Þjóðviljinn - 23.09.1980, Qupperneq 6

Þjóðviljinn - 23.09.1980, Qupperneq 6
g siða — ÞJÓÐVILJINN Þri6judagur 23. september 1980. Minning Kristján Andrésson Fæddur 16.6. 1914 — Dáinn 15.9. 1980 Kristján Andrésson, einn af fremstu forystumönnum sósial- ista i Hafnarfirði um langt árabil er látinn. Kristján var traustur maöur og trúverðugur, enda mik- ils metinn af öllum sem með hon- um unnu. Við Kristján áttum saman langt og gott samstarf í Sósialista- flokknum. Samstarfið varö meira, eflaust vegna þess að báð- ir urðum við að glima viö hliðstæð verkefni hvor á sinum heimastað. Kristján var bæjarfulltrúi i Hafnarfirði i mörg ár og á þeim vettvangi varö hann að taka á sig ábyrgð á stjórn bæjarmálefna jafnhliöa þvi' sem hann var fram- arlega i félagsmálastarfi i sinu bæjarfélagi. Kristján var for- stjóri Bæjarútgerðar Hafnar- fjarðar i nokkur ár við aðstæður sem þá voru ekki þægilegar. Kristján Andrésson fékk þau verkefni viö að fást i bæjarfélagi sinu, sem viö ýmsir sósialistar á sviðuðum aldri og hann, þurftum við að glima, en það var aö sam- eina i eitt baráttu fyrir okkar sósialisku lifsskoðun og baráttu fyrir bættum lifskjörum verka- manna og s jómanna og fyrir aukn um félagslegum réttindum þeirra sem afskiptir voru. Sú barátta var háð i stéttarfélögum og öðr- um hagsmunasamtökum, á fund- um, i blöðum og á vinnustöðum. Hún var einnig háð inn i bæjar- stjórnum, og gat tekið á sig mynd þess, aö forystumaður sósialista yröi ekki aðeins tillögumaöur um bæjarútgerð, eða annan félags- legan rekstur, heldur einnig for- stjórifyrir slikum atvinnurekstri. Kristján Andrésson var róttækur sósialisti. Hann átti sina pólitlsku hugsjón og boðaði hana hiklaust. En Kristján var jafn- framt raunsær i slnu pólitiska starfi. Honum dugðu ekki róttæk orð eingöngu, hann var maður starfs og athafna og vann þvi sleitulaust að framkvæmdum á þeim boöskap sem hann hafði aö flytja. Ég minnist Kristjáns með virö- ingu og þakklæti um leið og ég votta eiginkonu hans og börnum samiiö mina.við fráfall hans. Lúðvik Jósepsson. Viö lát Kristjáns Andréssonar fyrrv. bæjarfulltrúa i Hafnarfirði eiga sósialistar á bak að sjá ein- um traustasta baráttumanni sin- um um árabil. Hann var i áratugi burðarás pólitiskrar baráttu sósialista i Hafnarfirði og átti sæti i miöstjórn Sósialistaflokks- ins á annan áratug. Kristján Andrésson gegndi fjöl- þættum störfum um ævina: vann verkamannastörf, flugvallar- eftirlitsstörf, verslunarmanna- störf, var form. Verslunar- mannafélags Hafnarfjarðar um skeið, lögregluþjónn i 6 ár, var framkvæmdarstjóri og siðast fulltrúi verölagsstjóra. Kristján átti sæti i bæjarstjórn Hafnar- fjaröar i tvo áratugi, frá 1946- 1966, sat i bæjarráði og útgerðar- ráði um árabil og var fram- kvæmdastjóri Bæjarútgerðar Hafnarfjarðar á árunum 1958- 1962. Kristján tók virkan þátt i félagsmáium verkamanna þegar hann vann verkamannastörf, og i bæjarstjórn bar hann fram stefnumál verkalýðsfélaganna og barðist fyrir framgangi þeirra. Um langt skeið hafði hann i minnihluta i bæjarstjórn beitt sér fyrir þvi aö Bæjarútgerð Hafnar- fjaröar byggði fiskiðjuver til efl- ingar atvinnuöryggi i bænum. Þegar sósialistar fengu oddaað- stööu i bæjarstjórn 1954 og urðu aðilar að meirihlutastjórn i bæn- um, settu þeir það að skilyröi fyrir aðild að meirihlutastjórn, að frystihús Bæjarútgerðarinnar yrði reist. Óhætt er að fullyrða að enginn einn maður átti jafn mikinn þátt i þvi og Kristján Andrésson að reist var frystihús Bæjarútgerðar Hafnarfjarðar sem enn i dag er ein aðalundir- staða atvinnuöryggis verkafólks i Hafnarfirði. Kristján Andrésson naut ekki langrar skóiagöngu, varð gagn- fræöingur árið 1929, en viðtæk lifs reynsla hans og mannþekking jók honum hæfni til að sjá fyrir við- brögö annarra og framvindu mála Sú harka sem lengst af rikti i stjórnmálum i Hafnarfiröi, og það vægðarleysi sem ráöandi öfl beittu róttækt fólk á öllum svið- um, setti mark á málflutning Kristjáns Andréssonar. Hann var afar harðsækinn málafylgju- maður, skýr og rökfastur. Mál- staðar sósialista var hvarvetna vel gætt þar sem hann var til sóknar eða varnar, og mótherjar hans i bæjarstjórn, undu þvi æöi oft vel að áheyrendur sóttu litt bæjarstjórnarfundi. Barátta róttæks fólks fyrir bættum lifsskilyrðum alþýðu og auknum mannréttindum hefir kostað miklar fórnir, hvar sem hún hefir verið háð i landinu. En alkunna er að hvergi voru pólitisk átök grimmari fyrr á árum en i Hafnarfirði þar sem af heift var barist um stjórn bæjarins milli tveggja fylkinga, sem samanlagt réöu öllum atvinnutækjum i bænum. Þeir sem völdu sér það hlutskipti að styðja Sósialista- flokkinn við þær aöstæöur vissu hvað þeir kölluðu yfir sig þegar um atvinnuöryggi og lifsafkomu heimila þeirra var að tefla. Og þeim sem tókust á herðar for- ystuhlutverk voru engin griö gefin. Hiklaus og traust forysta Krist- jáns Andréssonar fyrir sósialist- um i Hafnarfirði bitnaöi þvi óvægilega á barnmargri fjöl- skyldu hans. Þaö þurfti sterk bein til þess að selja sér þetta hlut- skipti, trausta sannfæringu og óhikandi baráttukjark og ekki sist órofa einingu þeirra sem deildu þessu hlutskipti, sem mótaöi af- komu og heimilislif um árabil Það var höfuðstyrkurinn að sú eining var með þeim hætti, aö hún heföi naumast getað traustari verið. Salbjörg Magnúsdóttir, eiginkona Kristjáns Andréssonar var ekki aðeins húsmóðir á þvi heimili sem mótað var af forystu- starfi Kristjáns, heldur óbilandi og örvandi baráttufélagi hans og allra sósialista i Hafnarfirði. Hún bað ekki sjálfri sér eða vinum vægðar, öðru nær, segja má að i raun hafi kjörorð hennar verið: Ef sverð þitt er stutt, gakktu þá feti framar. Þau hjónin uppskáru gæfu sina i börnunum, en á Vörðustig 7 hefur ávallt rikt einstök ein- drægni og samheldni og þar hefir Minning Ragnar Guðjónsson kennari — Fœddur 1.8. 1911 — Dáinn 14.9. 1980 Ragnari Guöjónssyni kynntist ég ekki fyrr en voriö 1978, þegar viö fluttum i sama hús og hann bjó i á Bjargarstfg. Fljótlega mátti finna að vandræðalaust ná- býli væri i vændum — viðmót hjónanna á neöri hæðinni ein- kenndist jafnan af vinsemd og umburðarlyndi. Ragnar haföi yfirgefiö starfsvettvang sinn, skólann, fyrir nokkru og farið á eftirlaun. Væri talinu vikið að skólamálum, var ekki komiö aö tómum kofanum hjá honum, en fróðlegast þó að heyra hann segja frá námsárum sinum og fyrstu starfsárum. Og nú er ástæða til aö iðrast þess að hafa ekki gefið sér meiri tima til að fræðast af þessum reynslurika nágranna sinum. Ragnari var lagið aö ræða málin i hlýlegum hálfkæringi — alvaran tóm og stirfinn hátiöleiki voru honum fjarri. Einlægni og hlýtt hjartalag mótuðu orðræöur hans og viðhorf hvort sem þær beindust að nýjustu tiðindum i stjórnmálunum, börnunum og kunningjum þeirra, siðustu uppá- tækjum heimiliskattarins eöa sameiginlegum vandamálum húseigenda i gömlu húsi. Kennarahæfileikum Ragnars kynntist ég af eigin raun, þegar hann reyndi að kenna mér rétt handtök viö aö slá með ljánum hans Magnúsar i kjallaranum. Sú stund er minnisstæð — leiðsögnin skýr, skapið gott og þolinmæöin nóg. Hrifningin i orðum gamalla nemenda sem hafa rifjað upp kennslu hans kemur ekki á óvart. Þaö er gamla sagan um kennara af guðs náö ,, — gat látið okkur gleyma stund og stað.” Síöustu æviárin vann Ragnar stundum viö sildarmat og aöstoð- aði son sinn við Utgerð austur á Vopnafirði. Aldrei var hann hressari I bragði en fyrir og eftir þær feröir og augljóst hve hugur hans var bundinn störfunum við sjávarsiðuna. Og óspart fengum við aö njóta þess gamla og góða siöar úr sjávarplássunum að rétta náunganum i soðið, sé Útför Þórðar Gislasonar sveitarstjóra Garöi veröur gerö frá Fossvogskirkju fimmtudaginn 25. septem- ber kl. 15.00. Jarðsett verður i Gufuneskirkjugaröi. Aldis Jónsdóttir Gisli Jón Þórðarson Þóra Gisladóttir Auður Gisladóttir Ashildur Gisladóttir Königseder menntunar- menningar og stjórn- málaáhugi setið i fyrirrúmi fyrir kröfum um almenn neyslugæði. Þrátt fyrir takmörkuö efni og stórt heimili nutu börnin góðrar skólamenntunar og þau létu þá mennsku ekki færa sig eitt skref frá uppruna sinum. En þess sjást of viða merki i þjóðfélaginu að börn foreldra úr alþýðustétt týna áttunum, þegar þau hafa notið þeirra ávaxta og baráttu verka- lýösins sem löng skólamenntun er. Það er erfitt fyrir okkur öll sem þekktum Kristján Andrésson og störfuðum með honum árum saman að sætta okkur viö fráfall hans, en áfram mun hugurinn leita til samskiptanna á liðnum árum og þeirra er ljúft að minn- ast. Dýrmætar minningar um liðin ár eru trega blandnar þegar nú hefir syrt aö, en þaö auðveldar okkur að umbera dimma daga haustsins hve indælt sumarið var. Við sósialistar i Hafnarfirði kveöjum Kristján Andrésson með þökk fyrir óhvikula forystu hans á þeim árum þegar erfiöast var að standa i broddi fylkingar sósial- ista I Hafnarfirði. Geir Gunnarsson 1 dag verður til moldar borinn Kristján Andrésson, fulltrúi. Hann andaðist mánudaginn 15. þ.m. eftir skamma sjúkdóms- legu. Kristján var fæddur 16. júni 1914 i Hafnarfirði. Foreldrar hans voru Maria Kristjánsdóttir og Andrés Runólfsson verslunarm. Kristján lauk prófi frá Flens- borgarskóla árið 1929. A næstu árum stundaði hann ýmis algeng daglauna- og skrifstofustörf en var fljótlega kallaður til forystu- starfa I bæjarmálum Hafnar- fjarðar. Þannig var hann um tutt- ugu ára skeið bæjarfulltrúi i Hafnarfirði og um árabil fram- kvæmdastjóri Bæjarútgeröarinn- ar. Ariö 1967 hóf Kristján störf hjá Verölagsstofnun og starfaöi hann hjá þeirri stofnunn þar til hann lést. Kynni okkar Kristjáns hófust meira til af fiski en maður notar sjálfur i' svip. Starfsævi Ragnars Guðjónssonar var fjölþætt. Hann kenndiá Siglufirði, þar sem hann starfaði einnig sem sildarmats- maður, verkstjóri og fram- kvæmdastjóri. Þar var hann bæjarfulltrúi um skeiö. Ragnar kenndi lika lengi á Vopnafirði og um skeið á Sandi, Reyðarfiröi, Fáskrúösfirði, i Hverageröi og á Súðavik, þar sem hann var skóla- stjóri undir lok starfsævinnar. Hann var ættaður af Vestfjöröum sonur Guðjóns Daviðssonar á Brekku og konu hans Þuriðar Hagalinsdóttur. Ragnar kvæntist eftirlifandi konu sinni, Kristinu Agústu Guö- mundsdóttur árið 1940. Börn þeirra eru Guömundur, skipstjóri og Utgeröarmaöur á Vopnafiröi, og Þuri"ður, efnatæknifræöingur, nýflutt heim frá námi og starfi I Noregi. HörðurBergmann. fyrir tæplega sex árum er viö urð- um samstarfsmenn. Þá strax og ávallt siðan var hann reiðubúinn til þess að miðla mér af reynslu sinni og þekkingu og notfærði ég mér það i rikum mæli. Þrátt fyrir aldursmun tókst meö okkur mjög ánægjuleg samvinna um lausn þeirra margþættu verkefna, sem við i starfi okkar áttum við að glima. Kom þar að góðu gagni mikil greind og ritfærni Kristjáns og lagni hans við að leysa vanda- söm mál. Þetta nána samstarf okkar þróaðist smánrísaman i ein- læga vináttu, sem aldrei bar skugga á. Hef ég þvi nú á skiln- aðarstund honum margt aö þakka. Kristján var maður hár vexti og bar slika reisn að athygli vakti hvar sem hann fór. Vera má, að ýmsum hafi fundist að hin tigin- mannlega framkoma Kristjáns bæri vott um þótta, en allir sem þekktu hann vissu að svo var ekki. 1 þeim forystuhlutverkum sem honum voru falin á póli- tiskum vettvangi tileinkaði hann sér að koma fram af myndugleik og festu. Hið innra var maðurinn ljúfur og þægilegur i umgengni og ákaflega fjölfróður og skemmti- legur. Kristján var mikill unn- andi keppniiþrótta og náði m.a. góöum árangri á sviði skák- og bridgeiþróttarinnar. Kristján var kvæntur SalbjÖrgu Magnúsdóttur og eignuðust þau sex börn. Engum sem til hjón- anna þekkti duldist aö milli þeirra rikti ástúð og gagnkvæm virðing. Saibjörg verður nú að sjá á bak eiginmanni sinum skömmu eftir lát sonar þeirra, Jóhanns, sem lést langt um aldur fram. Ég færi Salbjörgu og öðrum venslamönnum Kristjáns minar innilegustu samúðarkveöjur. Starfsfólk Verðlagsstofnunar kveður Kristján með söknuði. Georg ólafsson Kveðja frá Bridgefélagi Hafnar- fjarðar Bridgefélag Hafnarfjarðar var eittafþeim félögum sem Kristján heitinn Andrésson var virkur þátttakandi i. Kristján var einn af stofnendum félagsins og allar götur siöan eða um 35 ára skeiö einn af virtustu og þekktustu félögum þess vegna hæfileika sinna og mannkosta. Ótaldir eru þeir sigrar sem hann vann við spilaborðið. I gegn- um árin varð hann margfaldur meistari sins félags, og ekki sist eru minnisstæðar hinar mörgu bæjarkeppnir sem hann tók þátt i. Það er ekki ætlunin meö þessari kveðju að gefa neina tæmandi lýsingu á mannkostum Kristjáns Andréssonar og munu aðrir efa- laust verða til þess. En Kristján var, auk þess að vera einn af okkar bestu spilamönnum, ein- stakt prúömenni við spilaboröið, sem aðrir báru virðingu fyrir og höfðu sér til eftirbreytni. Kristján átti við augnsjúkdóm að striða hin slöari ár, og uröu þvi ferðir hans á spilakvöld félagsins strjálli en ella, en hann var þó með okkur nokkur kvöld siöast- liðinn vetur okkur til mikillar ánægju og skildist okkur þá aö hann væri að undirbúa sig undir aðgerö og ætlaði þá aö byrja aftur af fullum krafti. Meö þessum fátæklegu orð- um kveðjum viö vin okkar, Kristján Andrésson, og sendum ekkju hans, börnum og aöstand- endum okkar innilegustu samúöarkveðjur, megi minningin um hann veröa ykkur styrkur um ókomin ár. F.h. félaga BH. Kristófer Magnússon, formaður

x

Þjóðviljinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.