Þjóðviljinn - 30.10.1980, Blaðsíða 12

12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 30. október 1980
ráöuneyti sem fer með sveita-
stjórnarmál móti stefnu i
húsnæöismálum og lánastoöi-
anir geri ráö fyrir annars konar
byggingum, húsum sem bjóöa
upp á alls konar sambýlisform.
Gert veröi ráö fyrir kommúnum
i skipulagi borga og bæja og viö
lóöaiithlutun. Þá er lögö áhersla
á aö heimili njóti jafnréttis
gagnvart lögum, hvernig sem
þaö er samsett.
Sé rsta kle ga er vikiö a ö konu m
sem vinna viö landbUnaðar-
störf,en þaö vill brenna viö að
störf þeirra séu ekki metin á viö
önnur störf sem unnin eru i
sveitum. Sveitakonur i Noregi
standa í mörgum tilfellum utan
við tryggingakerfiö, og fá
hvorki sjUkrapeninga né
fæðingarorlof. Þá eru þeim
skammtaöar tekjur upp að
vissu marki og greiöa skatt af
þeim, afgangurinn er skrifaöur
á karlinn. Tillaga SV er sú aö
tekjur bUsins skiptist jafnt milli
hjóna og þau greiði skatta sitt i
hvoru lagi. Þá leggur nefndin
mikla áherslu á kröfur um stytt-
ingu vinnutimans í 6 stundir á
dag.tilþess aöfólk hafi tfma til
að sinna heimili sinu (bæöi
karlar og konur) og njóti sam-
vista viö börnin, vini og kunn-
ingja. Tal um jafnrétti er
óraunhæftnema öllum sé gefinn
kostur á timatil að sinna sér og
sinum.
„Okkur finnst þetta vera
sósíallsk fjölskyldupólitik. HUn
er auövitað ekki gallalaus, en
við fjöllum um sviösem hingaö
til hefur talist til einkamála,
vandmál sem einstaklingar
veröa aö leysa, en sem viö vilj-
um leysa á félagslegum grund-
velli, mál sem eiga langt i
land”, segir Anne Marie Berg
félagi I SV.
Eins og sjá má eru umræö-
urnar á vinstri vængnum i
Noregi á allt ööru stigi en hér,
þar eru stjórnmálaflokkarnir
löngu bUnir aö móta stefnu I
fjöiskyldumdlum i'samræmi viö
sinar borgaralegu eða sósi'al-
isku hugmyndir og flokkur eins
og SV tekur miö af auknum
félagslegum samskiptum, frelsi
ikynferöismálum og aö fólk geti
valiö um eitthvaö annað en
kjarnafjölskylduna.
— ká.
(byggtá Ny Tidnr. 38
24. sept. 1980)_
myndir eik
Hópur í SV leggur fram
tillögur um fjölskyldupóltík
Meö siaukinni iönvæöingu og
þátttöku kvenna i atvinnulifinu
hafa oröiö miklar breytingar á
stööu fjölskyidunnar. Hér á
landi hafa yhrvöld ekki mótaö
neina heiidarstefnu I málefnum
fjölskyldunnar, og kröfur um
bættar aöstæöur barna og
foreldra fá litinn hljomgrunn.
Hér er þaö atvinnulifið sem hef-
ur forgang, manniifiö situr á
hakanum.
Það er gripið til fálmkenndra
aögeröa, án þess að markmiöin
séu skilgreind, barnaheimili
geta hvergi nærri sinnt þörfinni
fyrir dagvistun, sumar konur fá
þriggja mánaöa fæöingarorlof
aörar mun minna, feöur ekki
neitt, þaö er unniö ,og unniö,
börnin ganga laus og uppeldiö i
molum. Þaö þarf aö ræöa mál-
efni fjölskyldunnar, ný sambýl-
isform og hvert skuli stefna i
uppbyggingu samfélagsins,
áður en allt veröur komiö í
óefni.
1 Noregi fjallar eitt ráöuneytí
um fjölskyldumál og þar i landi
hefureitt og annaö veriö gert til
aö koma til móts viö breyttar
þarfir og kröfur um jafnrétti
kynjanna — þar er fjölskyldan
ekki talin neitt einkamál
kvenna.
Nýlega lagöi nefnd sU sem
fjallar um kvennabaráttu innan
SV (Sosialistisk Vestreparti)
fram tillögur um fjölskyldu-
pólitik og veröa þær lagöar til
grundvallar á landsfundi
flokksins næsta vor.
Nefndin leggur til grundvallar
aö allir eigi aö sitja viö sama
borö (I sósialiskum anda), jafnt
venjulegar kjarnafjölskyldur
sem kommdnur, karlmenn sem
eru i sambýli og konur sem bUa
saman. Þarna er um þaö aö
ræöa aö samfélagiö viöurkenni
rétt fólks til aö bUa meö og elska
þann sem þeim er hjarta næst,
hvort sem hann tilheyrir sama
kyni eöa hinu kyninu.
Hingaö til hefur alltaf veriö
gengiö Ut frá kjarnafiölskvld-
unni, hvort sem um er að ræöa
húsbyggingar, lagasetningar
eöa greiðslur Ur tryggingunum.
Á siöari árum hefur þaö færst
mjög f vöxt á Noröurlöndunum
(og viöar) aöfólk velji sér önnur
sambýlisform en þau sem rikt
hafaumaldir, fólk vill búa sam-
an margir fullorönir meö bömin
sin, í hentugu hUsnæöi sem bæöi
þjónar persónulegum þörfum
hvers og eins og gefur færi á
samverustundum. Samfélagið
hefur litíö þessa þróun horn-
auga, kommUnur fengu óorö á
sig, vegna sögusagna um „stóð-
lifi” og fleira i þeim dúr, siö-
feröinu þótti hætta bUin.
Reynslan sýnir aö sambýli af
þessu tagi er mun hagkvæmara,
neyslan er minni, þaö er alltaf
einhver heima til aö passa börn-
in, verkaskipting veröur réttlát-
ari og þaö veröur enginn ein-
mana eöa einangraöur.
Þaö er krafa SV aö tillit veröi
tekiö tU þessarar þróunar og aö
f jölskyldupólitikin veröi
viötækari. „HUn á aö fjalla um
daglegt lif fólks, þar meö taliö
vinnuna og skattana” segir
AnneMarie Bergiviötali viöNy
Tid i Noregi.
Tillögur SV eru i fimm
köflum: Sambýli, hUsnæöi og
nánasta umhverfi, umönnun
(m.a. barna og gamalmenna),
skattar og tryggingar, og at-
vinna.
I tiliögunum er lögö áhersla á
byggingu hdsnæöis sem tekur
tillit til sameiginlegra þarfa
margra, kommUnuhUs. Bent er
á þörfina á ráöleggingum sem
sýna fólki fram á aö þaö er
ýmislegt annaö hægt en aö
stofna sina litlu kjarnafjöi-
skyldu og hola sér niður I liiilli
ibUÖ i stórri blokk. Einnig er
lögöáherslaá „hæli” eöa heim-
iiifyrir fólk sem flýr aö heiman
undan ofbeldi. Slik heimili eru
starfandi viöaum lönd, t.d. eitt i
Osló, en SV-nefndin vill aö sllk
hæli risi um allan Noreg, enda
fer ofbeldi vaxandi, einkum
gegn konum.
SV leggur einnig til aö þaö
' '