Þjóðviljinn - 19.04.1977, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 19. aprll 1977
Málgagn sósíalisma,
verkalýðshreyfingar
og þjóðfrelsis.
Útgefandi: Ctgáfufétag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Kitstjórar:Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson.
Umsjón meö sunnudagsblaöi:
Árni Bergmann.
'Útbreiöslustjóri: Finnur Torfi Hjörleifsson.
Auglýsingastjóri: Úlfar Þormóösson
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Siöumúla 6. Simi 81333
Prentun: Blaöaprent hf.
Þrjár villu-
kenningar
Ihaldsmálgögnin hafa að undanförnu
lagt áherslu á þrjú atriði til þess að hamla
gegn sjálfsögðum og rökréttum kröfum
verkafólks um verulegar launahækkanir.
Þessi þrjú atriði eru:
1. Hærra kaup hefur i för með sér meiri
verðbólgu.
2. „Atvinnuvegirnir” þola ekki hærra
kaup.
3. Hærra kaup láglaunafólks þýðir betri
kaupmátt hálaunamanna.
Þessum atriðum hefur margoft verið
svarað hér iÞjóðviljanum, en nauðsynlegt
er að endurtaka eftirfarandi:
1. Krafan um kauphækkun er svar við
verðbólgustefnu rikisstjórnarinnar.
Rikisstjórnin hefur visvitandi magnað
verðbólguna til þess að lækka kaupið eins
og ma. hefur verið sýnt fram á i skýrslu
OECD. í nýlegri könnun sem gerð hefur
verið og Lúðvik Jósepsson segir frá i grein
i Þjóðviljanum sl. sunnudag kemur fram
að orsakir verðbólgunnar sl. þrjú ár skipt-
ast þannig: A. 20% verðbólgunnar eiga
rætur að rekja til erlendra verðhækkana.
B. 48% verðbólgunnar stafa af beinum
ákvörðunum stjórnvalda. C. 32% verð-
bólgunnar eiga rætur að rekja til kaup-
breytinga.
Á sama tima og visitala framfærslu-
kostnaðar hefur hækkað um 182% hefur
kaup skv. 6. taxta Dagsbrúar hækkað um
149,4%. Á undanförnum árum hægri-
stjórnarinnar hefur opinber þjónusta
hækkað um 157-315% eftir tegundum, og
nú þarf um það bil tvisvar sinnum fleiri
krónur að greiða fyrir hverja einingu er-
lends gjaldeyris en áður var nauðsynlegt.
Þannig er ljóst að það er ekki hærra
kaup sem leiðir af sér hærri verðbólgu,
það eru stjórnvaldsráðstafanir sem hafa
magnað verðbólgu undanfarinna ára og
krafan um kauphækkanir nú er svar við
þeim ráðstöfunum.
2. Þjóðviljinn hefur i mörgum forystu-
greinum sýnt fram á það að verðlag á út-
flutningsafurðum okkar hefur hækkað svo
að undanfömu að með þvi einu að dreifa
þeim ávinningi yfir þjóðfélagið er unnt að
hækka allt kaup mjög verulega. Jafn-
framt hefur Þjóðviljinn sýnt fram á að
með ýmisskonar ráðstöfunum má spara i
kerfinu miljarða króna, til dæmis hefur
verið sýnt fram á með tilvitnunum i
breskan verslunarmálasérfræðing að unnt
er að lækka vöruverð um 10-15% með þvi
að leggja heildverslunarmilliliðinn niður.
Það er staðreynd að þau fyrirtæki, sem
ekki geta greitt hærra kaup en nú er gert,
em ekki rekin þannig að eðlilegt sé að
halda þeim áfram; þau fyrirtæki verða að
fara á hausinneins og það er kallað. Það
væmþjóðþrif en ekki tjón af neinu tagi.
Það er dýrt fyrir aiþýöu þessa lands að
bera á bakinu einkaeyðslu og lúxuslifnað
svokallaðra eigenda framleiðslutækj-
anna, utanlandsferðir þeirra, Arnarnes-
hallir og einkabilakost. Að ekki sé minnst
á verðbólgubraskarana sem hirða pening-
ana, spariféð út úr bönkunum, fá rikis-
ábyrgðir á lánum, sem skerðast i verð-
bólgunni meðan braskararnir hirða sitt á
þurru með steinsteypufjárfestingu. Þetta
er kerfið sem þarf að brjóta niður, báknið
sem þarf að hverfa, báknið sem er að sliga
launamenn þessa lands. Alþýðan þolir
ekki þetta kerfi, atvinnuvegirnir þola ekki
þetta bákn einkagróða og verðbólgufjár-
festingar.
3. Loks er málflutningur ihaldsaflanna
byggður á þvi, að kauphækkun láglauna-
manna þýði aðeins kauphækkanir til
handa þeim sem hæst hafa launin þegar
allt kemur til alls. Þessa áróðurskenníngu
setja ihaldsöflin fram til þess visvitandi
að reyna að kljúfa verkalýðshreyfinguna
þegar einingar er þörf. Þessa kenningu
setja ihaldsöflin fram, enda þótt öllum sé
ljóst að hún stangast á við staðreyndir,
þær staðreyndir að verkalýðssamtökin
hafa sett launajöfnun efsta á blað.sem
meginmarkmið sitt. Verkalýðshreyfingin
er staðráðin i að knýja það fram, enda er
það forsenda sigurs að samstaða náist i
baráttu og við kjarasamninga um þetta
markmið, sem eitt er i samræmi við hug-
sjónir verkalýðssamtakanna, þær hug-
sjónir að breyta þjóðfélaginu i átt til
jafnaðar og réttlætis.
Þrjár villukenningar ihaldsaflanna
eruþess vegna allar helber fjarstæða. Það
þurfa allir að gera sér ljóst nú þegar
þáttaskilin nálgast, þegar aðeins fáeinir
dagar eru þar til allir kjarasamningar i
landinu renna út.

Merkileg
menningar-
stofnun
í ihaldsblööunum er stundum
veriö aö nöldra út I starfsemi
Norræna hússins, og „svarthöfö-
ar” halda þvl fram aö hún sé eitt
allsherjar samsæri róttæklinga.
En ihaldspressan á sinar góöu
stundir og mættu menn vel taka
eftir þeim réttsýnisvotti i garö
Norræna hússins, sem örlaöi á i
Reykjavikurbréfi Morgunblaös-
' ins sl. sunnudag:
„Þaö er ómetanlegt fyrir okk-
ur, þegar merkt skáld
og menningarmaöur á borö viö
Thorkild Björnvig sækir okkur
heim. Þegar slíkir menn koma til
. tslands og flytja fyrirlestra, kem-
ur betur i ljós en 'oft endranær hve
mikil og merkileg menningar-
stofnun Norræna húsiö er og hve
mjög viö getum aukiö tengsl Is-
lands viö bræöraþjóöirnar á
Noröurlöndum, en á þvl er ekki
vanþörf, svo mjög sem stórveldin
reyna aö efla áhrif sin hér á landi
— og þá meö ýmiss konar
menningarstarfsem i eins og
kunnugt er.”
Köld kveðja
Svarthöföi i Visi er ekki lengi aö
henda þessi jákvæöu ummæli á
lofti og þykir Morgunblaöiö fara
hressilega út af linunni. Hann lik-
ir þvl viö nytsaman sakleysingja
og segir:
Þrátt fyrir undanekningar
stendur þvi óhaggaö aö Norræna
húsiö hefur þörf fyrir algjöra
stefnubreytingu hvaö snertir dag-
skrárefni. Hingaö til hafa allir
forráöamenn þess átt jafna sögu
hvaö snertir val á viöfangsefnum
og þessi viöfangsefni hafa af
stærstum hluta snúist meö einu
eöa ööru móti upp I aö veröa
nokkurskonar andóf gegn vilja
mikils meirihluta landsmanna i
samstarfsefnum viö aörar þjóöir.
örfáar undantekningar breyta
engu þar um, og ekki heldur
skrif eins og i siöasta Reykja-
vikurbréfi. Þaöan af siöur sú blá-
eyga stjórn sem fer meö mál
Norræna hússins.
Þetta er óþverrakveöja til allra
þeirra fjölmörgu norrænu menn-
ingarfrömuöa, sem heimsótt hafa
Norræna húsiö frá þvi aö rekstur
þess hófst, og aö sjálfsögöu fráleit
ásökun. Þaö sem þvert á móti
hefur einkennt starfsemina frá
upphafi er fjölbreytni i viöfangs-
efnum og gestavali, enda er hún
lykillinn aö þeirri velgengni sem
Norræna húsiöhefur átt aö fagna.
En sumir sjá aldrei skóginn fyrir
tr jánum.
Karvel í
heimsljósi
Umræöur um innri málefni
Alþýöuflokksins eru orönar fyrir-
feröarmiklar I Morgunblaöinu.
Slöast skrifar Finnbjörn Hjartar-'
son, prentari, skemmtilega hug-
leiöingu um nauösyn þess aö efla
„lýöræöissinnaöan verkamanna-
flokk” á móti „öfgaflokkum, and-
stæöum lýöræöi og frelsi”. Sér-
staklega er Finnbjörn óttasleginn
vegna hættunnar á þvl aö þessi öfl
nái „lykilstööu á Vestfjöröum”,
ef Alþýöuflokkurinn gleypir ekki
Karvel og hans liö. Finnbjörn
varpar fram þeirri kenningu aö
bræöingurinn á Vestfjöröum geti
haft viölika afleiöingar fyrir
„frelsis og lýöræösiþróun” og
„móralismi” Carters Banda-
rikjaforseta og kosningarnar á
Indlandi. Þar meö eru Vestfiröir
komnir I sitt rétta heimssögulega
samhengi, og brýn þörf á aö koma
þessum skarplegu athuga-
semdum á framfæri viö heims-
pressuna, svo aö framboösraunir
krata og SFV á Vestfjöröum fái
þar veröskuldaöa athygli eins og
Carter og Indland. Svo segir
Finnbjörn:
Hugsað til
Vestfjarða
„Eftir hinar skeleggu yfir-
lýsingar J. Carters um mannrétt-
indi, sem afhjúpa þankagang
Rússa, þegar „kröfum” er beint
aö þeim, kröfum um freisi og
mannréttindi, þá eru hótanir og
illmæli þaö, sem frá þeim kemur,
Finnbjörn Hjartarson
og þarf raunar ekki aö koma
mönnum á óvart. En þrátt fyrir
þau ilimæli heldur Carter slnu
striki og enginn getur séö fyrir
hve miklu þaö kemur til ieiöar, til
góös fyrir lýöræöi og frelsi. En
eitt er vist, ÞAÐ ER EKKERT
LITIÐ.
Annaö er þaö, sem á eftir aö
hafa mikil áhrif á viögang
lýöræöis I heiminum, en þaö eru
kosningarnar á Indlandi, sem
hljóta aö vera öllum frjálsum
mönnum gleöiefni, en önnur
stærsta þjóö heimsins fyikir sér
undir merki lýöræöisins. Sú þjóö,
sem oft er talin snauöust af ver-
aldargæöum. Þá veröur manni
ósjálfrátt hugsaö heim i allsnægt-
irnar, hugsaö til Vestfjaröa, hvort
viö berum gæfu til aö taka þátt I
þeirri öldu frelsis og lýöræöis,
sem fer um heiminn. Eöa hvort
viö leikum okkur aö þvi, sem aö
okkur snýr og búum meö þvi I
haginn fyrir öfgaflokka og ein-
ræöi’.’
—ekh