Þjóðviljinn - 19.05.1979, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 19. maí 1979.
UOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
t'tgefandi: Utgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Hitstjórar: Arni Bergmann. Einar Karl Haraldsson.
Fréttastjóri: Vilborg Haröardóttir
I msjónarmaftur Sunnudagsblafts: Ingólfur MargeirsSíin.
Rekstrarstjóri: Olfar Þormóösson
Auglýsingastjóri: Rúnar Skarphéöinsson
Afgreiöslustjóri: Filip W. Franksson
Klaftamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Guöjón
Friöriksson, Ingibjörg Haraldsdóttir, Magnús H. Gíslason, Sigurdór
Sigurdórsson.
Erlendar fréttir: Halldór Guömundsson. Iþróttafréttamaftur:
Ingólfur Hannesson. Þingfréttamaöur: SigurÖur G. Tómasson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Leifur Rögnvaldsson.
Otlit og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Ellas Mar.
Safnvörftur: Eyjólfur Arnason
Auglýsingar: Sigríöur Hanna Sigurbjörnsdóttir, Þorgeir Olafsson.
Skrifstofa: Guörún Guövaröardóttir. Jón Asgeir Sigurösson.
Afgreiftsla : Guömundur Steinsson, Hermann P. Jónasson. Kristín Pét-
ursdóttir.
Sfmavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigrlöur Kristjánsdóttir
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir
Húsmóftir: Jóna SigurÖardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Otkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn GuÖmundsson.
Ritstjórn. afgreiftsla og auglýsingar: Slöumúla 6. Reykjavik. sfmi 8 13 33
Prentun: Blaftaprent hf.
Nýr meirihluti?
• Það hefur vakið athygli að síðustu daga virðist nýr
meirihluti hafa verið að líta dagsins Ijós á Alþingi. Al-
þýðuflokkurinn og Sjálfstæðisflokkurinn mynda meiri-
hluta í allsherjarnef nd sameinaðs þings um skattastef nu
og Alþýðuf lokkurinn kúvendir nákvæmlega á sama hátt
og Sjálfstæðisflokkurinn í kjaramálunum. Engu er lík-
ara en að þingf lokkur Alþýðuf lokksins sé að læðast út úr
stjórninni meðan f lokksformaðurinn er erlendis.
• Alþýðuf lokkurinn segir nú sem svo: Gjörið svo vel að
fara í verkföll til þess að brúa þann launamismun sem
skapasthefur seinnipartinn í vetur. Við tökum ekki leng-
ur að okkur að verja þá launastefnu sem stjórnin lofaði
að koma í gegn í haust. Við veltum vandanum yfir á
verkalýðsfélögin og atvinnurekendur. Afskipti ríkis-
valdsins af kjaramálum eru úrelt og best að gleyma því
samkomulagi sem gert var um f ramlengingu samninga
gegn því að stjórnvöld héldu uppi kaupmætti láglauna og
meðallauna.
• Þessi stefna Alþýðuflokksins nú þýðir meðal annars
að samkvæmt ólafslögunum fá flugstjórar sjöfalt hærri
verðbætur en verkamaður 1. júní. Meðan verkamaðurinn
fær innan við 20 þúsund krónur í bætur f yrir þær verð-
hækkanir sem fram hafa komið sl. þrjá mánuði fær
flugstjórinn um 150 þúsund krónur. I viðbót við þaklyft-
inguna sem færði flugmönnum mánaðarlaun verka-
manns eða meir i launahækkun ætlar Alþýðuf lokkurinn
aðgefa þeim 150 þúsund króna kauphækkun 1. júní.
• Aðsjálfsögðu hef ur verið að því stefnt að kjarasamn-
ingar á almennum vinnumarkaði færu fram í lok þessa
árs. Fram að þeim tíma hafði ríkisstjórnin gefið verka-
lýðshreyf ingunni ákveðin fyrirheitog meðal annars ætl-
að að vinna að því að samningar gætu farið fram við
lægra verðbólgustig en áður og miðast við það. Með því
að bjóða almennu verkalýðsfélögunum upp á verkfalls-
baráttu nú í sumar er Alþýðuflokkurinn að gefast upp
fyrir þvi verkef ni sem hann hafði heitið að taka að sér.
• Margir hafa bent á það að í raun sé efnahagsstefna
Alþýðuf lokksins og Sjálfstæðisf lokksins sáralik, eins og
fram hefur verið að koma síðustu daga. Þessvegna sé
eðlilegt að þessi tvö stjórnmálaöf I stjórni landinu saman
enda haf i þau til þess þingmeirihluta. Upp úr því ástandi
sem nú hefur skapast gæti sprottið sú staða sem gæfi
Vilmundum Alþúðuflokksins tækifæri til að gera þessa
pólitísku samstöðu að veruleika, hvernig sem form
þeirrar viðreisnarsamvinnu yrði til að byrja með.
Flugleiðaspottinn
Stjórnarandstaða Sjálfstæðisflokksins hefur verið
næsta sviplaus í vetur, m.a. vegna innbyrðis deilna í
flokknum. Nú er stjórnarandstaðan farin að rumska og
svífsteinskis. I allan vetur hafa Sjálfstæðismenn á þingi
ekki gert annað en að túlka sjónarmið Vinnuveitenda-
sambands tslands. Þeir hafna nú öllum afskiptum ríkis-
valdsins af kjaramálum þvert ofan í fyrri stefnu, og
hvetja til ábyrgra samninga aðila vinnumarkaðarins. I
samræmi við stuðning Sjálfstæðisf lokksins við atvinnu-
rekendur þýðir þetta í raun að f lokkurinn telur að verka-
lýðshreyfingin eigi að fallast á algjört afnám verðbóta á
laun.
• Sjálfstæðisflokkurinn reynir nú að koma ár sinni
f yrir borð og róa í kjaradeilum. Leiðir hans til áhrifa eru
margar. Ekki er síst athyglisvert að velta fyrir sér hlut
stjórnar Flugleiða í kjaramálunum en frá henni liggja
valdaþræðir til allra helstu stórfyrirtækja Sjálfstæðis-
manna í landinu m.a. inn í fjölskyldufyrirtæki Geirs
Hallgrímssonar. I yfirlýsingum sáttanefndar í flug-
mannadeilunni og frá Félagi íslenskra atvinnu-
flugmanna hefur komið fram að hvorugur þessara aðila
setti fram tilboð eða kröfu um þaklyftingu. Það var
stjórn Flugleiða sem kom í skyndingu með þetta boð þeg-
ar stjórnarf lokkarnir höfðu komiðsér saman um frestun
á verkfallinu. Þetta er í samræmi við þá stef nu atvinnu-
rekenda að auka launabilið og halda niðri láglaununum.
Þetta hefur alltaf verið stefna Sjálfstæðisflokksins í
raun þvi hann styður Vinnuveitendasambandið í einu og
öllu þegar á reynir. Menn þurfa því ekki að velkjast í
vafa um hvaðan var kippt í Flugleiðaspottann.
46. greinin
12. febrúar
Mikiö hefur veriö um þaö déilt
hver beri ábyrgö á hinni al-
mennu þaklyftingu sem oröiö
mánaöa fresti i samræmi viö
breytingar verbbótavisitölu
samkvæmt ákvæöum þessara
laga.”
Pólitísk trúlofun
um þakiö
Strax I kjölfar þess aö frum-
varpiö var sett fram lýstu
Alþýöuflokksmenn yfir ein-
fyrir Alþingi i góöan tima fyrir
1. mars. Þetta lék hann 1973
þegar hann kom heim frá Lond-
on eftir samningana viö Breta.
En ólafur heyktist, beygöi sig
undir vilja nokkurra komma og
þrýstihópaforingja og missti
buxurnar niöur um ríkisstjórn-
ina þar meö. Þar meö sieit hann
lika pólitiskri trúlofun sinni viö
nýoröna málefnaiega stuön-
ingsmenn.”
Veröbætur skulu greiðast hlutfallslega eins a öll laun r.
1. mars 1979 og síðan á þriggja mánaða fresti í samræmi v
brevtinrar verðbátavísitölu samkvæmt ákvæðum þessara laga
hefur seinnipartinn I vetur.
Framsóknarmenn kenna
borgarstjórnarmeirihlutanum i
Reykjavik um, hér i Þjóöviljan-
um hefur veriö bent á aö lög
rikisstjórnarinnar um þak á
veröbótagreiöslur komu til miklu
siöar en samþykktir Reykja-
/eroboiguna. rtuu,.wu gciisi siiki
aldrei átaka- eða mótmælalaust. En
þetta iagði forsætisráðherra ekki í að
gera. Hann lét undan kommum og
örfáum foringjum þrýstihópa. Það-
vardýrt spaug.
Auðvitað er það ekki þolandi að
kommar og nokkrar strengbrúður í
forustu þrýstihópa geti aftur og aftur
komið í veg fyrir, að alvöruhagstjóm
verði komið við i þessu landi. Þjóðar-
vilji er ekki um slikt spurður. Það er
lörtgu orðið tímabært að hætt sé að
spyrja pólitíska hlaupastráka, sem
komið hefur verið fyrir í forustu
þrýstihópanna.hvort setja megi lög
eða ekki. Og hvaða leið önnur er fær
en aö spyrja þjóðina sjálfa? Tilgang-
urinn þarf þá ekki að vera annar en
sá að gera foringjum þrýstihópanna
Ijóst að sú leið er til að skjóta málum
fram hjá hinu flókna og oft ólýð-
ræðislega foringjakerfi þrýstihóp-
anna og til þjóðarinnar sjálfrar. Það
, er löngu oröiö tímabært að fá úr þvi
jskorið, hvar liggi valdmörk Alþingis
og þrýstihópa. Ef meirihluti samfé-
lagsins er á því að ekki megi setja lög
nema fá fyrst uppáskrift Snorra
Jónssonar og Cuðmundar Jaka, nú
þá höfum við það þannig. En þá
dregnum stuöningi viö þaö I
heild sinni og þar meö einnig til-
löguna um þaklyftinguna. Eftir
slika yfirlýsingu á pólitiskum
vilja tveggja stjórnarflokkanna
til þaklyftingar átti kjaradómur
auöveldan leikaö lyfta þvi meö
dómi af launum háskólamanna.
Kjallarinn
Vilmundur Gyffason
stjómarsamstarfiö. Engin ástæða er
til aö ætla annaö en þeir haft meint
það að herinn skyldi fara burt.
Fólkiö I flokknum þeirra meinti það
að minnsta kosti áreiðanlega. En allt
kom fyrir ekki. Og staðreyndin er sú
að ekki er óh'klegt að síðan þá hafi
„Ólafur Jóhannesson stendur nú í sömu sporum
og Hermann Jónasson stóð haustið 1958. Auð-
vitað væri heiðarlegast að fara eins að.”
„Það er lífsreynsia út af fyrir sig að hafa verið pólitískt
trúlofaður Ólafi Jóhannessyni um hálfs mánaðar skeið.”
„Þegar valkostirnir eru enn sem fyrr Alþýðuflokkur-
inn annars vegar og Sjálfstæðisframsóknarbandalagið
hins vegar, er þá ekki einfaldlega rétt að spyrja þjóðina
aftur?”
vlkurborgar og annarra
sveitarfélaga og þessvegna
heföi átt aö vera staöa til þess
aö verja þau niöurrifi.
Mikilsveröasta ákvoröunin
sem breytti gangi mála var kú-
vending Framsóknarflokksins
eftir aö frambjóöandi hans úr
siöustu kosningum var oröinn
formaöur Bandalags háskóla-
manna, sem mikiö haföi gagn-
rýnt þakiö. Þaö kom semsagt
bein tillaga fram i fyrstu drög-
um efnahagsfrumvarps Olafs
Jóhannessonar frá 12. febrúar
sl. um aö greiöa veröbætur i
prósentum á öll laun:
I 46. grein frumvarps for-
sætisráöherra i sinni fyrstu gerö
stóö orörétt:
„Veröbætur skuiu greiöast
I hlutfallslega eins á öll laun frá
■ 1. mars 1979 og siöan á þriggja
liiBimamiBiBiBii
Vilmundur Gylfason gekk svo
langt aö leggja fram tillögu til
þjóöaratkvæöagreiöslu um þak-
lyftinguna og frumvarp Olafs ó-
breytt:
t Dagblaöinu 6. mars segir
Vilmundur meöal annars:
„Þaö er llfsreynsla út af fyrir
sig aö hafa veriö pólitiskt trúlof-
aöur Ólafi Jóhannessyni um
hálfs mánaöar skeib. Alþýöu-
flokkurinn allur og undantekn-
ingariaust studdi þaö lagafrum-
varp sem hann lagöi fram 12.
febrúar sl. Þaö var engan bilbug
aö finna. Ég var sannfæröur
um, aö maöurinn geröi kannske
einhverjar málamyndabreyt-
ingar en legði siöan frumvarpiö
Meöal þess sem ólafur beygöi
sig fyrir var krafa Alþýöu-
bandalagsins um aö visitölu-
bætur yröu ekki greiddar uppúr
launastiganum I prósentum. A
þeim texta sem hér hefur veriö
birtur sést hinsvegar aö Alþýöu-
flokkurinn og Framsóknar-
flokkurinn voru i febrúar búnir
aö lýsa yfir þeim sameiginlega
vilja sinum aö lyfta bæri þakinu
af hálaunafólki, gegn mótmæl-
um Alþýöubandalagsins.
Lengi ú leiðinni
Visir bendir réttilega á þaö i
forystugrein i gær að hin nýju
sjónarmiö Alþýöuflokksins i
kjaramálum séu hin sömu og
hin nýju sjónarmið Sjálfstæöis-
flokksins á sama sviöi. Einn af
þingmönnum Sjáifstæöisflokks-
ins var á sömu skoöun i fyrra-
dag og heyröist segja i þingsöl-
um: „Djöfuil var þetta lengi
á leiöinni gegnum krataflokkinn
— viö vorum búnir að sam-
þykkja þessa linu í mars.”
Bensi úti að lœra
Þaö hefur vakið athygli aö I
þessari siöustu lotu i kjara-
málaumræöunni innan stjórn-
arflokkanna hefur Benedikt
Gröndal verið viös fjarri í opin-
berum erindagjöröum. Hann er
núna i Austur-Þýskalandi og
keppist viö aö bæta sambúöina
viö þá alþýöulýöveldismenn.
Sagt er aö Benedikt hafi verið
sérstaklega faliö af þingflokki
Alþýðuflokksins aö kynna sér
frjálsa kjarasamninga austur
þar þannig aö þá megi gera meö
þeirri „festu” og þvi „aöhaldi”
sem Geir Hallgrimsson lýsir
eftir þessa dagana.
— ekh
—ekh