Þjóðviljinn - 06.03.1979, Page 20

E
WÐVIUINN
Þriöjudagur 6. mars 1979.
Aðalsimi Þjóðviljans er 81333 kl. 9-21 mánudaga til föstu-
daga, kl. 9-12 á laugardögum og sunnudögum.
Utan þessa tima er hægt að ná i blaöamenn og aðra starfs-
menn blaðsins I þessum simum: Ritstjórn 81382, 81527,
81257 og 81285, útbreiðsla 81482 og Blaðaprent 81348.
81333
Einnig skal bent á heima-
sima starfsmanna undir
nafni Þjóðviljans I sima-
skrá.
Húsið að Lækjargötu 2:
Fært til upp-
runalegs horfs
Nú er veriö aö færa hornhúsið á
Lækjargötu og Austurstræti tii
upprunalegs horfs. Veriö er aö
skipta um glugga á allri efri
hæöinni og eru settir þar sexrúöu-
giuggar sem algengastir voru á
húsum fyrir aidamót. Lengst til
hægriá myndinni má sjá einn af
gluggum sem fyrir hafa verið.
Þessi breyting setur mikinn svip
á þetta sögufræga forna hús sem
einu sinni hýsti amtmenn og þar
sem Jörundur hundadagakon-
ungur hélt sögufræga dansleiki.
—GFr
Fá 320 milj.
fvrir gallvökva
ef hann vœrí hirtur úr þorsk- og ufsaafla
Áriö 1977 bárust á land rúm 370
þús. tonn af þorski og ufsa og
gallvökvamagnið sem ekki var
hirt úr þessum afla er un 400 tonn.
Markaösverö á gallvökva er nú
um 800 isl. kr. kllóiö og fengjust
þvi um 320 milj. króna fyrir þenn-
an vökva ef hirtur væri.
Þetta kom fram I erindi Sigur-
jóns Arasonar og Geirs Arnesens
á ráöstefnu Verkfræðingafélags-
ins um öflun sjávarfangs nú um
helgina.
Fyrir nokkrum árum geröi
danskt fyrirtæki tilraun til að láta
safna gallblöörum úr afla og
niðurstaðan var sú að einn maður
gat safnað 3-4 kg af blöðrum á
klukkutíma.
Þá sögðu þeir félagar i fyrir-
lestrinum aö hugsanlegt sé aö
einangra ýmis lifefni svo sem
trypsin, chymotrypsin, pepsin,
amylase, insulin og önnur
verðmæt og eftirsóknarverð efni
úr innyflum ýmissa sjávardýra.
Eru þar nefndir skúfar, magar,
garnir, svil og lifur úr fiskum og
magar, Jifur og briskirtlar úr
hvölum.
Raunvlsindastofnun Háskólans
hefur nú byrjaö rannsóknir i
þessu skyni og hafið aö einangra
trypsin úr þorski en notkun þess
fer ört vaxandi I heiminum
einkum við sútun skinna, i silki-
iðnaði, við gerö protein hydrolis-
ata, viö hreinsun sára, sem melt-
ingarhvati og til visindalegra
rannsókna. __QFr
Fyrstu lögin úr „félagsmúlapakkanum
Ríkisábyrgð á
launum yið gjaldþrot
1 gær voru samþykkt á Alþingi
fyrstu lögin úr hinum svokallaöa
félagsmálapakka, en þaö eru þær
félagslegu umbætur sem rlkis-
stjórnin gaf fyrirheit um viö
aögeröir I efnahagsmálum 1.
desember sL.Lög þessi gera ráö
fyrir aö rikisábyrgö á launum viö
gjaldþrot atvinnurekanda nái
einnig til bóta vegna vinnuslysa
og kostnaöar launamanns vegna
innheimtu á þessu fé.
Hér er um mikilvæga réttarbót
að ræða, en lög um rikisábyrgð á
launum hafa gilt siðan 1974. Hin
nýju lög gera einnig ráö fyrir þvi
að launakröfur I þrotabú hafi for-
gang i 18 mánuði I stað 6 sem
verið hefur. Segir i greinargerö
með frumvarpinu að hinn
skammi frestur sem gilt hefur
hafi valdið þvi aö kröfur launa-
fólks hafi glatast.
Er veriö að drepa síðustu loðnuna?
Þegar hefur verið
gengið of langt
segja fiski-
frœðingar— nú
er búið að veiða
tæplega 100 þús.
lestfr umfram
það sem þeir
lögðu til
„Loönuklakiö sl. tvö 5r hef-
ur gengib illa. Ef hér á aö halda
uppi miljón tonna ársafla, eöa
meira i framtiöinni, veröur klak
aö heppnast nú. Og til þess aö
svo megi veröa yröi þaö m.a. aö
fara fram á stóru svæöi. Þess
vegna kemur lokunin viö aust-
anveröa Suöurströndina nú aö
takmörkuðu gagni, svo ég tali
nú ekki um ef leyft veröur aö
veiöa áfram úr göngunni eftir
nk. fimmtudag. Aö mlnu mati
hefur þegar veriö gengið of
langt þar sem veitt hefur veriö
verulegt magn úr þessari göngu
umfram þaö, sem viö lögöum
til”,sagbi Hjálmar Vilhjálmsson
fiskifræöingur I gær.
Sem kunnugt er lagöi Haf-
rannskóknarstofnunin til aö
ekki yrðu veiddar nema miljón
lestir úr austurgöngu loðnunnar
frá 1. júli sl. til 1. júli nk. Nú
þegar hafa verið veiddar nær
1100 lestir og engin ákvörðun
verið tekin um aö banna veiðar
úr þessari göngu, nema á tak-
mörkuðu svæði útaf Suðurlandi
frá hádegi I gær, fram til næsta
fimmtudags. Og úr þessari
göngu verður hægt aö veiða
vestar, þar sem lokunin nær yfir
takmarkað svæði.
Hjálmar sagði þaö einkum
tvennt sem menn gætu gert og
yrðu að gera, til þess aö stuöla
að góðu klakári. í fyrsta lagi aö
haga veiðum þannig að allt
hrygningarsvæðið nýttist og
þess vegna ætti nú aö hætta
veiðum sunnanlands og þó fyrr
hefði veriö. í annan stað að gæta
þess að heildarveiði sé innan
hóflegra marka. Hver væru hóf-
leg mörk, mætti deila um, en
ljóst væri að hrygningarstofn
loönu, sildar og annarra upp-
sjávarfiska yröi að vera tiltölu-
lega stór og flest benti til aö nú
væri langt komið að veiða helm-
ing þess fisks sem hrygna mun
hér við Suður og S-Vesturland I
Hér má sjá á þessum Ilnuritum, hvernig fór meö loönuveiöarnar I
Barentshafi. Ariö 1976 voru veiddar 2,5 milj. kesta af loönu I Bar-
entshafi, áriö 1977 2,9 milj. lesta og I fyrra um 1,6 milj. lesta og I ár
veröur veiðin enn minni. Sjáiö svo hvernig komiö er veiöunum hér
viðland og veriö þaö saman viö llnuritið af veiöunum I Barentshafi.
vetur. Aður var að sjálfsögðu
búið að veiða 650 þús. lestir úr
þessum sama hrygningarstofni.
Og þeim mun nauðsynlegra er
að klak heppnist I ár , þar sem
vitað er að árgangarnir frá 1977
og 1978 eru heldur lélegir, miöað
við alllangt árabil þar á undan.
,,Ég er bjartsýnismaður að
eðlisfari, þannig aö ég trúi þvi
ekki fyrr en ég tek á aö Suður-
landssvæðið verði opnað aftur
né heldur að farið verði langt
fram úr heildaraflakvótatillög-
um Hafrannsóknarstofnunar-
innar, eins og veiði seinustu
daga bendir vissulega til, ef
ekki verður gripið innl. í þessu
sambandi er rétt að benda á
linurit um hvernig farið hefur
um loönuveiðarnar i Barents-
hafi og biðja menn að bera það
saman við linurit af loðnuveið-
unum hér við land,” sagði
Hjálmar.
Björn Dagbjartsson aðstoðar-
sjávarútvegsráðherra sagði i
gær, að ekki væri búið að
ákveða neitt um hvað gert verö-
ur eftir n.k. fimmtudag. Hann
benti á að aldrei fyrr hefði þurft
að takmarka eða banna loðnu-
veiðar hér við land, þannig að
ekkert yrði gert I fljótræði I
þeim málum.
Það er alveg ljóst af tali fiski-
fræðinga um þetta mál, að þeir
telja okkur komin á hættupunkt-
inn og þvi verður fróðlegt að sjá
hver framvinda mála verður. A
að halda áfram að láta fiski-
fræðinga vinna að mestu leyti
fyrir ruslakörfuna eða á að fara
að taka mark á þeim? -S.dór.
Slœmar atvinnuhorfur hjú smiðum á Suðurnesjum:
Uppsagnir 16 smiða dregnar til baka
Uppsagnir 16 smiöa hjá
lslenskum aöalverktökum hafa
veriö dregnar til baka, en smiö-
irnir áttu aö hætta störfum nú um
mánabamótin.
Aö sögn Vilhjálms Vilhjálms-
sonar formanns Iðnsveinafélags
Suöurnesja iiggur þó litið fyrir af
verkefnum á Vellinum núna,
þannig að áframhaldandi ráðning
mannanna er ekki trygg.
Vilhjálmur sagöi atvinnuhorfur
trésmiöa þvi bágbornar, sáralitlu
yröi úthlutaö af lóöum I Keflavik
og Njarðvik á þessu ári og fram-
undan væri frekari samdráttur
framkvæmda á Vellinum, en þar
hefur um helmingur byggingar-
iðnaðarmanna á Suðurnesjum
starfaö.
Frá 1974 hafa verið miklar
framkvæmdir þar efra og sagði
Vilhjálmur að þó búast heföi mátt
við aö þær minnkuöu, hefði það
orðiö mun hraöar en ætlað var. 10
trésmiöum var sagt upp fyrir
skemmstu og hafa þeir ekki allir
fengið vinnu, en einungis 2 smiðir
eru á atvinnuleysisskrá á Suöur-
nesjum. „Menn eru tregir til að
skrá sig,” sagöi Vilhjálmur, „og
biða venjulega með þaö i tvær til
þrjár vikur eftir að þeir misssa
vinnuna ”.Þeir 16 til viðbótar sem
áttu að hætta um mánaðamótin
höfðu heldur ekki að neinu að
hverfa.
A Keflavíkurflugvelli vinna um
20 ófaglærðir menn við smiöa-
störf auk þess sem flokkur
ameriskra hermanna vinnur þar
við byggingar i Rockville.
—AI