Þjóðviljinn - 22.01.1980, Blaðsíða 1

MOWIUINN
Þriðjudagur 22. janúar 1980 — 17. tbl. 45. árg.
Opinn fundur
með Svavari
Alþýbubandalagiö i Reykjavik boöar til almenns fundar i Lækjar-
hvammi Hótel Sögu annaö kvöld (Miövikudagskvöld) kl. 20.30.
Svavar Gestsson alþm. flytur framsögu og skýrir niöurstööur
stjórnarmyndunarviöræöna Alþýöubandalagsins.
ABR
Mat Þjóðhagsstofnunar á tillögum Alþýöubandalagsins:
Veröbólga á árinu 27-33%
I umsögn Þjóðhagsstofnunar um tillögur Alþýðu-
bandalagsins kemur f ram að verðbólga innan ársins 1980
yrði samkvæmt tillögunum 27-33%. Þar kemur einnig
fram að greiðsluafgangur ríkissjóðs yrði á árinu 10.4
miljarðar króna.
Árangurinn í baráttunni gegn verðbólgu yrði þannig
verulegur samkvæmt tillögur Alþýðubandalagsins og
meiri en samkvæmt tillögum annarra flokka. Þó yrði
kaupmáttur launa betri eftir tillögum Alþýðubandalags-
ins en miðað við óbreytt ástand.
Tillögur Alþýðubandalagsins gera ráð fyrir milli-
færslu uppá um það bil 20 miljarða króna.
Áhrif á kostnað og verðlag
Ahrif aögeröanna yröu sem hér segir:
1. Niöurgreiðslur á matvöru nemi 10% i visitölu framfærslu-
kostnaöar og hefði það áhrif til lækkunar verðlags um 3%.
2. Lækkun verslunarálagningar, farmgjalda og fleiri þátta sem
heföi i för meö sér lækkun ver ölags um 3%.
3. Vegna minnkandi veröbólgu veröi vextir lækkaöir um 5%l.mars
og 5% 1. október, en þetta jafngildir um það bil 3-4%Ikaupi.
4. Launaskattur verði felldur niöur en hann nemur 11/2%.
Áhrif á stöðu ríkissjóðs
1. Til félagslegra aðgeröa 6000 miljónum króna, þar af til greiöslu
1980 3000 miljónir króna.
2. Til hækkunar á raungildi tekjutryggingar og annarra lifeyris-
bóta 300omiljónir króna.
3. Vegna lækkunar launaskatts tapar rikissjóöur 3.500 miljónum
króna 1980.
4. Til niðurgreiðslna lOmiljaröar króna.
Samtals hafa liðir 1-4 hér aö framan i för meö sér 19,5 miljarða kr.
útgjaldaaukningueöa tekjumissiiför meðsér fyrir ríkissjóö.
Vegna þessara aögeröa yröi gripiö til eftirfarandi ráöstafana:
1. Álagning veltuskatts skilar 3.500 miljónum kr. 1980.
2. Bætt innheimta söluskatts, tekjuskatts, hækkun skatta á miklar
eignir og á allra hæstu tekjur gefur 3.500 miljónir króna.
3. Skattar á tekjuafgang banka 1979 færir rikissjóöi lSOOmiljónir
króna.
4. Dregiö veröiúr greiðslum tilSeðlabankans áskuldum rikissjóös
frá árunum 1975 til 1976, en þaö skapar svigrúm upp á 8,5miljarða
króna.
Samtals gera liöir 1 til 4 hér aö ofan 19.500 miljónir króna i tekju-
auka og frestun endurgreiöslna fyrir rikissjóö.
Áhrif á verðlag og kaup
Ahrifin af tillögum Alþýöubandalagsins á verðþróunina eru eins og
áður sagöiaögert er ráð fyrir 27 til 33% hækkun framfærsluvisitölu á
árinu. Er þaö meiri árangur en gert var ráö fyrir i tillögum
Framsóknarflokks og Alþýöuflokks. Tekjuskerðing var hinsvegar i
tillögum þeirra flokka 6-12% á árinu, en i tillögum Alþýöubandalags-
ins er gert ráö fyrir aö hún yröi til muna minni en aö óbreyttum
ölafslögum sem mæla munu launafólki minni verðlagsbætur en sem
nemur hækkun framfærsluvlsitölu. Samkvæmt tillögum Alþýðu-
bandalagsins yrði meöaltalskaupmáttur á árinu 1980 1.5% hærri en á
siöasta fjóröungi 1979, og skerðing ráöstöfunartekna 1/2 til 1 1/2%
milliára. Aö óbreyttum ölafslögum hefði hún orðið 4-5%.
Greiðsluafgangur ríkissjóðs 10.4 miljarðar
Sjá sídu 7
Stuttur viöræöufundur var haldinn I Þórshamri kl. 18 i gær, og spáöu margir þvi aö þaö yrði siöasti
fundur um vinstri stjórn i þessari stjórnarkreppu. - Ljósm. eik.
Svavar til forseta i dag
Vilja- og áhugaleysi
Framsókn og Alþýðuflokkur
neikvœð i öllum meginatriðum
,,Á þessum fundum hefur
cingiingu veriö rætt um aðgerðir
gegn veröbólgu og undirtektir
Alþýöuflokks og Framsóknar-
flokks við okkar tillögum hafa
verið dræmar og raunar mun
neikvæöarien ég gerði ráö fyrir”,
sagði Svavar Gestsson
alþingismaöur i samtali viö Þjóö-
viljann i gær, en i dag gengur
hann á fund forseta íslands og
gefur honum skýrslu um gang
vinstri viöræönanna-. Siöar i dag
mun Svavar Gestsson efna til
blaöamannafundar.
,,Það þurftiekki langan tima til
þess aö leiða fram niðurstööu i
þessum viðræöum. Þessir flokkar
hafa verið aö ræða saman meira
og minna frá þvi i júli 1978 og
þekkja vel hvern annan. Ég taldi
vist að öllum væri jafnljós sú
skylda sem á okkur hvilir að
mynda hér starfhæfa rikisstjórn
og þessvegna finnst mér þaö
pólitiskur ábyrgöarhluti að
Alþýðuflokkur og Framsóknar-
flokkur skuli ætla sér aö fram-
lengja þá stjórnarkreppu sem
hér hefur staðiö yfir með þvi aö
sýna vilja- og áhugaleysi gagn-
vart tillögum sem I senn tryggja
kaupmátt launa og ná veröbólgu
verulega niöur eins og okkar til-
lögugerö er mótuö.
Framhald á bls. 13
j TÍÍÍögur A Iþýðubandalagsins í_ efnahagsmáium
Mest lœkkun verðbólgu
Hagstœðastur kaupmáttur launa
Aöaltillögur Alþýöubanda-
lagsins um ráöstafanir gegn
veröbólgu á þessu ári eru
þessar:
Framleiðniaukning
i sjávarútvegi 7% og 10% i
iönaði myndi koma i veg fyrir
10% gengislækkun.
Niðurfærsla verðlags
sem næmi 3% i framfærslu-
visitölu. Allir aöilar taki þátt
I niðurfærslu verðlags.
Þannig lækki þjónustugjöld,
verslunarálagning, vextir,
vátryggingagjöld og flutn-
ingsgjöld.
Rikissjóöur taki þátt i niöur-
færslunni og bankar greiöi
sinn hlut.
Niðurgreiðslur land-
búnaðarvara
veröi auknar sem nemur 3%
i framfærsluvisitölu.
Niðurgreiöslur hafa farið
minnkandi sem hlutfall af
veröi og yröu eftir sem áöur
lægra hlutfall af útsöluveröi
en var i árslok 1978.
Launaskattur til ríkis-
sjóðs
11/2%, veröi felldur niður til
þess m.a. að greiöa fyrir þvi
að fyrirtæki geti tekiö á sig
niöurfærslu verölags.
Vextir verði lækkaðir
um 5% 1. mars og aftur um
5% 1. ágúst. Slfk vaxtalækkun
er liöur i veröbólgulækkun og
yröi til aö auövelda niöur-
færslu verölags.
Kostnaður ríkissjóðs
vegna þessara ráöstafana
yröi jafnaöur meö: lækkun
rikisútgjalda i rekstri, nýj-
um veltuskatti á þau fyrir-
tæki sem litiö eöa ekkert
greiöa til rikisins i skatti,
meö skatti á banka, meö þvi
aö falla frá 8.5 miljaröa af-
borgun til Seölabankans.
Kjaramál.
Laun skulu verötryggö.
Greiöa skal 6 miljaröa I
félagslegar framkvæmdir til
þess að greiða fyrir nýjum
kjarasamningum.
BSRB fái fullkomlega sam-
bærilegan samningsrétt á
viö aðra.
Lífeyrisbætur.
Elli- og örorkulaun og aörar
lifeyrisgreiöslur trygging-
anna veröi hækkaöar um 7-
10% að raungildi.
Landbúnaðarmál.
Utvegaö veröi 3 miljaröa lán
vegna skorts á útflutnings-
bótum á siðasta verölagsári.
Þriggja ára áætlun
um hjöönun veröbólgu, efl-
ingu atvinnuvega, jöfnun lifs-
kjara og bætta efnahags-
stjórn.
Sjá opnu
I
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
I
■
j
Sara Lidman
iékkbók-
menntaverð-
laun Norður-
landaráðs
Dómnefndin um bókmcnnta-
verölaun Noröurlandaráös
ákvaö á fundi sinum I Osló I gær
aö veita sænska rithöfundinum
Söru Lidman verölaunin.
Verölaunin fær Sara fyrir 2.
bindi i 3ja skáldsagna flokki um
erfitt lif alþýðufólks i Vestur-
botnum I Noröur-Svíþjóð og ger-
ist ságan á siöustu öld. Áöur hef-
ur Sara Lidman einkum skrifaö
um vandamál samtimans og
vöktu skrif hennar bæöi um
Suöur-Afriku og um Vietnam
mikla athygli og deiiur, en hún
var skeleggur talsmaöur Viet-
nam-hreyfingarinnar i Sviþjóö.
Hún hefur einnig tekist á viö
vandamálin heimafyrir, ma. i
bókinni „Náman,” sem fjallar
um lif námuverkamanna i N-
Sviþjóö. Ein bók hefur komiö út
eftir Söru Lidman á islensku,
„Sonur minn og ég”, sem Einar
Bragi þýddi.
Sara Lidman hefur einu sinni
komið til Islands. Þaö var árið
1966 og hélt hún þá fyrirlestra
um Vietnam striöið. vh