Þjóðviljinn - 21.07.1978, Page 8

8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 21. júli 1978
„Auka þarf íslandskynn-
ingu á Nordurlöndum”
ad sögn Lúdviks Hjálmtýssonar ferdamálastjóra
Lú&vik Hjálmtýsson, feröa-
málastjóri, boðaöi blaöamenn á
sinn fund sl. mánudag, til aö
kynna útkomu nýrrar bókar, sem
gefin var út aö tilstuölan ráö-
herranefndar Noröurlandaráös
oger handbókfyrir þá sem eru aö
læra eða stunda feröamannaþjón-
ustu. Tekur bókin fyrir feröamál
á Norðurlöndunum, sögu feröa-
mála, feröamöguleika, lög um
feröamál, samtök innan hinna
einstöku landa um feröamál, en
einnig er rætt um náttúruvernd,
markaðsmál ogsvo er hagskýrsla
um feröamálin í Noröurlöndun-
um.
1 sambandi viö útkomu bókar-
innar, er nefnist „Reiseliv i
Norden — en hándbok for turist-
utdanningen”, gat Lúövik þess,
aö mikiö skorti enn á, aö Island
væri nægilega vel kynnt meöal
frændþjóða okkar á Noröurlönd-
unum. Góð landkynning væri
brýn nauösyn fyrir okkur, sagöi
Lúövik, m.a. vegna þess aö vörur
væru fremur keyptar frá löndum,
þar sem eitthvaö væri vitaö um
t.d. heilbrigöismál og gæöaeftir-
lit.
Gat hann þess jafnframt, aö
Noröurlönd væru nánast óplægö-
ur akur i þessu tilliti, en þar væri
um aö ræöa allt aö 20 miljónir
manna. Stæöi til, aö Island yröi
aöili aö sérstakri feröamálasýn-
ingu I Kaupmannahöfnf október á
hausti komanda, auk þess sem
SAS-flugfélagið gengist fyrir
stórri sýningu á næsta ári meö
þátttöku finnska flugfélagsins
Finnair og Flugleiöa.
Þó koma flestir erlendir feröa-
menn frá Norðurlöndunum, eöa
um 25% af heildarfjölda. Aö vfsu
eru Bandarikjamenn sagöir
stærri hluti af heildinni, eöa um
31%, en Lúövik sagöi þessa
prósentuskiptingu ekki einhlita,
vegna veru varnarliösins á Kefla-
vikurflugvelli. Mun raunhæfara
væri aö áætla fjölda bandariskra
feröamanna um 20%. Næstir i
rööinni kæmu svo Vestur-Þjóö-
verjar, um 15%. Þessar tölur eru
miöaöar viö áriö 1977, en þá var
heildarfjöldi feröamanna (en
feröamaöur telst, skv. Rómar-
sáttmáianum sá, er dvelur lengur
en 24 stundir á landinu) tæplega
82.000.
Einnig ræddi Lúövik tekjur af
feröamönnum. Námu beinar og
óbeinar tekjur af feröamanna-
straumnum hingaö til lands á
seinasta ári rúmum 6 miljöröum
króna, sem eru rúm 6% af heild-
arútflutningsverömæti lands-
manna á sama ári, en það nam
tæpum 102 miljöröum króna. A
sama ári störfuöu um 6% vinn-
andi fólks beint aö feröamanna-
þjónustu.
Nú er rætt i fullri alvöru innan
Noröurlandaráös aö starfrækt
veröi önnur ferja á vegum rikis-
stjórna eöa fyrirtækja á Noröur-
löndunum sameiginlega, svo aug-
ljóst væri, aö sist er of snemma af
stað fariö. Ennfremur gat LUÖvik
þess, að nú heföu veriö settar á
laggirnar feröamálanefndir viös-
vegar um landiö, og vænti hann
góös af samstarfi þeirra og feröa-
málaráös aö uppbyggingu ferða-
mála og feröaþjónustu hér á
landi.
Lúövik gat þess aö lokum, aö
sér fyndist þaö alröng pólitik aö
hafa verðlag á feröamannaþjón-
ústu innanlands þaö dýra, aö þaö
Lúövik Hjálmtýsson, feröamálastjóri.
væri jafnvel ódýrara fyrir Islend- lendis,heldur en að fara I feröalög
inga aö skjótast til Spánar eöa á innanlands.
hliöstæöa feröamannastaði er- — jsj.
Aðalsetur Iönaöarbankans I Lækjargötu.
Iðnaðarbankinn
25 ára
Sunnudaginn 25. júni s.l.
varð Iðnaðarbankinn 25
ára, en hann hóf starfsemi
sina þann dag árið 1953.
Hann var stofnaður með
lögum frá Alþingi 19. des-
ember 1951 en hugmynd að
stofnun sérstaks banka
fyrir íslenskan iðnað var
Krefst
takmörk-
unar á inn-
flutningi
Stjórn löju, félags verk-
smiöjufólks á Akureyri, hefur
sent frá sér ályktun þar sem
segiraðbrýna nauösyn beri til
aö takmarka svo sem frekast
má innfhitning iönaöarvara.
1 ályktuninni segir ennfrem-
ur aö á slöustu 10-20 árum hafi
oröiö þaö miklar framfarir I
vélbúnaöi iönaöarins, húsa-
kosti og tæknimenntun, sem
allt á aöstuöla aö þvi aö lands-
mónnum veröi séö fyrir nauö-
synjum I þeim efnum og spara
gjaldeyri og auka atvinnu-
möguleika i landinu. Stjórn
Iöju bendir á, aö stjórnvöld
ieyfi af ráönum hug ótak-
markaöan innflutning á iönaö-
arvörum og skapi meö þvl
rekstrarerfiöleika og I sumum
tilfellum aigera lömun iönaö-
anns sem hefur I för með sér
atvinnuleysi. —*>ig
fyrst hreyft 8 árum áður.
Núverandi bankastjórar Iðnaö-
arbankans eru þeir Bragi Hann-
esson og Pétur Sæmundsen. 1
bankaráði bankans eru Gunnar J.
Friðriksson, formaöur, Siguröur
Kristinsson, varaformaður,
Haukur Eggertsson, Magnús
Helgason og Páll Sigurðsson.
Endurskoöendur bankans eru
Haukur Björnsson og Þorleifur
Jónsson.
1300 hluthafar
1 árslok 1977 var hlutafé bank-
ans45 miljónir króna. Varasjóður
er 90 miljónir króna, en annaö
eigið fé 327 miljónir. Nemur þvi
heildar eigið fé bankans 462
miljónum króna, og svarar það til
tæpra 10 prósenta af innlánsfé.
Hluthafar eru um 1300 og eru
þeir langflestir tengdir iönaöi.
Á aöalfundi bankans I vor var
samþykkt aö fjórfalda hlutaféö
meö útgáfu jöfnunarhlutabréfa
og nemur hlutafé að því loknu 180
miljónum.
I lok fyrsta starfsárs bankans
voru innistæður i honum 17
miljónir króna, en á afmælisdag-
inn 25. júni 6,3 miljarðar.
Frá áramótum til 25. júni juk-
ust innián I bankanum um 31%.
Heildarútlán bankans voru 25.
júni 5.0 miljarðar og jukust um
32% frá áramótum.
Alls starfa rúmlega 100 manns
hjá bankanum, en af þeim er
nokkur hluti i hálfu starfi. Nærri
2/3 hlutar starfsmannanna eru
konur, en rúmlega 1/3 hluti karl-
ar. Ekki er upplýst um hlutfali
kynjanna I æöstu stööum viö
bankann.
Iönaöarbankinn rekur nú sex
útibú. I Hafnarfirði, á Akureyri,
Grensásútibú.Laugarnesútibú og
Breiöholtsútibú i Reykjavlk, og
nýjasta útibúið er á Selfossi. Var
það opnaö I fyrra.
< Byggt á fréttatilkynningu
Frystihús á Noröurlandi vestra
Rekstrarstöövun yfirvofandi
A nýafstöönum fundi fram-
kvæmdastjóra frystihúsa á
Norðurlandi vestra var samþykkt
svofelld ályktun:
„Fundur framkvæmdastjóra
frystihúsa i Noröurlandskjör-
dæmi vestra, haldinn á Sauðár-
króki 18. júlf, væntir þess aö verö-
jöfnunarsjóöi fiskiönaöarins
veröi gert kleift aö standa viö það
viðmiöunarverö.sem ákveöið var
frá 1. júni sl. Þrátt fyrir þá leiö-
réttingu erufrystihúsin á Noröur-
landi vestra öll meö umtalsvert
tap. Afurðalán hafa ekki verið
hækkuö með tilliti til hækkaös
fiskverðs, vinnulauna og annars
rekstrarkostnaðar frá 1. júní og
eru öll fyrirtækin þvi komin i
greiösluþrot.
Lausaskuldir hafa hrannast
upp og núverandi afuröalán
hrökkva ekki til greiöslu vinnu-
launa og hráefnis, hvaö þá til
greiöslu annarra óhjákvæmilegra
kostnaöarliöa.
Þess vegna er aö dómi fundar-
mannaekkium annaöaöræöa en
að segja fólki fyrirtækjanna upp
störfum fyrir nk. mánaöamót, og
annaö raunar ábyrgöarleysi með
tilliti til fjárhagsstöðu þeirra.
Fundarmenn ákveöa aö koma
aftur saman eigi siöan en 27. þ.m.
og jafnframt að gera útgerðar-
mönnum togaranna grein fyrir,
aö móttaka á fiski kann að verða
stöðvuð án verulegs fyrirvara”.
Blaöið hafði tal af Marteini
Friörikssyni, framkvæmdastjóra
Fiskiðju Sauðárkróks, og innti
hann eftir þvi, hve margt fólk
mundi missa atvinnu ef til upp-
sagna kæmi. Marteinn taldi það
væri eitthvað á milli 400 og 500
manns, en hjá þessu yröi ekki
komist ,,ef bankavaldiö lokar”.
Af þessu væri sömu sögu aö
segja hjá frystihúsum um allt
land, sagöi Marteinn Friöriksson,
— þvi þótt einhver smávægilegur
munur hafi verið á aöstöðu ein-
stakra fyrirtækja þá væri vand-
inn það stórfelldur, að eigið fé
þeirra skipti þar engum sköpum.
— Það er náttúrlega gjörsam-
lega óeðlilegt aö þegar mest berst
að af fiski þá er allt að stöövast.
En okkur hér vantar t.d. 1/3 til
viðbótar á afurðaveröið. Hluti af
þvikemurmeðþviað taka 11% til
baka en varla er svo áhugi á þvi
aðlækka laun eðafiskverö. Bank-
arnir eru á hinn bóginn tregir til
að lána ef ekki sér fram á annaö
en bullandi rekstrartap.
Marteinn Friðriksson var
spuröur að þvi, hvort honum væri
kunnugt um hve vinnulauna-
greiðslur næmu miklu á mánuöi
hjá frystihúsunum á svæöinu.
Marteinn kvað sér ekki kunnugt
um þaö hvaö varðaöi svæöið allt
en laun sjómanna og fiskvinnslu-
fólks I fullum störfum á Skaga-
fjarðarsvæðinu væri um 1 milj.
kr. á mánuði.
—mhg
Málmur kominn út
Málmur, blað Málm-og skipa-
smiðasambandsins, 2. tölublað
1978,er komiö út meö fjölbreyttu
efni.
Blaðið Málmur er eitt hiö
myndarlegasta I hópi annars allt
of fáskrúðugrar útgáfustarfsemi
verkalýðshreyfingarinnar.
t blaðinu er m.a. birt ályktun sú
frá þingi Málm- og skipasmiða-
sambandsins I vor þar sem skor-
að er á félagsmenn sambandsfé-
laganna aö kjósa ekki kaupráns-
flokkana. En ályktun þessa
reyndu rikisfjölmiölarnir aö
þegja i hel af bestu getu.
Verulegur hluti af efni blaðsins
er helgaöur þessu 8. þingi sam-
bandsins og þeim málum sem þar
voru til umræðu.
Þar er til dæmis athyglisverö á-
lyktun um aöbúnað á vinnustöö-
um og heilsuvernd. En málmiön-
aðarmenn hafa verið i forystu i
verkalýðshreyfingunni I kröfum
um bætta hollustuhætti á vinnu-
stööum.
1 samræmi við þetta er grein I
blaöinu þar sem fjallaö er um
hættu á atvinnusjúkdómum. Heit-
irgrein þessi „Meiri hætta á háls-
krabba I málmiönaöi” og byggir
á rannsóknum danskra lækna.
Þá er einnig fjallaö um Rauða-
núpsmálið i blaöinu og á þaö bent
aö á slöasta ári einu hafi verið
greiddur einn og hálfur miljarður
króna i erlendum gjaldeyri fyrir
vinnu sem auðveldlega væri hægt
að framkvæma hér á landi.
Þá má einnig benda á frétt um
nýkjörna miðstjórn og fram-
kvæmdastjórn Málm- og skipa-
smiðasambandsins. I fram-
kvæmdastjórninni er Guðjón
Jónsson, Guðmundur Hilmarsson
og Helgi Arnlausson.
eng.
Fréttabréf SL
kemur
út ad nýju
Sölumiðstöð lagmetis
hefur sent frá sér eftir
tveggja ára hlé svo-
nefndar S.L.-fréttir, sem
er fréttabréf Söiustofn-
unarinnar.
1 fréttabréfinu segir, að ætlunin
sé aö gefa þaö út ársfjóröungs-
lega, a.m.k., en hlutverk þess er
aö veita upplýsingar til aðildar-
verksmiöja S.L., fjölmiöla og ým-
issa þeirra aðila sem eru tengdir
lagm etis iöna ðinum.
Ihinu nýútkomna fréttabréfi er
frásögn af aðalfundi S.L., sem
haldinn var 24. mai sl., en á þeim
fundi voru mörkuð Hmamót i sölu
S.L. þar sem framleiðendur fengu
þá meirihlutaaöild að stjórn
stofnunarinnar auk þess aö rlkis-
styrkir voru felldir niöur, sam-
kvæmt lögum frá 1972. 1 frétta-
bréfinu eru auk þess upplýsingar
um markaössvæði, rekstraraf-
komu, en halli hefur verið á
rekstrinum, um þróunarsjóð lag-
metis,vum stjórn og varastjórn
o.fl.
—Þig