Þjóðviljinn - 24.05.1977, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 24. mai 1977.
Málgagn sósíalisma,
verkalýðshreyfingar
og þjóðfrelsis.
Útgefandi: (Jtgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson.
Umsjón með sunnudagsblaði:
Arni Bergmann.
Útbreiðslustjóri: Finnur Torfi
Hjörleifsson.
Auglýsingastjóri: Úlfar Þormóðsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Sfðumúla 6, Simi 81333
Prentun: Blaðaprent hf.
Þeir geta
borgað meira
Höfuðkrafa verkalýðshreyfingarinnar i
kjarasamningunum er sú að lágmarks-
laun hækki um nálægt 50%, og jafnframt
að slik laun verði að fullu verðtryggð.
I boðskapnum, sem rikisstjórnin sendi
frá sér fyrir réttri viku,er hins vegar talað
um 6-7% hækkun raunlauna, og haft i hót-
unum við verkalýðshreyfinguna, ef samið
verði um meiri kjarabætur.
Kenning talsmanna rikisstjórnarinnar
og atvinnurekenda er enn sem fyrr sú, að
atvinnulifið á íslandi og okkar þjóðarbú-
skapur yfirleitt geti með engu móti borið
öllu hærra kaup en það sem við þekkjum i
dag, að launahækkun geti i mesta lagi orð-
ið 6-7%.
Þessu er blygðunarlaust haldið fram,
þótt allir viti, að á siðustu þremur árum
hafa launakjör alþýðu verið skert um 25-
40%.
Þetta er staðhæft, þótt sérfræðingar
rikisstjórnarinnar i efnahagsmálum
viðurkenni að allt bendi til þess, að
þjóðartekjur okkar islendinga mældar á
föstu verðlagi verði á þessu ári hærri en
nokkru sinni fyrr á hvert nef i landinu.
Þannig tala menn og skrifa i herbúðum
rikisstjórnarflokkanna og atvinnurek-
enda, enda þótt fyrir liggi upplýsingar frá
Hagstofu Islands um það, að umsamið
dagvinnutimakaup verkamanna sé nú að
verðgildi engu hærra en i styrjaldarlokin
fyrirmeira en 30 árum. Kaupmáttur laun-
anna hefur sem sagtsveiflast upp og niður
á þessum rúmlega 30 árum, en á siðasta
ári var hann hjá hafnarverkamönnum
hinn sami og 1945, samkvæmt upplýsing-
um Hagstofu íslands, og er þá miðað við
visitölu vöru og þjónustu.
Opinberar skýrslur sýna okkur hins
vegar svo að ekki verður um villst, að sá
arður þjóðarbúsins, sem hér kemur til
skipta, — þjóðartekjurnar, þær hafa nær
íjórfaldast siðan 1945, og þótt fullt tillit sé
tekið til mannfjöldabreytinga á þessum
aldarþriðjungi, þá er um að ræða meira en
tvöföldun þjóðartekna á mann.
Samt var kaupið ekkert hærra árið 1976,
enþaðvar 1945, miðaðvið raungildi. Þetta
er hrikaleg staðreynd.
Þegar talsmenn rikisstjórnarflokkanna
og samtaka atvinnurekenda geta ekki
lengur skotið sér undan þvi að ræða þessar
bláköldu staðreyndir, sem auðvitað krefj-
ast skýringa, þá fara þeir jafnan að býsn-
ast yfir samneyslunni i þjóðfélaginu. Það
er ,,Hið opinbera” sem hirðir þetta allt
saman af okkur segja postular kjörorðsins
„stétt meðstétt”! Ekki skulum við draga i
efa, að margt fari i súginn og gangi úr-
skeiðis hjá rikinu, rikisstofnunum og
sveitarfélögunum i landinu undir stjórn
þeirra flokka, sem nú fara með völd, en
hér er svo sannarlega á fleira að lita.
Sýnt hefur verið fram á i fjölmiðlum,
m.a. með ótviræðum hætti i fréttaþætti i
sjónvarpinu, að hér á íslandi er kaupið
helmingi lægra hjá venjulegu launafólki
en i Danmörku, sé miðað við raungildi.
Geir Hallgrimsson, forsætisráðherra,
bendir á, að i Danmörku séu þjóðartekjur
á mann 25-30% hærri en hér. Gott og vel, —
en hvað segja menn þá um þá staðreynd,
að i Danmörku er varið til samneyslu
þrisvar sinnum hærri upphæð á mann
heldur en hér á íslandi.
Samkvæmt norrænni tölfræðiárbók,
sem Norræna ráðið gefur út var á árinu
1975 varið 88 þús. kr. á mann til sam-
neyslu hér á íslandi,en hins vegar 264 þús.
isl. kr. á mann i Danmörku.
Þessar tölur sýna betur en flest annað
hversu fráleitt það er að kenna samneysl-
unni um hin lágu laun á íslandi eða leita
þar skýringanna á þvi, að laun skuli vera
hér helmingi lægri en annars staðar á
Norðurlöndum, og vera enn hin sömu og
fyrir 30 árum, þegar þjóðartekjur á mann
voru hér helmingi lægri en nú.
— Nei, það er fyrst og fremst arðrán af-
ætukerfisins, og stöðug eignatilfærsla
verðbólgubraskaranna, sem þvi veldur að
vaxandi arður þjóðarbúsins hefur runnið
úr greipum verkafólksins, þrátt fyrir
harða varnarbaráttu verkalýðs-
hreyfingarinnar. Það er þetta kerfi, sem
Sjálfstæðisflokkurinn og bandamenn hans
hafa notað pólitisk völd sin til að efla og
varðveita. _ k.
Það sem
koma skal
Enginn félagsskapur á Islandi, pólitisk-
ur eða ópólitiskur, getur kvatt á vettvang
jafn mikinn f jölda af ungu fólki og Samtök
herstöðvaandstæðinga.
Þetta sýndi sig i Keflavikurgöngunni i
fyrra, á glæsilegum fundi i Háskólabiói
þann 30. mars s.l. og i Straumsvikurgöng-
unni á laugardaginn var.
Það voru milli eitt og tvö þúsund manns,
sem hófu gönguna frá Straumi,og er kom á
lokafundinn á Lækjartorgi hafði tala þátt-
takenda margfaldast, — og alltaf var unga
fókið i yfirgnæfandi meirihluta.
Það var vel til fundið að ganga frá
Straumsvik að þessu sinni. Með þvi vildu
herstöðvaandstæðingar leggja áherslu á,
hversu náin tengsl eru milli baráttunnar
fyrir brottför hersins og baráttunnar gegn
ásókn erlendra auðhringa.
Það er sjálfstæðisbarátta, sem hér er
háð, er jafnframtrækjum við skyidur okk-
ar við alla þá, sem eiga i höggi við alþjóð-
legt auðvald og erlent kúgunarvald.
Unga fólkið á framtiðina fyrir sér. Með
óbilandi þrautseigju og órjúfandi sam-
stöðu mun sigur vinnast fyrr en varir.
— k.
Tll aö treysta innri styrk AiþýöuHokksins berjast þrlr menn um efsta
sætiö á iramboöslistanum i Noröurlandskjördæmi eystra: Arni,
Báröur, Bragi.
Vitnisburður
fulltrúa á
landsfundi
Morgunblaöið birti fyrir nokkru
viðtöi við fulltrúa á landsfundi
Sjálfstæðisflokksins sem haldinn
var snemma i þessum mánuöi.
Viðtöi þessi eru hin fröðiegustu
um margt, einkum eru þau at-
hyglisverður vitnisburður um
ástand mála i hinum einstöku
byggðarlögum Uti á landi.
Unnsteinn Guðmundsson, Höfn,
Hornafirði, segir til dæmis um
orkumálin: „Annars vegar eru
þaðorkumálin en i þeim erum við
mjög illa haldnír og óviöa meiri
orkuskortur en einmitt á Höfn.
Getum viö ekki fengíð rafmagn til
húsahitunar og veröum að leggja
i alian þann kostnað sem oliuhit-
un fylgir. Þá er ekki hægt aö setja
á stofn neitt iðnfyrirtæki sem not-
ar raforku...”
Tómas Lárusson Alftagróf Dyr-
hólahreppi segir: „Það er yfir-
leitt dauft yfir öllu þarna hjá okk-
ur.”
Páil Pétursson Egilsstöðum
segir um ástandið i raforkumál-
um: „Við erum iðulega i hönk
með rafmagn á veturna. Senni-
lega kemst.. mjólkurstöö ekki i
gagnið fyrr en gengið veröur frá
byggðalinunni frá Kröflu...”
„Komma-
grýlan ”
Innan Alþýöuflokksins eru haf-
in mikil átök um frambjóðendur 1
voniaus og vonlítil þingsæti.
Þannig eru þrir menn um efsta
sætið á lista Alþýðuflokksins á
Noröurlandi eystra, þeir Bragi
Sigurjónsson, sem datt út úr þingi
á slöustu kosningum, Báröur
Halldórsson kennari á Akureyri
og Arni Gunnarsson, ritstjóri úr
Reykjavik. Baráttan mun þegar
vera hafin; hefur ritstjóri Al-
þýðublaðsins talið það helst til
framdráttar sér aö berjast ein-
dregið gegn Alþýðubandalaginu.
Hann ku vilja draga fram
„kommagrýluna” eins og hann er
sagöur hafa komist að oröi á
fundi. Verður fróölegt að sjá
hvort Arna dugar grýla þessi bet-
ur til pólitisks frama en leiötog-
um Alþýðuflokksins á fyrri árum.
Verður sú saga ekki rakin hér, en
vinsamlegast er frambjóöendum
Alþýðuflokksins i prófkjöri um
vonlaus þingsæti bent á að lesa
sér til fróðleiks bókina „Vor i ver-
um” eftir Jón Rafnsson. Um hana
var fjallað i forystugrein i Al-
þýðublaðinu nýlega eins og okkur
tryggum lesendum Alþýðubiaðs-
ins er i fersku minni.
Orkan í
innbyrðis
átök?
Talið er að nokkurn veginn sé
enn kyrrt um framboð Alþýðu-
flokksins þar sem þau hafa þegar
verið ákveðin, þe. á Norðurlandi
vestra og á Suðurlandi. Ekki er
ljóst hversu dansinn verður stig-
inn á Vestfjörðum, en innan
flokksforystu Alþýðuflokksins i
Reykjavik telja menn liklegt að
Jón Baldvin muni taka þátt i
dansleiknum. A Vesturlandi er
einnig óljóst um framvindu máia
innan Alþýðuflokksins; Benedikt
Gröndal viidi gjarnan i framboð i
Reykjavik i eina þingsæti flokks-
ins sem talið er öruggt: Gyifa átti
að leiða af með þvi að senda Vil-
mund Gylfason á Vesturland. Nú
þykir ljóst að engu minni eftir
spurn verði eftir þingsætum Al-
þýðuflokksins i Reykjavik en á
Norðurlandi eystra. Hefur Eggert
G. Þorsteinsson stjórnarmaður i
Járnblendiíélginu hf. ákveðið að
sítja sem fastast. Þyngist þvi enn
róðurinn.
Þá er Jón Ármann Héðinsson
ákveðinn i að berjast til fram-
haldslifs i Reykjaneskjördæmi i
trássi viö þá stefnu flokksforyst-
unnar að koma Kjartani Jóhanns-
syni varaformanni Alþýðuflokks-
ins þar i þingsæti.
Allt er þvi heldur óljóst um
framvindu mála þar á bæ. Það er
eðlilegt þegar langt er til
kosninga, en þeim sem vilja Al-
þýðuflokknum vel, eins og undir-
rituðum, finnst dapurlegt aö hann
skuli ekki hafa vit á þvi að snúa
sér að þvi verkefni framar öllu
ööru að berjast harðvituglega
gegn auðstétt landsins og rikis-
stjórn; hætt er við að þegar for-
sprakkarnir eyða miklu púðri i að
skjóta hver á annan verði litið
eftir á hvalina, þó að einn og einn
smáfugl kunni að falla.
—-s.