Þjóðviljinn - 05.04.1977, Side 7

Þriðjudagur 5. april 1977 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7
Sú staöreynd að víðast hvar hafa orðið átök
eða jafnvel fjandskapur milli kirkjunnar
og kommúnista, starfar af mistökum beggja aðila
Guðsteinn
Þengilsson
læknir:
Um kristindóm ...
«jn
ogkommúnisma
Langt er siöan ljóst varð, að i
stjdrnmálum og trilmálum hafi
verið fjallað um sömu svið
mannlegra samskipta, sviö sem
aðilar beggja hópa hafa taliö sig
nokkru varöa. Viðfangsefni
þeirra hafa skarast breitt i
félagsmálunum.
Nokkuð mun hafa viljaö bera
á þvi, að áhugamenn um trú-
mál, trúað fólk, sem svo er
nefnt, hafi taliö þaö neðan við
viröingu presta sinna að fjalla
um stjórnmál eða pólitik i
prédikunum sinum og talið, að
það sé hreint óviðkomandi
kristinni trú að minnast á sllka
hluti. Kristindómi og pólitik beri
að halda vel aögreindum,
prestarnir eigi að syna af sér
flesta eiginleika fyrr en þann að
vera pólitiskir.
Ekki veit ég, hvernig á að
halda þessum málaflokkum svo
rækilega aðgreindum, án þess
að hvorugur biði verulegt tjón
af. Þegar fjallaö er um það i
viðtækasta skilningi, hvernig
fólk skuli búa saman i þessum
heimi, er það mál, sem eðlilegt
er, að kristnir kennimenn láti
mikið til sin taka og ræði þau út
frá sinum sjónarhóli, ræði þau
frá sjónarmiði kristinnar trúar.
Stjórnmálamenn sem hér um
slóðir teljast flestir til kristins
fólks, lita kannske ööruvisi á
málin, t.d. leggja þeir hagfræði,
statistik, stjórnfræði o.s.frv.
fremur til grundvallar sinum
viöhorfum. En sameiginlegt
markmið beggja hlýtur aö vera
það aö gera heiminn sem byggi-
legastan og fólkið sem
hamingjusamast, að skapa
félagslega möguleika til gæfu-
samrar sambúöar.
Það er þvi greinilegt, aö trú-
mál og stjórnmál hljóta að gripa
hvort inn á annars svið og þaö
alirækilega, og á ég þar viö
félagsmálin I viötækustu merk-
ingu. Mér virðist það greinilegt
af guspjöllum, að Kristur hafi
látiö félagsmálin verulega til
sin taka og f jallaö um þau á sinn
sérstaka hátt, enda hlýtur þaö
að vera erfitt að koma saman
nokkrum siðaboðskap sem er
svo f jarlægur öllum mannlegum
vandamálum, að hann lúti ekki
að sambúð fólks á heimilum og i
þjóðfélaginu að einhverju veru-
legu marki. Ekki ef hann á að
geta kallast þvi nafni.
Þegar kommúnisminn kom
fram sem félagsmálahreyfing á
siðustu öld, var það vegna ein-
lægs áhuga forvigismanna hans
á að bæta kjör þeirra, sem
minnstmáttu sin á sviði auös og
valda. Framkvæmd slikrar
hugsjónar hefur að sjálfsögðu
afar róttækar breytingar i för
með sér. Þess vegna hlutu
kommúnistar og sósialistar
þegar i upphafi að verða fyrir
andstööu og heift þeirra sem
réðu auði og löndum og vildu
enga breytingu á þeirri skipan.
Og ekki hlutu þeir einungis
fjandskap veraldarvaldsins,
heldur einnig kirkjunnar, sem
um margar aldir hafði viðast
hvar gegnt þvi hörmulega hlut-
verki aö vera ambátt auð- og
valdastéttanna. Kenningar og
athafnir þeirrar stofnunar voru
I harla litlu samræmi við
boöskap kristindómsins eins og
hann birtist I guöspjöllum Nýja
testamentsins.
Ef við flysjum kennisetningar
og skrúðmælgi utan af hinum
kristnu fræðum eins og kirkjan
ber þau fram fyrir okkur nú á
dögum, finnum við, að þar er
stefnt nákvæmlega að sama
marki og kommúnisminn hefur
frá öndverðu sett sér og barist
fyrir að ná: Að allir menn,
einnig þeir fátæku og voluöu eigi
jafnan rétt til allra heimsins
gæða og barist skuli fyrir
hamingju og velsæld, andlegrar
sem likamlegrar, allra jaröar-
búa. Mismunurinn er aöeins sá
að kommúnistar vilja fara hina
„veraldlegu” leið aö markinu
en kristindómurinn leggur
megináherslu á hinar siðrænu
leiöir og andlega uppbyggingu.
Það liggur þvi beint viö aö
álykta, að þessar stefnur gætu
fullkomnað hvor aöra og náö
gifurlegum árangri i sameigin-
legu verki, ef þær þekktu sinn
vitjunartima og ynnu saman.
Þaö er egnin tilviljun að læri-
sveinar Krists höfðu með sér
kommúniska sambúðarhætti,
meðan kenningar meistarans
voru ferskar i hugum þeirra.
Sú staöreynd að viðast hvar
hafa orðið átök eða jafnvel
fjandskapur milli kirkjunnar og
kommúnista, stafar af mis-
tökum beggja aðila. Það var
mjög eðlilegt, að kommúnistar
beittu sér af aflefli gegn þeirri
kirkju sem var áróöurstæki og
leiguþý auðstéttanna, en i þeim
átökum var barninu fleygt út
með baðvatninu. Það endaði
með andstöðu gegn kristindómi
yfirleitt, en misskilningurinn I
þvi fólginn að gera ekki skýran
greinarmun á stofnuninni kirkja
og kjarnanum i boðskap kristn-
innar Kirkjan var aftur á móti
komin svo mjög af braut hinna
upprunalegu kristnu fræöa, að
hún stundaði löngum hinar
glæpsamlegustu iðjur og var
mikill Þrándur i Götu allra
framfara. Og siðan
kommúnisminn birtist sem
félagsmálastefna, hefur kirkjan
oftastaðeins séð i honum fjand-
samlegtafl, sem hyggist rifa til
grunna allt gamalt og gott,
guðlausa stefnu, i stað þess að
skynjaþarhið eina pólitiska afl,
sem nokkurn tima getur átt
samleið meö henni að þvi marki
að láta hugsjónir kristindóms-
ins verða að veruleika.
Það eru ekki haldgóð rök,
hvorki gegn kristindómi né
kommúnisma , að benda á mis-
tök einstakra deilda þessara
höfuðstofnana, mistök rikja
eða kirkjudeilda, þar sem
mannlegur ófullkomleiki birtist
I allri sinni nekt. Sannleikurinn
er sá, að hér fallast i faðma svo
fullkomlega sem verða má
kenning I félagsmálum og
siðgæðishugsjón.
Það er jafn óhugsandi að
nokkur maður geti verið krist-
inn I „anda og sannleika”, án
þess að fallast á höfuðsjónarmiö
kommúriismans eins og hitt, aö
nokkur geti kallað sig kommún-
ista, án þess að tileinka sér
kristna siðgæðishugsjón. Aftur
á móti trúi ég engum manni,
sem kallar sig bæði kapítalista
ogkristinn. Hann hlýtur að vera
öðrum hvorum aðilanum ótrúr,
þvi aö báðum verður ekki
þjónaði senn. Auöveldara er að
koma „úlfaldanum gegnum
nálarauga”, svo að vitnaö sé i
gamalkunn orö.
Fjölsóttur og einhuga bœndqfimdur í Skagqfiröi
Rœtt var um stööu landbúnaöarins
i þjóöfélaginu og framtíöarhorfur
Fimmtudaginn 31. mars sl.
boöaöi stjórn Búnaðarsambands
Skagfirðinga til almenns bænda-
fundar i félagsheimilinu Mið-
garði við Varmahlið. Fundinn sáti
um 200 manns. Frummælendur
voru þeir Gunnar Guðbjartsson,
formaður Stéttarsambands
bænda og Stefán Pálsson for-
stöðumaöur Stofnlánadeildar
landbúnaðarins og ræddu þeir
einkum um verðlags- og lánamái
landbúnaðarins. Umræður urðu
langar og liflegar, tóku 20 menn
til máls, auk frummælenda og
ýmsir oftar en einu sinni.
Fundarstjórar voru þeir Jónas
Haraldsson, bóndi á Völlum og
Marinó Sigurðsson, bóndi á
Alfgeirsvöllum en fundarritarar
Sigurður Sigurðsson, bóndi á
Brúnastöðum og Þórarinn
Magnússon, bóndi á Frostastöð-
um.
Eftirfarandi ályktanir voru
samþykktar á fundinum og lagð-
ar fyrir hann af stjórn Búnaðar-
sambandsins:
1. Almennur bændafundur I
Skagafiröi lýsir óánægju sinni yf-
ir þvl hve mikið skortir á aö
bændastéttin nái sambærilegum
tekjum við þær stéttir, sem laun
bóndans eiga að miðast við.
Bendir fundurinn á, aö sam-
kvæmt búreikningum og skatta-
framtölum vantar nærri 1/3 á að
bændur fái laun lögum sam-
kvæmt.
Þvi leggur fundurinn áherslu á,
aö tekið verði til rækilegrar
athugunar af hverju þessi mis-
munur stafar og á hvern hátt
megi ná fram nauösynlegum leið-
réttingum I þessu efni.
2. Fundurinn bendir á, aö I gild-
andi verölagsgrundvelli land-
búnaðarafurða er fjármagns-
kostnaöur stórlega vanreiknaður.
Þvi beinir fundurinn þeirri áskor-
un til fulltrúa bænda i sex manna
nefnd, að þessi liður verðgrund-
vallarins verði tekinn til ræki-
legrar athugunar við gerð næsta
verðlagsgrundvallar land-
búnaðarafuröa.
3. Fundurinn leggur áherslu á,
að ekki endurtaki sig sá dráttur,
er varð á greiðslu útflutningsupp-
bóta á s.l. ári og að greiddar verði
að fullu þær útflutningsuppbætur,
sem til falla á þessu ári.
Kjörbúðir geymi vitis-
sóda á tryggum stöðum
Að gefnu tilefni vill Heil-
brigðiseftirlit rikisins taka fram
að óheimilt er að hafa til sölu
vltissóda i kjörbúðum, þar sem
viöskiptavinir geta sjálfir tekið
vörurnar sbr. reglugerð nr.
91/1974 4. gr. Heilbrigðiseftirlit
rikisins mælist þvi til þess aö
kjörbúðir þær er hafa vitisóda á
boðstólum, geymi hann á trygg-
um staö og afgreiöi til viðskipta-
vina við búöarborð.
4. Fundurinn skorar á land-
búnaöarráðherra að hlutast til
um, að afuröalán til landbúnaðar-
ins verði aukin það mikið, aö
unnt verði að greiða bændum
grundvallarverð við afhendingu
vörunnar.
Ennfremur aö sá hluti afurða-
lánanna, sem greiddur er I formi
rekstrarlána, (rekstrarlán, upp-
gjörslán, fóðurkaupalán o.fl.)
verði hækkuð i sömu hundraðtölu
og þau lán námu af grundvallar-
veröi sauðfjárafuröa áriö 1958,
eða allt að 70%.
5. Gerð verði ýtarleg athugun á
þvi hvort hagkvæmara sé að
greiða niður ýmsar rekstrarvörur
til landbunaöarins i stað niður-
greiðslu búvöruverös á sölustigi.
6. Fundurinn beinir þeirri ein-
dregnu áskorun til landbúnaðar-
ráðherra að hlutast til um að lög-
fest verði á Alþingi þvi, er nú sit-
ur, ákvæði um lánajöfnunargjald
af heildsöluverði búvara til stofn-
lánadeildar landbúnaðarins,
ásamt jafnháu framlagi frá rikis-
sjóði.
Fé þessu verði m.a. variö til
þess að mæta þeim mismun sem
er á teknum og veittum lánum
deildarinnar. Ennfremur að lán
til jarða- og bústofnskaupa verði
hækkuð verulega.
7. Fundurinn skorar á land-
búnaðarráöherra að hlutast til
um, að viögerð fjárlaga fyrir árið
1978 verði gert verulegt átak I þá
átt að breyta greiðslufyrirkomu-
lagi á framlögum samkvæmt
jarðræktarlögum, þannig aö þau
greiðist á sama ári og viökom-
andi framkvæmdir eru teknar út.
8. Nú þegar verði markaður
ákveöinn tekjustofn til uppbygg-
ingar innlends fóðuriönaöar. Þvi
leggur fundurinn áherslu á aö
Alþingi það, er nú situr, lögfesti
ákvæði um myndun fóður-
iðnaðarsjóös I þvi formi, sem lagt
er til I nefndaráliti fóðuriðnaðar-
nefndar frá I febr. s.l.
9. Fundurinn skorar á land-
búnaðarráðherra að hlutast til
um, að við lögfestingu frumvarps
til laga um tekju- og eignaskatt,
sem nú liggur fyrir Alþingi, veröi
skyrt tekiö fram um skattfrelsi
félaga, sem stofnuð eru og starf-
rækt til þjónustu fyrir almenning
og ekki eru rekin til auösöfnunar.
Sem dæmi um slik félög skal
nefna: búnaðarfélög, búnaðar-
sambönd, ræktunarsambönd,
ungmenna- og iþróttafélög, kven-
félög, stéttarfélög, ennfremur
rekstur félagsheimila og annarra
húseigna þessara félaga. Kaup-
félögum, öðrum samvinnufélög-
um og samvinnufélagasambönd-
um verði ekki gert að greiða
frekari skatta en nú er, sam-
kvæmt gildandi lögum um tekju-
og eignaskatt.
Bændum veröi ekki áætlaðar
launatekjur, sem þeir ná ekki i
reynd. Akvæði 2. málsgr. 1. tölu-
liös 7. gr. frumvarpsins taki þvi
ekki til bændastéttarinnar, þar
sem tekjur allra þeirra bænda, er
stunda hefðbundinn búskap, eru
gefnar upp af sölufélögum þeirra.
Heimilt veröi aö undanskilja
söluhagnaö af jörð og bústofni,
a.m.k. að þvi marki, aö söluverð
dugi til þess aö eignast fyrir það
viðunandi húsnæði I þéttbýli.
Samræmi verði i skattskyldu
söluhagnaðar þeirra einstakl-
inga, sem annarsvegar leggja fé
sitt I atvinnurekstur og hinsvegar
I það, að koma upp húsnæöi, t.d.
þremur ibúðum.
Skattmat búpenings verði i
óbreyttu formi frá gildandi lög-
um, þannig að hann sé metinn
framgengin að vori, þar sem mat
á fóðurbirgðum um áramót er
miklum annmörkum háð.
Til viðbótar framangreindum
tillögum Búnaðarsambandsins
flutti svo Gisli Magnússon i
Eyhildarholti eftirfarandi tillög-
ur:
1 Almennur bændafundur
o.s.frv. — ályktar að skora á
stjórn Stéttarsamb. bænda og
Framleiðsluráð landbúnaðarins
að beita sér fyrir þvi, að felldur
verði niður söiuskattur á kjöti.
2. Fundurinn samþykkir að
beina þeirri áskorun til stjórnar
Stéttarsamb. bænda, að hún vinni
ötullega að þvi við stjórn Byggða-
sjóðs, að stórum hærra hlutfall af
heildarlánveitingum úr sjóðnum
ár hvert, renni til landbúnaðarins
hér eftir en hingaö til.
3. Fundurinn vitir harðlega
þann skefjalausa áróður, sem
hafður er uppi gegn landbúnaöin-
um i vissum fjölmiðlum, þar sem
beitt er jöfnum höndum staölaus-
um fullyrðingum, blekkingum og
rógi. Skorar fundurinn á fyrir-
svarsmenn bænda, að mæta þess-
um áróöri hverju sinni af fullri
einurö og festu og láta hvergi
deigan siga.
A fundinum sem stóð i 6.5 klst.
rikti mikill einhugur og voru allar
tillögurnar samþykktar I einu
hljóði.
—mhg