Þjóðviljinn - 19.12.1979, Blaðsíða 12

12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 19. desetnber 1979.
Minniiig
Benedikta
Amadóttir
f. 27. júli, 1903 d. 8. desember 1979
SkarBsfiall i Landssveit finnst
mér allra fjalla fegurst. Upp af
svörtum sandinum og brunnu
hrauninu teygja sig grasigrónar
hlIBar þess, á þær slær á hásumri
blárri slikju af umfeBmingnum,
sem yfirgnæfir grámósku
mjaBurtarinnar.
En hún var áreiBanlega ekki aB
hugsa um fegurB fjallsins hún
GuBrún Magnúsdóttir, amma
min, þar sem hún stóB á hlaBinu i
Látalæti undir hliBum SkarBs-
fjalls einn vormorgun áriB 1912
meB barnahópinn i kringum sig
og var aB kveBja. AB Látalæti
kom hún viB lát systur sinnar áriB
1901, tók viB búi og börnunum sex,
þaö elsta tiu ára, hiö yngsta á
fyrsta ári. GuBrún giftist mági
sinum, Arna Árnasyni og börnin
uröu fjögur. Nú er bóndinn I Láta-
læti allur, siöir þessa tima leyfa
ekki ekkjunni aö sitja áfram I bú-
inu enda þótt elstu börnin séu orö-
in stálpuö og heföu getaö annast
búskapinn ásamt móöur sinni.
BúslóBin hefur veriö seld utan
kommóöan, sem hún amma kom
meö i búiö og kökukefliö góöa,
sem siöan hefur dugaö vel viö
flatkökubakstur hjá elstu dóttur-
inni á Bjalla. ViB hliö ömmu
vappar yngsta barniö, telpa á
fjóröa ári, sem fær aö fylgja móö-
ur sinni i vinnumennsku næstu
árin, hinum börnunum hefur ver-
iö komiö fyrir hjá vandalausum I
sveitinni, nema Málfriöur elsta
barniö, sem þá var fyrir stuttu
farin aö heiman. 1 umkomuleysi
sinu var þaö ömmu mikils virBi,
aö andviröi búsins nægöi til aö
greiöa meö öllum börnunum.
Þessi stóri systkinahópur, sem
ólst upp tvistraöur um alla sveit-
ina viB fátækt og haröræöi reynd-
ist meö afbrigBum samheldinn.
Ekkert tækifæri var ónotaö til aö
hittast og gleöjast saman. Jafnvel
jaröarfarir gátu orBiö aB
ógleymanlegri gleBistund I þess-
um glaBværa og söngelska hópi.
Og þrátt fyrir fátækt og skort i
uppvextinum hafa þau reynst
lifsseig, systkinin frá Látalæti.
Fyrsta skaröiö var höggviB i hóp-
inn áriö 1974 er Kristin I Tryggva-
skála yngst eldri systkinanna lést
eftir stutta sjúkdómslegu, 73 ára
aö aldri.
Aö Kristinu var mikill sjónar-
sviptir, hún geislaöi af kæti og
leysti hvers manns vanda. 1
september s.l. varö Árni bóndi i
Stóra-Klofa bráBkvaddur, 81 árs
gamall. Alla sina búskapartiö
starfaöi Arni viö SandgræBsluna
og má viöa sjá merki um hans
ævistarf, þar sem iBagrænt gras
hefur sigraB svartan sandinn i
uppsveitum Rangárvallasýslu.
Nú hefur Benedikta, elsta barn
Guörúnar, fengiö hvildina eftir
langa sjúkdómslegu.
Benna eins og hún var alltaf
kölluB hélt til Reykjavikur tæp-
lega tvitug, þar sem hún I fyrstu
stundaöi alla almenna verka-
mannavinnu, fiskvinnu, sauma-
skap og vinnumennsku. Um 1930
hóf hún störf hjá Hjalta Lýössyni,
frænda sinum og entist þaö sam-
starf I rúma þrjá áratugi. Fyrst
vann hún viö niöurlagningu á
gaffalbitum en lengst var hún
innanbúöar i kjötbúB Hjalta.
Vinnan var erfiö og vinnutiminn
langur. Þaö var kalsasamt verk
aö höggva sundur freöna kjöt-
skrokka og næstum meö ólikind-
um aö frænka min, jafn pasturs-
litil og heilsutæp og hún var, hefi
ráöiö viö þann starfa. Siöar tók
hún viB vefnaBarvöruverslun
Hjalta og veitti henni forstööu uns
verslunin var lögö niöur. Þá var
heilsa Bennu farin aö gefa sig og
gekk hún undir hvern uppskurö-
inn af öörum. En hún endurheimti
starfsþrek sitt á nýjan leik og
komin fast aö sextugu fékk hún
sér vinnu viö breytingar á karl-
mannafötum. Nærri má geta, aB
viöbrigðin hafi veriö mikil viö aB
fara inn á stóra saumastofu. I
þessu nýja starfi nutu hæfi-
leikar Bennu, einstök verkkunn-
átta, eljusemi og vandvirkni.
Hvort þeir voru metnir aö verö-
leikum veitég ekki, minnsta kosti
bera laun þaB ekki meö sér. En
svo mikiö er vist, aö á þessum ár-
um varö Benna sér fyrst raun-
verulega meövituö um stööu is-
lenskra verkakvenna. Um þaB
bera löng og fróBleg bréf hennar
til min vitni, þar sem hún lætur i
ljósi áhyggjur sinar yfir áhuga-
leysi verkafólks fyrir eigin mál-
um og skorti á stéttarvitund.
Benna hélt heimili fyrir móöur
sina eftir aö hún fluttist suBur til
hennar til dauöadags 1947. Hjá
þeim bjó einnig Magnús bróöir
hennar, þar til hann stofnaöi eigiö
heimili. 1 endurminningu minni
skin alltaf sól á Mánagötu 23, hús-
iö ilmar af nýbökuöum flatkökum
og pönnukökum og sérhver
innanstokksmunur er heillandi
leikfang, ber þar hæst rokkinn
hennar ömmu, orgeliB og reikni-
vél Magnúsar.
Þegar litiö er til baka er næst-
um óskiljanlegt hverju Benna
kom i verk. Hannyröir hennar
prýöa heimili skyldfólks og vina,
krosssaumaöir hægindastólar,
planóbekkir og púöar, útsaumaö-
ir dúkar, rúmföt og gluggatjöld
aö ógleymdum prjónaskapnum.
Enginn kann tölu á öllum börnun-
um hennar Bennu, sem fengu
peysur, húfur, hosur og vettlinga
fyrir hver jól. Og vist er, aö erfitt
heföi reynst aB láta enda ná sam-
an á sumum heimilum, heföi
Bennu ekki notiö viö. Systkina-
börnum sinum var Benna sem
önnur móöir, einnig ótal mörgum
öörum, börnum samstarfsfólks
og vina, siöan bættist næsta kyn-
slóö i hópinn og sú þriöja
Benna var bókhneigö og ljóö-
elsk. Hún las feiknin öll og mig
grunar aö hún hafi kunnaö utan
aö næstum allan Steingrim og
mikiö til Pál Ólafsson lika, auk
ógrynnis af húsgöngum og lausa-
visum. SIBastliöinn vetur gekkst
Benna undir heilauppskurö. Eftir
þaö gat hún hvorki lesiö né unniö
meö höndum. Þaö er lærdómsrikt
okkur, þessari óðagotskynslóö
hvernig þessi sistarfandi kona tók
örlögum sinum. Möglunarlaust
sætti hún sig viB sjúkdóm sinn,
aldreikvartaöi hún.en var ósink á
þakklæti i garö skyldmenna og
hjúkrunarfólks.
AB leiBarlokum er margs aö
minnast. En þótt gjafir hennar
stórarogsmáar til min og minna,
séu ofarlega I huga, flikurnar sem
hún prjónaöi og saumaöi,
bækurnar, ljóöasöfn meistaranna,
sem sendar voru til fjarlægra
landa ásamt löngum fréttabréf-
um og geröu sitt til aö hugurinn
var einatt heima og allt annaB, er
bar rausn hennar vitni, veröa þó
minnisstæöastar stundirnar meB
Bennu, þar sem hún miBlaöi af
þekkingu sinni og reynslu. Nú
Framhald á bls. 13
Bátar I Grindavikurhöfn.
Grindavík:
Mesti síldarafli
á einni vertíö
Heildar sildaraflinn i Grindavik
var nú um siöustu mánaöamót
8.282.470 kg. 1 nóv. landaöi 21 bát-
ur 3.775 tonnum af sild. Er þetta
mesti sildarafli, sem borist hefur
á land i Grindavik á einni vertiö,
aB þvi er segir i SuBurnesjatiBind-
um.
Bolfiskveiöi var einnig ágæt. 1
nóv. lönduöu 9 bátar 287 tonnum.
Gisli lóös var aflahæstur linubáta
meö 58 tonn en Vöröunes var meB
56 tonn. Sex netabátar báru aö'
landi 168 tonn. Aflahæstur þeirra |
var Vöröur meB 49 tonn og siöan i
kom Hrafn Sveinbjarnarson með
36 tonn.
Tveir bátar voru á trolli og
lönduBu 54 tonnum I tveimur |
löndunum. I nóv. bárust alls á | þorskur.
land f Grindavik 512 tonn af bol- ’

Umsjón: Magnús H. Gislasor
fiski. Þar af voru 127 tonn
— mhg
Aðalfundur Kennarasambands Vestfjarða:
Hlvnnum að fræðshi-
• O A • kennsluháttum og skólast
skriistoiunm
Kennarasamband Vestfjarða
hélt haustþing sitt og aöalfund I
Flókalundi 26. og 27 okt. sl.
Sambandið er nú ársgamalt.
Um 40 kennarar af sambands-
svæöinu sóttu þingiö en gestir
þessu voru Siguröur K.G.
Sigurösson, fræöslustjóri Vest-
fjarða, Agúst Karlsson frá
Landssambandi grunnskóla- og
framhaldsskólakennara Valgeir
Gestsson form. Sambands
grunnskólakennara og Ingi-
björg Haröardóttir, sérkennslu-
fulltrúi.
Fyrri fundardaginn bar
málefni FræBsluskrifstofu Vest-
fjarða og sérkennslumál
einkum á góma. Þá flutti og Jón
Baldvin Hannesson kennari
erindi um samþættingu náms-
greina og ýmsar nýjungar I
Jólablaö Æskunnar
Ot er komiö jólabiaö
Æskunnar, 100 siÐur og eins og
jafnan áöur mjög fjölbreytt aö
efni. Nefna má:
Fyrsta jólagjöfin eftir Vera
Pewtress. Fyrsti jólasöngurinn.
Jólin koma, eftir Skúla
Þorsteinsson. Or bókinni Móöir
og barn, eftir Tagore, Gunnar
Dal þýddi. Sannkallaöar perlur
úr djúpi barnhreinnar skáld-
sálar, ritverk HC Andersens,
Louvre-safniö, stærsta safn i
heimi, Varöeldar, ljóö eftir Jón
Oddgeir Jónsson. Jól I Andabæ
eftir Walt Disney. Jólin hans
bangsa. Jólaprédikun, eftir
Sigurö H. Þorsteinsson. Jól á
bernskuheimili minu eftir önnu
Borg Reumert. Ævi ævintýra-
skáldsins H.C. Andersens. Litla
njósnasagan. Jólaköttur frú
Ainsworth. Ketill Larsen segir
frá jólasveinunum vinum
sinum. Bernskuminningar eftir
Ragnheiöi Jónsdóttur. Heitasta
ósk min, börnin skrifa á barna-
ári. Ballett eftir Katrinu
GuBjónsdóttur, Afriskir skóla-
drengir segja frá, Guörún
Guöjónsdóttir þýddi. Leikrit
Æskunnar. Gleraugun hennar
ömmu, Liffræöileg furöuverk.
Hvita lambiö, skoskt ævintýri.
Hring á þeirra fingur, saga
hringsins. Gjöf barnsins eftir
Kristján Jónsson. Undrabarniö
Aljosha. Vitringarnir og jesú-
barniö eftir Felix Timmer-
mann, Sigurður H. Þorsteinsson
þýddi. Hvaö gera rauöu og hvitu
blóðkornin? Hversvegna
hnerrum við? Hversvegna er
sumt fólk dvergar? I leit að leik-
systkini. Pop-hljómlist. Kveðjur
til Æskunnar 80 ára.
Útsölumenn Æskunnar kynntir.
Vögguljóö, eftir Sig. Júl.
Jóhannesson. Hvers viröi er
Biblian? Flugþáttur. Ferðist
um landiö. Hvaö viltu veröa?
Þáttur um frimerki, eftir Pál
Gunnlaugsson. Dómkirkjar i
Reykjavik. Afmælisbörn
Æskunnar. Varist slysin.
Barnahjal. Gagn og gaman.
Diana Ross. Hans og Gréta.
Spakmæli. Þekkiröu landiö?
Búiö til gestaþrautir.
Loftspeglanir. Góö ráö. Hver
litar bestu myndina?
Myndgáta, krossgáta, heila-
brot, skrýtlur o.fl.
kennsluháttum og skólastarfi,
sem reyndar hafa verið við
Gagnfræöaskóla Isafjarðar.
Siöan umræöur. Um kvöldið var
ánægjuleg kvöldvaka.
Siöari dagurinn fór i aðal-
fundarstörf, en auk þess kynntu
þeir Valgeir Gestsson og Ágúst
Karlsson landssamtök kennara.
Rætt var um hugsanlega
sameiningu þessara félaga og
fyrirhugaöa stofnun Kennara
sámbands íslands. Þá komu og
kjaramál á dagskrá. Einhugur
rikti á þinginu um aö efla starf
Kennarasambands Vestfjaröa.
Stjórn Sambandsins er þannig
skipuð:
Formaður Gunnar Ragnars-
son, Grunnskóla Bolungarvikur.
Varaformaöur og ritari Halldór
Ármann Sigurösson, Héraös-
skólanum Núpi. Gjaldkeri Emil
Hjartarsson, Grunnskóla Flat-
eyrar. Meðstjórnendur Kjartan
Sigurjónsson Gagnfræöaskóla
Isafjaröar og Hrund Hjalta-
dóttir, Grunnskóla Bolungar-
vikur.
Svofelld ályktun var
samþykkt:
Aöalfundur Kennara-
sambands Vestfjaröa haldinn i
Flókalundi 27. okt 1979 skorar á
Fjóröungssamband Vestfirö-
inga að þaö beiti sér fyrir þvi, aö
sveitarfélög I Vestfiröinga-
fjóröungi greiöi fé til fræöslu-
skrifstofu fjóröungsins svo aö
skrifstofan megi koma aö þvi
gagni, sem henni er ætlaö. Telur
Sambandiö ekki vansalaust aö
embætti fræðslustjóra hljóti
nánast engan stuöning heima-
manna i fjóröungnum og
bendir á hvilikur stuöningur þaö
er við uppeldis- og kennslumál
Vestfiröinga ef rekstur fræöslu-
skrifstofunnar er meö myndar-
brag.
-mhg.
Mjólkursamlag K.H.B.
í NÝTT HÚSNÆÐI
Aöalfundur Mjólkursamlags
Kaupféiags HéraBsbúa var
haldinn miövikudaginn 7. nóv. Á
fundinn komu fulltrúar úr
mjólkurdeildunum, stjórnar-
menn Samlagsins og mjólkur-
bússtjóri.
Þorsteinn Sveinsson.
stjórnarformaður Mjólkur-
samlagsins, geröi grein fyrir
rekstri þess og þeim fram-
kvæmdum, sem verið hafa i
kringum mjólkuriönaöinn nú
upp á slökastiö, tankvæöingu og
byggingu Mjólkursamlagsins.
Þessum framkvæmdum er nú
aö mestu lokiö og eru flestir
mjólkurframleiðendur á Fljóts-
dalshéraöi komnir meö tanka. I
sumar hefur veriö gengiö frá lóö
Samlagsins og er frágangur á
lokastigi. Húsiö stendur nú I 447
milj. kr.
Þorsteinn sagöi það
ómetanlegt aö þessi aðstaða
skuli nú vera fyrir hendi og ærin
ástæða til bjartsýni þótt mjög
yröi erfitt fyrst I staö aö standa
undir þessari fjárfestingu. Yröi
fullt verð ekki greitt fyrir
mjólkina án aöstoöar verö-
miðlunarsjóös. Eru þaö einkum
vextir og fasteignagjöld sem
verða þung á höndum.
Svavar Stefánsson geröi grein
fyrir reikningum Samlagsins
fyrir áriö 1978, en það ár fór
vinnsla siöast fram i gamla
samlagshúsinu. Afkoman var
góö og unnt að greiöa fullt verö.
Innvegin mjólk i Samlagiö
var 2.698.396 ltr. áriö 1978 en
2.227.486 ltr. fyrstu 9 mánuöi
þessa árs.
Hafin hefur verið pökkun á
mysu i Samlaginu og er hún til
sölu I búðum á félagssvæðinu.
Guömundur Sigurösson I
Laufási og Arinbjörn Arnason á
Finnsstööum voru kosnir i
stjórn Samlagsins og á fundi
stjórnar K.H.B. þann 14. nóv.
var Þorsteinn Sveinsson kosinn
þriöji maöur i stjórnina. Endur-
skoöendur voru kosnir þeir
Ingimar Sveinsson á Egils-
stööum og Halldór
Guömundsson á Klúku.
-mhg.