Þjóðviljinn - 03.03.1979, Síða 7

Laugardagur 3. mars 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7
En það skyldi þó aldrei vera að ein meginástæðan
fyrir traustari sjálfsmynd Kennaraháskólans á
síðustu árum væri einmitt vöxtur bókasafnsins
Kristin Indriöa-
dóttir bókavörður
viö KHI
Hvers virði er
kennaramenntun?
I Þjv. 10/2 birtist heilsiöufrá-
sögn frá blaöamannafundi
menntamálaráöherra Ragnars
Arnalds þar sem hann ræddi um
„vandamál Kennaraháskólans
og aðgeröir kennaranema”.
Ráöherrann fagnar áhuga
þeirra á „eigin hag og hag skól-
ans” en bætir viö eins og Ur há-
tignarlegum fjarska aö
„málefnalegur undirbUningur
hafi veriö nokkuð flótfærnisleg-
ur og yfirboröskenndur”. Fram
kemur aö honum og ráöuneyti
hans hefur lengi veriö ljóst aö
viö ýmsa erfiðleika var aö etja i
KHI „en Urbætur i vandamálum
skólans gerast þvl miöur ekki
eftir hókus pókus aðferöinni”.
Um sakir á hendur ráöuneytinu
farast honum svo orö: „Þaö
einasem meö einhverjum hætti
væri hægt aö skrifa á okkar
reikning þetta skólaár er bóka-
varöarmáliö sem ég haföi ekki
hugmynd um aö væri vandamál
fyrr en einum degi áöur en mót-
mælaaögeröirnar hófust”. Rek-
ur Ragnar siöan tildrög þess
„vandræöamáls”, þ.e. staöfasta
neitun f járveitinganef ndar
Alþingis I fjögur ár á þvl aö
veita þessa stööu og telur hana
vera liklega vegna þess aö hún
heföi ekki áttaö sig á hvernig
kennslu væriháttaö i skólanum.
Ráöuneyti hans hafi þvl á
hverju ári þurft aö bjarga mál-
unum eftir „öörum leiöum”.
1 svörum ráöherrans er eink-
um tvennt sem veldur umhugs-
un. Hver eru rökin fyrir því aö
menntamálaráöuneytiö sé ekki
ábyrgt I þessu máli og hverjar
eru forsendur fjárveitinga-
nefndar fyrir fjórfaldri synjun
um margnefnda bókavaröar-
stööu?
Þáttur menntamála-
ráðuneytisins
Satt aö segja hljómar þaö all
kynlega aö ráöherra, þótt
skamma stund hafi setiö I ráö-
herrastóli, hafi veriö jafn ó-
kunnugur þessu bókavarðar-
máli ogafstööuKHI Iþvieinsog
hannlætur i veöri vaka. Var of-
raun aö draga ályktun af sömu
stööubeiöninni I fjögur ár I röö?
Var embættismönnum ráöu-
neytisins ekki kunnugt um aö af
hálfu KHI var þessi bókasafns-
fræöingsstaöa talin brýnust
allra viö skólann? Ef ekki,hvaö
þá um bréf ráöuneytisstjóra og
deildarstjóra menntamálaráöu-
neytisinstil fjárveitinganefhdar
f.h. ráöherra 22/11 1978? Þámá
og geta þess að eftir aö fjárlög
fyrir 1979 lágu fyrir lögöu
stjórnvöld KHl alla áherslu á
endurnýjun ráöningarsamnings
hins lausráðna bókavaröar, en
af framgangi þess máls sést aö
illa dugir Kennaraháskólanum
gegn húsbónda staum aöferö
Hallgrims Péturssonar sem
hann haföi foröum viö drottin
sinn og sagöi: „Viö málefni
tókstu mlnu”. SU var trU
margra aö meö tilkomu nýs
menntamálaráöherra Ur rööum
vinstri manna mundi kennara-
menntunin veröa látin skipta
öndvegissess I störfum ráöu-
neytisins, aö hann vissi betur
um vandamálin og skildi þau
gerr en fyrirrennarar hans.
Kanski er þaö miskskilningur
en samt skal honum tjáö aö
kennataháskólafólk litur á
samþykkt yfirvalda um bóka-
varðarstöðuna sem varnarsigur
en ekki sem dUsu sem þaggi
niöur réttlátar kröfur skólans.
Forsendur fjár-
veitinganefndar
Vikjum þá aö sennilegum for-
sendum fjárveitinganefndar. I
fljótu bragöi dettur mér tvennt I
hug sem réöi afstööu hennar.
Barnakennaramenntun hefur
löngum skipaö lágan sess I hug-
um Islendinga og þar af leiöandi
hefur Kennaraskólinn og siöar
Kennaraháskólinn hvorici notiö
þess álits né viröingar sem
skapi honum aðgang aö digrum
sjóöum. Þaömá kalla merkilegt
aö sett skyldu lög um kennara-
menntun á háskólastigi á svip-
uöu.n tima og sambærilegar
breytingar uröu vlöa í Evrópu
eins og ýmsir málsmetandi
menn hömuöust gegn þvl. En
eitter lögogannaöframkvæmd.
Kennararnir voruumsvifalaust
slegnir til lektora án þess aö
vera gefiö tækifæri til þess aö
bæta menntun sina, bókaverði
var bætt I hópinn og hókus pókus
— við vorum á háskólasfigi.
Alla tiö siöan höfum viö veriö aö
berjast fyrir tilverurétti okkar.
Fyrst með þvi aö taka miö af
Háskóla Islands — slöar meö
þviaö reynaaörarleiöir. Þegar
viö erum aö byrja aö fóta okkur
á nýjum brautum er grundvell-
inum kippt undan öllu saman
meö stórfelldum niöurskuröi á
fjárlagatillögum skólans og
honum gert ókleift aö þróast
eölilega. Þaö var varla von aö
fjárveitinganefnd léti ginna sig
til þess aö stofna strax til ann-
arrar bókavaröarstöðu viö slíka
stofnun, sist aö þar þyrfti svo-
kallaöa bókasafnsfræöinga sem
ég veit ekki einu sinni hvort sU
nefndhefur heyrt getiö. Og þar
liggur hin orsökin. Bókaveröir
hafa nefnilega staöiö enn verr
aö vigi en nokkurn tlma rétt-
indalausir barnakennarar. Þaö
hefur þó heyrst aö þaö séu ekki
allir fæddir kennarar þó þaö sé
þægilegt starf fyrir þá sem ekki
geta sinnt öörum aröbærari. En
aldrei hef ég heyrt um nokkurn
þann uppgjafa kennara sem
ekki gæti orðið bókavöröur,
enda verkssvið þeirra ekki mik-
iö eftir oröanna hljóöan.
Bókasafn úrslitaatriði
En þaö skyldi þó aldrei vera
aö ein meginástæöan fyrir
traustari sjálfsmynd Kennara-
háskólans á siðustu árum væri
einmitt vöxtur bókasafnsins.
„Þekkinger vald” sagði Bacon
gamli, og þó þaö gangi seint aö
tryggja sér viröingu meö hana
eina vopniö á lslandi þá eykur
hUn mönnum þó kjark i daglegu
starfi. Iflestöllum blaðaskrifum
um KHl undanfariö hetar þaö
komið fram aö þar hafa I vetur
veriö á feröinni umtalsveröar
nýjungar i kennsluháttum —
svokallaö þemanám sem nem-
endum ogkennurum ber saman
um aðreynistbeturen aörar aö-
feröir sem beitt hetar verið.
Grundvöllur þemanámsins er
gængö heimilda sem menn geta
valið eftir eigin markmiðum,
verkefnavali og einstaklings-
bundnum námsháttum. Meö
þessu er þó ekki sagt aö bóka-
safn KHI hafi staöiö undir þeim
kröfum sem þetta námsform
geröi til þess. Langt i frá. Þetta
var tilraun — og þegar á hólm-
inn var komið kom i ljós aö stór
skörö voru i safnkostinn og
ýmsir annmarkar á nýtingu
þess sem til var fyrir svo f jöl-
mennan hóp. Af þeirri reynslu
mætti hins vegar læra, en þaö
kemur fyrir lltiö þegar fjárveit-
ing til bókakaupa er skorin
niður i ekki neitt. Þvi hvernig
ber að skilja gifurlegan niöur-
skurö á gjaldfæröum stofn-
kostnaöi skólans nema sem
staöfestingu stjórnvalda á þvi
aö sU stofnun sem menntar
barnakennara þurfi ekki bækur
eða kennslutæki? Það veröur
fróölegt aö fylgjast meö af-
greiðslu fjárlaga á barnaári,
hvort þau sömu stjórnvöld —
eða jafnvel önnur — nota tæki-
færiöog rétta örlitiö hlut Kenn-
araháskólans, þá væntanlega á
grundvelli þess að þau hafi þá
„kynnt sér hvernig kennslu I
skólanum er háttað”.
Kristta Indriðadóttir
bókavöröur viö KH
Ríkarður Pálsson
skrifar um
Voces Academicae
Tónleikar I Félagsstofiiun
Stúdenta 25.2.79
Háskólakórinn
Stjórnandi:
Ruth L. Magnússon
ÞAÐ ER TIMANNA TAKN og
gleöiefni, aö hinn akademíski,
mörgæsaklæddi karlakór Há-
skóla lslands skuli vera af lagö-
ur og I hans staö kominn ungur,
friöur og fersklegur blandaöur
kór, sem fer aölátaaösér kveöa
I tónlistarliftau.
Háskólakórinn telur 50
manns. Þó aö kvenraddir séu
nærri helmingi fleiri en karla-
raddir eöa kringum 32, þá
gegndi furöu, hvaö bassi og
tenór gat náö sæmilegu jafn-
vægi viö alt og sópran.
Kórinn er á förum til Noröur-
landaog flutti hér part af reisu-
prógrammi slnu fyrir fullum
kaffiteriusal. Verkefnin eru
óneitanlega fjölbreytt og flest
skemmtileg og ættu aö afla
kórnum glöra undirtekta hjá
grannþjóöum okkar.
Fyrst var islenzk kirkjutón-
list, þ.á m. Crucifixus eftir
Gunnar Reyni Sveinsson, sterkt
og litskrúöugt, en stilhreint
verk, sem heföi mátt stldra aö
eins betur viö i tempói og dýna-
mlk. Yfirleitt var svolltill keim-
ur af engilsaxneskri flausturs-
hyggju I meöferö Rutar og
ýtni”í hraöavá)i,sem kom sér-
staklega niöur á óstundlegri
verkunum. Fyrir þá, sem ekki
hafa heyrt þessi verk áöur aö
ráöi eins og undirr., var þó
freistandi aö hlusta fram hjá
þessum agnúa vegna góös sam
hljóms tærra og tiltölulega
hreinna radda I kórnum og
ýmissa annarra kosta.
Auöheyrt var, aö uppistaöa
kórlima eru rútlneraöir strjúp-
ar meö drjúga reynslu frá kór-
um eins og t.d. I Hamrahlíðinni
undir Hitaveitutönkum Reykja-
vikurborgar. Og þar er ekki
versti efniviöur á landinu.
Þættínum Kirkjumúsik lauk
meö Jóni Arasyni Þorkels
Sigurbjörnssonar, huggulegu
verki, og Requem Jóns Leifs,
sem var þokkalega sungiö, en
kannski full yfirboröslega.
Þr jár norskar Þjóövlsur I úts.
Leland Sataren voru á köflum
mjög skemmtilegar, en I heild
ósköp grunnstæö tónsmiö og
heföi aö skaölausu mátt flytja
meö enn meiri gáska. Jass-
hljómaraf þessutagi fara óöum
aö veröa nokkuö útjaskaöir I
norrænum kórbókmenntum.
Enn meira léttmeti voru svo
Framhald á 18. slöu
Helgi Sveinsson
íþróttakennari
3. 7. 1918 — d. 24. 2. 1979
Æskan djörf til hæða horfir,
hátt er markið sett,
oft er teflt á tæpa vaðið,
er tekur gáskinn sprett,
—þeim, sem vita um vegsemd lífsins
veitist þetta létt.
Æ skal ganga feti framar,
fagna hverri þraut,
klífa hæstu fanna fjöllin,
forðast dal og laut,
stikla ofar, aldrei hverfa
út af þeirri braut.
Vera heill í hverju starfi,
hiki bægja frá,
aga hugann, herða skapið
þó horfi kimni af brá,
og svo á lifið mikla mildi
og mikla hjartans þrá.
Þessu merki alla æfi
uppi hverja stund
halda þeir, sem hyggja á dáðir
og hafa karlmannslund,
— þeir eiga lag og lending vísa
þó lokist öðrum sund.
Sortna ský, því sorgin hefur
sest um þennan stað.
Líf, sem var áður orkuþrungið
er nú fölnað blað.
Hvar eru örlög okkur spunnin.
— Enginn veit um það.
Bragi AAagnússon.