Þjóðviljinn - 29.10.1978, Blaðsíða 7

Sunnudagur 29. október 1978 ÞJÓÐVILJINN — SIDA 7
GLÆSILEG SÝNING
ÍÁG HÚSINU,
ÁRTÚNSHÖFÐA
Skoóió nýjungar innlendra frcvnleióencla:
hiisgogn. ciklæói og innre'ttingar.
Opió virka ciaga kl. 17— 22
Laugardaga og sunnudaga kl. 14—22
Heilagar rottur á Indlandl
Rottur
eru helmingi fleiri
en mannfólkið
Mun hún erfa landiö?
Rottur eru enn þann dag i dag mikil og sykurreyr og baðmull. Rottur eru
plága: þær éta upp fimmtung af nú helmingi fleiri en menn i heiminum
samanlagðri uppskeru mannfólksins, og lifseigla þeirra er næsta ótrúleg.
ekki aðeins hveiti og hrisgrjón heldur
Þegar bandariskir visinda-
menn komu aftur til Engebi, lltill-
ar eyjar i Kyrrahafi þar sem
fjöldi kjarnorkusprengja haföi
verib sprengdur 1 tilraunaskyni,
komust þeir aö raun um þaö, aö
eitt var þaö dýr, sem haföi lifaö af
atómbombur og geislavirkni. Þaö
voru rotturnar. Þær höföu ekki
orbiö fyrir neinum skaölegum
geislavirkum áhrifum aö þvi er
virtist. Og fyrst þær reyndust svo
lifseigar þá er ekki nema von aö
menn spyrji: munu rottur erfa
heiminn?
Tíu miljarðar
Rottum fjölgar stööugt, ekki
sist 1 þróunarlöndum. Taliö er aö
fjöldi þeirra nemi nær fimm milj-
öröum á Lndlandi og þrem I
Brasiliu. Alls séu um tiu miljaröir
rottna nartandi um heim allan.
Rottur eru einnig I ýmsum háþró-
ubum löndum eins og Þýskalandi
helmingi fleiri en Ibúarnir, en
þjóöarplága eru þær fyrst og
fremst i þriöja heiminum. Sex
rottur éta á ári hverju mat sem
nægja mundi einum Ibúa Ind-
lands til Hfs. Þær viröast óseöj-
andi og tjóniö sem þær valda
veröur varla metiö til fjár. Þær
éta ekki aöeins um fimmtúng af
hveiti — og hrlsgrjónauppsker-
unni á ári hverju, þær naga upp
þriöjung af baömull Egyptalands,
og eyöileggja helming af terunn-
um Indlands, þær kafa eftir fiski t
net fiskimanna og klifra eftir
kókoshnetum og fuglahreiörum
upp I háa pálma. Og I fátækra-
hverfum stórborganna deyja þús-
undir manna og þá einkum barna,
á ári hverju úr rottubiti og sjúk-
dómum sem rottur bera á milli.
Óhugnanlega lífseigar
Þaö versta er aö rottur eru
ótrúlega lífseigar. Meöalstór
rotta (til eru um hundraö teg-
undir), sem er 35 sm á lengd meö
skotti og vegur ca. 460 grömm
getur:
— troöiösér gegnum gat sem er
ékki nema á viö sæmilega mynt
— falliöofan af þaki fimm hæöa
húss án þess aö hana saki
— komist inn i hús upp um
skólprör og klósett og aftur út
sömu leiö
— synt kilómeter upp eftir
straumi og haldiö sér daglangt á
floti i lygnu vatni
i — nagaö sig gegnum veggi og
leiöslur.
Þaö er ekki sist hin mikla
gróska I tönnum rottunnar sem
hvetur hana til slfelldra starfa. Ef
aö rotta kæmist ekki I aö naga
. neitt mundu nagtennur hennar ná
12.5 sm lengd á ári. Eitthvaö
veröur að gera til aö eyba þeim
morötólum.
Bitsár: 20þúsund manns þurfa ab
leita læknis I Bombay einni á ári
hverju
Kókoshnetur sem rottur hafa
eyöilagt: þær éta ótrúlega stóran
hluta uppskerunnar
Litill árangur
Útrýmingarherferöir eru erfiö-
ar og dýrar. Ef ekki tekst aö út-
rýma rottum meö öllu á tilteknu
svæöi nær stofninn sér ótrúlega
fljótt. Kvendýrin geta eignast
unga á hverjum mánuöi eftir aö
herferð gegn rottum hefur gengiö
yfir. Sums staöar koma trúarleg-
ar ástæöur I veg fyrir herferöir
gegn rottum: á Indlandi, sem
veröur fyrir haröari búsifjum af
völdum þessara meindýra en
nokkuö land annaö — er rottan
heilagt dýr. Til dæmis hafa um
margra alda skeiö veriö striöald-
ar heilagar rottur I klaustri gyöj-
unnar Bhagvati Karnidsji I
Desjnoke I Radsjatsa. Mörgum
Indverjum er þaö ills viti aö
drepa rottur — og þeir sýna þeim
þvÞmestu þolinmæöi, eada þótt i
Bombay einni saman þurfi 20
þúsundir manna aö leita læknis á
ári hverju eftir rottubit.
Betri forsendur til aö berjast
viö rottur eru á Filippseyjum og i
Thailandi.I báöum þessum lönd-
um eru rottur étnar og þykja
nokkuð góö fæöa.
Blaðberar
óskast
VESTURBORG
Seltjarnarnes (1. nóv.)
KÓPAVOGUR
Austurbær (I nóv.)
UOBMUMN
Síðumúla 6. simi 81333
leigumi&lun
Ókeypis ráðgjöf fyrir alla leigjendur.
Meðlimir fá fyrirgreiðslu leigumiðlunar
Leigjendasamtakanna, sem opin er alla
virka daga kl. 1—5 e.h. Árgjald kr. 5000.-
Leigjendasamtökin
Bókhlöðustíg 7, Rvk sími 27609
ráimjöf