Þjóðviljinn - 03.10.1978, Side 6
6 S|ÐA — ÞJOÐVILJINN! Þriðjudagur 3. október 1978
0
att
C&7f>ákottartcnat
DANSKENNSLA
í Reykjavik-Kópavogi-Hafnarfirði
Innritun daglega kl. 10-12 og 1-7.
Börn-unglingar-fullorðnir
(pör eða einst.).
Nýútskrifaðir kennarar við
skólann eru Níels Einarsson
og Rakel Guðmundsdóttir
Kennt m.a. eftir alþjóðadanskerfinu,
einnig fyrir BRONS — SILFUR — GULL.
ATHUGIÐ: ef hópar, svo sem félög eða
klúbbar, hafa áhuga á að vera saman i
timum, þá vinsamlega hafið samband
sem allra fyrst.
— Góð kennsla — Allar
nánari upplýsingar í sima 41557.
Blaðberar
RUKKUNARHEFTIN eru tilbúin. Vin-
samlegast sækið þau á afgreiðsluna.
MOtMUINN
Siðumúla 6, simi 8 13 33
Afgreiöslan opin frá kl. 9 til 17 mánud.-föstud.
a§ Gtrlendum vettvangi
„Upprisa”
Aldo Moros
Ef til vill muna menn enn eftir
atburöunum á ttaliu 1969 til 1974:
Þá virtist alger upplausn vofa yf-
ir landinu, einhverjir dularfullir
„stjórnleysingjar” frömdu I si-
fellu sprengjutilræöi, sem kost-
uöu fjölmarga menn lifiö, og lög-
reglan virtist ekki ráöa viö neitt,
þótt hún tæki aö visu nokkra
„stjórnleysingja” höndum. Þess-
ir atburöir sigldu I kjölfar stúd-
entauppreisnanna 1968, og stóð
ekki á fjölmiðlum vesturlanda aö
kenna upplausnaröfium meöal
stúdenta um þetta ástand. En eft-
ir 1974 kom sannleikurinn loks i
Ijós: forsprakkar þessara
sprengjutilræöa voru alls ekki
neinir byltingarsinnaðir stúdent-
ar og heldur ekki stjórnleysingjar
(þeir sem teknir höföu veriö
höndum voru allir saklausir)
heldur italskir fasistar. Markmiö
þeirra var aö skapa upplausn i
landinu og búa i haginn fyrir
valdarán hersins og myndun fas-
istiskrar einræðisstjórnar. Þetta
valdarán fór þó reyndar út um
þúfur og þá komst allt upp, — en
það var athyglisvert hve miklu
slælegar iögreglan gekk nú fram i
þvi aö hafa upp á þessum sam-
særismönnum en ofsækja vinstri
sinnaöa menn áöur.
Þvi er verið að rifja upp þessa
atburði hér, að ástandið á ttaliu
nú minnir að vissu leyti á þennan
tima þegar hægri sinnaðir undir-
róðursmenn reyndu að grafa und-
an lýðræði i iandinu; ýmsir und-
arlegir atburðir hafa gerst, og
veit enginn hver stendur að baki
þeirra og hver er tiigangurinn.
Fjórum mánuðum eftir að Aldo
Moro, leiðtogi kristilegra demó-
krata, var myrtur, 9. mai i vor,
kom hann aftur fram á sjónar-
sviðið i itölskum stjórnmálum og
olli þar jafnvel ennþá meiri rösk-
un en meðan hann \ar á lifi:
„Hann er jafnvel ennþá þyngri
dauður en lifandi”, sagði einn af
flokksmönnum hans. t kringum
þessa „upprisu” Moros er vægast
sagt mjög undarlegt andrúmsloft.
Þessir atburðir hófust 11.
september: Þá er það skyndilega
blásið upp á ttaliu að i bók
franska sósialistaleiðtogans
Francois Mitterrand, „Býflugan
og húsasmiðurinn”, sem var þá
aö koma út f Frakkalndi, séu nýj-
ar upplýsingar um ránið á Moro,
sem Bettino Craxi, leiðtogi
italskra sósialista, hafi trúað
Mitterrand fyrir. (Franski leið-
toginn benti reyndar á að bókar-
kaflinn með þessum „uppljóstr-
unum” hefði birst i málgagni
franska sósialistaflokksins i mai
án þess að vekja neina sérstaka
athygli). Kjarni málsins var á þá
leiö að Mitterrand haföi eftir
Craxi að italskir sósialistar hefðu
beitt sér fyrir þvi á bak við tjöld-
in að fallist yröi á að náða einn
„hryðjuverkamann” til að bjarga
lifi Aldo Moros. Þessi afstaöa
kom Itölum mjög á óvart, þvi aö
sósi,alistar höfðu aldrei talað um
slik skipti meðan Moro var á
valdi ræningjanna, og auk þess
fannst ttölum nokkurrar beiskju
gæta hjá Craxi i garð kommún-
ista og kristilegra demókrata fyr-
ir að þeir hefðu algerlega neitað
öllum samningum við „rauðu
sveitirnar”.
Skömmu siðar fékk ritstjórn i-
talska stórblaðsins „Corriere
della sera” undarlegan böggul i
pósti; það voru átta bréf, sem
Aldo Moro hafði sent meðan hann
var fangi ræningjanna. Enginn
vissi hver hafði sent þennan
pakka — enda áttu bréfin að vera
i algerri leynd hjá rannsóknar-
dómaranum sem hafði málið með
höndum. „Corriere della sera”
birti þau þegar i stað.
Þessi bréf vöktu gifurlega at-
hygli. ttalski rithöfundurinn
Leonardo Sciascin lýsti þvi yfir ?
Aldo Moro fangi „Rauöu
sveitanna”
viðtali 17. september að hann
væri að skrifa bók um „bréf Aldo
Moros”. Taldi hann að menn
hefðu átt að reyna að semja við
hryðjuverkamennina þar sem
fangi þeirra óskaði sjálfur eftir
þvi, og hefði Moro verið „drepinn
tvisvar sinnum”: fyrst hefðu
mannræningjarnir tekið hann af
lifi en siðan hefðu kommúnistar,
kristilegir demókratar og blaða-
menn yfirleitt gert það sama með
þvi að gefa almenningi ranga
mynd af hinum myrta leiðtoga.
Stjórnmálamenn i Róm velta
þvi nú mjög fyrir sér hver skipu-
leggi svo kænlega „upprisu” Aldo
Moros, — hver hafi hag af þvi að
þetta mál verði aftur á dagskrá.
Sósialistar halda þvi fram að
birtingu bréfanna og áróðursher-
ferðinni i kringum bókarkafla
Mitterrands sé beint gegn þeim:
ætlunin sé sú að koma þvi orði á
þá að þeir hafi viljað „gefast
upp” fyrir hryðjuverkamönnun-
um og séu þeim jafnvel samsekir.
Kristilégir demókratar og komm-
únistar telja hins vegar báðir að
leikurinn sé til þess gerður að
koma þvi orði á þá að þeir séu
ómannúðlegir og miskunnarlaus-
ir og hugsi ekki um annað en is-
kalda hagsmuni rikisins. Komm-
únistar haida að það eigi að koma
ábyrgðinni af dauða Moros á þá
eingöngu og reyna þannig að slita
þá úr tengslum við þingmeirihlut-
ann.
Gagnkvæmar grunsemdir hafa
þvi kviknað meðal italskra
stjórnmálamanna, en þeir eru þó
allir sammála um eitt: hér er á
ferðinni raunverulegt „samsæri”
— einhverjir óþekktir aðilar eru
að reyna að veikja stjórnmála-
stöðuna i landinu með þvi að not-
færa sér Moro-málið á kænlegan
hátt. Þetta hefur ýtt undir alls
kyns bollaleggingar um það sem
áður hefur gerst i þessu máli. Það
kemur lika fljótt i ljós við athug-
un, að rannsókn þess hefur gengið
mjög undarlega.
Kvöldið 13. september var
Corrado Alunni handtekinn, en
hann var grunaður um að vera
foringi þeirra „Rauðu sveita”,
sem rændu Moro og e.t.v. aðal-
skipuleggjandi ránsins. Fyrsta
verk lögreglunnar i Milanó, sem
náöi honum, var. að gera innan-
rikisráðuneytinu viðvart og fara
fram á að ekkert yrði látið uppi
um þetta mál, svo að lögreglan
fengi svigrúm til að gera frekari
rannsóknir. En það stoðaði litiö,
aðeins tveimur klukkustundum
siðar vissublöðin þegar allt. hver
gaf þeim upplýsingarnar?
Fleiri spurningar hafa komið
fram: Hvernig tókst tveimur
félögum „Rauðu sveitanna”,
Nödiu Mantovani og Vincenzo
Guaglioardo, sem voru undir
ströngu eftirliti, aö flýja burtu og
skýla sér neðanjarðar 25. júli?
Hvers vegna var Enrico Triaca,
félagi úr þessum samtökum með
miða að ókeypis kvikmyndasýn-
ingu fyrir lögregluþjóna i vasan-
um þegar hann var handtekinn
17. mai? Hvers vegna hefur lög-
reglan verið svo sein að notfæra
sér upplýsingar, sem almenning-
ur veitti henni — t.d. upplýsingar
konu frá Flórens, sem hafði séð
Alunni i ágústmánuði? Og hvers
vegna eru rannsóknardómararn-
ir fyrst núna að hugsa um aö yfir-
heyra vini Moros, sem hafa þrá-
faldlega komiö með yfirlýsingar
sem benda til þess, að þeir viti
sitthvað athyglisvert um málið?
Þessar spurningar eru i rauninni
allar ein og sama spurningin:
Hver kemur i veg fyrir að lög-
regla og dómarar geti starfað á
eðlilegan hátt i þessu máli?
Þessi hugmynd um samsæri
fær einnig stuðning af ýmsum
undarlegum atriðum i sambandi
við ránið á Moro; þá var oft bent
á að yfirlýsingar „Rauðu sveit-
anna” sýndu svo furðulega ná-
kvæma þekkingu á leynilegum
flækjum i itölsku stjórnmálalifi,
og kannske sérstaklega i sjálfum
flokki kristilegra demókrata, að
ekki væri liklegt að hér væru á
ferðinni einhverjir vopnaðir
„utangarðsmenn” sem aldrei
hefðu komist i kallfæri við vald-
hafa landsins. En enginn veit
hver gæti staðið á bak við slikt
samsæri, og hafa þó komið fram
ýmsar tilgátur.
Ein tilgátan er eftir Ruggero
Orfei, einn af leiðtogum kaþólsks
verkalýðssambands, og setti
hann þessa tilgátu reyndar þegar
fram i meginatriðum 2. april, áð-
ur en Moro-málið kom til sögunn-
ar. Hann heldur þvi fram að til sé
á ítaliu eitthvað, sem hann kallar
„fjórða flokkinn” — flokk Mafiu-
foringja, yfirmanna rikisfyrir-
tækja, stjórnenda efnahagsmála
og pólitiskra attaniossa, sem hafa
ráðið landinu undanfarna áratugi
og rakað til sin ómældum auði.
Þessum mönnum hefði fundist að
Moro væri farinn að ganga of
langt i samstarfi sinu við komm-
únista, þvi að þeir óttuðust fyrst
og fremst að rikisvaldið færi að
stinga nefinu niður i þá geigvæn-
legu spillingarhit, sem þróast
hefur i skjóli kristilega demó-
krataflokksins. Þeir hefðu þvi
ákveðið að spilla samstarfi
kommúnista og kristilegra demó-
krata sem allra fyrst. Það hefði
þvi ekki verið tilviljun að Moro,
sem var einn af aðalhöfundum
hinnar „sögulegu málamiðlunar”
kommúnista og kristilegra demó-
krata, var rænt daginn sem fara
átti fram þingfundur þar sem
kommúnistar gengju til sam-
starfs við meirihlutann, — og likið
fannst mitt á milli höfuöstöðva
þessara beggja stærstu flokka
Italiu.
Ef þessar tilgátur eru réttar
eru „Rauðu sveitirnar” annað
hvort þátttakendur i samsæri,
eða þá verkfæri i samsærismanna
— en hætt er við þvi að það flækist
fyrir italskri réttvisi, ef hún held-
ur áfram að standa sig eins og
hingað til, að komast til botns i
þvi.
(eftir „Le Nouvel Observateur”)
Auglýsiö í Þjóðviljanum