Þjóðviljinn - 15.10.1980, Blaðsíða 12

12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 15. október 1980.
Húnvetningurinn sigursæli
sháh
Umsjón: Heigi Ólafsson
Snemma árs 1970 var haldið i
Reykjavik hiö hefðbundna
Reykjavikurskákmót, hiö fjórBa i
röðinni. AB venju vakti mótiB
mikla athygli ekki sist vegna frá-
bærrar frammistöBu GuBmundar
Sigurjónssonar, sem á þessum
tima vann hvert stórafrekiB á
fætur öBru. Hann sigraBi, hlaut
afar hátt vinningshlutfall, 12
vinninga af 15 mögulegum eBa
80% og skaut aftur fyrir sig
meisturum á borB viB Friðrik
ólafsson og Milan Matulovic. Auk
hins minnisstæ&a afreks
GuBmundar þá yljaBi kempan
Benóný mönnum um hjartaræt-
Forvfgismaður helgarmótanna, Jóhann Þórir Jónsson, heiðraði þrjár
kempur sem mikið hafa komið við sögu I skákmálum Norðlendinga.
F.v.: Jóhann, Albert Sigurðsson, Jón Ingimarsson og Margeir Sigur-
jónsson. ljósm.: — eik.
helgarskákmótiB á Akureyri og
tefldi af frábæru öryggi. Hann
tapaði einungis fyrir Magnúsi
Sólmundarsyni, gerBi jafnt'efli viB
Islandsmeistarann Jóhann Hjart-
arson einnig viB Jónas Pétur
Erlingsson og vann Sviann Dan
Hansson og Benóný. Hann hefur
meB öðrum orðum, engu gleymt.
Hér kemur sigurskák hans viB
Dan, falleg skák þar sem þunginn
i heilsteyptri stöBuuppbyggingu
Jóns varð Svianum um megn:
Hvitt: Jón Torfason
Svart: Dan Hansson (Sviþjóð)
Reti — byrjun.
1. Rf3-Rf6 7. Bb2-Rc6
2. c4-e6 8. d3.)j6
3. g3-d5 9. e3-Bb7
4. Bg2-Be7 10 De2-Hc8
5. 0-0-0-« n. Rc3-Hc7
6. b3-c5
(Þekkt hrókstilfærsla þó að I
þessu tilviki fái hiin ekki miklu
áorkaB.)
umar meB tilþrifum þeim sem
honum einum er lagiB. Hver man
t.a.m. ekki eftir hróksfórninni i
skákinni viB Matulovic eBa tima-
hrakshasarnum i skákinni viB
Hans Hecht. ÞaB er nú einu sinni
svo aB þegar karlinn er i sinu
besta formi þá gerir hann meira
en flestir aBrir til að lifga upp á
hverja keppni. A þessu móti voru
keppendur I miklum meirihluta
islenskir og margir hverjir aB fá
sina eldskirn I alþjóBlegu móti.
Þarna var t.d. ungur maBur úr
Húnavatnssýslunni sem fæstir
bjuggust viB stórafrekum frá, Jón
Torfason. Jón afsannaði þó allar
hrakspár og náBi prýBisgóBum
árangri. Hann vann marga góBa
sigra en reynsluleysiB kom i veg
fyrir enn hærra sæti. T.d. bauB
bragBarefurinn Matulovic honum
jafntefli i gjörtapaBri stöðu sem
Jón tók. Eftir þetta mót tefldi Jón
mikiB og jafnan meB góBum
árangri. Hann var um nokkurt
skeið fastur maBur i stúdenta-
sveit tslands og á þeim vettvangi
vann hann marga gó&a sigra.
En það fór eins og svo oft,
sveitamaBur á mölinni saknar oft
heimahaganna og aö loknu verk-
fræBiprófi frá Háskóla tslands tók
Jón mal sinn og prik og gerBist
bóndiá fæ&ingarbæ sinum, Torfa-
læk sem ku vera i Torfalækjar-
hreppi i Austur-Jíúnavatnssýslu.
Þaö er kunnara en frá þurfi aö
segja, aB biísýsla er eitt þaö tima-
frekasta sem nokkur maöur getur
komist i, svo maöur tali ekki um
þann heljarins binding sem felst i
þvi aB sitja yfir ánum einhverja
góBglaða morgunstund eða vaka
yfir veikri belju svo ekki sé rætt
um þann ógnartima sem fer i aB
leita aö eggjum sem hrekkjótt
hæna hefur verpt. Þeir eru
nokkuö örugglega teljandi á
fingrum annarrar handar þeir
bændur sem fariö hafa i sólar-
landaferöir þær sem nú gerast
svo vinsælar. SkákmaBur, sem
einnig er bóndi, þekkir auBvitaB
aörar viBlendur hugans og þeir
timar koma, aB bakterian lætur
hann ekki f friöi. Hann setur
nokkrar skyrtur niöur í töskur,
eldrjóöur i vöngum segir hann
vinnumanninum aö hann sé aö
fara burt, á skákmót: Xem á
mánudaginn, mannst aö vera
hupplegur viB hana Skjöldu,
leitar aö eggjum horngrýtis hæn-
unnar, ekkert svlnari um helgina,
bless.
Þetta er kannski ekki alveg
raunsönn lýsing en altént kom
Jón Torfason frá Torfalæk á
12. Hfdl-Hd7
13. Hacl-d4
14. exd4-Rxd4
15. Rxd4-cxd4
16. Re4-Da8
17. Rxf6+-Bxf6
18. Bxb7-Dxb7
19. Hel-g6
20. De4-Dc8
21. b4!
(Þessi framrás b-peösins sanna
svo ekki veröur um villst hversu
áþreifanlegiryfirburBirhvits eru.
PeBameirihluti á drottningar-
væng er ákaflega ógnandi á
meöan umframpeB svarts á
kóngsvæg spilarlitla rullu, stend-
ur i þokkabót i hálfopinni linu,
sem hvitur ræöur meB öllu yfir.
ÞaB ere.t.v. of djúpt i árina tekiö,
aö segja aB yfirburöir hvits séu
þegar orönir afgerandi en hitt er
svo alveg ljóst mál, aB svartur á
krappa vörn fyrir höndum.)
21. ..-Hfd8 23. Hxc5-Da6
22. c5-bxc5
24. a3-Hd5 25. Hecl-Da4?
(Svarturvarö aöláta kjurt liggja.
25. — Kg7 var ágætur biöleikur.)
26. Hxd5-Hxd5 28. Hc7!
27. Hx8+-Kg7
(MeB hótuninni 29. Dxe6.)
28. — He5?
(Eina vörnin fólst I 28. — Kg8)
29. Db7-Hel+ 31. Hxf7+-Kg8
30. Kg2-Ddl
(Meirimótspyrnu veitti31. — Kh6
en sá leikur heföi gefiö Jóni kost á
glæsilegri vinningsleiö: 32.
Hxh7+-Kg5. 33. Bci+ !! a) 33. -
Dxcl 34. f4+ Kf5 (eöa 34. — Kg4
35. Df3+ Kf5 36. g4 mát) 35.
Hh5+!! gxh5 36. Dh7+ Kg4 37. h3
mát. b)33. — Kf5 34. Hh5+!! gxh5
35. Dh7+ Kg4 36. h3 mát.)
32. Hxh7-Hgl+ 33. Kh3
(Þaö kemur á daginn að svartur
á engar skákir aö gagni.)
33. ..—Hxg3+ 34. hxg3
— og svartur gafst upp.
Fjölþætt starfsemi
Ctibd Rannsóknarstofnunar
fiskiðnaðarins I Neskaupstað
hefur nú senn starfað f fjögur
ár. Fer ekki milli mála að það
hefur veitt fiskvinnslufyrir-
tækjum á Austfjörðum þýö-
ingarmikla þjónustu og marg-
breytta, sem sifellt hefur aukist
og orðið fjöiþættari.
Ef viö gefum auga starfsemi
útibiísins á sl. ári þá verður
kannski fyrst fyrir aÓ benda á,
aö á vetrar- og haustvertiö voru
efnagreind, meB tilliti til fitu- og
þurrefnisinnihalds, rúmlega 630
loönusýni. CtibUiB rannsakaði
og breytingar á ástandi loön-
unnar eftir þvi sem á leiö ver-
tiBina. Þaö geröi samanburB á
niöurstööum fitu- og þurrefnis-
mælinga sýna, sem tekin voru
annarsvegar um borB i skip-
unum og hinsvegar viB vigtun.
Auk þess fylgdist UtibUiB meö
hrognafyllingu loBnunnar og
þroska hrognanna á vetrarver-
tiöinni.
Fitu- og þurrefnismælingar
Freyr
Sextánda tbl. Freys hefur
borist okkur. i þvf er að finna
eftirtaliö efni:
Frjáls viöskipti eöa sjálfs-
björg meö mataræBi. Stefán
Jasonarson I Vorsabæ segir frá
„Hugleiöingum bóndans á ári
trésins”. Halldór Pálsson,
fyrrv. búnaöarmálastjóri,
bendir á nokkur atriöi, sem hafa
ber i huga við lambhrútaval.
Færeyingar leita fyrirmynda á
tslandi nefnist viötal Matt-
hiasar Eggertssonar ritstjóra
viB Danjal P. Danielssen, ráö-
herra, en hann var einn I hópi 6
Færeyinga, sem hingaö komu I
sumar til þess aö kynna sér
rannsóknarstarfsemi og skóla-
mál landbúnaöarins og skinna-
iönaö. GuBmundur Jónsson,
fyrrv, skólastjóri á Hvanneyri,
segir frá bændaförum i bif-
reiöum eða flugvélum, en þær
hófust meö för Sunnlendinga
1938 norður um land allt til As-
byrgis. Sveinn Hallgrimsson og
T)n ViBar Jónsson gefa „upp-
"^iingar um hrúta á sæðingar-
totíövunum”. Birt er erindi
Skúla G. Johnsens: Laxeldi meö
hafbeit er ein grein land-
búnaöar, en erindi þetta flutti
Skúli á seinasta BúnaBarþingi.
Ætla Ný-Sjálendingar aö fara aö
rækta mislitt fé? spyr Sveinn
Hailgrimsson, ráöunautur. Eru
gæsir hagkvæmir grasbitar?
nefnist grein eftir Guömund
Jónsson. Jón Viöar Jónmunds-
son, Ölafur G. Vagnsson og
Einar E. Gislason greina frá af-
kvæmarannsóknum á hrútum
úr Þistilfiröi. Birt eru nöfn og
heimilisföng þeirra 66 búfræB-
inga, sem útskrifuöust frá
Hvanneyri á sl. vori. Þá eru
Molar, Bréf frá bændum og sitt-
hvaðfleira. — mhg
íóru fram á 16 förmum af kol-
munna. Þá var verksmiöjunum
á Austfjöröum veitt eftir-
föngum' veruleg efnafræöiþjón-
usta I sambandi viB fiskimjöls-
vinnsluna. Þjónusta viö hraö-
frystiiönaöinn jókst mjög á ár-
inu 1979. Nefna má, aö geröar
voru meir en 500 rakamælingar
fyrir frystihúsin á Seyöisfiröi,
Eskifiröi og Neskaupstað vegna
frystingar á loönu. Þá voru og
geröar yfir 500 T.A.M. — mæl-
ingar auk nokkurra TVB-mæl-
inga fyrir þessi sömu hús, auk
frystihússins á FáskrUBsfiröi.
Eru þær mælingar I þvi skyni
geröar, aB ákveöa ferskleika
þess hráefnis, sem vinna á til
frystingar. Fyrir fyrrnefnd
frystihús, sildarsaltendur og
Sildarútvegsnefnd voru gerBar
nær 30 mælingar á ferskri sild
ogfrystri og 80 salt- og fitumæl-
ingar á saltsild fyrir sildarsait-
endur á SeyBisfiröi, ReyBar-
firöi, Fáskrúösfiröi og Eskifiröi.
Sumariö 1979 sá Tæknideild
Rannsóknarstofnunar fisk-
iðnaðarins um tilraunir á
geymsluþoli kolmunna og
þurrkun. StjórnaBi Sigurjón
Arason þvi verki. Starfsmenn
útibúsins voru þátttakendur i
þessum tilraunum sem fóru
fram á Eskifiröi en efnagrein-
ingar I útibúinu I Neskaupstað.
Enn má nefna aB á árinu 1979
Frá fréttaritara Þjóöviljans I
Vestmannaeyjum, Magnúsi Jó-
hannssyni frá Hafnarnesi.
Ég hef vfst sagt það einhvern-
tima I blaðagrein að allri list-
viðleitnihér i Eyjum færihrörn-
andi með hausti oglækkandi sól.
Þarna hefur mér oröiö á I mess-
unni. Haustið er oft timi list-
sköpunar Sumir eru frjóir á
vorin, aðrir á haustin.
Málverkasýning þeirra fé -
laga Jóhanns Jónssonar og Ást-
þórs Jóhannssonarsýnir aB fólk
kann vel aö m eta list, hvort sem
er á vori eöa hausti, eftir langan
og strangan vinnudag. Ég veit
ekki á hvaöa timabili verk
þeirra félaga eru unnin, nema
hvaö þau eru gerB i hjáverkum.
Engu aB siöur eru þau góöra
eialda verB og gleöja augaB I fá-
breytni haustdægranna.
Ég veit ekki hvort ég á aö fara
aöhætta mér út á þá hálu braut,
aB fara að dæma þessar myndir
þeirra félaga. Þó vil ég segja
nokkur orB um sumar þeirra.
Ástþór sýnir þarna 7 myndir
hverri annarri betri. „Töðu-
gjöld” er mjög góö mynd.
„Fiskar undir steini” er, aö ég
hygg, nokkuö lúmsk ádeila á
mannllfiö. VIBa liggja fiskar
undir steinum án þess aB þeim
sé gaumur gefinn, en þessa
rauöu fiska kemst maBur ekki
hjá aö sjá. „1 sæti” er mjög at-
hyglisverö. Hún sýnir hv^mig
kerfisskrýmsliB étur manneskj-
una meö húö og hári. Þetta eru
var áfram unniö aö lengdar- og
þyngdarmælingum á fiski til
frystingar og nýtingar á þeim
fiski til vinnslu. Hófst þetta
starf á árinu 1978.
A yfirstandandi ári hefur
starfsemi útibúsins veriB meö
liku sniBi og áöur þó að minni
loönu- og kolmunnaafli hafi haft
sin áhrif. I ársbyrjun var tekiö I
notkun tæki til mælinga á pró-
teini, sem veldur þvi, aö fiski-
mjölsframleiöendur geta nú
fengiö heildarefnagreiningu á
framleiBslusýnum hjá útibúinu.
Um þessarmundirstanda yfir
áframhaldandi rannsóknir á
þurrkun kolmunna og stýrir
Sigurjón Arason þeim rann-
sóknum sem áöur. — mhg
myndir, sem leyna á sér. Þær
innihalda þaö, sem augaö
nemur ekki I einni sjónhend-
ingu.
Jóhann Jónsson sýnir 8
myndir. Þessar myndir Jó-
hanns eru allar vel gerBar.
„Draumurinn” er góö þótt hún
minni óhjákvæmilega á ljós-
mynd. Einnig myndin af Sigur-
geir Scheving. Jóhann er tölu-
vert undir áhrifum frá gosinu.
„Kveikjan” og ,,Volgt grjót”
eru báöar dæmigeröar gos-
myndir. Þær eru ekki slæmar
fyrir þaö. Þær sýna áhrif, sem
viö öll urBum fyrir af náttúru-
hamförunum og leynast sjálf-
sagt hjá fleirum en Jóhanni.
Þetta er ekki beinlinis ótti
heldur einskonar martröö, sem
okkur gengur illa aö losna
undan, enda furBulaust.
Ég vil enn minna bæjaryfir-
völd á listafólk okkar. ViB
stöndum alls ekki aö baki sumra
listamanna I höfuöborginni. Og
mig tók þaö mjög sárt aö geta
ekki vegna fátæktar, keypt
mynd af þeim félögum. Sælt er
aö vera fátækur, sagöi skáldiö
góða frá Fagraskógi. Satt er
þaB. En þaö er stundum lika
sárt að vera fátækur.
En hvaö um þaö. Þessi mynd-
listarsýning þeirra félaga, Jó-
hans og Astþórs I Galleri Land-
list er ótviræöur menningarviö-
burBur. Hún er ljós á veginum,
sem sýnir, aö lífiö er ekki ein-
tómursaltfiskur. MJóh.
Magnús frá Hafnarnesi:
Myndlist í Gallerí Landlist