Þjóðviljinn - 15.10.1980, Blaðsíða 8
8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 15. október 1980.
Hjálpar-
beiðni
Eins og kunnugt er af fréttum i
fjölmiölum, brann ibúöarhúsiö aö
Geldingará i Leirár- og Mela-
hreppi, Borgarfjaröarsýslu, i
noröan stórviöri þriöjudaginn 7.
þessa mánaöar. Engum innan-
stokksmunum varö bjargaö, og
húsiö er aö mestu ónýtt, en þaö
var aöeins fárra ára gamalt. A
Geldingaá er sjö manna fjöl-
skylda, þar af fimm börn, hiö
elsta ellefu ára, en hiö yngsta á
fyrsta ári. Innbú fjölskyldunnar
var mjög lágt vátryggt og er tjón
fólksins afar tilfinnanlegt og sárt.
Þaö er erfiö og sár reynsla aö
missa allt sitt i eldi og standa uppi
allslaus og eignum rúinn.
Þegar slikir atburöir veröa,
reynir á hjálpsemi og fórnfýsi
okkar samborgaranna. Ég er
þess fullviss, aö margir vilja
rétta þessu hjálparþurfandi fólki
hönd sina og láta eitthvaö af
hendi rakna til aö létta þvi mestu
erfiöleikana. 1 trausti þess eru
þessar linur ritaöar og heiti ég á
samborgarana aö bregöast vel og
drengilega viö hjálparbeiöni
þessari.
Þess skal getiö, aö útibú Lands-
bankans og samvinnubankans á
Akranesi hafa góöfúslega lofaö aö
taka viö framlögum. Einnig má
koma framlögum til Hjálpar-
stofnunar kirkjunnar og til undir-
ritaös.
Jón Einarsson,
sóknarprestur
Saurbæ á
Hvalfjaröarströnd
Frá Slysavarna-
félagi íslands:
Hvíti
stafurinn
t dag hinn 15. október er
alþjóöadagur hvita stafsins, tákns
sjónskertra og blindra. Hug-
rnyndin aö hvitastafnumvarfyrst
sett fram I Paris áriö 1931,og þá
þegar tók notkun hans aö ryöja
sér mjög til rúms. Nú I dag hefur
hvíti stafurinn hlotiö alþjóöa
viöurkenningu sem besta hjálp-
artæki til aö tfyggja sjónskertum
og blindum sem mest öryggi á
feröum þeirra. — Hvita stafinn er
auövelt aö sjá I björtu jafnt sem
myrkri og dimmviöri, þvi glit-
ræmur, sem limdar eru á hann
vekja eftirtekt ökumanna, þegar
ljós bifreiöanna falla á hann.
A þessum alþjóölega degi hvlta
stafsins beinir Slysavarnafélag
Islands þeim eindregnu tilmælum
til allra vegfarenda aö þeir festi
sér vel I minni hvita stafinn, og
viröi I hvivetna tákn hans til auk-
ins öryggis sjónskertum og blind-
um.
Sýniö þeim háttvisi i allri um-
gengni og réttiö þeim styrka
hjálparhönd hvenær sem þörf
krefur.
FÉLAGSMÁLASTOFNUN REYKJAVÍKUR 10 ÁRA:
A nýju hverfisskrifstofunni að Siöumúla 32. Ellen Júliusdóttir deildarfuiitrúi er lengst til hægri á mynd-
inni,og næst henni stendur Margrét Siguröardóttir, sem annast eftirlit meö dagvistun barna á einka-
heimilum. — Myndir —eik—
Konur í miklum
meirihluta þeirra
sem leita aðstoðar
Féla gsmálastofnun Reykja-
vikurborgar veröur tiu ára á
þessu ári. Af þvi tilefni var fariö
meö fréttamenn I rútuferö um
bæinn fyrir skömmu og þeim
kynnt nýtt barnaheimili, Iöuborg
i Feliahverfi, sem þegar hefur
veriö sagt frá hér I blaöinu og
einnig nýja hverfisskrifstofu aö
Siöumúla 32. Sérstök áhersla var
lögö á aö kynna starfsemi fjöl-
skyldudeiidar og dagvistarmál.
Aö sögn Geröar Steinþórs-
dóttur, formanns félagsmála-
ráös, ber talsvert á fordómum
gagnvart fólki sem nýtur aö-
stoöar Félagsmálastofnunar,
einkum þeim skjólstæöingum
hennar sem veitt er fjárhagsaö-
stoö eöa búa i leigulbúöum
borgarinnar. Sagöi Geröur aö
nauösynlegt væri aö eyöa þessum
fordómum meö auknum upplýs-
ingum um eöli þeirra vandkvæöa
sem rikja hjá skjólstæöingum
fjölskyldudeildar. Þaö er þvi eöli-
legt aö spyrja: hvar er fjöl-
skyldudeild, og hvaö gerir hún?
Aðstoð
og ráðgjöf
Fjölskyldudeild er ein af deild-
um Félagsmálastofnunar og sú
þeirra sem flestum málum sinnir.
Nafniö er villandi, þvi einstakl
ingar geta lika leitaö til hennar,
en fjölskyldudeild er hún kölluö
vegna þess aö i reglugerö um
starfsemi Félagsmálastofnunar
segir aö megináhersla skuli
leggja á fjölskylduvernd,
varnaöarstarf og endurhæfingu
fjölskyldu og einstaklinga.
Deildin annast ráögjöf, upplýs-
ingarog aöstoö viö fólk sem leitar
til stofnunarinnar vegna tima-
bundinna eöa langvarandi erfiö-
leika.
Yfirmaöur fjölskyldudeildar er
Guörún Kristinsdóttir félagsráö-
gjafi, en auk hennar vinna viö
deildina 20 starfsmenn. Deildinni
er skipt i 3 aöaldeildir, sem hafa
aösetur á hverfaskrifstofunum
þremur: i Vonarstræti 4 (Vestur-
bær austur aö Kringlumýrar-
braut), Siöumúla 32 (Austurbær
og Arbæjarhverfi) og Asparfelli
12 (Breiöholt. Breiöholtsskrif-
stofan hefur nú starfaö i 6 ár, og
þykir mikiö hagræöi,aö þvi aö
staösetja skrifstofurnar i
hverfunum, þannig aö fólk þurfi
ekki aösækja alla þjónustu niöur I
gamla miöbæinn. Þjónustan er
meö þessu móti færö nær ibú-
unum, og auk þess gefst starfs-
fólkinu tækifæri til nánara sam-
starfs viö aörar stofnanir borgar-
innar (t.d. heilsugæslustöövar,
sálfræöideildir skóla o.sfrv.)
Vandkvæöin sem skjól-
stæöingar fjölskyldudeildar eiga
viö aö stíiöa eru af ýmsum toga
spunnin. Mjög oft nægja atvinnu-
tekjur ekki til framfærslu, eöa
fólk uppfyllir ekki skilyröi til
bóta. Stundum er um aö ræöa
skyndilega breytingu á fjöl-
skylduhögum (veikindi, fráfall
maka, skilnaö, atvinnuleysi) hjá
fólki sem býr viö erfiöar aö-
stæöur og er ekki I stakk búiö til
aö leysa vandamál sin sjálft.
Konur í
meirihluta
Aöstoöin sem deildin veitir er
einnig margvisleg, en algengast
er aö um fjárhagsaöstoö sé aö
ræöa eöa aöstoö viö aö leita
hjálpar á öörum stofnunum, svo
og ráögjöf og eftirlit meö uppeldi
og aöbúnaöi barna. Hlutfall fjár-
hagsaöstoöar hefur fariö minnk-
andi á siöustu árum, en á sama
tima hefur hlutur heimilisþjón-
ustu og dagvistunar fariö vax-
andi.
Ariö 1978 voru skjólstæöingar
1561 talsins. Þar af voru öryrkjar
29,6%, ófaglæröir verkamenn
23,9%, og atvinnulausir 7,4%. Ef
litiö er á einstaklinga sem leita
aöstoöar má sjá aö konur eru i
yfirgnæfandi meirihluta, og
margar þeirra eru öryrkjar eöa
atvinnulausar. Einstæöir for-
eldrar voru 23.5% af skjólstæö-
ingum deildarinnar áriö 1978
(nýrri tölur eru ekki fyrir hendi).
Af þeim sem njóta aöstoöar
deildarinnar eiga 19% viö lang-
varandi veikindi aö striöa og 12%
viö timabundin veikindi, 11% eru
áfengissjúklingar og 14% hafa
ónógar tekjur miðaö viö fjöl-
skyldustærö.
Fyrirbyggjandi starfsemi og
endurhæfing eru einnig verkefni
sem heyra undir fjölskyldudeild-
ina, en sökum starfsmannafæöar
hefur ekki veriö unnt aö sinna
þeim sem skyldi.
Félagsmálastofnun ráöstafaöi
2,8miljöröum króna á árinu 1979,
oger þaö rúmur helminguraf þvi
sem variövar til félagsmála á þvi
ári.
Nýja skrifstofan
Meö tilkomu nýju hverfisskrif-
stofunnar viö Slöumúla batnar
aöstaöa stofnunarinnar verulega.
Þarert.d. góö fundaaöstaöa, sem
ekki hefur veriö fyrir hendi i
Vonarstræti 4, og auk þess kaffi-
stofa starfsfólks og biöstofa. For-
stööumaöur nýju skrifstofunnar
er Ellen Júliusdóttir deildarfull-
trúi, og auk hennar starfa þar
þrir fulltrúar, sem annast meö-
ferö mála, gjaldkeri og ritari.
Dagvistardeild hefur aöstöbu á
sama staö og annast þrir starfs-
menn hennar eftirlit meö dag-
vistun á einkaheimilum. Þá hafa
unglingafulltrúi og áfengismála-
fulltrúi reglulega viötalstima á
skrifstofunni.
Dagmömmur
S.l. haust samþykkti félags-
málaráö aö auka eftirlit og um-
sjón með dagvistun barna á
einkaheimilum. Þetta er nú
komið til framkvæmda, og veitir
Margrét Siguröardóttir þessari
starfsemi forstööu á vegum
Félagsmálastofnunar. Bætt hefur
veriö viö tveimur starfsmönnum,
til viöbótar þeim tveimur sem
fyrir voru, og er nú viö þaö miöaö
aö umsjónarfóstra komi á öll
heimilin einu sinni i mánuöi. Nú
hafa 350einkaheimili i Reykjavik
leyfi til aö taka börn I dagvistun,
ogeru börnin sem þar dveljast nú
á sjöunda hundraö talsins. Dag-
vistun á einkaheimilum er mun
dýrari fyrir foreldra en á dag-
vistarheimilum borgarinnar, eöa
119 þúsund krónur á mánuöi fyrir
eitt barn. Einstæöir foreldrar fá
þetta þó niöurgreitt til samræmis
viö gjald á dagheimilum, sem er
42.000 kr. á mánuöi. Rétt er aö
benda á, aö um þessa niöur-
greiðslu þarf aö sækja til Dag-
vistardeildar borgarinnar aö
Fornhaga 8.
Eins og flestum ætti aö vera
kunnugt fer þvi fjarri aö dag-
vistarrými i Reykjavik séu nægi-
lega mörg til aö anna eftirspurn-
inni. Dagvistun á einkaheimilum
ersprottinaf þeirri gifurlegu þörf
sem hefur veriö og fer stööugt
vaxandi, vegna aukinnar þátt-
töku kvenna i atvinnulifinu. Það
hlýtur aö teljast spor i framfara-
átt, þegar borgaryfirvöld gangast
fyrir þvi aö eftirlit sé aukiö meö
þessari einkadagvistun og hún
bætt eftir þvi sem kostur er,
meöanekki er völ á dagheimilum
fyrir öll börn.
Stjórnun á dagvistun barna á
einkaheimilum heyrir nú undir
dagvistardeild Félagsmálastofn-
unar, einsog öll önnur dagvistun
barna i borginni. Dagmömmum
gefstkosturá aö sækja námskeiö,
sem haldin eru I Námsflokkum
Reykjavikur. Þessum námskeiö-
um hefur nú veriö fjölgaö mjög,
og hefur öllum dagmömmum
veriö gert skylt aö sækja þau. Þá
hefur dagvistardeild tekiö aö sér
aö skrá börn á biðlista hjá dag-
mömmum. Einnig er stefnt aö
auknu samstarfi dagmæöra,
þannig aö þær geti tekiö viö börn-
um hverrar annarrar ef um for-
föll er aö ræöa. t þessu felst aukiö
öryggi fyrir foreldrana, einsog
reyndar I öllum þeim ráöstöfun-
um sem geröar hafa veriö til aö
auka eftirlit meö þessum þætti
dagvistunar og samræma hana
þjónustu barnaheimilanna. Loks
má geta þess aö prentaöur hefur
veriö bæklingur meö upplýs-
ingum og reglum sem snerta bæöi
dagmömmur og forráöamenn
þeirra barna sem hjá þeim vist-
ast, og verður honum dreift til
þessara aöila.
Ný heimili
Á þessu ári veröa opnuð tvö ný
dagvistarheimili, til viöbótar viö
Iöuborg, og eru þau bæöi i Breiö-
holti og bæöi byggö eftir sömu
teikningu og Iðuborg. Dag-
heimiliö viö Fálkabakka veröur
væntanlega opnaö i nóvember, og
dagheimiliö viö Hálsasel i desem-
ber. t desember er einnig ætlunin
aö opna nýtt skóladagheimili viö
Blöndubakka.
Fyrir lok þessa árs veröur þvi
pláss fyrir um 945 börn á dag-
heimilum i Reykjavik, 1900 á leik-
skólum og 170 á skóladagheimil-
um. Alls eru þetta 3015 börn, og
þar viö bætast þau börn sem eru
hjá dagmömmum, en þau eru á
sjöunda hundraö, einsog áöur var
getiö. Þetta er auövitaö engan
veginn nóg, og enn eru hundruð
bama á biölistum hjá dagvistar-
deild, en þörfin er jafnvel enn
meiri en biölistarnir segja til um,