Þjóðviljinn - 28.10.1978, Qupperneq 7

Laugardagur 28. október 1978 ÞJÓÐVILJINN •’-'SIÐA 7
Ég hefi látid sannfærast svo um óheillavænleg
áhrif verðbólgunnar, að ég tel mér bæði ljúft og
skylt að leggja mitt af mörkum til þess að
nema af henni mesta kúfinn.
Sigurbjorn
Ketilsson,

Ræningjar, skatt-
heimta, verðbólga
Nil siðustu daga hafa ýmsir
mætir menn upphafiö mikiB
ramakvein i opinberum og hálf-
opinberum málgögnum Sjálf-
stæöisflokksins vegna sviviröi-
legrar aðfarar rikisvaldsins
gegn skattþegnum landsins og
þá alveg sérstaklega öldruöu
fólki. Fylgja greinum af þessu
tagigjarnanmyndir af elskuleg-
um gömlum konum svona til
þess að sýna sem skilmerkileg-
ast, hve framkvæmdavald
rikisins i mynd núverandi rfkis-
stjórnar sé svivirðilegt.
Og i sambandi við skatt-
heimtu rikisins fljóta með i
greinum þessum ýms allstór orð
eins og skattarán, skattaáþján,
skattpining o.fl. o.fl.
Ungir lesendur nefndra blaða,
sem væru i fyrsta sinn aö gera
tilraun til að fylgjast meö gangi
innanlandsmála, gætu jafnvel
af þessum málflutningi imynd-
að sér að handhafar rikisvalds-
ins væru af einskærri mann-
vonsku aö ræna jafnvel þá lak-
ast settu i þjóöfélaginu sér til
persónulegs ávinnings.
Nú er það að visu ekki nýtt af
nálinni að blaöamenn noti stór
oröatiltæki i málflutningi sin-
um. Fyrir tæpu ári voru öll
vinstri blöð landsins daglega
yfirfull af greinum um mann-
vonsku þáverandi rikisstjórnar.
Aftur og aftur var talaö um
kauprán og stuld af hálfu þeirr-
ar stjórnar.
Samkvæmt islenskri mál-
venju er sá, sem stendur fyrir
ráni og stuldi, nefndur ræn-
ingjaforingi. Einn þeirra
manna, sem stóð fyrir þvi
„kaupráni” sem vinstri blöðin
nefndu svo, var núverandi for-
sætisráðherra Ólafur Jóh.
Hann gat þvi vissulega kallast
samkvæmt „ritúalinu” ræn-
ingjaforingi og ekkert annað.
Svo skeöur þaö undarlega einn
góðan sumardag að þessir sömu
blaðamenn sem i raun og veru
nefndu Ólaf Jó. þessum nöfnum
kjSsa hann sem stjórnarfor-
mann i rikisstjórn Islands og
sitja þar nú við hlið hans og una
sér vonandi vel.
Og meö svona ritmennsku
ætlast blaðamenn þessir liklega
til þess að almenningur taki
mark á málflutningi þeirra.
Og þeir blaðamenn Sjálf-
stæöisflokksins, sem gráta nú
hæst af samúð með illri meðferð
núverandi valdhafa á gömlu
fólki ætlast vist til þess aö þeim
veröi trúaö, að þeir séu hinir
einu og sönnu mannvinir, en
andstæðingar þeirra hrein og
ósvikin illmenni eöa meö af-
brigðum heimskir.
En þótt blaöalesendur al-
mennt láti daglegan vaðal blað-
anna um stjórnmál sér i léttu
rúmi liggja og veiti honum nán-
ast enga athygli, þá hefur þess-
um herrum samt tekist aö telja
almenningi trú um það, að þvi
er virðist, að nánast öll skatt-
heimta rikisins og sveitarfélag-
anna sé runnin undan rifjum
hins versta og neðsta. Hversu
oft höfum viö ekki lesið á lifs-
leiðinni, að skattur greiddur til
rikisins sé blóöpeningur, sem
kreistur sé af illum og heimsk-
um valdhöfum undan blóöugum
nöglum okkar, sem kallaöir
erum þvi virðulega heiti skatt-
borgarar?
Og samkvæmt þessari trú
reynir næstum þvi hver maöur i
landinu að svikja og blekkja til
þess.að bjarga sér undan þess-
ari óheyrilegu ofsókn rikis-
valdsins. Blaðamenn eru stöö-
ugt og si og æ aö hamra þá
kenningu inn i lesendur sina,
unga og gamla, að við getum
fengiö allar mögulegar fyrir-
greiöslur af hálfu rikisins án
þess að láta neitt i staöinn.
Við eigum aö eignast fullkom-
ið samgöngukerfi kringum allt
land, fullkómna skóla, heilsu-
gæsiu og hvaðeina, sem telst til
þæginda i lifsbaráttunni, og það
er varla ýjaö aö þvi, að við
þurfum aö greiöa þessi hlunn-
indi einhverju veröi, hæsta lagi
bara taka lán. Eru ekki þing-
menn Sjálfstæöisflokksins með
frumvarp á döfunni um alfull-
komið vegakerfi allt I kringum
landið og bara taka lán og svo er
málið leyst? Svona einfalt er
það.
Og hamingjan hjálpi núver-
andi stjórnarsinnum, ef þeir
ekki samþykkja þessa tillögu.
Þá eru þeir eitt af tvennu:
afturhaldsseggir eða óvinir
fólksins.
A meöan þessi og þvilikur
hugsunarháttur er rikjandi I
landinu, þá er handhöfum rlkis-
valdsins mikili vandi á höndum.
Þeim þýðir ekki að tala um og
þvi siður aö reyna að fram-
kvæma þá kenningu, að al-
menningur i landinu veröi að
„fórna” einhverju þegar fjár-
hagur landsins er hangandi á
heljarþröm samkvæmt allra
dómi.
Það sannast best nd siöustu
daga. Þegar núv. stjórn er af
veikum mætti að gera tilraun til
aö lækka örlitið drambiö i verð-
bólgudraugnum, sem sam-
kvæmt allra dómi er hinn ægi-
legasti skaðvaldur i þjóðfélag-
inu; hvað gerist?
Lagður er á nýr skattur, mis-
munandi mikill eftir efnum og
ástæðum. En þá er bara fulltrú-
um þess hóps aö mæta, sem
krefst þess að fá allt updí
höndurnar fyrir ekki neitt. Og
ætla þeir ekki einfaldlega að
stofna samtök til þess að gera
rikisvaldinu ókleift að inn-
heipita þessar nýju álögur, sem
svo eru kallaðar?
Og vik ég þá aftur að þeim
mannvinum, sem hæst hafa
hrópað um samúð sina með
öldruðu fólki, sem lika fékk sina
„glaðningu” eins og það er
'kallaö. Siðan eru birt átakanleg
dæmi um næstum þvi hundruð-
ustu og elleftu meðferð á þessu
fólki. Ekki sést neinsstaðar örla
á þvi hjá þessum postulum með-
aumkunnarinnar, aö einn ein-
asti maður i landinu sé þess um-
kominn að láta eitthvaö af hendi
rakna til raunverulegrar bar-
áttu við hinn margumtalaða
draug veröbólguna.
Og af þvi sjaldan er góö visa
of oft kveðin, þá vil ég bæta einu
dæmi við þau, sem birt hafa
verið undanfarna daga um
hroöalega meðferð á hinum
öldruðu, en ég er einn þeirra
borgara þessa lands, sem telst
til þessa viröulega hóps, næst-
um sjötugur að aldri, kominn á
eftir- og ellilaun, en vinn samt
dálitið og kona min einnig.
Samkvæmt þinggjalda- og
álagningarseöli minum fyrir ár-
iö 1978 höfum viö hjónin haft
tekjur samtals 5.036 milj. A
þessum sama seöli sé ég að okk-
ur er gert að greiöa i öll opinber
gjöld á árinu 1978 kr. 1322 þús.
Þá telst mér svo til, að við
höfum eftir til persónulegra
þarfa um þrjár miljónir og sex-
hundruö þúsund. Enda þótt
verölag i landinu sé eins og það
er, þá sé ég enga ástæðu til að
kvarta fyrir okkar hönd I við-
skiptum okkar við rikisvaldiö
nema siöur sé, og nú hljótum við
að sitja til sama borðs og allir
aðrir I hópi hinna öldruöu að þvi
slepptu, að um mismunandi
tekjur er aö ræða. Við höfum
getaö leyft okkur utanlandsferð
og verulega fjárfestingu.
Nú, en svo kom „glaöningin”
um daginn, þessi voðalega á
nýja skattseðlinum hvorki
meira né minna en 32.251 kr.
hugsið ykkur: þrjátiu og tvö
þús. veröbólgukrónur aukreitis
af 3,6 milj.
Ég hef lát-ið sannfærast svo um
óheillavænleg áhrif verðbólg-
unnar i landinu að ég tel mér
bæöi ljúft og skylt að leggja
mitt af mörkum til þess að
nema af henni mesta kúfinn.
Þessvegna hefði ég taliö eöli-
legt, að mér nefði veriö gert að
greiða allt að tiu sinnum meira i
þessum tilgangi.
Dettur mér þó sist af öllu i
hug, aö ég sé eitthvað fórnfúsari
en aörir borgarar þessa landst
eg er eigingirnin holdi klædd:
þessvegna vil ég reyna aö auka
verðgildi sparifjár, en ekki
stööugt að eyða verulegum
hluta þess árlega á hinu marg-
umtalaöa veröbólgubáli. Segir
ekki Vilmundur okkar að við
höfum brennt um 20 miljöröum
þess á sl. ári? Það er vel að
veriö.
Og svo aö siöustu: Það er
verulega ánægjulegt og vonandi
timanna tákn um hugsunarhátt
til hins betra, að málgögn Sjálf-
stæðismanna skuli nú allt I einu
vera oröin helstu málsvarar
aldraðra i baráttunni fyrir betra
og áhyggjuminna lifi I ellinni.
Það er eins og mig minni, að
Magnús Kjartansson fyrrv. ráð-
herra, sem fór með málefni
aldraðs fólks og tryggingar al-
mennt i rikisstjórn 1971— 1974
hafi þurft aö betrumbæta hag
þess að einhverju leyti eftir viö-
skilnað stjórnar Sjálfstæöis-
flokksins. Kannske er það mis-
minni.
En ég minnist þess ekki, að
málsvarar Sjálfstæðisflokksins
hafi nokkru sinni haft forgöngu
fyrir ellitryggingum eða neinu i
þá veru, og hef ég þó fylgst meö
stjórnmálum almennt frá árinu
1924.
En nú hafa þeir sem sé tekið
að sér að gæta hagsmuna allra
aldraöra gagnvart vondu rikis-
valdi og mætti þá kannski við
bæta: Batnandi manni er best
aö lifa.
A siðasta sumardag 1978
Sigurbjörn Ketilsson
Fáein minningarorð
Páll Ásgrímsson
Fæddur 23.3 1892 — dáinn 3.8. 1978
„Allt hefðarstand er mótuö mynt,
en maðurinn gulliö
þrátt fyrir allt”.
Þegar við vinir og samverka-
menn Páls Asgrimssonar minn-
umst hans látins og samvistanna
við hann, slikur mannkostamaður
sem hann var, finnst okkur ekkert
lýsa honum betur en þessar ljóö-
linur.
Ævisaga hans var svipuö ævi
fjölmargra annarra islenskra al-
þýðumanna, en hann var sómi og
prýði sinnar stéttar.
Páll var fæddur að Sigriöar-
stöðum i Flókadal I Vestur-Fljót-
um. Foreldrar hans voru hjónin
Sigriöur Sigurðardóttir og Ás-
grlmur Sigurðsson, sem þá
bjuggu þar en fluttust siðar að
Vatni og Dæli i sömu sveit. For-
eldrar hans eignuöust 13 börn og
komust 9 þeirra til fullorðinsára.
Vegna fátæktar uröu foreldrarnir
að láta fjögur af börnum sinum
frá sér á unga aldri og ólust þau
upp hjá vandalausum. En Páll
átti þvi láni að fagna að alast upp
hjá foreldrum sinum og njóta þar
kærleika og fórnfúsrar umönnun-
ar eins og hann kemst sjálfur að
orði.
Eftir fermingu langaði hann
mjög til að komast i skóla, þvi aö
hugurinn hneigðist ákaft til bók-
ar, en þess var enginn kostur
vegna fátæktar. Seytján ára
gamall fór hann I vinnumennsku
aö Felli I Sléttuhlið og var þar i 8
ár. Or SléttuhlIB fluttist Páll aö
Illugastöðum i Flókadal og bjó
þar meö Mariu systur sinni I
fimm ár, en fluttist þá til Siglu-
fjarðar 1925. A Siglufirði hefur
hann búið siöan. Ariö 1926 kvænt-
ist hann Sigriöi Indriðadóttur og
eignuöust þau þrjá syni Indriða,
Einarog Asgrim. Arið 1935missti
Páll Sigriöi konu sina eftir ástrika
sambúð og haföi hún þá átt við
mikil veikindi aö striða.
Arið 1939 kvæntist Páll I annaö
sinn Ingibjörgu Sveinsdóttur
mikilli dugnaöar- og mannkosta-
konu og lifir hún mann sinn. Sýndi
hún ekki sist hver hún var, þegar
Páll var þrotinn að heilsu og
kröftum. Þau Páll og Ingibjörg
eignuðust þrjú börn: Magnús,
Sigriöi og Lilju Kristinu og getur
sá er þetta ritar borið þvi vitni, aö
þau virtust öll hafa erft kosti for-
eldranna i rikum mæli. Syni Páls
af fyrra hjónabandi þekkti ég
ekki, en þeir munu allir hafa ver-
ið góðum gáfum gæddir. Páll
gegndi ýmsum trúnaöarstörfum
um ævina, þar sem hann var
glöggur og greindur og mjög vel
að sér um marga hluti, þótt ekki
gengi hann skólaveginn, en börn
sin reyndi hann aö styrkja til
mennta eftir þvi sem efni leyfðu.
Það var sama hvaöa starf Páll
tók að sér. öll vann hann þau svo
vel sem framast var unnt. Flest
þau störf, sem hann vann fyrir
samfélagið voru á sviði verka-
lýðs-og samvinnumála. Hann var
einn af stofnendum Kaupfélags
Siglfiröinga og lengst af i
stjórn þess og starfsmaöur
þess frá 1956 og til 1969.
Einnig starfaöi hann i áfengis-
varnarnefnd og barnaverndar-
nefnd. En Páll var ekki frama-
gjarn, annars heföi hann ef-
laust getaö komist til meiri
mannviröinga, þvi til þess
haföi hann alla burði. En trú-
mennska 'Páls kom ekki aöeins
fram i hverju þvi starfi, sem hann
tók sér á hendur. Hann var alltaf
trúr hugsjóninni um betri heim,
og öll hans félagsstörf voru bund-
in þeirri hugsjón. Hann var alla
tið einlægur sósialisti eftir að
hann kynntist þeirri stefnu, og
hann kunni einnig að meta gildi
stéttar sinnar. Hann vissi vel,þótt
hann væri hóglátur og yfirlætis-
laus, að verkamaðurinn átti ekki
siður skilið virðingu en þeir sem
teljast hærra settir i mannfélags
stiganum og hann trúði á hlutverk
stéttar sinnar. Slikir menn eru
salt jarðar svo notuö séu orð heil
Framhald á 18. siðu
Vinátta
Kínverja
ogPino-
chets
styrkist
Nýlega var utanrlkisráöherra
Chile, Hermán Cubillos, I heim-
sókn i Kina og ræddi þar við vara-
forsætisráðherrann Teng Hsiao-
ping og Huang Hua utanrikisráð-
herra.
Uröu herrarnir sammála um aö
styrkja bæri samskipti rikjanna,
með auknum heimsóknum sendi-
nefnda á báða bóga. Einnig
ræddu þeir um að endurreisa
samvinnunefnd landanna, sem
ekki hefur starfað siðan Allende
var varpað frá völdum fyrir
fimm árum.
Cubillo bauð Huang Hua i opin-
bera heimsókn til Chile.
(Sociaiistisk Dagblad!