Þjóðviljinn - 02.08.1978, Side 3
Miftvikudagur 2. ágúst 1978 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
MeÓferd á föngum i Suður-Afriku:
Pyndingar
einangrunar-
klefar
indanefnd á vegum Sam-
einuðu þjóðanna í dag að
þeir hefðu verið pyndaðir i
heimaiandi sínu» sætt ó-
mannúðiegum yfirheyrsl-
um og verið langtímum
saman einangraðir í fang-
elsum. Nefndin ræðir við
útlagana i Dar-es-Salaam»
höfuðborg-nsaníu.
Blökkumaftur aft nafni Stephen
Dlamini sagöist enn bera ör eftir
aft hann var barinn á lögreglu-
stööinni i Pietermaritzburg. Aft
þvi loknu haffti hann veriö hafftur
sex og hálfan mánuft i einangrun-
arklefa. Hann sagftist aldrei hafa
veriö tekinn út úr klefanum þenn-
an tima og heföi ekki haft þar
annan félagsskap en flugur, mý-
flugur og lýs.
Roskin hvit hjón, Weinberg aö
nafni, og dóttir þeirra, sögftust
hafa verift i fangelsi á sama tima
og Dlamini, sökuft um aft vinna
gegn stjórninni. Frú Weinberg
sagfti aft siftustu fimmtán árin
heffti hún aldrei getaft um frjálst
höfuft strokift, þar eft hún heföi
ýmist verift i fangelsi eöa aö yfir-
völd heföu bannaft henni aö fara
út af heimili hennar efta út fyrir
ákveftift svæfti.
Dlamini var handtekinn i Piet-
ermaritzburg 10. mars 1976. Hann
James Kruger, dómsmálaráft-
herra Suftur-Afriku — svo er aft
sjá aft suöurafrisk stjórnarvöld
hafi fyrir rcglu aft losa sig vift
andófsmenn meft „sjálfsmorft-
um” i fangelsum.
segist hafa verift barinn vift yfir-
heyrslur þar, auk jiess sem höföi
hans hafi verift slegift viö vegg og
hann neyddur til þess aö ganga i
þröngum skóm, sem malarsand-
ur haffti verift settur i. Dlamini og
Weinberg-hjónin voru öll i forustu
stöftum I verkalýössambandi,
sem yfirvöld banna.
Formaöur rannsóknanefndar-
innar sagfti aö nefndin heffti til
rannsóknar meftferft á pólitiskum
föngum i Suöur-Afriku, auk ásak-
ana um ruddaskap lögreglu,
morft á pólitiskum föngum I fang-
elsum og nauftungarflutning á
fólki úr heilum sveitarfélögum.
„Krillid” er ljósáta
3 tegundir af henni hér yið land
1/8 — útlægir Suður-
Afríkumenn, bæði svartir
og hvítir, sögðu mannrétt-
Onassis og
Kaúsof
hjónaband
Munu búa hjá
móður
brúðgummans
1/8 — Kristina Ónassis, dótt-
ir griska skipakóngsins meft
þvi nafni, giftist i dag unn-
usta sinum rússneskum, Ser-
gei Kaúsof, i Moskvu. Afteins
átta gestum var boftift aft
vera viöstöddum, þar á meö-
al móftur brúftgumans, en i
Reuter-frétt segir aft enginn
ættingja brúöarinnar hafi
verift viftstaddur.
Þremur sovéskum frétta-
mönnum og ljósmyndurum
var leyft aft vera viöstödd-
um, en engum vestrænum
fréttamönnum, sem gengu
um útifyrir eins og gráir
kettir. Brúfturin haföi lofaft
þeim fréttamannafundi á
eftir, en frestafti fundinum
eftir hjónavigsluna, blaöa-
mönnum til sárra vonbrigða.
— Þessi hjónavigsla hefur
veriö talsvert umtöluft á
Vesturlöndum, en ekkert I
Sovétrikjunum, enda hafa
blööin þar ekkert verift aft
fjasa um þetta.
Til stendur aö hjónin verji
hveitibrauösdögunum austur
vift Bajkal-vatn, en munu aö
þvi loknu búa fyrst um sinn i
ibúft móftur Kaúsofs i
Moskvu. Mun þaft húsnæfti
öllu þrengra og iburöar-
minna en dóttir Ónassisar
hefur til þessa vanist, en hún
lét þess getift vift fréttamenn
aft hún ætti mjög gott meö aft
venjast nýjum aftstæftum og
vonaftist til aft dveljast lengi i
Sovétrikjunum.
Ingvar Hallgrimsson, fiski-
fræðingur, haffti samband vift
blaöift og benti þvi á, aft skepna
sú sem nefnd var „krill” I frétt
um Sufturskautslandift i gær, er
sama tegundin og heitir á Is-
lensku ljósáta og er mikil fæfta
hvalanna hér i kringum landift,
enda þótt ekki sé eins mikift af
ljósátunni, sem er litiö krabba-
dýr, hér norftur frá og i hafinu
kringum Sufturskautslandift.
Ljósátan getur veriö 4-5 senti-
metrar á lengd.
Af henni eru hér viö land þrjár
tegundir, Náttlampi (sú stærsta),
Agga og Augnsfli. A hliöum dýra
þessara eru lýsandi frumur, og
hafa þær þaftan nafn sitt á Is-
lensku. Krill er norskt orft og
hugsanlega þaft sama og islenska
oröiö krili, þótt ekki sé þaö ör-
uggt. V
Ingvar benti blaöamanni i leiö-
inni á, aft talsverö brögö væru aö
þvi aft gömul og gild islensk heiti
á sjávardýrum hyrfu i þýöingum
og aö önnur væru búin til eftir
hendinni. Þannig var háhyrning-
urinn nýlega nefndur „vighval-
ur” i sjónvarpinu (eftir enska
heitinuá þvidýri, „killer whale”)
og sama skepna heitir i þýddri
barnabók „spikhákur” (úr
norsku, „spekkhugger”). Þá er
orftiö mikið um þaft aö kalla
steypireyöina bláhval eftir
norska heitinu á henni.
Heiti Norftmanna á ljósátunni,
krill, hafa enskumælandi þjóöir
tekift upp og barst þaö i blaftiö
meft frétt frá Reuter.
Albanir saka Kínverja
um hótanir
1/8 — Albanir endurtóku i dag
harfta gagnrýni sina á hendur
Kinverjum og sökuftu Kina um
hótanir, fjandskap og gerræfti •
gagnvart Albaniu. Hin opinbera
fréttastofa Albaniu sagfti, aft al-
banska stjórnin nyti fullkomins
stuönings þjóftarinnar i deilunni
vift Kína.
Sl. sunnudag birti miftnefnd
og gerræöi
Flokks vinnunnar, hins ráöandi
flokks i Albaniu, opift bréf til kin-
verska kommúnistaflokksins. Er
þar fjallaö um þá ákvörftun Kin-
verja, sem birt var 13. júli, aö
svipta Albaniu allri aftstoft. I bréf-
inu eru kinverskir leiötogar sak-
aðir um stórmennskubrjálæöi og
svik vift hugsjónir kommúnism-
ans.
Enver Hoxha
Fangar mvrtir í Zaire
Nauðungarflutningar af Otrag-svæðinu?
1/8 — Útlægur hópur andófs-
manna frá Zaire hefur mælst til
þess aft skipuft verfti alþjóftleg
nefnd til rannsóknar á morftum,
sem andófsmenn segja menn
Zaire-stjórnar hafa framift á
laugardaginn i Kindu, sem er i
austurhluta Zaire. Aft sögn and-
ófsmannanna voru 27 menn, sem
hafftir voru i haldi i herbúftum
þar, drepnir, og báru talsmenn
stjórnarvalda þvi vift aft þeir
hefftu reynt aft komast undan.
Andófssamtök þau, sem fara
fram á rannsókn I þessu máli,
kenna við sig Patrice Lumumba,
helsta leifttoga Zairemanna um
þaö leyti sem þeir fengu sjálf-
stæfti, en þá hét landiö Kongó. 1
skýrslu frá samtökunum um
moröin segir, aö fangarnir hafi
verift pyndaöir og limlestir, áöur
en þeir voru drepnir. Einn hinna
myrtu var maöur aft nafni Kam-
embe Limangi, sem borift haföi
fram mótmæli i tilefni frétta um
nauftungarflutninga fólks af
svæöi þvi, sem Zairestjórn hefur
leigt vestur-þýska fyrirtækinu
Otrag til tilrauna meft eldflaugar.
Verður Sjaranski
látinn laus?
1/8 — í Reuter-fréttfrá Vinarborg
segir, aö liklegt sé aft sovéski
andófsmafturinn Anatóli
Sjaranski, sem nýlega var dæmd-
ur til þriggja ára fangelsisvistar
og tiu ára þrælkunarvinnu, verfti
innan skamms látinn laus og hon-
um flogift til tsrael. Er sagt aft i
staftinn muni látinn laus einhver
efta einhverjir, sem á Vesturlönd-
um hafa sætt ákærum fyrir njósn-
ir fyrir Sovétrikin og bandalags-
riki þeirra og verift dæmdir til
langrar fangelsisvistar.
Taliö er aft Sovétmenn vilji
helst fá lausa fyrir Sjaranski
hjónin Gíínter og Christel Guil-
laume, sem handtekin voru 1974
og dæmd fyrir njósnir á vegum
Austur-Þjóftverja. Þaft mál varft
til þess aft Willy Brandt varö aö
segja af sér embætti sambands-
kanslara. En sagt er aft Helmut
Schmidt, núverandi sambands-
kanslari, taki þaft ekki i mál aft
sleppa þeim hjónum.
• Austurþýskur lögfræöingur,
Wolfgang Vogel, er sagftur annast
samningaumleitanir um þetta af
Sovétmanna hálfu og kvaft hann
þegar hafa átt viftræftur vift
bandariska embættismenn um
þetta fyrir milligöngu auftugs
israelsks þingmanns, sem Samú-
el Flatto-Sjanon heitir. Sagt er aö
fleiri fangaskipti af þessu tagi
geti komift til greina.
Sendiráðsbardaginn í París:
Hverjir byrjuðn?
1/8 — Mikil reifti er meftal lög-
reglumanna iParis eftir aft félagi '
þeirra einn var drepinn i skotbar-
daga utan vift sendiráft traks þar I
borg. óttast lögreglumennirnir
aft öryggisverftir sendiráftsins,
sem þeir telja sannaft aft drepift
hafi félaga þeirra, fái aft fara úr
landi, þar eft þeir h(áfa réttindi
sendiráftsmanna. En sagt er aft
innanrikisráftuneytið sé þvi mót-
fallift.
I gær gerftist þaft aö tveir
vopnaftir menn, sem munu vera
arabar og aft líkindum Palestinu-
menn, réöust inn I sendiráftift og
tóku niu manns i gislingu. Þeir
gáfust svo upp fyrir frönsku lög-
reglunni, sem var á lejft meft þá út
þegar allt i einu var hafin á þá
skothrift. Er þeirri viöureign lauk
lá einn lögreglumannanna dauöur
og einn iraskur öryggisvöröur, en
annar Palestinumannanna var
illa særöur. Þrir öryggisveröir
voru teknir höndum.
Lögreglan segir öryggisveröina
hafa byrjaft skothriftina, en
ambassador Iraks i Paris segir aft
palestinskir félagar byssumann-
anna, sem gislana tóku, hefftu
hleypt af fyrstu skotunum.
Það hefur ekki verið
á hvers manns færi
að eignast
HÆÐARKÍKI eða
THEODOLITE
Byggingameistarar Verktakar
Verkfræðistofur Sveitarfélög
Nú er tækifœrið!
Höfum ofangreind tæki til sýnis
og fleiri gerðir væntanlegar
fSTORC h.f.
Smiðjuvegi 10» Kópavogi» simi 72023
(annað hús frá Skeifunni)