túlka hreyfinguna oglifskraftinn i
kringum dýrin. En þessir lita-
drættir eru of óskipulegir og
handahófskenndir, þannig að
formið sjálft, hestmyndin, liður
fyrir ofhleðsluna umhverfis hana
og drukknar i bakgrunninum.
Dæmi um þetta má finna i mynd-
inni Eirikur góði. Sama má segja
um þrjár myndir um Djáknann á
Myrká. Þar verður landslagiö,
sem er mjög stilfært og málaö
með abstrakt tækni, aðalatriðið á
kostnaö persónanna i myndinni
og hið dramatiska augnablik,
sem myndunum er ætlað að sýna,
týnist, þrátt fyrir það að reynt sé
að draga athyglina að persónun-
um með birtunotkuninni. Mér
virðist hlutfallið milli hins stil-
færða og abstrakta bakgrunns
annars vegar og figúratifa hluta
myndarinnar hins vegar þyrfti að
vera i betra jafnvægi, og með þvi
móti mætti ná fram hnitmiðaðri
áhrifum.
Annað sem einkennir þessa
sýningu Baltasars er hin mikla
litagleði. En þegar betur er að
gáð, er litavalið svipað og i fyrri
verkum hans, en meöferð litanna
erhins vegar nokkuð frábrugðin.
Skilin milli þeirra eru mjög skörp
og stundum eru þeir ósamstilltir
og virðast vinna hver á móti
öðrum, eins og i þremur nær-
myndum af hljómlistarfólki, þar
sem i einni myndinni má finna
rautt, blátt og brúnt sem teflt er
saman án þess að nokkur einn
ákveðinn litur sé ráðandi.
Mannamyndir
Baltasarer eftirsóttur portrett-
málari i Reykjavik um þessar
mundir. A sýningunni eru nokkrar
myndir af konum þar sem fyrir-
myndunum er stillt upp, ýmist i
kunnuglegu og notalegu umhverfi
heimilisins eða þá að notaður er
meira abstrkat bakgrunnur.
Þessar myndir eru vandvirknis-
lega unnar og snotrar, en nokkuö
hefðbundnar. Meiri tilþrif er að
finna imynd af Sigfúsi Daðasyni,
sem ber heitið „Til ykkar sem
genguð á undan mér þennan
veg”, og er ein besta manna-
myndin á sýningunni ásamt
mynd, sem heitir „í návist höfð-
ingja” og er af Magnúsi A. Árna-
syni. 1 mynd Sigfúsar notar
Baltasar hlutlausan, gráan ab-
straktbakgrunn i mildum tónum.
Með þessum hlutlausa bakgrunni
tekst að tengja vel saman vin-
rauðan stólinn og svarblá föt fyr-
irmyndarinnar, og jafnframt
dregur hlutleysi gráa litarins á
engan hátt athyglina frá fyrir-
myndinni. Þaðsemþó ræður úr-
slitum i mynd Sigfúsar er að
Baltasar hefur tekist að ná svip.
og hreyfingum fyrirmyndarinn-
ar, og þvi verður myndin sann-
verðug.
sjónvarp
Húsið
hennar
Lovísu
eftir LEIF
PANDURO
Annað kvöld, kl. 21.05 sýnir
sjónvarpið danskt sjónvarps,-
leikrit eftir Leif Panduro, Húsiö
hennar Lovisu, og er ástæða til
að hvetja sjónvarpsáhorfendur
að láta þessa mynd ekki fram-
hjá sér fara. Leif Panduro er
nýlega látinn, en óhætt er að
segja að fáir norrænir höfundar
hafi átt almennari hylli að fagna
en hann, með meinlegri fyndni
sinni og innsæi i lifnaðarháttu
hins samnorræna smáborgara.
Leikstjóri myndarinnar er
Palle Kjærulff-Schmidt, og i
aðalhlutverkum eru Ghita
Nörby, Preben Neergaard,
Poul Bundsgaard og Louis
Miehe-Renard.
Lovisa er gift kona og á upp-
komin börn. I upphafi leiksins
kemur hún heim frá útlöndum,
en þar hefur hún dvalist lengi á
heilsuhæli. Læknarnir hafa sagt
henni að hún sé nú orðin heil
heilsu, en hún efast um að svo
sé. Þýðandi er Jóhanna
Jóhannsdóttir.
Leif Panduro
„Til ykkar sem genguö á undan mér þennan veg”.
Andlitsmynd af Thor Vil-
hjálmssyni máluðum af fingrum
fram er nokkuð annars eðlis. Hún
er eins og nafnið bendir til unnin i
frjálslegum og hörðum stil og
minnirnokkuð á „hausana” hans
Kjarvals. Mynd Thors er létt og
skemmtileg og i finlegum litum,
en nokkuð skortir á að tekist hafi
að túlka persónuleika og svip-
brigðarikt andlit Thors á sann-
færandi hátt.
Teikningar
Baltasar er lipur teiknari sem
kann vel sitt fag. Hér sýnir hann
andlitsteikningar af öllum ábú-
endum Grimsneshrepps, 40 að
tölu, sem teiknaðar voru á árun-
um 1965-66. Teikningunum hefur
verið komið fyrir i einu horni sal-
arins með þvi að hólfa það af, en
þeim er stillt upp á nokkuð til-
breytingarlausan hátt i beinni
röð, stundum allt að 16 á sama
vegg. Að minu mati hefði verið
réttara að notfæra sér möguleika
skilrúmanna og hólfa salinn
meira i sundur og sýna færri
teikningar i sama fleti til að foðast
tilbreytingarleysi. Eg sakna þess
lika að Baltasar skyldi ekki velja
fjölbreytilegri teikningar á sýn-
inguna.
1 heild má segja að viðfangsefni
listamannsins á þessari sýningu
séu nokkuð einhæf, og þrátt fyrir
mikla litagleði og fjöruga pensil-
drætti finnst mér skorta nokkuð
festu og öryggi i heildarbyggingu
margra mynda, þó að þetta eigi
alls ekki við um þær allar.
Að lokum vil ég hvetja fólk,
sem kemur á Kjarvalsstaði, að
láta ekki hjá liða að skoða hina
gullfallegu Kjarvalssýningu sem
nýlega hefur verið sett upp i aust-
ursal hússins. A sýningunni eru
margar frábærar myndir eftir
meistarann, sem eru i einkaeign
og ekki hafa verið sýndar opin-
berlega áður. Síðar verðurf jallað
um þá sýningu hér I blaöinu.
Guöbjörg Kristjánsdóttir
Úr kvikmyndinni „Húsiö hennar Lovisu,” sem er á dagskrá sjónvarps, kl. 21,05 annaö kvöld
vöKirnni.Ýsixu.Mi:
Þyniid u.ft.b. '270 g. Hrácfni: llcilhrciti. hi citi, Hykur,
fciti, lyftiduft, lccithin, null, malt <>*.■ vihitrkcnnd
branhcfni.
í hrcr 11)0 hn. hcilhrcitininn l(irahamnmjtilninn) cr bivtt:
-,<)0 r uf kalki, IU) nif; af járni, ■> mR af rítamin II
u/l á mti af rítamín H..
X KKIXUAHKh.XI I 100 (.
AI lll.ll.H \ I ITIKt:.\I:
i) fi prótin
ti t f; kolrctni
12 f! fita
IOO hitacinintiar '
SANNROLLUÐ
RJARNAFÆÐA