Þjóðviljinn - 07.01.1979, Blaðsíða 13

Sunnudagur 7. janúar 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIPA 13
■
Við Thorsaramir
erum algjörir
Naflajónar!
Ekld hafa '
þessir gaurar
séð sólargeislann
frá j
\ Fiórída! É

Adolf J. Petersen

maf
Hverfur nú til aldar ár
Þá eru áramótin liðin hjá, hið
gamla sem var nýtt fyrir einu
ári siðan er liðið, en nýja áriö
sem verður gamalt aö einu ári
liðnu er gengið i garð. Þjóðin
hefur fengið að hlusta á lands-
föðurræður og áramótaskaup i
rikisútvarpinu. Allir óskuðu öll-
um gleðilegs nýs árs með þökk
fyrir það gamla. Veðurguöirnir
þeyttu heilmiklum snjó úr
himnaranninum, rétt svona til
að kveðja gamla árið og heilsa
þvi nýja, en það hafði þau áhrif
á mannlifiö að fólki gekk illa að
komast i heimboðin hverju til
annars, ckutólin sátu föst i fönn,
og nú kunna Islendingar ekki
lengur að ganga i snjó. Áður
fyrr létu menn ekki snjó aftra
svo mjög feröum sinum, þó það
væri klofsnjór sem kallað var.
Skagfirðingurinn Lilja Gott-
skálksdóttir þurfti að vetri til að
fara gangandi milli bæja; hún
lýsti færðinni þannig:
Færðin bjó mér þunga þraut,
þrótt úr dró tii muna.
Hreppti ég snjó i hverri laut
hreint i ónefnuna.
Visnamál óska lesendum sin-
um góðs árs og friðar með þökk
fyrir það liðna, sem ritari þeir ra
kvað um:
Hverfur nú til akiar ár,
einn þvi timinn réði.
Endurminning, örlög sár,
eöa bros og gleði.
AJP.
Eflaust hefur Amor ekki
brugðist vana sfnum og kveikt á
kertum ástarinnar i mörgu
brjósti, um þessar nýliðnu há-
tiðar, týrur sem kunna að loga
eitthvað fyrst um sinn. Amor
hefúr nú skotið örvum sinum
fyrr um aldamótin siöustu kvað
Ólöf Sigurðardóttir á Hlöðum:
Dái ég þennan, þennan mann
þrátt með penna og óði.
Læt ég ennþá enn um hann
eld minn brenna i Ijóði.
Er sem finni ilm af rós
andi minn frá honum,
og sem brynnu eilif ljós
yfir minningunum.
Ei má veldi hans verða kalt,
þótt veröi kveld að árum.
Það er, heid eg, held eg, allt
hreinsað eidi og tárum.
Hugtakið ást, er ekki
einskoröað viö vináttu milli
kynja, það nær yfir allt sem
menn elska, svo sem ættjörð og
list, en ást á list nær yfir allar
listgreinar eins og t.d. orðalist.
Rithöfundar, skáld ljóða og hag-
yrðingar hafa aðhyllst öðrum
fremur list orðsins.
Hagy rðingurinn Valdimar
Benónýsson fæddur 1884 á
Kambshól i Viðidal kvað:
Ég hef fátt af listum lært
— leiðir þrátt ei kunnar —
stefja sláttu brandinn bært
aö boði náttúrunnar.
Valdimar var maður orðslist-
arinnar og mat þá list meir en
flestannaö. Hannsemfleiri hef-
ur dáö hagmælsku Jóns S. Berg-
mann og kvaö um hann látinn:
Feigðin heggur björk og blóm,
blandar dreggi I skálar.
Yfir seggjum dauðadóm
dult á vegginn málar.
Út hún hringir ævi bið
allt I kringum hljómar,
dapurt klingja dyrnar við
dauöans fingurgómar.
Dögum hljóðum dregur að
dofnar gróður Braga.
Jóns viö ljóð er brotið blað
Bergmanns þjóðarhaga.
Hinstu njólu fékk hann frið
feginn bóli náða.
Bernskuhólinnn heima við
hlaut hann skjólið þráða.
Margan bjó hann góðan grip
gjarnan sló i brýnu,
á það hjó hann sverösins svip
sem hann dró I lfnu.
Beina kenndi lista leið
lag til enda kunni.
Orðin brenndu og það sveiö
undan hendingunni.
Hans var tunga hröð og snjöll
hneigð aö Braga sumbli.
Standa farmanns stuðlaföll
stolt á dáins kumbli.
Þaðer hver maður fullsæmd-
ur af svona eftirmælum.
Ættjarðarást gæti fyrirsögnin
verið að mörgum visum Jóns S.
Bergmann, en með þessum vis-
um kveður hann til Fjallkon-
Norðri hallar höfði að
hreinni fjalla-meyju.
Hún varð falleg fyrir það,
færð I mjailar-treyju.
Himinn geldur honum það,
henni er veldur sökum.
Ilún á eld I hjartastaö,
hjálm úr feldum jökum.
Ég hef alltaf elskað þig
eins og guð á hæðum.
Þú munt siðast sveipa mig
sumargrænum klæðum.
Söngvar förumannsins eru oft
margbreytilegir I stefjum og
tónstigum. Jón S. Bergmann
þekkti vel stefjahreim og hljóm-
blæ þeirra söngva og kvað:
Hljómgrunn munu f framtið fá
fremstu niðjar landsins,
sólarheimum seiddir frá
„Söngvar förumannsins”
Þannig kvað Jón um Ijóðmæli
Stefánsfrá Hvítadal, en hélt svo
áfram með sln eigin hljómbrot:
Timinn vinnur aldrei á
elstu kynningunni,
ellin finnur ylinn frá
æsku-minningunni.
♦
Þeim er llfið fréttafátt,
frægð er iitt til sagna,
sem að hafa aldrei átt
öðru en láni að fagna.
Það er skýr og sjálfráð sýn,
sönnuð einkamálum,
að ég lesi örlög min
I annarra manna sálum.
Verkin huldu sfðar sjást,
sálarkulda sprottin;
hver, sem duldi alla ást,
er I skuld við drottin.
Klónni slaka ég aldrei á
undan blaki af hrinu,
þótt mig hrakið hafi frá,
hæsta takmarkinu.
Þinglyndi