Þjóðviljinn - 09.03.1978, Blaðsíða 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 9. márs 1978
Þingfréttir i stuttu máli:
íslenskukennsla í fjölmiðlum hlýtur
almennan stuðning
Síðast liðinn þriðjudag mælti
SVERKIR HERMANNSSON
fyrir tiliögu til þingsályktunar
sem hann flytur um islensku-
kennslu i fjölmiðlum. Með-
flutningsmenn hans eru TÓMAS
ARNASON, JÓNAS ARNASON,
GYLFI Þ. GÍSLASON og KAR-
VEL PALMASON.
Tillagan er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að fela rikis-
stjórninni að sjá svo um að sjón-
varp og útvarp annist kennslu og
fræðslu i öllum greinum móður-
málsins. Þrettán manna ráð,
kosið hlutfallskosningu á Aiþingi,
skal hafa með höndum stjórn
þeirra mála”.
Auk Sverris tóku til máls þing-
mennirnir Jónas Arnason, Sigur-
laug Bjarnadóttir, Stefán Jónsson
og Tómas Arnason og lögðu þeir
allir áherslu á mikilvægi þess að
þetta mál næði fram að ganga.
Kortabók íslands
A sama fundi mælti Sverrir
llermannsson fyrir tillögu sem
hann flytur um útgáfu kortabókar
islands. Meðflutningsmenn hans
eru Ingvar Gislason, Gils
Guðmundsson, Eggert G. Þor-
steinsson og Karvel Pálmason. 1
tillögunni er skorað á rikis-
stjórnina að hafa forgöngu um út-
gáfu kortabókar Islands. 1 máli
Sverriskom m.a. fram að áhuga-
menn um framgang þessa máls
hefðu gert drög að efnisskipan
slikrar bókar. I fyrsta kafla yrði
t.d. náttúra landsins, landslag,
jarðfræði islands, jarðeðlisfræði-
Breytingar á lögum fjögurra lifeyrissjóöa
til umræöu í neöri deild
þingsjá þjóðviljans
leg kort, jarðvegur og gróður,
vatnafræðikort, veðurfar og hafið
við island. í öðrum kafla yrðu
sagníræðileg kort, svo sem
stjórnmálasaga, hagsaga og
menningarsaga. i þriðja kafla
yrði fjallað um ibúa landsins,
mannfjölda og mannfjölgun
dreifingu ibúanna, fólksflutninga
og menntun. 1 fjórða kafla yrðu
ýmis hagræn kort, fiskveiðar,
landbúnaður, orku- og námu-
vinnsla, iðnaður, samgöngur og
Stjórnarfrumvarp um Kennaraháskóla íslands:
Uppeldisfræðin flutt
úr Háskólanum
Nýlega mælti Vilhjálmur
Hjálmarsson, menntamálaráð-
herra, fýrir frumvarpi til laga um
Kennaraháskóia isiands. Frum-
varp til nýrra laga um Kennara-
háskóla islands var lagt fyrir
Alþingi veturinn 1976-1977, en
varðþá eigi útrætt. Jafnframt þvi
að frumvarpið var lagt fram á
Aiþingi sendi menntamálaráðu-
neytið það ýmsum aðilum til
umsagnar og athugunar. Frum-
varp það sem nú er lagt fram
tekur meðal annars mið af þeim
umsögnum er ráðuneytinu
bárust. Miklvægustu breytingar
sem lagt er til að gerðar verði á
hlutverki Kennaraháskóla
islands og fyrri skipan kennara-
náms eru eftirfarandi:
1. Kennaraháskólinn skal vera
miðstöð visindalegra rann-
sókna i uppeldis- og kennslu-
fræðum i landinu.
2. Hann skal annast uppeldis- og
kennslufræðilega menntun .
allrakennaraá grunnskólastigi
og i öllum skólum á framhalds-
skólastigi.
3. Heimilter að fela skólanum að
annast fullnaðarmenntun
kennara i þeim greinum grunn-
skóla, sem kenndar eru í
sérskólum við setningu lag-
anna.
4. Stofna skal til kennslu i
uppeldisfræðitil B.A.-prófs við
Kennaraháskóla íslands. Auk
þess er heimilt samkvæmt
ákvörðun skólaráðs og að
fengnu samþykki menntamála-
ráðherra að efna til framhalds-
náms i Kennaraháskólanum til
æðri prófgráðu en B.A.-prófs.
5. Gert er ráð fyrir að tekið verði
upp námseiningakerfi og
kveðið er á um meginþætti
kennaranáms á þeim grund-
velli. Jafnframt er valgreina-
kerfið gert sveigjanlegra og
tekur nú einnig til sérstakra
verksviða i grunnskóla, t.d.
byrjendakennslu.
6. Æfingaskólinn skal sinna
þróunarverkefnum á uppeldis-
sviði i samvinnu við mennta-
málaráðuneytið, einkum skóla-
rannsóknadeild.
Ein þeirra umsagna er ráðu-
neytinu bárust er frá DrWolfgang
Edelstein, og erhún prentuð sem
fylgiskjal með frumvarpinu sem
og aðrar umsagnir. 1 umsögn
sinni segir Edelstein:
„Meginstefna frumvarpsins
miðar aðeinangrun KHI frá HI og
fræði- og visindastarfsemi
háskólans. Tengsl þessara stofn-
ana virðast hins vegar forsenda
bæði fyrir skynsamlegri þróun
kennaranámsins sjálfs (starfs-
menntunarhiutverki KHI) og
framvindu rannsókna á sviði
uppeldisvisinda á íslandi. Frum-
varpið gengur i aðra átt og getur
komiðtil með að hindra þróunina,
ef að lögum verður,' frekar en
stuðla að henni. Einkum er hætta
Vilhjálmur Hjálmarsson
á að einangrun KHI hindri að
nægilega hæft lið veljist til
kennslu eða rannsókna þar; að
munur verði á gæðum og reisn
stofnananna, framvindu beggja
stofnananna sem og uppeldis-
kerfisins á Islandi i óhag.
Skilgreiningar á námi ognáms-
skipan i KHI, námsskrá, eininga-
kerfi og hagnýtu námi i starfs-
undirbúningi (æfingakennslu)
svo ogstefnumótun um tengsl við
nám kennara i sérskólum, skipu-
lag, inntak og markmið endur-
menntunar eru ekki nógu ljósar.
Frumvarpið virðist annars vegar
fastbinda ákveðin framkvæmda-
atriði um of i lögum, en hins
vegar ekki skilgreina nægilega
vel ýmsa mikilvæga þætti i hlut-
verkaskrá kennaraháskóla á
tslandi.”
Fyrrverandi alþingismanns
minnst á Alþingi
A fundi sameinaðs Alþingis i
gær minntist Asgeir Bjarnason
Karls Kristjánssonar alþingis-
manns. Asgeir sagði m.a.:
,,Karl Kristjánsson fyrrverandi
alþingismaður andaðist i gær,
þriðjudaginn 7. mars, i Borgar-
spitalanum eftir nokkurra mán-
aða sjúkralegu, hátt á átttugasta
og þriðja aldursári. Til þessa
fundar er boðað til að minnast
hans.
Karl Kristjánson var kjörinn
alþingismaður Suður-Þingeyinga
árið 1949, var siðar þingmaður
Norðurlandskjördæmis eystra og
átti sæti á Alþingi samfellt til vors
1967, sat á 19 þingum alls. Hann
var alla sina þingmannstið skrif-
ari i efri deild, var á timabili
varaforseti sameinaðs Alþingis
og aldursforseti siðustu árin.
Hann átti löngum sæti i fjár-
veitinganefnd og fjárhagsnefnd.
Arið 1939 var hann skipaður for-
maður endurskoðunarnefndar
löggjafar um sveitarstjórnarmál.
Hann var skipaður i endurskoð-
unarnefnd löggjafar um skatta-
mál árið 1952. Um þær mundir
átti hann sæti i stjórnarskrár-
nefnd og lagði þar fram tillögur
sinar i stjórnarskrármálinu i árs-
byrjun 1953. Arið 1957 var hann
skipaður i endurskoðunarnefnd
vinnulöggjafarinnar og á sama
ári formaður endurskoðunar-
nefndar lagaákvæða um skatta-
mál hjóna. Þingkjörinn endur-
skoðandi Útvegsbankans var
hann 1959—1971. Hann var skip-
aður i samninganefnd um kisil-
viðskipti. 1 fimmta kafla yrði
fjallað um stjórnarfar, umdæma-
skiptingu, Alþingis og sveitar-
stjórnarkosningar o.fl.
Stefán Jónssonog Jón Helgason
tóku einnig til máls og lýstu
stuðningi við tillöguna. Stefán
lagði á það áherslu að söluverð
slikrar bókar yrði ekki hærra en
svo að hún gæti komist inn á hvert
alþýðuheimili. Þá sagðist hann
telja æskilegast að megináhersla
yrði lögð á þá þætti bókarinnar er
lytu að landinu sjálfu og náttúru
þess. Hann sagðist telja óhyggi-
legt að leggja mjög mikið pláss og
kostnað i stjórnmálakortin sem
og aðra þá þætti er tækju miklum
breytingum.
Breytingar á lögum
fjögurra lífeyrissjóda
1 gær, miövikudag, voru til
umræðu fjögur frumvörp i neðri
deild sem fela i sér breytingu á
jafnmörgum lifeyrissjóðum. Þeir
lifeyrissjóðir sem hér er um að
ræða eru lifeyrissjóðir
sjómanna, starfsmanna rikisins,
barnakennara og hjúkrunar-
kvenna.
Breytingarnar sem þessi frum-
vörp fela i sér seru fólgnar i þvi
að samkvæmt frumvörpunum er
heimilt að ávaxta fé sjóðanna
með skuldabréfum, tryggðum
með veði i fasteignum, enda sé
verðtryggingin allt að 65% af
brunabótamati viðkomandi fast-
eignar.
Samkvæmt gildandi ákvæðum
er kveðið á um, að tryggt sé með
1. veðrétti i fasteignum, en það
hefur haft i för með sér óþægindi
fyrir félaga sjóðanna. Hafa þeir
þurft m.a. að afla sér rikis-
ábyrgðar, ef önnur lán eru tryggð
með 1. veðrétti.
Flutningsmenn frumvarpsins
um breytingu á lifeyrissjóði
sjómanna eru Pétur Sigurðsson,
Ólafur G. Einarsson, Garðar
Sigurðsson og Þórarinn Þórarins-
son. Félagsmálanefnd neðri
deildar alþingis hefur nú þegar
mælt með samþykki þessa frum-
varps. Hinum frumvörpunum var
i gær visað til félagsmálanefndar,
en flutningsmenn þeirra eru
Pétur Sigurðsson, Ólafur G.
Einarsson og Gunnlaugur Finns-
son.
Hafnarfjörður
sérstakt
fræösluumdæmi?
Frumvarp til breytinga á
grunnskólalögunum kom til 3.
umræðu i neðri deild i gær.
Frumvarp þetta felur i sér eins og
áður hefur komið fram heimild til
að stofna sérstakt fræðsluum-
dæmi i sveitarfélagi með 10
þúsund ibúum eða fleiri.
Gunnlaugur Finnsson mælti
gegn samþykkt frumvarpsins.
Sagði hann að i reynd snérist
deilan um þetta frumvarp um það
hvort stofna skyldi sérstakt
fræðsluumdæmi i Hafnarfirði.
Las hann upp bréf frá fræðslu-
stjóra Reykjaneskjördæmis, þar
sem fram kemur andstaða hans
við þetta frumvarp sem og and-
staða fræðsluráðs kjördæmisins.
Ólafur G. Einarsson lagði
áherslu á að frumvarpið væri
flutt að ósk bæjarstjórnar
Hafnarfjarðar. Hafnarfjörður
ætti ekki aðild að samtökum
sveitarfélaga i Reykjaneskjör-
dæmi og hefðu þvi engin áhrif á
val manna i fræðsluráð kjör-
dæmisins.
Að ósk menntaniálaráðherra
sem ekki gat verið viðstaddur
umræðurnar, var frekari
umræðum um málið frestað. Þess
má geta að við atkvæðagreiðslu
eftir 2. umræðu um einstakar
greinar frumvarpsins, kom fram
stuðningur meirihluta þing-
manna i deildinni við frumvarpið.
Karl Kristjánsson
gúrverksmiðju árið 1965 og átti
sæti i stjórn kisilgúrverksmiðj-
unnar og siðar Kisiliðjunnar 1966-
1971”.
Stjórnarfrumvarp um meðferð
einkamála i héraði:
Sáttanefndir m.a,
lagðar niður
Ólafur Jóhannesson, dóms-
málaráðherha mælti i gær fyrir
frumvarpi um breytingu á lögum
um meðferð einkamála ihéraði. I
frumvarpinu felast aðallega
eftirfarandi nýmæli:
1) Sáttanefndir verði lagðar
niður, en sáttastörf falin dóm-
urum einum.
2) Tekin verði upp aðalflutningur
mála, þar sem fram komi
þær skýrslur, sem gefa á
munnlega, og siðan fari munn-
legur flutningur fram i beinu
framhaldi af þvi.
3) Úrskurðir verði að jafnaði án
forsendna og dómar verði
sty ttir.
4) Nokkrri sérdómstólar verði
lagðir niður: sjó- og verslunar-
dómur, merkjadómur I
Reykjavik og á Akureyri og
aðrir fasteignadómstólar.
5) Þá eru i frumvarpinu tillögur
um einstök atriði, sem eiga að
stuðla að hraðari meðferð
dómsmála og ótviræðari
reglum en nú gilda. Er þar um
sumt stuðst við venjur, sem
myndast hafa t.d. um skrif-
legar greinargerðir og aðila-
skýrslur.
Óiafur Jóhannesson
Þá mælti dómsmálaráðherra
einnig fyrir frumvarpi til laga um
breytingu á lögum um eftirlit með
skipum, en það frumvarp er
fylgifrumvarp frumvarpsins um
meðferð einkamála i héraði. I
frumvarpinu felst að sjó- og
verslunardómur verði lagður
niður.