Þjóðviljinn - 19.04.1977, Qupperneq 14
14 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 19. apríl 1977
Þingiö
Frárnhald af bls.. 6
10
Akvæöi 3. fjallar um staöi þar
sem sérstök mengunarhætta er,
m.a. um flutning, mölun, sigtun
og pökkun1* kisiljárns, og um
málmsteypu. 1 tillögum HER er
gert ráö fyrir sérstökum hreinsi-
búnaöi viö þessa mengunarstaöi,
en i starfsleyfinu hafa þau atriði
veriö felld út úr ákvæöi 3.1. Um
þetta segir i greinargerö HER:
„Liöur b. fjallar um flutning,
sigtun og pökkun kisiljárns. Viö
þennan liö framleiöslunnar
myndast mikið ryk sem saman-
stendur af frumefnum járni og
kisil, en grunur leikur á, þótt ekki
sé örugglega vitaö, aö i rykinu
geti leynst tridymit sem er ein
hættulegasta tegund kisildioxids
meö tilliti til lungnasjúkdómsins
silikosis. 011 þessi starfsemi skal
aögreind og skilin frá annarri
starfsemi aö svo miklu leyti sem
tæknilega er framkvæmanlegt og
rykmengaö loft hreinsaö i
hreinsibúnaði. Eiturlofttegund-
irnar fosfin og arsinv geta mynd-
ast, komist óeölilegur raki aö
kisiljárni”.
11
Akvæöi 3.2. 1 þessu ákvæöi er
fjallaö um hönnun mannvirkja,
meö tilliti til þess aö loftræsting
og vinnuaöstaða fullnægi
mengunarvörnum á vinnustöö-
um. 1 starfsleyfinu er ekki lengur
að finna setningu sem var I til-
lögu HER, um gerö millilofta i
byggingunni, en hún var svo-
hljóöandi:
„Þannig skulu loft milli hæöa
vera þétt en ekki meö loftrist-
um”.
Hér er enn látiö undan kröfum
Elkem.
12
Ákvæði 3.3. 1 þessu ákvæöi er
fjallaö um þau mörk sem setja
skuli um rykmengun á vinnustaö,
og er miöað viö meöalgildi mæl-
inga fyrir 8 stunda vinnudag eöa
vakt og 40 st. vinnuviku. Gefnar
eru upp jöfnur um útreikninga á
styrkleikamörkum annarsvegar
til aö finna neöri mörk og svo efri
mörk.
I starfsleyfinu eru neöri mörk
ákveöin mest 3,5 en efri mest 5,0
En siöan segir: „Félaginu
er skylt aö halda Sr (styrkleika-
mörk ryks i mg/m3) undir neðri
mörkum. Fari Sr hinsvegar
yfir neöri mörkin en ekki þau efri,
skal félagiö i samráöi viö lækni
þess ganga úr skugga um þörf
aögerða til endurbóta, svo sem
með þvi aö draga úr styrkleikan-
um eöa meö þvi aö takmarka
þann tima, sem starfsmenn þurfa
aö vinna viö slik skilyröi. Fari Sr
yfir efri mörkin, ber félaginu aö
gera nauösynlegar varúöarráö-
stafanir.”
í tillögum HER er aöeins getiö
um ein mörk, og er lagt til aö þau
séu mest 2,5 mg/m3. t greinar-
gerö HER segir um þetta ákvæöi:
„t lið a. er sá staöall eða
áhættumörk sem HER leggur til
aö gilda skuli á tslandi fyrir leyfi-
legt magn af kristölluöu kisildiox-
idi i „respirable” ryki og hefur þá
veriö stuöst viö svipaöa staöla i
öörum löndum sem I gildi eru eöa
lagt hefur veriö til aö teknir veröi
upp”.
13
Akvæöi 3.4. t þessu ákvæöi er
fjallaö um notkun asbests. Um
þetta segir m.a. I starfsleyfinu:
„Hæsti leyfilegur fjöldi asbest-
þráöa i andrúmslofti á vinnustaö
skal vera 2 þræöir/cm3”
I tillögum HER. segir hinsveg-
ar: „Hæsti leyfilegur fjöldi as-
bestþráða i andrúmslofti á vinnu-
staö skal vera 1 þráöur/cm3”
Segir um þetta i athugasemdum
meö tillögum HER:
„Asbestersamheiti á þráölaga
steinefnum, sem algeng eru I
náttúrunni, en best þekkt hér á
landi er notkun asbests til ein-
angrunar. Viö járnblendiverk-
smiöjur, eins og önnur fyrirtæki
af svipaðri stærðargráöu og gerö
er þörf fyrir notkun einangrunar-
efna mikii, og þar sem engar
reglur eru i gildi um notkun as-
bests hér á landi svo og hins, aö
hin slðari ár hefur mönnum orö-
iö ljóst, að mikil og alvarleg
heilsufarsleg hætta getur veriö
samfara notkun asbestefna, þykir
rétt aö hafa i starfsleyfistillögum
fyrir verksmiðjuna reglur um
notkun þessara efna, og eru þær
reglur i megindráttum sniönar
eftir gildandi reglum á Noröur-
löndum.
Talið er aö asbestryk geti á
lengri tima orsakað eftirtalda
sjúkdóma:
1. Asbestos, sem er lungnasjúk-
dómur, sem einkennist af
bandvefsmyndun i lungum og
Ifkist aö þvi leyti silikosis.
2. Lungnakrabbamein.
3. Lifhimnukrabbamein og
brjósthimnukrabbamein
(mesotheliomas).
4 Kaikanir i brjóst- og llfhimnu
(pleura-plaques).
14
Akvæði 3.5. I þessu ákvæði er
m.a. ákveöinn leyfilegur styrkur
arsenvetnis I andrúmslofti á
vinnustaö, og eru mörkin miöuö
viö meðalgildi fyrir 8 stunda
vinnudag eöa vakt.
I starfsleyfinu eru þessi mörk
ákveðin 0,05 ppm, eöa 0,2 mg/m3.
I tillögum HER er hinsvegar
lagt til aö mörkin séu 0,01 ppm.
Eöa 0.05 mg/m3.
Segir um þetta i greinargerö
HER meö tillögum þess:
„1 húsakynnum þar sem kisil-
járn er til staöar getur arsin og
fosfin myndast, komist óhóflegur
raki aö kisiljárninu. Þau mörk
sem hér eru sett sem hættumörk
eru þau sömu og i gildi eru i
öörum löndum”.
15
3.9.1 þessu ákvæöi er fjallað um
hreinsun vinnustaða.
1 tillögum HER er sagt: „Ryk
sem sest til á vinnustööum skal
hreinsaö reglulega og eins oft og
þurfa þykir aö mati heilbrigöis-
yfirvalda. Rykhreinsun skal
framkvæmd meö ryksugubúnaöi,
sem HER samþykkir. Rykhreins-
un skal ei framkvæmd meb sóp-
un, loftblæstri eöa öðrum aðferð-
um sem valdiö geta rykmengun
andrúmslofts á vinnustööum.”
1 starfsleyfinu hljóðar þetta
ákvæbi hinsvegar:
„Vinnustaöir skulu hreinsaöir
reglulega og eins oft og þurfa
þykir. Hreinsun skal framkvæmd
meö ryksugubúnaöi, og á annan
viöunandi hátt. Þurfi hreinsun aö
fara fram meö sópun eöa öörum
aðferðum, sem valdib geta ryk-
mengun, skal þaö gert þannig að
sem minnst óþægindi hljótist af”.
Þau ákvæöi sem ég hef hér tal-
ib, fjalla um mengunarvarnir viö
verksmiöjuna, bæöi i ytra sem
innra umhverfi hennar, en i
starfsleyfinu er einnig kafli meö
ákvæöum um heilbrigðisþjónustu
og slysavarnir, er hann i aðal-
atriöum samhljóöa tillögum heil-
brigöiseftirlitsins, en þó ekki jafn
itarlegur og nákvæmur.
Einnig er i tillögum HER kafli
um heilbrigðis- og öryggismála-
fulltrúa starfsliðs, en honum er
Útför eiginmanns mins, föður okkar og afa,
Jóns Albertssonar,
Lindargötu 47,
verður gerð frá Fossvogskirkju, miðvikudaginn 20. april
kl. 10.30 árdegis.
Sigriður Arsælsdóttir,
Kristin Jónsdóttir
* Höröur Jónsson,
Björn Ingvarsson,
Dagbjört Vilhjálmsdóttir,
og barnabörn.
L LEIKFELÁG
ij&EYKWVlKUR
BLESSAÐ BARNALAN
höfundur og leikstjóri:
Kjartan Ragnarsson
leikmynd: Björn Björnsson
frumsýn. i kvöld uppselt
2. sýn. miövikudag uppselt .
3. sýn. sunnudag kl. 20.30
Rauð kort gilda
SAUMASTOFAN
fimmtudag kl. 20,30.
SKJALDHAMRAR
föstudag kl. 20,30.
STRAUMROF
laugardag kl. 20,30.
Miöasala i Iðnó kl. 14-20,30
Simi 16620.
ÞJÓDLEIKHÚSID
DÝRIN í HALSASKÓGI
i dag kl. 16. Uppselt.
Sumardaginn fyrsta kl. 15.
GULLNA HLIÐIÐ
i kvöld kl. 20.
40. sýn. sumardaginn fyrsta
kl. 20.
LÉR KONUNGUR
10. sýning föstudag kl. 20.
Fáar sýningar eftir.
MANNABÖRN ERU
MERKILEG
Dagskrá i tilefni 75 ára af-
mælis Halldórs Laxness
laugardag kl. 15.
Aöeins þetta eina sinn.
YS OG ÞYS (JTAF ENGU
2. sýning laugardag kl. 20.
Græn aögangskort gilda.
Miðasala 13,15-20.
Litla sviðið
ENDATAFL
miðvikudaginn kl. 21
Næst siðasta sinn.
alveg sleppt i starfsleyfinu, en á
hinn bóginn vitnað til gildandi
laga um það efni.
Eins er kafla i tillögum HER
þar sem fjallað er um skyldur
fyrirtækisins I mengunan?
heilbrigðis- og öryggismálum á
byggingatima sleppt.
Hugmyndaflug
Nú hækkar sól óðum á lofti.
Brátt gerir ferðalöngunin vart við sig
aftur, og hugmyndaflugið fer í gang:
„Hvað eigum við að skoða af landinu
í sumar? Hvernig gerum við leyfið
frábrugðið því síðasta?“ Jæja, hvern-
ig væri að fljúga? Sjá nýjar hliðar á
landinu. Losna við ýmis óþægindi
sem fylgja ferðalögum í bíl. Minni
tími fer í að komast milli staða.
Meira tóm gefst til að skoða og njóta
margra staða, sem þú hefur e.t.v. ekið
um, en aldrei gefið þér tíma til að
kynnast.
Hefur þú kynnt þér möguleika, sem
flugið hefur að bjóða? Til dæmis
„hringflug“ FÍ um landið? Það er
nýjung, sem margir ferðamenn hafa
reynt og líkað vel.
Við óskum þér góðrar ferðar í hug-
myndaflugi þínu fyrir sumarið, um
leið og við minnum á að það er þægi-
legt að fljúga og ódýrara en ætla
mætti. Þér er ávallt heimil lending á
söluskrifstofu okkar, ef þú vilt kynna
þér kosti flugsins.
FLUGFELAGISLAJVDS
"--------