Þjóðviljinn - 23.04.1977, Blaðsíða 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 23. april 1977
Tillaga Garöars Sigurðssonar á alþingi:
Framlag íStofnfjársjód
fiskiskipa afnumið í áföngum
Garðar Sigurðsson legg-
ur til að framlag i Stofn-
fjársjóð fiskiskipa verði
afnumið í áföngum. Eins
og fram kom í blaðinu á
fimmtudag nemur
framlag þetta 3 miljörðum
króna á ári.
Frumvarp Garðars
Sigurðssonar er á þessa
leið:
1. gr.
3. gr. laganna orðist svo:
Þegar fiskiskip selur afla i
innlendri höfn, eða afhendir afla
sinn til vinnslu án þess að sala
fari fram, skal fiskkaupandi eða
fiskmóttakandi greiða sérstakt
gjald til Stofnfjársjóðs fiskiskipa,
er nemi eftirfarandi hlutfallstölu
fiskverðs eins og þaö er ákveðið
af Verðlagsráði sjávarútvegsins:
10% árið 1977, 8% árið 1978, 6%
áriö 1979, 4% áriö 1980 og 2% árið
1981, en greiðsla þessi fellur niður
frá og með 1. jan. 1982. Sömu
ákvæði gilda þegar fiskiskip selur
eða afhendir afla sinn öðru skipi
til löndunar i innlendri höfn.
Akvæði um innheimtu þessa
gjalds skulu sett með reglugerö.
Sjávarútvegsráðuneytinu er
heimilt aö ákveða, aö ekki skuli
greiða gjald til Stofnfjársjóðs,
þegar afli er seldur til neyslu inn-
anlands.
2. gr.
4. gr. laganna orðist svo:
Þegar fiskiskip selur afla i
erlendri höfn, skal það greiöa
sérstakt gjald til Stofnfjársjóös
fiskiskipa, er nemi eftirgreindri
hlutfallstölu af heildarsöluverð-
mæti (brúttó-söluverðmæti)
aflans:
16% árið 1977, 12% áriö 1978, 8%
árið 1979, 6% áriö 1980 og 3% áriö
1981, en greiðsla þessi fellur niöur
frá og með 1. jan. 1982. Sömu
ákvæði gilda, þegar fiskiskip sel-
ur afla sinn öðru skipi til sölu i
erlendi höfn. Þessi greiðsla kem-
ur til frádráttar heildarsöluverð-
mæti (brúttó-söluverðmæti)
ásamt frádráttartölu kjarasamn-
inganna við ákvörðun aflaverð-
launa, aukaaflaverðlauna og
hlutar samkvæmt kjarasamning-
um. Sjávarútvegsráðuneytinu er
heimiit að lækka gjald þetta
vegna hækkunar, er verða kann á
öörum gjöldum viö sölu aflans.
3. gr.
Upphaf 16. gr. orðist svo:
Garðar Sigurðsson.
þingsjé
Lög þessi öðlast þegar gildi og
skal ákvæðum þeirra beitt frá 16.
febr. 1976 til 31. des. 1981, en þá
falla þau úr gildi.
4. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
1 greinargerð segir Garðar:
,,t árslok 1968, undir
viðreisnarst jórn, voru sett lög um
ráöstafanir i sjávarútvegi vegna
stórfelldrar gengisfellingar.
Ráðstafanir þessar voru aðal-
lega fólgnar i þvi að skerða hlut
sjómanna með stórfelldum hætti.
Tekin voru 10% af óskiptum afla
ograunar 20% af sumum tegund-
um, ef landað var innanlands, en
16% ef landaö var erlendis. Auk
þess voru tekin 11% af brúttó-
verðmæti afla til handa útgerð-
inni upp i kostnaðarhlutdeild sem
svo kallaðist. Samtök sjómanna
mótmæltu harðlega þessu ger-
ræði, en án árangurs.
Með tilkomu vinstri stjórnar-
innar var hlutdeild i útgeröar-
kostnaöi felld niður, svo þar voru
þessir hlutir strax lagaðir til
hálfs. Þeim stóra áfanga var
faenað af hálfu siómanna, en enn
stefndu þeir að þvi að fá framlag
til Stofnfjársjóðs lækkað og siðan
afnumið.
Þegar núverandi stjórn komst
til valda var framlag i Stofnfjár-
sjóð hækkað i des. 1974 úr 10 i 15%
— og enn á ný gegn kröftugum
andmælum sjómannastéttarinn-
ar, en sem fyrr var talað fyrir
daufum eyrum.
Með breytingu á fyrirkomulagi
sjóðakerfisins, sem ráðist var i
vegna mikils þrýstings af hálfu
sjómanna, var framlag til Stofn-
fjársjóðs lækkað aftur i 10% af
brúttóverðmæti, en þó er þessi
hlutfallstala ekki sambærileg
hinum fyrri 10%, vegna breyt-
inganna á sjóðakerfinu og þeirrar
fiskverðshækkunar, sem af þeim
leiddi — að jafnaði 24% — i raun
var lækkunin úr 15% i 12,4% af
sama stofni.
Með frumvarpi þessu er lagt til,
að framlag i Stofnfjársjóð verði
afnumið i áföngum, þannig að það
hverfi jöfnum skrefum á árunum
frá 1977 til og með 1981, um
fimmtung af núverandi gjaldi
árlega. Gjald til Stofnfjársjóðs,
þegar landað er erlendis lækki
einnig i svipuðum áföngum.
Verður aö teljast með öllu
óeðlilegt, að sjómenn gjaldi tiund
af kaupi sinu til þess að greiða
stofnkostnað þeirra fiskibáta, þar
sem þeir eru ráðnir i skiprúm.”
Bráðabirgðalögin gegn sjómönnum
STAÐFESTING
NÚ MUN LEIÐA
TIL HARÐARI
KJARADEILNA
Minnihluti sjávarútvegs- Við útgáfu bráðabirgða-
nefndar efrideildar, Stefán laganna var bundinn endirá
Jónsson og Jón Armann Héðins- framhaldandi samningaviðræð-
son leggja til að frumvarpiö um ur, sem miðuðu að samræmingu
staðfestingu á bráðabirgöalög- sjómannakjara um land allt,
unum sem sett voru gegn sjó- bæði varðandi aflahlut og trygg-
mönnum sl. haust verði fellt. ingar. Frá þvi bráðabrigöalögin
1 nefndaráiiti segir minnihlut- voru gefin út hefur verið samið
inn: sérstaklega á Vestfjörðum um
Við setningu bráðabirgða- hærri aflahlut, og má þvi til
laganna var gengið á rétt sanns vegar færa að andi bráða-
verkalýðssamtakanna. Rétt er birgðalaganna hafi verið brot-
að vekja athygli á þvi, að þegar, inn nær tafarlaust.
lögin voru gefin út rikti hvorki Gildistimi þessara bráða-
verkfallsástand né hafði áður birgðalaga, sem sett voru á
verið reynt til þrautar að ná mjög svo hæpnum forsendum og
niðurstöðu meö eðlilegum mótmælt hefur veriö kröftug-
samningaviöræðum. Þótt ekki lega, rennur út 15. næsta mán.
væru nema þessar tvær ástæður Verði þau nú staöfest á
sér, þá hlutu verkalýðssamtökin Alþingi, mundi slikt aðeins leiða
að mótmæla útgáfu bráða- til harðari deilna við samninga-
birgðalaganna mjög harðlega. borðið og af eðlilegum ástæðum
Samningsuppkast það er lög- auka á tortryggni sjómanna.
gilt var með bráðabirgðalögun- Þvi leggur undirritaður minni
um hafði veriö samþykkt af ein- hluti til, að frv. veröi fellt.
um fjórum af samtals 26
aðildarfélögum Sjómannasam- Alþingi, 15. april 1977.
bands Islands, en fellt af tuttugu Stefán Jónsson, frsm.
og tveimur. Jón Arm. Héðinsson.
a| undirritunin svona :
Sylvla Gunnarsdóttir
1 minningarorðum um Katrin Gunnarsdóttir
Sylverius Hallgrimsson féllu nið- Björg Gunnarsdóttir,
ur nöfn úr undirritun. Rétt var eiginmenn og synir
LAUSSTAÐA
Lektorsstaöa I lyfjafræði lyfsala við Háskóla íslands er
laus til umsóknar.
Laun samkyæmt launakerfi starfsmanna rikisins.
Umsóknir ásamt ýtarlegum upplýsingum um ritsmiðar og
rannsóknir, svo og námsferil og störf, skulu hafa borist
Menntamálaráöuneytinu, Hverfisgötu 6, Reykjavík, fyrir
20. mal nk.
Menntamálaráðuneytiö
20. april 1977.
3ja umrœöa um málmblendiverksmiðjuna:
Sakbitinn Gylii
stökk í ræðustól
Eins og frá hefur veriö skýrt
hér i blaðinu var frv. rfkisstjórn-
arinnar um járnblendiverksmiöj-
una til 3. umr. i n.d. Alþingis sl.
miövikudag.
Gylfi Þ. Gislason kvaddi sér
fyrstur hljóös. Hann taldi af-
greiðslu málsins viö 2. umr. i
deildinni hafa verið sögulegan
viðburö, af tveimur ástæðum. 1
fyrsta lagi vegna þess, að
stjórnarliðið hefði veriö sundrað
við atkvæðagreiðslu um einstak-
ar greinar frv. og i öðru lagi fyrir
það, hve siðlaus málflutningur
Alþýðubandal. manna hefði ver-
ið.
Gylfi taldi Magnús Kjartansson
hafa veriö upphafsmann málm-
blendiverksmiðjunnar. Vitnaði
hann I ýmis plögg, er hann kvað
staðfesta það og var helst á hon-
um að skilja, að um þau gögn
hefði almenningur ekkert vitaö til
þessa. Taldi Gylfi fyllstu likur á,
að þingflokkur Alþýðubandal.
hefði verið „afstöðu” Magnúsar
Kjartanssonar samþ. og þvi væri
afstaða þeirra nú forkastanleg.
Var helst á Gylfa að skilja, að það
hefði verið þingrofiö 1974, sem
kom i veg fyrir að vinstri stjórnin
gengi frá þessum samningum.
Lúðvlk Jósepsson kvaö
„leyniplögg” Gylfa löngu kunn og
hefðu ekkert farið dult. Þau hefðii
m.a. borið á góma á framboðs-
fundum við siðustu alþingiskosn-
ingar. Stóriðjunefnd hefði á sin-
um tima fjallað um þessi mál og
gert uppkast aö samningsdrög-
urri. Þaö hefðu, út af fyrir sig,
verið eölileg vinnubrögð. Ég lét
hinsvegar, sagði Lúövik, bóka
andstööu mina við þetta mál. Það
er þvi óheiðarlegt af G..G. að
haida þvi fram, aö vinstri stjórnin
hafi i heild staöiö að nokkrum
samningum við Union Carbide.
Það er rétt aö Magnús Kjartans-
Reyndi ekki að
réttlæta afstöðu
Alþýðuflokksins,
en réðist í þess
stað gegn
Alþýðu-
bandalaginu
son taldi eðlilegt að athuga samn-
inga með tilteknum ákveðnum
skilyrðum. Það hefur alltaf veriö
ljóst. En hann tók lika skýrt fram
að málið nyti ekki óskerts fylgis
Alþýðubandal., hefði ekki verið
samþ. i þingflokki þess né af öör-
um félagseiningum flokksins.
Ræða G.Þ.G. var að þvi leyti
óþörf, að hún leiddi ekkert nýtt i
ljós i þessu máli.
Þegar svo málið kom endan-
lega fyrir Alþingi þá greiddi allur
þingflokkur Alþýðubandalagsins
atkv. gegn þvi , þar á meöal
Magnús Kjartansson, enda að-
stæður ýmsar gjörbreyttar frá
þvi, sem verið hafði, eins og allir
vita. Við höfum bent á að raforku-
salan sé óhagkvæm. Að rekstur-
inn sé fjárhagslega hæpinn. Aö
vikið hafi verið frá mikilvægum
skilyröum heilbrigðiseftirlitsins.
Hinsvegar er það bert orðið, að
þrátt fyrir alla þessa ágalla,
stendur Alþýðufl. einn þing-
flokka, heill og óskiptur meö
samningunum, þótt G.Þ.G. hefði i
allri sinni löngu ræöu, ekki fært
hin minnstu rök fyrir þeirri af-
stöðu.
Gylfi Þ. Gfslason tók aftur til
máls og sagði rök Alþfl. kunn.
Taldi Magnús Kjartansson hafa
skipt um skoöun á málinu við það
að missa ráðherrastólinn. Ræða
hans var að ööru leyti mestmegn-
is endurtekning þeirra staðhæf-
inga, er hann hafði áður slegiö
fram.
Jónas Arnason sagði að ekki
hefði komið til fulls i ljós fyr en nú
hversu óvinsælt þetta mál væri.
Maður skyldi ætla, aö þegar
G.Þ.G. kæmi nú í ræðustól þá
reyndi hann að mæla þvi bót og
rökstyddi afstööu þingflokksins.
Eöa þá að þakka forgöngumönn-
unum, sem hann taldi vera, fyrir
aö hafa ýtt þessu þjóðþrifamáli á
flot. Nei, ekki nú alveg. Það, sem
gerst hefur er það, sagöi Jónas,
að er i ljós hefur komið afstaða
þingflokks Alþfl. þá eru þeir Gylfi
og Gröndal teknir I karphúsið af
sinum eigin mönnum. Og þá er
gripið til þess ráðs, að kenna
Magnúsi Kjartanssyni um allt
saman. Þetta eru sakbitnir menn,
sagði Jónas Arnason.
Sigurður Magnússon sagðist
hafa átt von á þvi, að G.Þ.G.
mundi ræða máliö efnislega úr
þvi að hann bað um orðið. Það
hefði verið eðlilegt miðað við fylgi
flokksins viö þaö. Þaö hefði hann
þó forðast. Þess i stað hefði hann
aðeins lesið upp úr gömlum bréf-
um, hverra innihald heföi áður
verið alkunnugt. Sá upplestur
staöfesti þaö, að Alþýðubanda-
lagið hefði ekki verið fylgjandi
samningum. Magnús Kjartans-
son taldi eðlilegt að athugun á
þeim færi fram en er aðstæður
svo gjörbreyttust, hefði hann ver-
ið andvigur samningum. Sú af-
staða væri eðlileg og drengileg i
alia staði.
Að lokinni ræðu Sigurðar
Magnússonar var umr. og at-
kvæðagreiðslu frestað.
—mhg