Þjóðviljinn - 29.10.1978, Blaðsíða 16

16 SIÐA — ÞJÖÐVILJINN Sunnudagur 29. október 1978
Ný lögreglusamþykkt í Bayern:
Mega nota vélbyssur
og handsprengjim —
og skjóta á börn
Sambandslandið
Bayern í V-Þýskalandi
hefur fengið nýja lög-
reglulöggjöf. Samkvæmt
henni er lögreglunni
leyfilegt að skjóta í því
augnamiði að drepa, og
einnig er vörðum laganna
heimilt að skjóta á börn.
Ekkert annað sambands-
land V-Þýskalands hefur
samþykkt jafn harð-
neskjulega lögreglu-
löggjöf. Þótt undarlegt
megi virðast, voru lögin
samþykkt án þess að nein
þjóðfélagsumræða hafi
verið þeim samfara.
Frans Jósef Strauss stjórnar
Bayern meö harðri hendi.
Helstu atriði lögreglu-
samþykktarinnar eru
þessi:
• Lögreglunni er heimilt að
•nota vélbyssur og handsprengju-
ur, en ekki gegn fólksfjölda.
• Lögreglan hefur hins vegar
leyfi til að beita „venjulegum”
lögregluvopnum, svo sem
skammbyssum og rifflum, gegn
fólksfjölda.
• Lögreglan má skjóta á börn
undir fjórtán ára aldri, en að-
eins ef það er eina ieiðin tii að
„hindra aðsteðjandi hættu á
heilsu og mannslifum”.
• Lögreglan má skjóta með
það fyrir augum að drepa, en
aðeins til að „hindra aðsteöj-
andi hættu á heilsu og mannslif-
um”.
Andstaðan þagði
þunnu hljóði
Stjórnarandstöðuflokkarnir
tveir, sósialdemðkratarnir og
frjálslyndir, greiddu ekki at-
kvæði þegar meirihlutinn,
kristilegir demókratar, báru
fram tillöguna um hin nýju lög-
reglulög á sambandslandsþing-
inu i Bayern i júli sl. Það bregð-
ur upp ákveðinni mynd af hinu
pólitiska andrúmslofti i Bayern
þar sem Josef Strauss ræður
rikjum.
Fjögur önnur sambandslönd
hafa reynt að knýja sömu lög-
reglusamþykkt i gegn, en án
árangurs hingað til. Samþykkt
þessi hefur verið rædd sl. tvö ár
i flestum sambandslöndum V-
Þýskalands. Andstaðan hefur
verið þaö hörð, að nær allar
stjórnir sambandslandanna
hafa látið málin niður falla.
Ekki sist hafa starfsmannafé-
lög lögreglunnar sjálfrar verið
mjög neikvæð gagnvart þessum
lögum, sem þau áiita að ýti und-
ir ofbeldi lögreglunnar. Sömu
sögu má segja uin lögregluna i
Bayern. En breiðfylking kristi-
legra demókrata i landi Jósefs
Strauss tók ekki minnsta tillit
til lögreglunnar. þegar hún
samþykkti tillöguna i sumar.
Þáttur innanrflds-
ráðherrans
Maöurinn, sem lagöi fram til-
löguna um nýju lögreglusam-
þykktina heitir Alfred Seidl.
Hann er fæddur i MUnchen,
lagði stund á lögfræði og skrif-
aði doktorsritgerð i anda nas-
ismans árið 1937. Hann var
verjandi nasistanna við réttar-
höldin I Níirnberg eftir strið og
varði m.a. hinn alræmda Hans
Frankl,sem stjórnaði fjöldaaf-
tökunum á Pólverjum og pólsk-
um gyðingum. Hann hefur verið
um margra ára skeiö einn af
forystumönnum CSU — flokks
Josef Strauss. Arið 1958 var ,
hann nærri orðinn rikisritari i
dómsmálaráöuneytinu, en
vegna fyrri tengsla hans við
nasista var hann ekki settur I
starfið. Hin pólitika fortið Seidls
hefur hins vegar ekki veriö hon-
um þrándur I götu við aö öðlast
innanríkisráðherrastööu í sam-
bandslandinu Bayern og hann
hefur verið sérstakur stuðnings-
maður „Berufsverbot” —
hinnar nýju löggjafar um
atvinnubann vinstri manna.
Nú hefurðu lært hvern-
ig kvikmyndatökuvélin
vinnur og hvaða áhrifum
þú getur búist við að ná
f ram með því að leika þér
að valkostunum. Nú er
næstum því kominn tími
til að gera kvikmynd,
næstum því.
Fyrst — skipulagning. Það
eru tvær leiöir til að gera kvik-
myndir.
1. Ganga út og kvikmynda.
2. Skipuleggja tökuna áður en
þú gengur út.
Hversu mikilvægt er það að
skipuleggja fyrirfram? Sumir
segja það mjög mikilvægt. Þeir
halda þvi fram aö það sé mikil-
vægara en sjálf kvikmyndin —
eða það virðist manni ef dæma
má eftir ánægjunni sem skin út
úr þeim við verkið, og óánægj-
una þegar hlutirnir ganga ekki
eftir handritinu.
Skipulagningin mun liklega
hafa tvenns konar áhrif á þig:
1. Hún hjálpar þér til að skilja
vandamálin fyrirfram og kryfja
þau til mergjar.
2. Hún mun byggja á skyndi-
hugmyndum svo þú veður I
blindni.
Hið siöarnefnda er hætta sem
alltaf er fyrir hendi og klár
skipuleggjari þjálfar sig upp i
það að efast um hvert mynd-
skeið og spyr sjálfan sig hvort
hann nái nú þvi besta út úr efn-
inu og tækifærunum sem honum
bjóðast.
Ef ekki er skipulagt, risa upp
mörg vandamál sem hafa einn
samnefnara — FRAMHALD
Framhaldið i myndinni er
samt ekki eina skyssan — þær
eru óteljandi. En framhaldsvill-
ur eru hættulegastar, þvi oft
uppgötvast þær ekki fyrr en viö
klippiborðið og þá er þaö of
seint. Og þegar þú hefur komið
auga á þær, hverfa þær ekki.
Flestar aðrar tökuskyssur
uppgötvast þó i tima og jafnvel
þó svo sé ekki, er hægt að lag-
færa þær I klippingu. En
framhaldsskyssur er næstum
þvi ómögulegt að leiðrétta, þvi
þær eru hrein og bein
vanræksla. Það er ekki um að
ræða að hafa gert eitthvað rangt
— heldur gleymt að gera það.
Auðvitaö er lausnin sú að
skipuleggja fyrirfram til að
komast hjá þessum vandræð-
um. En áðuren þú byrjar,
veröurðu aö vita hverjar vill-
urnar eru.
1. Tíminn líður
Það er næstum ófrávikjanleg
regla að kvikmyndin sýnir
lengri tima en það tekur að sýna
hana. Eiginleiki kvikmyndar-
innar til að sleppa tima er henn-
ar stærsti kostur. Ef þetta væri
ekki hægt myndi kvikmynd eins
og „Umhverfis jörðina á 80 dög-
um” — standa yfir I tæpa þrjá
mánuði I stað tveggja stunda.
En þessi timahlaup eru engin
tilviljun — þau hafa oröið til á
langri þróun og af miklu hug-
viti. Á þessu stigi er mikilvægt
að athuga ekki HVERNIG á að
stökkva til i tima, heldur HVE-
NÆR. Hér er regla: Timastökk
er notað á milli „samhengja”.
Hver einasta breyting á sam-
hengi er tækifæri til að sleppa úr
tima.
Til að skilja þetta til fulls, skal
ég útskýra orðið „samhengi”.
Samhengi samanstendur af
mörgum myndskeiðum (mynd-
skeið er ein taka), gætu verið
hundrað myndskeið eða bara
eitt. En hugsum ekki um
fjöldan, samhengið sést á þvi að
öll myndskeiðin liða áfram og
hvert tekur við af öðru án þess
að atburðarásin slitni.
Dæmi: Rauðhetta heldur út i
skóg. Segjum sem svo að um-
hverfis hús hennar sé tún og það
tekur hana fimmtán minútur að
komast að skógarjaðrinum. Það
yrði hrein og klár vitleysa aö
sýna þetta á fimmtán minútum.
Við verðum aö stytta þennan
tima með þvi að brjóta atburða-
rásina niður i myndskeið, segj-
um tvö. Ef við höfum fyrra
myndskeiðið 8 sekundur er
Rauðhetta heldur frá húsinu og
7 sek þegar hún fer út af túninu
og inn I skóginn, höfum viö
stokkið yfir tlma sem er 14 mln
45 sek.
En hvað um gatið i miöjunni?
Ef við klippum frá húsinu yfir I
skógarjaðarinn er það „stökk-
klipping”, ekki satt? (jump
5.KAFLI
cut). Það er rétt og stökk-klipp-
ingar eru slæmar. En það eru
margir möguleikar til aö koma i
veg fyrir þetta i tökunni:
a) EYÐING (DISSOLVE):
Fyrra myndskeiðið eyðist upp
um leiö og hiö siöara birtist.
Þetta er mjög góð leiö til að
sýna að ákveðinn timi hefur lið-
ið. En þvi miður er þetta ekki
hægt á S-8 vélum.
b) DEKKING (FADE): Hægt
er að dekkja myndina niður i
flestum S-8 vélum. Ef fyrra
myndskeiðið er dekkt niður og
seinna lýst upp strax á eftir, vit-
um við aö timi hefur liðiö.
c) INNKLIPPA (CUT-
AWAY): Innklippa er mynd-
skeið eða röð myndskeiða, sem
skotið er inn i samhengið. Inn-
klippa er annars eðlis en sam-
hengið og athygli áhorfandans
er færð augnablik frá atburöa-
rásinni. Þegar sagan heldur
áfram I næsta myndskeiði, trúir
áhorfandinn þvi að Rauðhetta
hafi komist yfir túnið á þeim
tima sem innklippan tók — þó
svo hún hafi varað I tvær sek.
Innklippan gæti verið hvað
sem er — landslag eða fugl á
þúfu. En það er alltaf betra aö
innklippan auki við þráðinn sem
hún slitur en dragi ekki úr hon-
um. Ef innklippan I Rauðhettu
væri af úlfinum sem biði hennar
I skógarjaðrinum, yrði sagan
strax spennandi.
d) GENGIÐ A BRAUT
(MOVEAWAY): Hefur mjög
svipuð áhrif og innklippa, en i
staðinn fyrir að bæta mynd-
skeiöi inn er leikarinn látinn
ganga út úr rammanum. Slðan
gæti hann gengið inn i ramman i
byrjun næsta myndskeiös.
Einnig væri hægt að nota ein-
göngu annað atriðið.
e) PAN A BRAUT: Mjög svip-
að og d) en 1 stað þess aö leikar-
inn gangi út úr rammanum er
vélin færð. Þaö er hægt að nota
þegar leikarinn er ekki á hreyf-
ingu og fer vel saman viö d).
Dæmi: Ef þú vilt sýna Rauð-
hettu kyrra I seinna myndskeið-
inu t.d. að týna blóm, gætiröu
leyft henni aö ganga út úr
rammanum i fyrra mynd-
skeiöinu. Panað slðan frá
blómabrekku yfir á Rauðhettu
þar sem hún stæði og tlndi blóm.
f) SAMHLIÐA SÖGUÞRAÐ-
UR: Ef sagan greinir frá tveim
atriöum sem eiga sér staö sam-
timis er hægt að stytta timann
með þvi að klippa á milli þeirra.
Dæmi: Úlfurinn hefur yfirgef-
ið Rauðhettu og heldur eftir
krókaleiðum aö húsi ömmu
hennar. Rauöhetta tlnir blóm.
Ulfurinn ræðst á ömmu og...
Rauðhetta gengur aftur út á
stlginn og heldur áfram. úlfur-
inn klæðir sig I náttkjól ömmu.
Rauöhetta kemur að húsinu
o.s.frv.
(Byggt á Dagbladet)
Þurrkaður harðviður
Einnig fyrirliggjandi hnota, japönsk eik
og oregon pine. Harðviðargólflistar fyrir
parket. Sendum i póstkröfu um allt land.

HÖFÐATÚNl 2 - REYKJAVÍK
Sími: 22184 (3 Ifnur)
k
Auglýsingasíminn er
81333
DIOOVIUINN